Dobra szkoła: uwarunkowania i mechanizmy Zakopane ( m.n.p.m.) Grzegorz Mazurkiewicz
Globalny kontekst edukacji Współzależność i powiązania Mobilność idei, ludzi i towarów Etniczne i kulturowe zróżnicowanie Zmiany równowagi ekonomicznej i relacji władzy Wzrastanie globalnych nierówności i zagrożeń Zmiany na rynku pracy, roli kobiet, rodziny, podejścia do dzieciństwa, styl życia (Internet) (Trends Shaping Education 2013).
Niepewność w czasach dobrobytu Kryzys finansowy Kryzys zaufania i solidarności Kryzys demokracji i rządów Kryzys edukacji Kryzysy polityczne i militarne Przyczyny, konsekwencje i rozwiązania
Kryzysy – kryzysem ideologii Kryzys ideologii choć prowadzi ku klęsce wciąż pozostaje nieuświadomiony Porządek intelektualny wspiera neoliberalizm i dyktat wolnego rynku (A. Greenspan) Szkodliwy fundamentalizm rynkowy (G. Soros) Demokratyczny analfabetyzm (E. Potulicka, J. Rutkowska)
Naród analfabetów, nawet mając demokrację, nie potrafi w niej żyć. To jest dziś główny problem Europy Artur Perez-Revert
Kluczowe pytanie. Jaka szkoła?
Poszukiwanie dobrej szkoły Edukacja zawsze była ściśle związana z kontekstem społecznym, każda epoka to inne potrzeby i oczekiwania Zdarza się, że oczekiwania rozmijają się z potrzebami (np. przygotowanie na rynek pracy) „Rynek edukacyjny” zwiększa społeczne nierówności umacniając podział na dobre i złe szkoły oraz zachęcając bogatych do wysyłania dzieci do „dobrych” szkół Niezbędne są zmiany na poziomie przekonań, gdyż publiczna edukacja to przedsięwzięcie grupowe, a nie wyłącznie inwestycja w jednostkę
DOBRA SZKOŁA JakośćDialogSprawiedliwość
Dobra/Odpowiedzialna szkoła zmienia świat (JAKOŚĆ) Buduje się kulturę uczenia się organizacyjnego i indywidualnego oraz stosuje adekwatne metody, umożliwiające uczenie się i indywidualne podejście
Jak budować dobrą szkołę? Uprawniać nauczycieli do podejmowania decyzji Zapewniać im możliwość rozwoju Upewniać, że dyrektorzy są przygotowani do roli przywódców edukacyjnych Rozwijać zdolność do nauczania uczniów z różnymi potrzebami Dbać o relacje w szkołach, współpracę, komunikację Zachęcać nauczycieli do współpracy Zapewniać warunki dla innowacji i spójności (Schools for 21st Century Learners, OECD 2015)
Dobra/Odpowiedzialna szkoła zmienia świat (SPRAWIEDLIWOŚC) Pomaga każdemu uczniowi i każdej uczennicy w procesie przezwyciężania naturalnych uwarunkowań
Zmiana priorytetów Wyraźny cel moralny Przede wszystkim relacje i zaufanie Od sortowania do uczenia się Uczenie się po to, aby więcej rozumieć Poszukiwanie – pytanie i planowanie Adekwatny projekt (środowisko) Nastawienie na połączenia (Kaser, Halbert, 2009)
Dobra/Odpowiedzialna szkoła zmienia świat (OBYWATELSKI DIALOG) Tworzy kulturę dialogu dla kształtowania otwartej i aktywnej postawy wobec świata i umiejętności współdziałania.
Budowanie, dialog, refleksja Dzięki nazywaniu świata ludzie zmieniają go Dialog jest egzystencjalną koniecznością i nie można go zredukować do procesu przekazywania informacji, opinii Akt kreacji, nie instrument dominacji Nie istnieje bez miłości do świata i do ludzi Jeśli nie kocham świata, życia, ludzi nie mogę rozpocząć dialogu Dialog nie może istnieć bez pokory i wiary w ludzkość, w możliwość budowania (P.Freire)
Deklaracje i praktyka Nauczyciele (TALIS, 2011) wierzą, że najlepszy sposób nauczania polega na przyjęciu roli facylitatora i zwiększaniu aktywności i roli uczniów Gdy w tym samym projekcie badano praktykę okazywało się, że nie działają w ten sposób Nie znamy powodu (M. Davidson, 2011)
Kluczowe elementy Poczucie bezpieczeństwa i zaufanie Zaangażowanie i przekonanie co do słuszności Otwarty dialog i słuchanie Refleksja i dobre relacje Pasja i zdolność przekraczania granic Cel, którym jest ciągłe i wzajemne uczenie się
Ewaluacja jako mechanizm wsparcia Wzrastające rola ewaluacji w procesie rozwoju Coraz bardziej popularna i zróżnicowana (więcej niż testy) Korzystanie ze wskaźników (standaryzowane i dostępne) Zastosowanie wyników (formowanie systemu) Standardy i podejście holistyczne Dopasowanie ewaluacji do celów edukacji Koncentracja na procesach w klasie Uczniowie w centrum uwagi Budowanie potencjału (OECD, Synergies for better learning, 2013)