UOKIK contra Ubezpieczyciele KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I GOSPODARCZYCH UOKIK contra Ubezpieczyciele O klauzulach abuzywnych w umowach ubezpieczenia Diana Bożek

www. konusig.wpia.uw.edu.pl Klauzule abuzywne Art. 3851 - 385 4 Kodeksu Cywilnego (nowelizacja z 2000 r.) Klauzule abuzywne (niedozwolone postanowienia umowne) - klauzule, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Dotyczy to tak klauzul spisanych jak i ustnych.  Ocena zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami wg stanu z chwili zawarcia umowy Ocena rażącego naruszenia interesów konsumenta rozpatrywana z generalno-abstrakcyjnego punktu widzenia, z uwzględnieniem rodzaju świadczonych dóbr i usług www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Kontrola wzorców umownych Incydentalna Dokonywana przez Sądy Powszechne Nie stanowi meritum postępowania Abstrakcyjna Dokonywana przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (SOKiK) Uprawomocnienie wyroku uznającego postanowienie umowna za niedozwolone skutkuje wpisaniem go do rejestru www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Działania Prezesa UOKiK Kompetencja Prezesa UOKiK do nakładania kar (na podst. ustawy o ochronie konkurencji i konsumenta): Art. 106. 1. Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie: (…)  4) dopuścił się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24.  Raporty UOKiK w sprawach ubezpieczeniowych: 2004 (komunikacyjne), 2006, 2010 (życiowe), 2012 (IKE) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Potrącanie kwoty manipulacyjnej od zwracanej składki „Zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia nastąpi po potrąceniu kosztów manipulacyjnych w wysokości 20% zwracanej składki” (Klauzula 1243) „Od zwracanej kwoty składki potrąca się koszty manipulacyjne w wysokości 20%, nie więcej jednak niż 150 zł” (Klauzula 1309) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Wypłata odszkodowania z autocasco w wartości netto „Wycena kosztów naprawy obejmuje: a) koszt robocizny ustalony wg wartości netto (bez uwzględnienia podatku) w oparciu o: 1) naprawcze normy czasowe określone przez producenta pojazdu lub inne, uznane przez Uniqa TU S.A, 2) średnią stawkę za 1 roboczogodzinę, stosowaną na terenie działalności jednostki terenowej, która zawarła umowę ubezpieczenia (…)” (Klauzula 1265) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Stosowanie pojęć nieostrych (kazus ubezpieczeń na życie) Ubezpieczyciel nie wypłaci świadczenia z tytułu zgonu Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, jeżeli zgon Ubezpieczonego wskutek nieszczęśliwego wypadku w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zaistniał bezpośrednio lub pośrednio w następstwie: (…) 10) nieuzasadnionego nieskorzystania z porady lekarskiej.” www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Stosowanie pojęć nieostrych (kazus ubezpieczeń majątkowych) " W przypadku, gdy ubezpieczający dowiedział się o osobie sprawcy szkody lub miejscu znajdowania się utraconych ruchomości domowych, obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie policję oraz Wartę i dążyć do ich odzyskania” (Klauzula nr 1313) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

www. konusig.wpia.uw.edu.pl Wyłączenie odpowiedzialności w przypadku rozbieżności stanu deklarowanego z faktycznym „Compensa nie odpowiada za szkody powstałe w okolicznościach innych niż podane w zgłoszeniu szkody” (Klauzula nr 1291) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Krótki czas na zgłoszenie szkody „Jeżeli właściciel pojazdu lub osoba uprawniona do korzystania lub rozporządzania tym pojazdem nie wykonała obowiązków wynikających z przepisów § 30-32 (m.in. Zgłoszenie szkody najpóźniej w następnym dniu roboczym) PZU może oddalić roszczenie lub odpowiednio zmniejszyć odszkodowanie”. (Klauzula 86) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

www. konusig.wpia.uw.edu.pl Sprawa załamka Q Postanowienie umowne stosowane w OWU na życie przez PZU Życie, zgodnie z którym uznanie jednostki chorobowej za zawał serca uzależnione jest od „Pojawienia się patologicznego załamka Q w EKG (nieobecnego przed zdarzeniem)” Definicja zawału stosowana przez PZU niezgodna z obecnym stanem wiedzy medycznej (objaw nie jest warunkiem koniecznym stwierdzenia zawału serca) Stosowanie klauzuli przez ponad 3 lata, 2100 odmów wypłaty odszkodowania z tej przyczyny Nałożenie w XII 2010 r. 3,9 mln zł kary na PZU Życie (obniżone ze względu na zaniechanie stosowania praktyki w VII 2010 r.) W czerwcu 2011 r. przeciw PZU wpłynął pozew zbiorowy klientów PZU, którym odmówiono wypłaty odszkodowania (suma roszczeń – ponad 90 tys zł) www. konusig.wpia.uw.edu.pl

KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I GOSPODARCZYCH Dziękuję za uwagę! Diana Bożek