TECHNIKA W SŁUŻBIE WOJNY - DRUGA WOJNA ŚWIATOWA aut: DAWID FREJ

Rozwój techniki wojskowej w okresie II wojny światowej

1.ROZWÓJ TECHNIKI NIEMIEC Od przejęcia przez Hitlera władzy szybko następują przeobrażenia ilościowe i jakościowe w armii niemieckiej. W 1939 roku lotnictwo praktycznie nie istnieje, poza kilku setkami wyszkolonych lotników, wojska lądowe liczą jedynie 7 dywizji oraz 3 dywizje lekkiej kawalerii. Nie ma ani artylerii ciężkiej, ani jednostek opancerzonych. Flota składa się z 1 nowoczesnego pancernika i nie posiada żadnej łodzi podwodnej. W 1939 roku, kiedy wybucha wojna, 2,5 mln żołnierzy niemieckich wojsk lądowych zgrupowanych jest w 104 wielkich jednostkach o różnej sile i strukturze. Z 6 dywizji pancernych aż 5 jest gotowych do natychmiastowej walki, podobnie jak 4 dywizje zmotoryzowanej piechoty, 4 dywizje lekkie oraz 3 dywizje górskie. Lotnictwo liczy sobie 302 eskadry, czyli około 4000 samolotów, w tym ponad 1500 bombowców i około 1100 myśliwców. Do tego należy dodać 21 pułków artylerii przeciwlotniczej, które liczebnie stanowią jedną trzecią sił Luftwaffe. Ogólnie w lotnictwie służy około 1,2 mln ludzi. Marynarka wojenna (Krigsmarine) posiada 2 wielkie pancerniki, 3 pancerniki "kieszonkowe", 2 ciężkie krążowniki, 6 krążowników lekkich, 22 niszczyciele, 12 torpedowców i 57 łodzi podwodnych (U-Boot).

2.ROZWÓJ INNYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH W tym okresie rządy państw europejskich i nie tylko, pod wpływem rozwoju sytuacji w Niemczech, przystępują również do zwiększania stanów osobowych swych armii i poprawy ich wyposażenia. Konstruktorzy na całym świecie prześcigają się w nowych pomysłach, dostrzegając w tym szansę urzeczywistnienia swych marzeń i zarobienia wielkich pieniędzy. Istniejące wyposażenie żołnierzy i środki walki są coraz lepsze i pojawiają się nowe konstrukcje.

3.ROZWÓJ TRANSPORTU W wojskach lądowych zmiany w technice związane są z rozwojem mechaniki, a w szczególności pojazdów z silnikiem spalinowym. Coraz większego znaczenia na polu walki nabiera samochód. Wypiera on powszechnie wykorzystywanego konia, chociaż nie możemy tu mówić o zmierzchu takich formacji wojskowych, jak kawaleria, która przetrwała do zakończenia II wojny światowej. To jednak koń mechaniczny okazał się trwalszy, wytrzymalszy i szybszy. Wyposażenie wojsk w pojazdy z silnikiem spowodowało, że można je przemieszczać na bardzo duże odległości i w krótszym czasie. Służą one również do dostarczania walczącym wszelkiego zaopatrzenia. Nie bez znaczenia jest również wprowadzenie samochodu jako pojazdu sanitarnego. W tym czasie rozwój przeżywają koncerny i fabryki produkujące samochody.

4.POWSTANIE POJADÓW OPANCERZONYCH Wnioski z toczących się walk na różnych frontach oraz rozwój motoryzacji umożliwiają konstruowanie pojazdów opancerzonych. Idea budowy tych samochodów to ochrona załogi oraz szybkość przemieszczania. To tzw. pojazdy dowodzenia, przeznaczone dla dowódców a wyposażone w lekkie uzbrojenie oraz odpowiednią liczbę środków łączności. Prekursorami w konstrukcji tych pojazdów byli Niemcy z całą gamą samochodów tzw. Sd.Kfz. Brytyjczycy natomiast tworzą dwuosobowy samochód pancerny Scout Car Daimler "Dingo". Konstruktorzy pracują również nad cięższymi samochodami opancerzonymi służącymi do przewozu kilku lub kilkunastu żołnierzy. Uzbrojenie tych pojazdów jest coraz lepsze, a tylne zawieszenie kołowe zamienia się na trakcję gąsienicową. Dalszy kierunek rozwoju tych pojazdów to nośniki uzbrojenia. Tak powstają samobieżne zestawy przeciwlotnicze, przeciwpancerne, artyleryjskie, bezpośredniego wsparcia pola walki. W tej dziedzinie również przodują Niemcy. Amerykanie tworzą rodzinę samochodów zwanych popularnie Half Truck. Okres II w.ś. to również a może przede wszystkim rozwój broni pancernej. Czołg na polu walki staje się podstawowym środkiem walki. Jest powszechnie stosowany na wszystkich frontach. Konstruktorzy starają się zaspokoić potrzeby wojskowych, którzy domagają się pojazdów manewrowych, dobrze opancerzonych i silnie uzbrojonych. Mają być zdolne do prowadzenia działań na bardzo zróżnicowanym terytorium Europy, na bezdrożach i w niskich temperaturach Związku Radzieckiego jak również w warunkach dużego zapylenia i wysokich temperatur Afryki

