Nowa podstawa programowa Jak przygotować się do pracy na lekcjach języka polskiego z nową podstawą programową w I klasie gimnazjum?

Cechy nowej podstawy programowej Prostsza i przejrzystsza od poprzedniej. Zastępuje dawną podstawę i standardy wymagań. Unowocześniona (uwzględnia najnowsze technologie informacyjne i formy wypowiedzi językowej). Uwzględnia realnie możliwości czytelnicze uczniów.

Czytanie podstawy programowej Podstawę programową należy czytać w całości. Wymagania się nie powtarzają, ale są kontynuowane (np.): pisanie listu prywatnego (kl. I- III) pisanie listu oficjalnego (kl. IV- VI) pisanie listu motywacyjnego (gimnazjum)

Cele kształcenia- wymagania ogólne Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Tworzenie wypowiedzi. Stopniowanie poziomu odbioru tekstu. Nacisk na: komunikowanie się, szukanie informacji, funkcjonalizacja wiedzy.

Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji Czytanie i słuchanie: 5) rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem, 6) rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym, 7) rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację), 8) dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji;

Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji 8) dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji; Świadomość językowa: 3) Dostrzega zróżnicowanie słownictwa- rozpoznaje (…) wulgaryzmy; dostrzega negatywne konsekwencje używania wulgaryzmów;

Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji 9) Rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty, wnioski; III Tworzenie wypowiedzi: Mówienie i pisanie: 10) tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne (…) rozprawka;

Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji Świadomość językowa: 9) rozpoznaje temat słowotwórczy i formant w wyrazach pochodnych i wskazuje funkcje formantów w nadawaniu znaczenia wyrazom pochodnym; Na poziomie podstawowym, funkcjonalizować: tekst literacki praktyka życiowa np. Zieleń Tuwima (neologizmy)

Analiza i interpretacja tekstów kultury Wstępne rozpoznanie; Analiza; Interpretacja; Wartości i wartościowanie. Przygotowanie do pracy maturalnej.

Lektury a teksty kultury W nowej podstawie programowej nie mówi się tylko o lekturach, ale o tekstach kultury – a więc dużo szerszym zakresie. Język polski nie ogranicza się do nauki o literaturze i języku, ale obejmuje np. zjawiska współczesnej kultury popularnej (komiks, piosenka).

Wstępne rozpoznanie Gimnazjum Opisuje własne odczucia, które budzi w nim dzieło; 2) Rozpoznaje tematykę utworu. Ponadgimnazjalna . Prezentuje własne przeżycia wynikające z kontaktu z dziełem; Określa problematykę utworu; Rozpoznaje konwencję literacką

Analiza 2) charakteryzuje postać mówiącą w utworze (nie musi znać pojęcia ‘podmiot liryczny”); 10) znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. w filmach, komiksach, piosenkach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych; wskazuje przykłady mieszania gatunków;

np. gry komputerowe, grafika komputerowa Analiza 11) uwzględnia w analizie specyfikę tekstów kultury przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr, film, muzyka, sztuki plastyczne, sztuki audiowizualne; np. gry komputerowe, grafika komputerowa

Interpretacja 3) interpretuje głosowo wybrane utwory literackie (recytowane w całości lub fragmentach); W nowej podstawie programowej kładzie się znów nacisk na umiejętność recytacji jako jeden z elementów ćwiczących pamięć oraz doskonalących umiejętność występowania publicznego.

Tworzenie wypowiedzi tworzy spójne wypowiedzi (…) podanie, życiorys i CV, list motywacyjny; dokonuje starannej redakcji tekstu napisanego ręcznie i na komputerze (umiejętnie formatuje tekst, dobiera rodzaj czcionki według rozmiaru i kształtu, stosuje właściwe odstępy, wyznacza marginesy i justuje tekst, dokonuje jego korekty, jednocześnie kontrolując jego autokorektę (…)

Tworzenie wypowiedzi Mówienie i pisanie: 6) Przestrzega zasad etyki językowej w różnych sytuacjach komunikacynych, m. in. zna konsekwencje stosowania form charakterystycznych dla elektronicznych środków przekazywania informacji, takich jak: SMS, e- mail, czat, blog (…) Świadomość językowa: 2) (…) zna granice stosowania slangu młodzieżowego;

Teksty kultury, które bezwzględnie trzeba znać- „serce polskiej literatury” Jan Kochanowski, wybrane fraszki, Treny (V, VII, VIII); Ignacy Krasicki, wybrane bajki; Aleksander Fredro, Zemsta; Adam Mickiewicz, Dziady cz. II; Henryk Sienkiewicz, wybrana powieść historyczna (Quo vadis, Potop lub Krzyżacy).

Teksty kultury Teksty poznawane w całości- nie mniej niż 5 pozycji książkowych w roku szkolnym oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości; wybrane wiersze; utwór podejmujący problematykę Holokaustu (np. wybrane opowiadanie Idy Fink)

Teksty kultury powieść przygodowa młodzieżowa powieść obyczajowa; utwór fantasy; utwór detektywistyczny; opowiadanie z literatury światowej XX w. powieść współczesna z literatury polskiej i światowej; inne pozycje książkowe;

Teksty kultury 2) Teksty poznawane w całości lub części: Ryszard Kapuściński- wybrany utwór (nie Podróże z Herodotem- są w podstawie dla IV etapu); 3) Wybór publicystyki z prasy i innych środków społecznego przekazu; wybrany komiks; wybrane programy telewizyjne.

Od tekstu do kontekstu Emocjonalny odbiór wypowiedzi. Analiza (umiejscowienie w kontekstach). Wnioskowanie. Odczytywanie znaczeń. Interpretacja. Nie chodzi o uczenie historii literatury.

III etap - IV etap Ścisła kontynuacja między etapami. Nie ma powtarzania, ma być przyrost umiejętności i wiedzy. Matura będzie się odnosiła do 6 lat edukacji.

Przyrost umiejętności- przykład Gimnazjum: uczeń rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną; wskazuje tezę, argumenty, wnioski (I 1. 1); Liceum (pp): uczeń wyróżnia argumenty, kluczowe pojęcia, twierdzenie w tekście argumentacyjnym; dokonuje logicznego streszczenia (I 1. 5); Liceum (pr): rozpoznaje retoryczną organizację wypowiedzi; wskazuje zastosowane w niej sposoby osiągania przejrzystości i sugestywności (I 1. 4);