Jak pozyskiwać środki w ramach programów dotacji 2014+ HASŁO PRZEWODNIE: INNOWACYJNOŚĆ Beata Frontczak

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MŚP Wsparcie udzielane na finansowanie usług dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw realizowanych przez jednostkę naukową (kat A+, A lub B), przyczyniających się do rozwoju ich produktów (wyrobów i usług). Ogłoszenie konkursu – VII 2015 (46,1 mln PLN), nabór do 31.12.2015 r. Dla kogo? Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Projekt musi wpisywać się w Krajową Inteligentną Specjalizację Wysokość dotacji Min kwota wydatków kwalifikowalnych 60.000,00 PLN, max – 400.000,00 PLN Kwota dotacji: - do 80% - do 320 000,00 PLN w przypadku mikro i małego przedsiębiorcy - do 70% - do 280 000,00 PLN w przypadku średniego przedsiębiorcy. Wsparcie w ramach Bonu na innowacje MŚP stanowi pomoc de minimis.

Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MŚP Najważniejsze kryteria oceny Nazwa kryterium Opis Liczba pkt Projekt jest zgodny z zakresem działania, a cel projektu jest uzasadniony i racjonalny Badane będzie, czy projekt polega na opracowaniu przez jednostkę naukową dla mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi), technologii produkcji lub nowego projektu wzorniczego. Ocenie podlega użyteczność projektu (rezultatu) dla przedsiębiorcy, zasadność oraz racjonalność realizacji projektu oraz jego wpływ na potencjał rozwojowy firmy. Uzasadniając potrzebę realizacji projektu, należy: innowacja produktowa: wykazać, że produkt zaspokoi faktyczne zapotrzebowanie konsumentów i będzie konkurencyjny względem innych, podobnych produktów na rynku. innowacja procesowa: wykazać pozytywny wpływ rezultatu projektu na cykl produkcyjny w przeds oraz innych potencjalnych użytkowników lub znaczące podniesienie jakości świadczonych usług. 0 lub 1 (0 = wniosek odrzucony)

Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MŚP Najważniejsze kryteria oceny Nazwa kryterium Opis Liczba pkt Poziom innowacyjności rezultatu projektu W ramach kryterium ocenie podlega, czy rezultat projektu tj. produkt (wyrób, usługa), technologia produkcji, projekt wzorniczy charakteryzuje się nowością, oryginalnością, bądź znaczącym ulepszeniem, (także rozwiązania zastosowane w produkcie, technologii produkcji, projekcie wzorniczym), które będzie zastosowane po raz pierwszy w działalności firmy lub na polskim rynku.  innowacja produktowa - nowość rezultatów projektu rozumiana jako znacząca zmiana, brane pod uwagę będą wskaźniki jakościowe i ilościowe, które odróżniają ten produkt od dotychczasowych produktów przedsiębiorstwa lub występujących na polskim rynku produktów o podobnej funkcji podstawowej. innowacja procesowa - nowość rezultatów projektu rozumiana jako wprowadzenie zmian w obrębie procesu tj. metody produkcji lub dostawy. Weryfikacji podlegać będzie czy innowacja procesowa stanowi nowość w skali przedsiębiorstwa lub polskiego rynku oraz czy mamy do czynienia ze znaczącą zmianą w zakresie technologii, urządzeń. 0 (poziom przedsięb.) lub 2 (poziom kraju)

Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MŚP Najważniejsze kryteria oceny Nazwa kryterium Opis Liczba pkt Stopień gotowości wdrożeniowej rezultatu projektu (wyrobu, usługi, projektu wzorniczego lub technologii produkcji) Ocenie będzie podlegało, czy osiągnięty zostanie stopień gotowości rozwiązania opracowanego przez jednostkę naukową umożliwiający jego wdrożenie. Premiowane projekty, w ramach których prace B+R zostaną zakończone, co najmniej na poziomie sprawdzenia i demonstracji w warunkach laboratoryjnych lub zbliżonych do rzeczywistych opracowanego w ramach projektu produktu (wyrobu, usługi), projektu wzorniczego, technologii produkcji. Zakres usługi badawczo-rozwojowej może uwzględniać np.: - wykonanie, demonstrację, sprawdzenie, testowanie prototypu nowych lub znacząco ulepszonych produktów (wyrobów lub usług), technologii produkcji w warunkach laboratoryjnych lub zbliżonych do rzeczywistych, lub warunkach rzeczywistych, - wykonanie, demonstracja, testy fizycznej formy projektu wzorniczego, - wykonanie serii próbnej opracowanego wyrobu, - określenie ostatecznej formy produktu gotowego do komercjalizacji. lub 2

