Oprogramowanie open source w pracy nauczyciela Beata Nowaczyk Barbara Tymińska

Open source

Open source Celem prezentacji jest: pokazanie możliwości wykorzystanie narzędzi technologii informacyjnej, w tym wolnego oprogramowania do codziennej pracy nauczyciela, tworzenia nowych produktów informacyjnych ( tekstów, grafik, muzyki, schematów, prezentacji, stron internetowych itp.), poszerzenie umiejętności informatycznych gwarantujących efektywną działalność w społeczeństwie informacyjnym.

Pojęcie Open Source Pochodzi z języka angielskiego i znaczy dosłownie otwarte źródło. Potocznie określane jest mianem otwartego oprogramowania. Tego typu oprogramowanie nie posiada patentów, ani nie jest chronione odpłatnymi licencjami producentów.

Historia OS stanowi odłam ruchu- free software, którego twórcą jest Richard Stallman. Za początek OS przyjmuje się lata 80 XX wieku, lecz istniało ono od początku pojawienia się komputerów, gdyż programiści od początku dzielili się kodem źródłowym swoich programów. Natomiast nazwa open source powstała w 1998 na licencji gwarantującej każdemu prawa do dowolnego użytku, modyfikacji, redystrybucji kodu. Miało to związek z chęcią wciągnięcia dużych firm i korporacji do ruchu wolnego oprogramowania.

Popularne oprogramowanie Open Source: 7-zip - kompresja danych. Azureus - klient sieci Torrent. ClamWIN - antywirus. eMule - klient sieci ed2k. FileZilla - akcelerator pobierania plików. Firefox - przeglądarka internetowa. GIMP - edytor grafiki. Linux - system operacyjny. Nvu - graficzny edytor HTML. OpenOffice.org - pakiet biurowy. Thunderbird - klient pocztowy. XviD - kodek.

Open Source Mozilla Firefox

Mozilla Firefox Mozilla Firefox to przeglądarka internetowa - program komputerowy, służący do pobierania i wyświetlania zawartości dokumentów z serwerów internetowych, a także odtwarzania plików multimedialnych.  Przeglądarka stron WWW to najczęściej używane i zarazem niezbędne narzędzie każdego Internauty. Firefox zezwala na pełną kontrolę tego, co się wyświetla. Posiada również wiele ciekawych i przydatnych funkcji.

Mozilla Firefox Firefox ładuje strony szybciej niż konkurencja, jest bezawaryjny oraz można go łatwo rozszerzać o dodatkowe przydatne funkcje. Firefox umożliwia przeglądanie stron korzystając z zakładek, dzięki temu w jednym oknie przeglądarki możemy przeglądać wiele witryn bez potrzeby otwierania dodatkowego okna i zbędnego obciążania komputera. Firefox blokuje wyskakujące na stronach niechciane okienka, czyli popupy. W Firefoxie strony ładują się szybciej, wyświetlają się tak, jak chcieli tego projektanci, a przez to strony przegląda się przyjemniej niż dotychczas.

Open Source Mandriva Linux

Linux Linux to w pełni darmowy system operacyjny typu UNIX, rozpowszechnianego zgodnie z Powszechną Licencją Publiczną GNU. Jest w pełni kompatybilny z komercyjnymi systemami operacyjnymi UNIX. Może współpracować w sieci z komputerami pracującymi pod kontrolą systemów operacyjnych firm Microsoft, Apple czy też Novell. Stosowany jest jako podstawowy system operacyjny serwerów (w tym WWW, FTP, pocztowych, baz danych), zapór sieciowych, routerów. Ze względu na powstanie i rozwój dystrybucji o łatwej instalacji i dużych zasobach wydajnego oprogramowania, Linux znajduje również szerokie zastosowanie na rynku komputerów biurowych i domowych.