CZOŁG – PODSTAWOWY ŚRODEK WALKI

5.BROŃ PRZECIW PANCERNA W związku z pojawieniem się czołgu na polu walki naturalnym stało się konstruowanie środków zdolnych do ich zwalczania. Tak powstały środki przeciwpancerne. Na początku są to ciągnione armaty do zwalczania czołgów i wspierające piechotę. Później zaczęto osadzać te działa na podwoziach czołgowych i obudowywać pancerzem. Takie zestawienie elementów zapewniło przede wszystkim mobilność i dużą skuteczność tej broni. Artyleryjskie działa samobieżne mają wygląd trochę przypominający czołgi. Ponadto Niemcy wprowadzają nową broń - Panzerfaust. Jest to podręczna, przenośna broń przeciwpancerna, przystosowana do obsługi przez jedną osobę. Składała się z rury gazowej i pocisku kumulacyjnego. Skuteczny zasięg tego urządzenia to 30 - 40 metrów. Wkrótce po wprowadzeniu jej do użytku alianci konstruują broń o podobnej budowie i takim samym przeznaczeniu (USA - Bazooka, Anglia - PIAT). Nowa konstrukcja stała się niebezpieczną bronią w rękach doświadczonego grenadiera.

PANZERFAUST

6.ROZWÓJ LOTNICTWA Drugą dziedzinę szybkiego rozwoju techniki w II w.ś. stanowi lotnictwo. Bardzo szybko rozwija się lotnictwo myśliwskie, które jest najbardziej manewrowym elementem obrony powietrznej. Przeznaczone jest do zwalczania środków napadu powietrznego na bliskich i dalekich podejściach oraz ubezpieczenia działań bojowych własnego lotnictwa. W rozwoju tego lotnictwa przodują Niemcy, którzy opracowują samoloty m.in. Focke-Wulf i Messerschmitt. Jednak za najsłynniejszy myśliwiec II w.ś. zostaje uznany angielski Spitfire (plujący ogniem). To bezapelacyjny zwycięzca bitwy o Anglię. Na potwierdzenie tego faktu nożna przytoczyć autentyczne zdarzenie, które miało miejsce w końcowym okresie tej bitwy kiedy jeden z niemieckich dowódców jednostek lotniczych - mjr Galland, zapytany przez marszałka Goringa co potrzebuje aby zniszczyć lotnictwo angielskie, zażądał eskadry Spitfire' ów.

W siłach powietrznych wykształca się lotnictwo bombowe, przeznaczone do wykonywania uderzeń na obiekty lądowe i morskie, przy użyciu dużej ilości bomb.

7.ROZWÓJ MARYNAKI WOJENNEJ Marynarka wojenna również podejmuje trudy zwiększania i ulepszania swojego asortymentu wojskowego. Powstają ciężko opancerzone i dobrze uzbrojone niszczyciele i krążowniki o znacznie większym tonażu. Największą flotę tego okresu posiada Wielka Brytania, na której wyposażeniu są statki wszystkich rodzajów (od promów poprzez torpedowce, krążowniki, niszczyciele do pancerników i łodzi podwodnych). Marynarka , obok lotnictwa stanowi pięść uderzeniową tego wyspiarskiego państwa.

8.LOTNISKOWCE Stany Zjednoczone i Japonia, z powodu swego położenia geograficznego, wprowadzają nowe okręty - lotniskowce - zdolne do przewożenia dużej liczby samolotów wraz z wyposażeniem i zaopatrzeniem. Wraz z wprowadzeniem lotniskowców rozpoczynają się prace nad przystosowaniem samolotów do nowych warunków startowych. Wyposaża się je w lepsze silniki, które umożliwiają startowanie z krótkiego pasa

9.RADIOSTACJA W toku walk okazuje się, że problemem jest zwykłe porozumiewanie się, a w tym także przekazywanie rozkazów. Zdarza się tak, iż nadchodzą za późno drogą tradycyjną, czyli przez telefon, czy pocztą. Wprowadzono więc nowy środek komunikacji - radiostację. Umożliwia ona porozumiewanie się na znaczne odległości między np. żołnierzami zamkniętymi w czołgu, a dowództwem oddalonym od linii frontu.