Poddziałanie 2.3.2 Bony na innowacje dla MŚP Najważniejsze kryteria oceny Nazwa kryterium Opis Liczba pkt Włączenie końcowych użytkowników w proces tworzenia nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi) projektu wzorniczego lub technologii produkcji Ocenie podlega, czy projekt obejmuje włączenie końcowych użytkowników (ostatecznych odbiorców produktów przedsiębiorstwa) w proces tworzenia nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi) projektu wzorniczego lub technologii produkcji poprzez ich udział w testowaniu, recenzowaniu, opiniowaniu, identyfikacji potrzeb w zakresie nowego rozwiązania, usługi, prototypu wyrobu. Włączenie końcowych użytkowników następuje w ramach usługi świadczonej przez Wykonawcę (za proces ten odpowiedzialny jest Wykonawca – jednostka naukowa). Włączenie w proces tworzenia nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi) projektu wzorniczego lub technologii produkcji ich końcowych użytkowników ma na celu badanie odbioru rynku na rozwiązanie będące przedmiotem projektu. lub 2

Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu  Na co? Wsparcie przedsiębiorstw wdrażających innowacje technologiczne, procesowe, produktowe): zakup środków trwałych (maszyny, urządzenia, oprzyrządowanie, sprzęt informatyczny, itp.) zakup wartości niematerialnych i prawnych (nabycie praw patentowych, licencji - w tym oprogramowania, know how lub nieopatentowanej wiedzy technicznej). Uwaga: nie ma obecnie osobnej dotacji na zakup i wdrożenie wyłącznie systemu informatycznego, może on natomiast stanowić element projektu inwestycyjnego, polegającego na wdrożeniu innowacji produktowej i technologicznej

Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu  Dla kogo? - mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Wykluczenia: - sektor hutnictwa żelaza, stali, sektor węglowy, budownictwo okrętowe, włókna syntetyczne, energetyka, transport - przedsiębiorstwa, których działalność wchodzi w zakres sekcji K „Działalność finansowa i ubezpieczeniowa” oraz PKD 70.10 „Działalność firm centralnych” i 70.22 „Doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania” - działalność wykluczona z pomocy de minimis

Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu  Warunki dopuszczające: - projekt wykazuje opłacalność finansową - projekt zakłada zastosowanie nowych rozwiązań, stosowanych na świecie nie dłużej niż 3 lata - przedsiębiorstwo powinno wykazywać dochód w okresie ostatnich 3 lat   Poziom dofinansowania: - 45% kosztów kwalifikowalnych – mikro i małe przedsiębiorstwa - 35% kosztów kwalifikowalnych – średnie przedsiębiorstwa Maksymalny poziom dofinansowania (w PLN): nie określono

Kryteria oceny jakościowej (max 53 pkt): Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu Kryteria oceny jakościowej (max 53 pkt):  Wpływ wartości wskaźników przyjętych w projekcie na realizację celów programu oraz analiza ich wartości docelowych (0-5 pkt) Wpływ projektu na wdrażanie zasad horyzontalnych, w tym zrównoważonego rozwoju, równości szans, niedyskryminacji oraz równouprawnienia płci (0-3 pkt) Projekt zakłada zastosowanie nowych rozwiązań innowacyjnych (technologicznych, produktowych lub organizacyjnych), stosowanych na świecie nie dłużej niż 1 rok (0/4 pkt) Wnioskodawca dysponuje badaniami rynku, uzasadniającymi potrzebę realizacji projektu (0-5 pkt) Wnioskodawca posiada potencjał gwarantujący efektywną realizację projektu (0-6 pkt) Projekt wpisuje się w inteligentne specjalizacje regionalne (0-3 pkt) W wyniku projektu zostanie wdrożony nowy pod względem technologicznym produkt/usługa (0/2 pkt) W wyniku projektu zostanie udoskonalony pod względem technologicznym obecny produkt/usługa (0/2 pkt)

