Spójność logiczna projektu. Dariusz Kurcman Regionalny Ośrodek EFS w Kielcach Kielce, 07.12.2009
Projekt - definicja Projektem nazywamy zestaw działań zmierzających do osiągnięcia konkretnego, określonego celu w zdefiniowanym okresie czasu i przy wykorzystaniu ograniczonych zasobów (finansowych, organizacyj-nych, technicznych, kadrowych itp.). Projekt musi być nakierowany na osiągnięcie celu, a nie na prowadzenie działań. Projekt nie otrzyma dofinansowania, jeśli nie będzie spójną, logiczną i w pełni dojrzałą propozycją rozwiązania określonego problemu. www.kielce.roEFS.pl
Projekt - definicja Projekt składa się z kilku elementów: diagnozy problemu, opisu grupy docelowej, planu działań, harmonogramu i budżetu. Pomiędzy poszczególnymi elementami projektu nie może być sprzeczności. Niezgodność pomiędzy elementami projektu świadczy o tym, że nasz projekt nie jest spójny pod względem logicznym. Podstawą projektu jest zdiagnozowany problem, który chcemy rozwiązać, a nie działania, jakie chcemy przeprowadzić. www.kielce.roEFS.pl
Problem Cel Działania Rezultaty 4 elementy projektu www.kielce.roEFS.pl
Opis problemu Potrzebą realizacji projektu jest problem, dotykający grupy docelowej, społeczności lub środowiska lokalnego. Problem, opisany w projekcie PO KL ma dotyczyć człowieka, a nie sprzętu, infrastruktury, pieniędzy. Każdy problem, opisany w projekcie, musi być zdiagnozowany i udokumentowany (np. danymi liczbowymi, przeprowadzonymi analizami). Opisujemy wyłącznie te problemy, które będziemy rozwiązywać w ramach projektu. www.kielce.roEFS.pl
Opis problemu Problemy są zawsze powiązane – wynikają z innych problemów i jeśli nie będą rozwiązane – prowadzą do powstania kolejnych. Warto poszukać tych zależności i znaleźć główny, największy problem. Opisując potrzebę realizacji projektu, nie stawiajmy na ilość problemów, ale na ich dokładne opisanie, przedstawienie i udowodnienie zależności pomiędzy nimi. Nikt nie dostanie dofinansowania projektu dlatego, że ma więcej problemów niż inni. www.kielce.roEFS.pl
Cel projektu Cel projektu to ostateczny efekt, jaki chcemy osiągnąć poprzez jego realizację. Cel projektu ma stanowić pozytywną odpowiedź na problem, ma go rozwiązywać lub w wyraźnym stopniu łagodzić. Cele projektu muszą być powiązane z problemami w związki logiczne „problem -> cel”. Cele projektu muszą wynikać z opisu problemów. Cele projektu muszą być zgodne z zasadą SMART. Celem projektu nie mogą być działania. www.kielce.roEFS.pl
Powiązanie problemu i celu w projekcie: Przykład 1 Powiązanie problemu i celu w projekcie: Problem: Wyniki nauczania w naszej szkole (np. wyniki egzaminów końcowych) są słabsze niż średnia dla województwa. Cel poprawny: Poprawa wyników nauczania (wyników egzaminów końcowych) w roku szkolnym … w naszej szkole o … punków. Cel niepoprawny: Organizacja zajęć dla uczniów. www.kielce.roEFS.pl
Powiązanie problemu i celu w projekcie: Przykład 2 Powiązanie problemu i celu w projekcie: Problem: Uczniowie szkoły nie kontynuują kształcenia na kierunkach dających dobrze płatną pracę (nie są tym zainteresowani). Cel poprawny: Wzrost o … % liczby uczniów, którzy po opuszczeniu naszej szkoły podejmą kształcenie w kierunkach dających dobrze płatną pracę. Cel niepoprawny: Poprawa wyników nauczania w naszej szkole / Zapewnienie pomocy dla uczniów mających problemy z przedmiotami ścisłymi. www.kielce.roEFS.pl