Linux Jest stabilny i nie zawiesza się, raz zainstalowany nie wymaga reinstalacji. Jest całkowicie odporny na ataki wirusów. Jest dostępny wraz z kodem źródłowym, wszelkie poprawki do systemu można wprowadzić samodzielnie lub za darmo ściągnąć z Internetu. Jest wieloprogramowy i wieloużytkownikowy, na Linuksie może bezpiecznie pracować jednocześnie wielu użytkowników (posiada ochronę pamięci i zasobów). Umożliwia zdalną pracę i zdalną administrację (np. poprzez Internet). Codziennie pojawia się na Linuksa kilkadziesiąt nowych, darmowych programów.

Open Source eMule

eMule eMule to znakomity, darmowy program do bezpośredniej wymiany plików, dzięki któremu wyszukamy programy, gry, filmy i muzykę. Wszystkie wybrane pliki są podczas pobierania sprawdzane dla wyeliminowania możliwości wystąpienia w nich błędów. W razie, gdy plik będzie uszkodzony, aplikacja naprawi uszkodzoną część co znacznie poprawia komfort pracy z programem. Program umożliwia podgląd filmów i archiwów, które nie są do końca pobrane. Prosty i skuteczny mechanizm wyszukiwania filmów pozwala na szybkie odnalezienie interesującego nas pliku.

Open source

7 - Zip 7 – Zip jest programem kompresującym pliki zgodnym z licencją GNU GPL. Obsługuje najpopularniejsze formaty kompresji danych – zip., rar. 7-Zip to darmowy i coraz bardziej popularny program do kompresji charakteryzujący się najwyższym stopniem kompresji generowanych plików (we własnym formacie 7z). Dodatkowe możliwości to: możliwość tworzenia samorozpakowujących się archiwum (SFX) dla formatu 7z, integracja poprzez menu kontekstowe z programem Windows, własny manager plików oraz obsługa z linii komend.

7 - Zip Kompresja danych – polega na zmianie sposobu zapisu informacji tak, aby zmniejszyć objętość zbioru, nie zmieniając przenoszonych informacji. Chodzi o wyrażenie tego samego zestawu informacji, lecz za pomocą mniejszej liczby bitów. Kompresja dzieli się na: bezstratną, w której z postaci skompresowanej można odzyskać identyczną postać pierwotną ( w przypadku 7-zip do tych metod należą LZMA i BZip2) stratną, w której takie odzyskanie jest niemożliwe, jednak główne właściwości która nas interesują zostają zachowane.

Open source

PDF PDF (ang. Portable Document Format – przenośny format dokumentu) – jest formatem plików służącym do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych. Stworzony i promowany przez firmę Adobe Systems. Dostępna jest bezpłatnie pełna specyfika formatu PDF. Czytnik tego formatu - program Acrobat Reader jest udostępniany za darmo przez firmę Adobe, natomiast oprogramowanie służące do modyfikowania tych plików jest rozpowszechniane płatnie.

PDF Creator PDF Creator – bezpłatny program, który umożliwia konwersję dokumentów z każdego mającego opcję wydruku do formatu PDF. Konwersji dokonuje się „drukując” dokumenty na instalowaną przez program wirtualną drukarkę o nazwie PDF Creator.

PDF Istnieje możliwość szyfrowania dokumentów PDF i specyfikowania ograniczeń czynności, które nie mogą być dokonywane przez użytkownika. Żeby otworzyć zaszyfrowany dokument należy znać hasło użytkownika. Pierwotnie stosowany był szyfr o 40-bitowym kluczu, co nie zapewniało jednak wystarczającego bezpieczeństwa. W nowszych wersjach używa się szyfru o kluczu 128-bitowym, co czyni go znacznie odporniejszym na próby złamania.

Open source

GIMP GIMP – jest najbardziej rozbudowanym, darmowym narzędziem do edycji bitmap. Bardzo popularny wśród użytkowników systemu Linux program zdobywa sobie coraz większe rzesze zwolenników pośród osób pracujących w środowisku Windows. Jest to bardzo dobra aplikacja będąca alternatywą dla „wielkich” programów - Adobe Photoshopa i Corel Photopainta.