Poddziałanie 1.5.2 Wzmocnienie konkurencyjności kluczowych obszarów gospodarki regionu Wpływ projektu na rozwój przedsiębiorstwa oraz wzrost jego konkurencyjności (nowe rynki zbytu, zwiększenie wydajności pracy, etc.) (0-4 pkt) Projekt zawiera rozwiązania w zakresie ochrony środowiska. Inwestycja zawiera rozwiązania wpływające na poprawę efektywności energetycznej przedsiębiorstwa (wskaźnik efektywności energetycznej) (0/2 pkt) Projekt zawiera rozwiązania pozytywne dla środowiska, działania ekoinwestycyjne (np. recykling odpadów, oczyszczanie ścieków) (0/2 pkt) Projekt zakłada zastosowanie Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (ICT) (0/2 pkt) Wnioskodawca posiada ISO lub inny niecertyfikowany system, w tym środowiskowy (0/2 pkt) Wnioskodawca posiada patent, prawo ochronne na wzór użytkowy lub prawo z rejestracji wzoru przemysłowego (0/2 pkt) Projekt zakłada wykorzystanie wyników prac B+R własnych lub zakupionych (0-4 pkt) Projekt stanowi kontynuację innego projektu, finansowanego z WRPO 2007-2013 działanie 1.2 (0/2 pkt) Projekt zlokalizowany na terenie OSI „Wiejskie obszary funkcjonalne wymagające wsparcia procesów rozwojowych” (0/3 pkt)

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Poddziałanie 3.2.2 Kredyt na innowację technologiczną Kredyt na innowacje technologiczne jest to instrument mieszany, w którym przedsiębiorca uzyskuje kredyt inwestycyjny w banku komercyjnym oraz dofinansowanie (premię technologiczną) z Banku Gospodarstwa Krajowego na spłatę części kapitału uzyskanego kredytu inwestycyjnego. Ogłoszenie konkursu – III kwartał 2015 (303 mln PLN), nabór do XII 2015 Dla kogo? Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Wysokość dotacji Dofinansowanie będzie obliczane na podstawie mapy pomocy regionalnej - w woj. wielkopolskim:  - 45% kosztów kwalifikowanych projektu dla małych przedsiębiorstw; - 35% kosztów kwalifikowanych projektu dla średnich przedsiębiorstw.  Maksymalna kwota premii technologicznej: 6 mln zł

Poddziałanie 3.2.2 Kredyt na innowację technologiczną Na co można pozyskać dotację ? Kredyt na inwestycje technologiczne tj. inwestycje polegające na: - zakupie nowej technologii, jej wdrożeniu oraz uruchomieniu na jej podstawie wytwarzania nowych lub znacząco ulepszonych, od dotychczas wytwarzanych w Rzeczpospolitej Polskiej, towarów, procesów lub usług albo - wdrożeniu własnej nowej technologii oraz uruchomieniu na jej podstawie wytwarzania nowych lub znacząco ulepszonych od dotychczas wytwarzanych w Rzeczpospolitej Polskiej, towarów, procesów lub usług.   Nowa technologia – technologia w postaci prawa własności przemysłowej lub wyników prac rozwojowych lub wyników badań przemysłowych lub nieopatentowanej wiedzy technicznej, która umożliwi wytwarzanie nowych lub znacząco ulepszonych, od dotychczas wytwarzanych w Rzeczpospolitej Polskiej, towarów, procesów lub usług i która nie jest stosowana na świecie dłużej niż 5 lat.

