Fazy rozwoju grupy w psychoterapii Poznań 2006 Fazy rozwoju grupy w psychoterapii Procesy i zjawiska w zamkniętej grupie psychoterapeutycznej Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006 Copyright © by Danuta Anna Michałowska

Fazy rozwoju grupy w psychoterapii Faza orientacji Faza konfrontacji i eksploracji różnic Faza pogłębionej eksploracji problemów na poziomie grupowym i indywidualnym Faza kończenia psychoterapii Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza orientacji prezentacja członków grupy, określenie celów i oczekiwań, określenie trudności, wyrażenie obaw i wątpliwości, wyrażenie stosunku do prowadzącego grupę, ustalenie relacji i miejsca w grupie Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza orientacji Role grupowe: lider dominacji lider sympatii błazen grupowy dobry uczeń kozioł ofiarny outsider Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza orientacji - cechy Szukanie podobieństw między osobami w grupie – niwelowanie różnic Nie ujawnianie wzajemnych niechęci i antypatii, Powierzchowne okazywanie pozytywnych emocji Wzajemne wsparcie okazywane jest dość powierzchownie np. w postaci udzielania rad Unikanie wzrostu napięcia w grupie Wstępna identyfikacja z grupą Początkowa identyfikacja grupy jako całości Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza konfrontacji i eksploracji różnic Pojawienie się konfliktów i buntu Ujawnienie negatywnych emocji np. agresji, złości wobec terapeuty oraz antagonizmów między osobami w grupie Badanie bezpieczeństwa Opór przed odsłanianiem i poznawaniem siebie nawzajem Ujawnienie różnic między uczestnikami Walka o pozycję lidera Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza konfrontacji i eksploracji różnic Pod koniec tej fazy następuje wyraźna destabilizacja ról z fazy I i pojawiają się nowe role: Wyraziciel nastrojów grupy Stabilizator emocji grupowych Sumienie grupy Dziecko grupowe (biedne lub szalone) Dobra mama Bard grupowy Opozycjonista Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza konfrontacji i eksploracji różnic Pod koniec tej fazy następuje: Ustanowienie norm np. prawo wyrażania siebie w formie niedestruktywnej dla innych; prawo poszanowanie różnorodności i odrębności innych Ustają konflikty i antagonizmy Wzrasta poczucie bezpieczeństwa, wzajemnego zaufania Spójność grupy Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Wyrażanie uczuć w sposób konstruktywny Faza pogłębionej eksploracji problemów na poziomie grupowym i indywidualnym Wyrażanie uczuć w sposób konstruktywny Współpraca i dzielenie się doświadczeniami Większa empatia, świadomość siebie i innych, wzajemne zrozumienie Zmiany w postrzeganiu siebie i innych Świadomość własnych możliwości i źródeł wsparcia Odpowiedzialność Elastyczność w pełnieniu ról grupowych Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Faza kończenia grupy Omawianie osiągniętych celów i dalszych planów Uświadomienie związku z grupą i prowadzącym (terapeutą) Wyrażanie uczuć, Wzrost nastrojów Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Czynniki leczące w psychoterapii grupowej Wzbudzanie nadziei Poczucie bezpieczeństwa Dostarczanie informacji zwrotnych Altruizm Korektywne odtwarzanie rodziny pierwotnej Uczenie społecznych umiejętności Naśladowanie i interpersonalne uczenie się Spójność grupy Odreagowanie (katharsis) Czynnik egzystencjalny Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006

Bibliografia Kratochvil S., Psychoterapia, PWN, W-wa 1980, Poznań 2006 Bibliografia Kratochvil S., Psychoterapia, PWN, W-wa 1980, Czapów G. i Cz., Psychodrama. Geneza i historia. Teoria i praktyka. Próba oceny. , PWN, W- wa1969, Roine E., Psychodrama. O tym jak grać główna rolę w sowim życiu, Wyd. Kontakt, Opole 1994. Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne problemy, PWN, Warszawa 1994. Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : podręcznik akademicki. Teoria , t.1, Eneteia - Wydawnictwo Psychologii i Kultury, 2005. Grzesiuk L. (red.), Psychoterapia : podręcznik akademicki. Praktyka , t.2, Eneteia - Wydawnictwo Psychologii i Kultury, 2006 Copyright © by Danuta Anna Michałowska Poznań 2006 Copyright © by Danuta Anna Michałowska