Powiązanie problemu i celu w projekcie: Przykład 3 Powiązanie problemu i celu w projekcie: Problem: Występowanie zjawiska wykluczenia społecznego spowodowanego przez długotrwale bezrobocie. Cel poprawny: Zmniejszenie zjawiska wykluczenia społecznego poprzez podjęcie pracy przez … osób długotrwale bezrobotnych. Cel niepoprawny: Organizacja szkoleń dla osób długotrwale bezrobotnych / Zapewnienie wsparcia psychologicznego lub zawodowego dla osób bezrobotnych. www.kielce.roEFS.pl
Opis działań W projekcie planujemy realizację wyłącznie tych działań, które pozwolą na osiągnięcie celów i wynikają z diagnozy problemu. W projekcie nie umieszczamy żadnych innych działań. Działania muszą być zaplanowane racjonalnie, tzn. muszą dawać pewność lub duże prawdopodobieństwo osiągnięcia celu przy jak najmniejszych nakładach finansowych. Działania nie mają być „fajne”, mają być efektywne. www.kielce.roEFS.pl
Opis działań Do każdego celu muszą być zaplanowane działania. Brak działań, które pozwalają na realizację jakiegoś celu lub zaplanowanie działań nie związanych z celami projektu jest dużym błędem. W projekcie planujemy takie działania, które będą najlepiej odpowiadać na potrzeby ich odbiorców, a nie takie, które będzie nam najłatwiej zrealizować. Działania muszą być dopasowane do sytuacji, potrzeb i oczekiwań ich odbiorców. Przy planowaniu działań należy wziąć pod uwagę zdiagnozowane problemy. www.kielce.roEFS.pl
Dobór działań w projekcie: Przykład 1 Dobór działań w projekcie: Cel: Poprawa wyników nauczania (wyników egzaminów końcowych) w roku szkolnym … w naszej szkole o … punków. Działania (przykładowe): Zajęcia wyrównawcze dla uczniów mających problemy w nauce. Zajęcia dla uczniów szczególnie uzdolnionych. Wsparcie pedagogiczno - psychologiczne dla uczniów. www.kielce.roEFS.pl
Dobór działań w projekcie: Przykład 2 Dobór działań w projekcie: Cel: Wzrost o … % liczby uczniów, którzy po opuszczeniu naszej szkoły podejmą kształcenie w kierunkach dających dobrze płatną pracę. Działania (przykładowe): Dodatkowe zajęcia z zakresu rozwoju kompetencji kluczowych, organizowane w ciekawej, nietypowej formie. Doradztwo z zakresu wyboru ścieżki kształcenia. Wdrożenie nowych, innowacyjnych form nauczania. www.kielce.roEFS.pl
Dobór działań w projekcie: Przykład 3 Dobór działań w projekcie: Cel: Zmniejszenie zjawiska wykluczenia społecznego poprzez podjęcie pracy przez … osób długotrwale bezrobotnych. Działania (przykładowe): Organizacja szkoleń, pozwalających na uzyskanie nowych kwalifikacji i w efekcie na zdobycie pracy. Działania aktywizacyjne, mające skłonić uczestników do poszukiwania pracy. Opieka doradcza, polegająca na pomocy w efektywnym poszukiwaniu pracy lub wsparciu psychologicznym i społecznym. www.kielce.roEFS.pl
Rezultaty Rezultaty projektu muszą wynikać z zaplanowa-nych działań. Każde działanie musi dawać rezultaty, wymienione w projekcie. Rezultaty muszą być racjonalne i możliwe do osiągnięcia. Rezultaty twarde i produkty muszą być mierzalne, a wystąpienie rezultatów miękkich musi być możliwe do zdiagnozowania. Rezultaty muszą być zgodne z działaniami, nie mogą stwierdzać czegoś, co nie wynika z opisu działań. W projekcie nie może być rezultatów nie powiązanych z działaniami. www.kielce.roEFS.pl
Relacja Rezultat - Cel Rezultaty, jeśli zostaną osiągnięte, muszą prowadzić do osiągnięcia celów projektu. Tą zależność należy pokazać w projekcie. W projekcie nie może być celu, który nie zostanie osiągnięty, mimo realizacji wszystkich działań i rezultatów. W projekcie nie powinno być rezultatów, które nie prowadzą do osiągnięcia celów projektu. To, w jaki sposób rezultaty pozwalają na osiągnięcie celów projektu, należy zawsze opisać we wniosku aplikacyjnym. www.kielce.roEFS.pl
Struktura logiczna projektu Problem Cel Działania Rezultaty www.kielce.roEFS.pl