John Maynard Keynes
1883 -1946 angielski ekonomista, z wykształcenia matematyk doradcą rządu brytyjskiego w czasie I wojny światowej Uczestnik konferencji wersalskiej 1915-1919 W 1914 roku opracował plan reform międzynarodowego systemu monetarnego Był twórcą Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju
Dzieła ”The Economic Consequences of the Peace”, 1918 „A Tract on Monetarny Reform”, 1923 “A Treatise on Money”, 1930 „The General Theory of Employment, Interest and Money” , 1936
Cztery fundamentalne założenia teoretyczne Niezbędność ingerencji państwa w życie gospodarcze Prowadzenie badań i rozważań odnoszących się tylko do krótkich okresów czasu, co miałoby pozwolić dostrzeć beneficja wynikające z następstw reform. Podejście makroekonomiczne w rozważaniach Przyczynowo-skutkowe traktowanie zjawisk ekonomii
Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza Krytyka teorii klasycznej Udowadnia, ze bez ingerencji państwa gospodarka jest skazana na niepełne wykorzystanie czynników wytwórczych Był twórcą popytowej teorii dochodu narodowego. Rozmiary produkcji zależą od rozmiaru popytu, a niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych, rodząc bezrobocie, wpływa na niedostatek popytu. Gospodarka nie powraca samoczynnie do stanu równowagi. Dodatkowy popyt może stworzyć poprzez wydatki na cele publiczne. Ważne są same wydatki bez względu na użyteczność „Kopanie dołów i zakopywanie ich z powrotem” Przekonywał, że o wielkości zatrudnienia decydują o skłonność do konsumpcji i stopa nowych inwestycji. Poziom zatrudnienia wyznacza poziom płac ( w opozycji do Pigou)
Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza +Zjawiska ekonomiczne powinny być rozpatrywane w makroskali +3 zasady teorii keynesa zasada popytu efektywnego równowagi bezrobocia - Spadek cen nie pozwala znieść bezrobocia interwencjonizm państwa - Interwencja państwa, warunek konieczny do zachowania swobód i do rozwoju indywidualizmu
Bezrobocie siły rynkowe nie są w stanie automatycznie, samoistnie pchnąć gospodarki ku stabilnemu stanowi pełnego zatrudnienia Równowaga państwa nie zawsze w punkcie gdzie występuje pełne zatrudnienie Istnienie bezrobocia „ przymusowego” niedostateczny popyt globalny przyczyną masowego bezrobocia
Popyt globalny Popyt całkowity tworzą trzy czynniki: 1. wydatki konsumpcyjne społeczeństwa na dobra i usługi finalne (C) 2. wydatki inwestycyjne przedsiębiorstw (I) 3. wydatki rządowe, finansowane z budżetu państwa, na zakup dóbr i usług oraz inwestycje w sektorze publicznym (G) Y = C + I + G Powody niedostatecznego popytu
Interwencja państwa potrzeba interwencji państwa w celu osiagnięcia punktu pełnego zatrudnienia Wprowadzenie pewnego centralnego planowania progresywny podatek dochodowy, pobudzanie prywatnych inwestycje niskimi stopami procentowymi, zwiększanie wydatków rządu np. uspołeczniając część procesów inwestycyjnych
Teoria keynsizmu Teorie Keynesa zastosowano po raz pierwszy w ramach polityki New Deal w USA w latach 30-tych. Po II wojnie światowej keynsizm stał się wiodącą teorią makroekonomiczna, z dobrymy efektami, aż do lat 70tych, w których państwa oparte na silnym interwencjonizmie dotknął wzrost bezrobocia i inflacji, co poskutkowało odwrotem od teorii Keynsa na rzecz klasycznej ekonomii Obecnie keynsizm wraca do łask, jako nowy keynsizm, który odchodzi od tradycyjnego interwencjonizmu jak w latach 60tych
podsumowanie krytyka ekonomii klasycznej współczesne spojrzenie na teorie keynesa