Dlaczego warto czytać etykiety na produktach żywnościowych? „Projekt Edukacyjny” Dlaczego warto czytać etykiety na produktach żywnościowych? Realizowany w Gimnazjum nr1 im. Jana Pawła II w Sejnach.

Skąd można się dowiedzieć? Z etykiety produktu! Na etykiecie zawarte są informacje na temat produktu: -nazwa produktu -wartości odżywcze -objętość (lub waga) -skład -instrukcje dot. prawidłowego przechowywania -data ważności -logo producenta -kod kreskowy

Wartość odżywcza! Jak wiadomo każdy człowiek w ciągu dnia musi spożyć określoną ilość poszczególnych składników pokarmowych. Na większości etykiet spotykamy określenia: Wartość energetyczna (ilość kalorii) Białko (ilość białka w gramach) Węglowodany (czasem oddzielone jeszcze na cukier) Tłuszcz (z oddzieleniem kwasów tłuszczowych nasyconych) Błonnik Sód Zawartość witamin itp. Na ogół podaje się zawartość w 100g i/lub jednej porcji (np. w przypadku większości napojów 250ml). Często na etykietach wypisuje się w procentach ile trzeba lub można ich dziennie spożyć (wyliczane są na ogół według diety przewidującej 2000Kcal dziennie).

Data ważności! Tworzona jest zwykle z rezerwą (średnio kilka dni do dwóch tygodni), jednak wszelkie kontrole w sklepach zmuszone są ukarać właściciela sklepu, w którym na półkach jest żywność przeterminowana(lub inne produkty posiadające datę przydatności do użycia np. kosmetyki). W domu nie mamy regularnych kontroli przechowywanego jedzenia. Ale ten fakt nie zwalnia nas od dbania o to czy produkty spożywcze nie są po terminie. W końcu chodzi o nasze zdrowie… Datę ważności z reguły zapisuje się w następujący sposób: dzień, miesiąc, rok,

Prawidłowe przechowywanie! Nie bez powodu na etykietach umieszcza się instrukcje prawidłowego przechowywania… Niektóre produkty mają mniejszą trwałość niż inne, dlatego trzeba je przechowywać w lodówce i/ lub chronić przed wpływem promieni słonecznych. Należy przestrzegać takich wskazań chociażby ze wzglądu na swoje zdrowie.

Logo producenta i kod kreskowy! Logo producenta (wraz z nazwą produktu) informują nas (konsumentów) czym jest produkt: napojem, ciastkami, batonikiem czy winem. Kod kreskowy dla większości ludzi jest nieczytelny i bez znaczenia, ale umożliwia maszynom odróżnienie produktu. Wszelkie obrazki na opakowaniach mają za zadanie zwrócić na siebie uwagę kupującego i są elementem jego reklamy (co wcale nie oznacza, że produkt bardziej kolorowy jest lepszy lub gorszy od tego zapakowanego np. na biało)

Skład! Poza oczywistymi składnikami jedzenia przetworzonego można w nim znaleźć substancje dodatkowe. Gospodarstwa, z których pochodzą kupowane przez nas owoce i warzywa używają nawozów. W przypadku żywności ekologicznej nawozy naturalne np. kompost. A w innych przypadkach nawozów sztucznych. W żywności przetworzonej znajdziemy m.in. konserwanty, barwniki… 

„E…” E 100 – 199 to koloranty czyli barwniki, nadają jedzeniu zachęcającą barwę. E 200 – 299 to konserwanty czyli substancje przedłużające termin przydatności do spożycia. E 300 – 399 to przeciwutleniacze tzn. zabezpieczają żywność przed rozkładem na skutek działania tlenu. E 400 – 499 to emulgatory i środki zagęszczające czyli substancje umożliwiające m.in. połączenie niemieszających się ze sobą składników (jak woda i olej) oraz spulchniają. E 500 – 599 to środki pomocnicze, odpowiadają za regulatory kwasowości i spulchniacze. E 600 – 699 to wzmacniacze smaku, wzmacniają naturalną smakowitość i zapach potraw, przedłużają wrażenia smakowe, a także niwelują niepożądane smaki. E 700 - 799 to antybiotyki (nie dodaje się ich do jedzenia). E 900 – 999 to substancje słodzące i nabłyszczające, nadają produktom słodki smak, są stosowane do produkcji żywności bez cukru. E 1400 – 1499 to skrobie modyfikowane, są używane jako: zagęstnik, stabilizator, emulgator, nośnik. E 1500 – 1525 to sztuczne wzmacniacze smaku, obejmują substancje spulchniające, przeciwzbrylające i wzmacniające smak. Po co ten szyfr?

Zastosowanie „E…” Na pewno ciekawą kwestią dla wielu jest dlaczego zamiast zapisu np. hydroksypropyloceluloza spotykamy napis E 463. Nazewnictwo E… zostało wprowadzone, by nie wypisywać tego typu nazw. Dodatkowo: kto z nas zjadłby batonika, w którego składzie znaleźlibyśmy kwas solny czyli kwas chlorowodorowy (E 507)? Ale czy bezpieczne?

Kontrowersyjne dodatki do żywności! Wśród bezpiecznych dodatków do żywności kryją się ciernie tzn. substancje, których nieszkodliwość budzi wątpliwości… Przykłady: E 621- glutaminian sodu- pochodna aminokwasu kwasu glutaminowego, powszechnie występującego w produktach białkowych. E 102- tartrazyna- szkodzi osobom uczulonym na aspirynę E 133- błękit brylantowy- powinny unikać go osoby mające problemy z układem pokarmowym E 954- sacharyna- substancja rakotwórcza E 951- aspartam- sztuczny słodzik

Co z tego? Skoro już wiemy co kryje się szyframi stosowanymi na opakowaniach i czemu służą te szyfry to czemu nie zacząć czytać etykiet, a w rezultacie wybierać zdrowszą żywność? Ale jakie to ma znaczenie kiedy jest ciepło i zamiast być w domu zjemy na mieście, pójdziemy na lody? Przecież w barze nikt nie pokarze nam etykiety z podawanych tam produktów…

Podsumowanie! Zanim kupisz jakiś produkt spożywczy sprawdź jego datę ważności Upewnij się, że na żaden z jego składników nie masz uczulenia (jeżeli jesteś alergikiem) Kupuj tylko w miejscach gdzie masz pewność, że żywność jest prawidłowo przechowywana Jeśli nie jesteś pewien co do daty przydatności do spożycia produktu – lepiej nie ryzykuj! Nie używaj preparatów odchudzających – lepiej poćwicz Zażywając preparaty witaminowe pamiętaj, by stosować się do zaleceń recepty. PAMIĘTAJ NIKT CIĘ NIE ZMUSZA DO JEDZENIA ZDROWEJ ŻYWNOŚCI!!! TO TWÓJ WYBÓR! TWOJE ZDROWIE! ALE TEŻ TY BĘDZIESZ MIEĆ EWENTUALNE PROBLEMY!!!

DZIĘKUJEMY

Przygotowanie prezentacji: -Dominika Miszkiel -Maja Grzybowska -Weronika Michalska Klasa II „c” Opiekun: Pani Alina Ogórkis