GIMP Do najważniejszych cech wyróżniających GIMPa można zaliczyć: możliwość pracy na warstwach, tworzenie selekcji, rozbudowane możliwości skalowania i transformacji obrazu, łączenie tekstu z obrazem, tworzenie animacji, map odnośników dla stron Internetowych, baza bibliotek deseni i gradientów oraz wiele filtrów. GIMP obsługuje wiele formatów graficznych np. jpeg, bmp, png, gif.

Open source

Wikipedia Wikipedia – wolna encyklopedia internetowa. Celem Wikipedii jest stworzenie i udostępnianie na całym świecie bezpłatnej encyklopedii w maksymalnie dużej liczbie różnych języków. Wikipedia powstała 15 stycznia 2001 roku. Wikipedia ma ponad 10,2 milionów haseł we wszystkich edycjach językowych.

Wikipedia Kontrowersje budzi wiarygodność Wikipedii ze względu na brak rzetelności autorów treści haseł, nierówną ich jakość i niejednolitość. Z drugiej strony możliwość dowolnej dystrybucji jej zawartości, ciągłe udoskonalanie, duży zasięg i liczba edycji językowych spowodowały, że Wikipedia jest jednym z najczęściej cytowanych źródeł w Internecie. Opracowywanie niedostępnych jeszcze haseł może stanowić idealny pretekst do pracy metodą projektów, co w rezultacie prowadzi do aktywnego zdobywania wiedzy przez uczniów oraz doskonalenia umiejętności z zakresu technologii informacyjnej.

Wikipedia Obecnie rozwijają się następujące projekty: Polska Wikipedia http://pl.wikipedia.org Polski Wikisłownik http://pl.wiktionary.org – połączenie słownika języka polskiego ze słownikami synonimów, słownikami etymologicznymi, ortograficznymi, fleksyjnymi, frazeologicznymi, słownikami imion, nazw własnych, skrótów, przysłów w językach całego świata Polskie Wikicytaty http://pl.wikiquote.org – projekt gromadzi cytaty, sentencje i maksymy Polskie Wikiźródła http://pl.wikisource.org – serwis, który udostępnia materiały tekstowe public domain lub opublikowane na licencji wolnej dokumentacji

Wikipedia Polskie Wikinews http://pl.wikinews.org – wolne źródła informacji, które każdy może redagować Polskie Wikibooks http://pl.wikibooks.org – projekt opiera się na wolnych podręcznikach z prawem do wykonywania ich kopii modyfikacji, drukowania i rozprowadzania Kaszubska Wikipedia http://csb.wikipedia.org - Wikipedia po kaszubsku Kaszubski Wikisłownik http://csb.wiktionary.org – Wikisłownik po kaszubsku

Wikipedia Wikimedia Commons http://commons.wikimedia.org – celem tego projektu jest utworzenie centralnego magazynu wolno dostępnych grafik, zdjęć, dźwięków, animacji, tekstów mówionych, filmów i wszelkich zasobów użytecznych dla któregokolwiek projektów Wikimedia Wikispecies http://species.wikimedia.org – zadaniem tego projektu jest utworzenie otwartego, wolnego katalogu gatunków. Będą tu dane o zwierzętach, roślinach i wszelkich formach życia na ziemi

Wikipedia Wszystkie projekty Wikimedii propagują kolejne idee otwartych źródeł tzn.: otwartej zawartości ( książki, publikacje, różnego rodzaju opracowania itp.), otwartej wiedzy, otwartych formatów w tym otwartych dokumentów i otwartych mediów.

Open source

OpenOffice OpenOffice - to pakiet biurowy działający w wielu systemach operacyjnych i środowiskach, z otwartym dostępem do kodu źródłowego. Można go stosować legalnie bez żadnych opłat w domach, firmach, urzędach i szkołach. Posiada moduły dla przetwarzania tekstu, arkusz kalkulacyjny, edytor grafiki wektorowej, edytor HTML oraz prezentacji.