Poddziałanie 3.2.2 Kredyt na innowację technologiczną Na co można pozyskać dotację ? Wsparcie inwestycji w: Budowę, rozbudowę, Zakup środków trwałych, nowych i używanych, Zakup wartości niematerialnych i prawnych. Premiowane będą projekty: Polegające na wdrożeniu nowej technologii nie stosowanej na świecie w danej branży Polegające na wdrożeniu nowej technologii, na którą przedsiębiorca posiada patent (samo zgłoszenie patentowe uzyska mniej punktów na ocenie) Wpisujące się w tzw. Krajowe inteligentne specjalizacje (projekty spoza tych obszarów uzyskają mniej pkt na ocenie).

Dla ambitnych: „Szybka ścieżka” (PO IR 1.1.1) 2 kwietnia 2015 r. ruszył pierwszy konkurs dla przedsiębiorców w Programie Inteligentny Rozwój 2014-2020, tzw. „Szybka Ścieżka” na projekty badawczo-rozwojowe przedsiębiorstw, prowadzące do opracowania nowych produktów/technologii) Firmy będą mogły składać wnioski od 4.05 do 31.12 (MSP) - nabór zostanie zorganizowany w trybie ciągłym, przy czym decyzja o przyznaniu dofinansowania powinna być znana po 60 dniach od złożenia wniosku. Projekt musi prowadzić do powstania innowacji produktowej lub procesowej co najmniej w skali kraju. Zaplanowano 3 kryteria, każde punktowane w skali 0-5 pkt, tj.: - nowość rezultatów projektu, - zapotrzebowanie rynkowe na rezultaty projektu opłacalność wdrożenia. Projekty realizowane w ramach PO IR 1.1.1. muszą się wpisywać Krajowe inteligentne specjalizacje. 15

„Szybka ścieżka” c.d. Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych: 2 mln PLN w przypadku MŚP, W programie przedsiębiorca będzie musiał zrealizować we własnym zakresie prace B+R o wartości co najmniej 50% kosztów kwalifikowalnych projektu, a tylko max 50% w formie podwykonawstwa. Dlatego też podczas oceny duży nacisk zostanie położny na weryfikację doświadczenia i potencjału zespołów badawczego oraz zarządzającego, jakim dysponuje przedsiębiorca. Koszty kwalifikowane to: 1) Koszty budowy prototypowej/pilotażowej linii technologicznej (linii produkcyjnej), która będzie mogła być wykorzystywana do celów komercyjnych (finalnej produkcji oraz świadczenia usług i generowania z tego tytułu przychodów), pod warunkiem, że linia posiada zdolność do komercyjnego wykorzystania, a jej produkcja była zbyt kosztowna, aby służyła ona jedynie do demonstracji i testów. 2) Koszty wynagrodzeń wraz z pozapłacowymi kosztami pracy, w tym składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, osób zatrudnionych przy prowadzeniu badań przemysłowych lub prac rozwojowych, w części, w jakiej wynagrodzenia te są bezpośrednio związane z realizacją projektu objętego dofinansowaniem. Kategoria obejmuje wynagrodzenia wypłacane na podstawie umowy o prace oraz umów cywilnoprawnych. 16

„Szybka ścieżka” c.d. 3) Koszty aparatury naukowo-badawczej (maszyn i urządzeń) i innych urządzeń służących celom badawczym oraz wartości niematerialnych i prawnych: - koszt zakupu lub wytworzenia aparatury/urządzeń będzie kosztem kwalifikowanym jeżeli koszt ten dotyczy środka trwałego, który jest niezbędny do prawidłowej realizacji projektu i jest bezpośrednio wykorzystywany do jego realizacji, - koszt zakupu lub wytworzenia środka trwałego, który nie jest na stałe związany z danym projektem, jednak jego wykorzystanie jest niezbędne do realizacji projektu, może być uznany za kwalifikowany jedynie w wysokości odpowiadającej odpisom amortyzacyjnym, - odpisy amortyzacyjne aparatury stanowią koszt kwalifikowany w przypadku, gdy Wnioskodawca korzysta z własnych urządzeń, - odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej, innych urządzeń czy wartości niematerialnych i prawnych na zasadach rynkowych. 4) Koszty usług badawczych, wiedzy technicznej oraz usług doradczych i równorzędnych, do których zalicza się: - usługi badawcze wykonywane na podstawie umowy, - wiedza techniczna i patenty zakupione lub użytkowane na podstawie licencji, uzyskane od osób trzecich na warunkach rynkowych (wartości niematerialne i prawne, w formie patentów, licencji, know-how i nieopatentowanej wiedzy technicznej), - usługi doradcze i usługi równorzędne. 5) Inne koszty operacyjne, w tym koszty nabycia i zużycia materiałów, środków eksploatacyjnych i podobnych produktów ponoszone bezpośrednio w związku z realizacją projektu. 6) Koszty ogólne rozliczane metodą ryczałtową, w tym koszty wynajmu, koszty mediów, koszty administracyjne, delegacje . 17