10.BROŃ RAKIETOWA Pod koniec II w.ś., kiedy szczęście zaczyna sprzyjać aliantom, niemieccy inżynierowie i technicy wojskowi konstruują tzw. broń odwetową - rakiety dalekiego zasięgu V-1. Wyglądają one jak bezzałogowe samoloty i przysparzają wojskom sprzymierzonym wiele problemów. Jednak już wkrótce polscy piloci wymyślają sposób pozbycia się tego wynalazku. Szybkość rakiety jest porównywalna z prędkością radzieckiego samolotu Jak-9, więc podlatują skrzydłem do steru pocisku, wykonują przechył, a rakieta gubiła tor lotu i spadała na ziemię. W odpowiedzi na zaradność pilotów, powstaje forma rozwojowa broni niemieckiej - rakiety V-2. Dzięki nowemu napędowi stanowią ogromne zagrożenie dla miast, fabryk i innych ważnych punktów strategicznych. Na szczęście Niemcy nie zdążyli użyć ich na większą skalę, ponieważ Alianci wkroczyli na tereny Rzeszy i zajęli poligony wojskowe, skąd wystrzeliwane były pociski.

11.BROŃ ATOMOWA Wiadomo, że Niemcy, Rosja i USA pracują nad stworzeniem nowej, silniejszej bomby, zdolnej do zniszczenia całego miasta za jednym nalotem. W głębi Rosji, inżynierowie zbiegli ze Stanów Zjednoczonych, konstruują bombę nowej generacji - najbardziej śmiercionośną ze wszystkich. Nazywa się ją atomową lub też jądrową. Jej charakterystyczną cechą jest grzyb powstały w momencie wybuchu. Są to tony ziemi i innych gruzów wyniesionych w powietrze. Fala uderzeniowa powoduje całkowite zniszczenie w promieniu kilku kilometrów od miejsca eksplozji. W czasie II w.ś. odnotowano tylko dwa przypadki użycia tejże broni. Dokonali tego Amerykanie już po zakończeniu wojny w Europie, w trakcie walk z Japonią. Pierwsza bomba spadła 6 sierpnia 1945r. na Hiroszimę, a druga na Nagasaki. Ogromne straty i brak środków do walki zmusiły Japonię do poddania się.

12.ENIGMA – MASZYNA SZYFRUJĄCA 25 lipca 1939 r., nim zaczęły się działania wojenne, polski wywiad (II Oddział Sztabu Generalnego) przekazał Wielkiej Brytanii i Francji po jednym egzemplarzu (wraz z niezbędnymi planami) repliki niemieckiej maszyny szyfrującej "Enigma", umożliwiającej odczytywanie niemieckich depesz. Zespół polskich kryptologów ewakuowany został do Francji, później znalazł się w Anglii, w której stworzono specjalny ośrodek (w Bletchley Park) nasłuchu i deszyfracji. Polska "Enigma" odegrała istotną rolę zwłaszcza w Bitwie o Anglię, Bitwie o Atlantyk i w inwazji na kontynent w 1944 r. Trzeba też wspomnieć o ewakuowanych do Anglii innych polskich naukowcach i inżynierach. Elektronicy przyczynili się m.in. do stworzenie systemu namierzania łodzi podwodnych HFDF (High Frequency Direction Finding). Polscy inżynierowie skonstruowali m.in. peryskop odwracalny do czołgów i działko przeciwlotnicze, które w kilkudziesięciu tysiącach sztuk weszło na wyposażenie wojsk brytyjskich.

13.TECHNIKI ATAKU I OBRONY Blitzkrieg ( dosłownie: wojna błyskawiczna) – termin oznaczający błyskawiczne uderzenie sił powietrznych i lądowych na dany kraj. Najważniejszym elementem wojny błyskawicznej jest wykorzystanie momentu zaskoczenia poprzez napad w skali strategicznej oraz dążenie do maksymalnego zmasowania głównych sił na kierunku pierwszego uderzenia. Nieprzyjaciel powinien zostać obustronnie oskrzydlony przez siły pancerne, a jego główne siły okrążone i zniszczone przez piechotę i artylerię w początkowym okresie wojny Główną techniką II wojny światowej było określenie celu lub wroga i niszczenie go w każdym calu. Obrona był atak

KONIEC DZIĘKUJE ZA UWAGĘ