OpenOffice Najnowsza wersja w pełni darmowego pakietu OpenOffice, rozpowszechnianego na zasadach Open Source zawiera niezależne aplikacje: procesor tekstu Writer, arkusz kalkulacyjny Calc, moduł bazodanowy Base, program graficzny Draw, a także program do tworzenia prezentacji Impress.

Writer Writer - procesor tekstu. Ten darmowy edytor posiada różne możliwości: do dokumentu można wstawiać grafikę, tabele, wykresy. Użytkownik ma do dyspozycji arkusze stylów. Writer posiada również bogatą listę szablonów ułatwiających i przyspieszających tworzenie efektownych dokumentów. Bardzo rozbudowane funkcje formatowania i indeksowania tekstu nie ustępujące możliwościom Worda.

Calc Calc – znakomity arkusz kalkulacyjny. Cechuje go wyjątkowa swoboda w formatowaniu komórek, możliwość graficznej prezentacji struktury formuł. Można również tworzyć własne funkcje. Bardzo bogate możliwości tworzenia wykresów. Wykonuje automatycznie konwersję na Euro, obliczanie kursów na podstawie aktualnych kursów pobranych z Internetu.

Base Base – jest modułem do tworzenia baz danych, pozwala na modyfikację tabel, formularzy, zapytań i raportów. Przechowuje dane w plikach XML, praca zaś możliwa jest w jednym z trzech trybów: kreator, widok projektu, widok SQL.

Draw Draw – bardzo wygodny program graficzny. Dzięki niemu można stworzyć praktycznie dowolne ilustracje i efekty podnoszące wartość dokumentów tworzonych poprzez pakiet OpenOffice. Draw jest aplikacją, która oferuje użytkownikowi możliwości obróbki obiektów, edytowanie gradientu, przeźroczystością, foto realistyczny rendering tekstur, efekty oświetlenia, perspektywy, przeźroczystości, formularze obiektów 3D.

Impress Impress – to narzędzie do tworzenia prezentacji. Posiada bardzo duże możliwości i wyjątkową łatwość uzyskania efektu. Wiele łatwych w obsłudze narzędzi, możliwość tworzenia prezentacji 3D. Dużą zaletą jest możliwość tworzenia plików wykonywalnych, dlatego nie ma konieczności posiadania OpenOffice na komputerze, na którym prezentacja ma zostać uruchomiona.

Open source B i b l i o g r a f i a Książki: Biała Księga Komisji Europejskiej, Nauczanie i uczenie się na drodze do uczącego się społeczeństwa, Warszawa 1997. Negus Ch., Red Hat Linux8. Biblia, Gliwice 2003.

Open source Artykuły z czasopism: Bielecki R. Podróż z przesiadką, „Chip Special” 2004 nr 8, s. 9. Kowalczyk K., Historia rozwoju oprogramowania open source, „e-Mentor” 2004 nr 2. Morbitzer J., Od homo sapiens do homo computerus, „Konspekt” 200nr 2.

Open source Zasoby internetowe (Netografia): Czym jest Wolne Oprogramowanie? http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.pl.html Wikipedia. Wolna Encyklopedia, http://pl.wikipedia.org/wiki/wolne_oprogramowanie#Historia Wikipedia. Wolna Encyklopedia, http://pl.wikipedia.org/wiki/wolne_oprogramowanie#Licencje Derfert-WolfL., Information literacy-koncepcje i nauczanie umiejętności informacyjnych, http://bib.oss.wroc.pl/205/62/derfet.php

Open source Lista wybranych programów FLOSS: http://pl.wikipedia.org/Wiki/Lista_program%C3%B3w_FLOSS http://www.openclipart.org http://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia http://www.firefox.pl http://www.thunderbird.pl http://www.openoffice.pl http://www.gimp.org