Poziom dofinansowania „Szybka ścieżka” c.d. Poziom dofinansowania Dla badań przemysłowych: - do 80% kosztów kwalifikowanych dla mikro i małych przedsiębiorstw; - do 75% kosztów kwalifikowanych dla średnich przedsiębiorstw; - do 65% kosztów kwalifikowanych dla dużych przedsiębiorstw. Dla prac rozwojowych: - do 60% kosztów kwalifikowanych dla mikro i małych przedsiębiorstw; - do 50% kosztów kwalifikowanych dla średnich przedsiębiorstw; do 40% kosztów kwalifikowanych dla dużych przedsiębiorstw 18

Inteligentne specjalizacje Każde państwo członkowskie i każdy region wybiera określone priorytety, biorąc pod uwagę swoje mocne strony i atuty, oraz obszary rokujące szanse na uzyskanie przewag konkurencyjnych. Na tych obszarach koncentrować się będą instrumenty wsparcia, przy czym inteligentne specjalizacje będą cyklicznie aktualizowane w całym okresie programowania 2014-2020, aby możliwe było elastyczne reagowanie w zmieniających się warunkach gospodarczych.

Inteligentne specjalizacje – poziom krajowy Na poziomie krajowym wyznaczono 18 inteligentnych specjalizacji, podzielonych na 5 obszarów: Zdrowe społeczeństwo Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa Zrównoważona energetyka Surowce naturalne i gospodarka odpadami Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu „horyzontalnym” czyli mogące mieć zastosowanie w różnych sektorach gospodarki)

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie Na poziomie województwa wielkopolskiego zdefiniowano następujące obszary: Biosurowce i żywność dla świadomych konsumentów W ramach obszaru wspierane będą m.in.: produkcja bioproduktów, zdrowej żywności i żywności funkcjonalnej, bezpieczeństwo żywności, ekologiczne środki ochrony roślin, opakowania dla żywności i food design, nowoczesne technologie produkcji żywności, bio- i nanotechnologia, biologia molekularna i chemia spożywcza, wyspecjalizowane łańcuchy dostaw, usługi i technologie logistyczne oraz śledzenie, zarządzanie i konsolidowanie ładunków dla rolnictwa i branży spożywczej Innowacyjne łańcuchy produkcji i dystrybucji żywności Gospodarka paliwowo-energetyczna oparta na biomasie; itp

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie c.d. 2. Wnętrza przyszłości Produkcja wyposażenia wnętrz odpowiadających potrzebom i wyzwaniom stojącym przed współczesnym człowiekiem W ramach obszaru wspierane będą m.in.: Specjalistyczne i spersonalizowane meble i artykuły wyposażenia wnętrz Nowe zastosowania technologii i materiałów Wzornictwo przemysłowe i innowacje oparte o design Meble tworzone z regionalnych surowców, komponentów i półproduktów Recykling i upcykling w produkcji mebli i wyposażenia wnętrz Specjalistyczne narzędzia i produkty ICT dla branży wyposażenia wnętrz Prototypowanie nowoczesnych rozwiązań z wykorzystaniem ICT Wyspecjalizowane łańcuchy dostaw, usługi i technologie logistyczne oraz śledzenie, zarządzanie i konsolidowanie ładunków dla branży wyposażenia wnętrz Wysokiej jakości surowce i komponenty do produkcji mebli Technologie energooszczędne Przygotowanie i profesjonalizacja kadr dla obszaru specjalizacji

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie c.d. 3. Przemysł jutra Stosowanie zawansowanych procesów produkcyjnych i procesów specjalnych oraz wdrażanie produkcji zrównoważonej. W skład obszaru wchodzą: maszyny i elementy maszyn (w tym środki transportu) procesy specjalne nowe technologie i materiały wyspecjalizowane usługi logistyczne i produkty ICT dla branży profesjonalne kadry dla branży W ramach obszaru rozwijane będą m.in.: Wyspecjalizowane technologie, maszyny i ich komponenty dla przemysłu spożywczego, wyposażenia wnętrz i transportowego Ekoinnowacyjne środki transportu samochodowego i powietrznego Zautomatyzowane, zrównoważone i zoptymalizowane procesy produkcyjne oraz sterowania i monitorowania ICT dla przemysłu maszynowego - systemy osadzone oraz zautomatyzowane systemy dla biznesu

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie c.d. 3. Przemysł jutra – c.d. Nowe technologie i materiały dla maszyn i środków transportu, w tym polimery i kompozyty do zabudowy przestrzeni ładunkowej oraz nanotechnologie i materiały nano- i mezoskopowe Procesy specjalne –m.in.: obróbka cieplna, termomechaniczna, galwaniczna, spawalnictwo, obróbka plastyczna oraz metalurgia proszków Narzędzia optymalizacji i wspomagania decyzji i procesów logistycznych, ICT dla transportu i logistyki: sensory i geolokalizacja, platformy wymiany danych logistycznych Wyspecjalizowane łańcuchy dostaw (w tym oparte na transporcie intermodalnym), oraz śledzenie, zarządzanie i konsolidowanie ładunków Usługi i technologie logistyczne oraz produkty dla logistyki (np. palety, kontenery i nadwozia wymienne) Innowacyjne procesy w przemyśle chemicznym (katalityczne, membranowe, niskoemisyjne i bezodpadowe) Materiały z recyclingu i odzysku Przygotowanie i profesjonalizacja kadr dla obszaru specjalizacji Prototypowanie nowoczesnych rozwiązań z wykorzystaniem ICT

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie c.d. 4. Nowoczesne technologie medyczne Nowe technologie pomocne w walce z chorobami cywilizacyjnymi takimi jak choroby układu krążenia, układu nerwowego i choroby nowotworowe, a także technologie farmaceutyczne wykazujące potencjał komercjalizacji i odpowiadające na popyt ze strony przedsiębiorstw. W ramach obszaru rozwijane będą m.in.: Medycyna spersonalizowana Produkty, usługi i nowe technologie związane z profilaktyką, diagnostyką i terapią chorób cywilizacyjnych oraz chorób rzadkich ICT dla ochrony zdrowia

Inteligentne specjalizacje – województwo wielkopolskie c.d. 5. Rozwój oparty na ICT Technologie dla innowacyjnych społeczności, które służą rozwojowi inteligentnego otoczenia człowieka w sferze prywatnej i publicznej: zintegrowane systemy usług publicznych, np. inteligentne systemy transportowe, energetyczne, oświetleniowe systemy oparte na wykorzystaniu Big Data, systemy zarządzania danymi, działania w obszarze Smart City W ramach obszaru rozwijane będą m.in.: nowe zastosowania, dedykowane produkty i usługi ICT dla innowacyjnych społeczności zintegrowane systemy usług publicznych (np. inteligentne systemy transportowe, energetyczne, oświetleniowe, gospodarki odpadami z wykorzystaniem Big Data, systemów zarządzania danymi, działania w obszarze Smart City) aplikacje i urządzenia poprawiające jakość życia indywidualnych obywateli, w tym aplikacje mobilne e-usługi, systemy informatyczne do zarządzania złożoną infrastrukturą, systemy osadzone dla infrastruktury, przygotowanie i profesjonalizacja kadr dla obszaru specjalizacji

Dziękuję za uwagę Beata Frontczak