Energetyka słoneczna w Polsce i w Niemczech, 15.11.2011 r. Warszawa Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Energetyka słoneczna w Polsce i w Niemczech, 15.11.2011 r. Warszawa

Plan prezentacji System wsparcia OZE: 2 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Plan prezentacji System wsparcia OZE: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Prawo energetyczne Dodatkowe mechanizmy wsparcia ciepła Finansowe mechanizmy wsparcia Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Fotowoltaika Kolektory słoneczne Przyszłość energetyki słonecznej w Polsce Zastosowanie systemów solarnych w budownictwie Certyfikacja instalatorów systemów solarnych Rozwój przemysłu energetyki słonecznej

Priorytety Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Priorytety Polityki energetycznej Polski do 2030 roku

Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Priorytet IV w PEP 2030: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne cele w zakresie OZE: Wzrost udziału OZE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost tego wskaźnika w latach następnych. Osiągnięcie w 2020 r. 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych. Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE. Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzących należących do Skarbu Państwa. Zwiększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw. Stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dostępnych surowcach.

5 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Priorytet IV w PEP 2030: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw Główne działania w zakresie OZE: Optymalizacja aktualnych i wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla OZE. Efektywne wykorzystanie biomasy. Wsparcie rozwoju technologii oraz budowy instalacji do pozyskiwania energii odnawialnej z odpadów zawierających materiały ulegające biodegradacji. Stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu. Rozwój energetyki wodnej. Wdrożenie programu budowy biogazowni rolniczych. Wsparcie inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE.

Prawo energetyczne – system wsparcia 6 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Prawo energetyczne – system wsparcia OBOWIĄZEK ŚWIADECTWO POCHODZENIA Urząd Regulacji Energetyki Towarowa Giełda Energii OPŁATA ZASTĘPCZA Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Prawo energetyczne – system wsparcia OZE 7 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Prawo energetyczne – system wsparcia OZE Pozostałe instrumenty wsparcia: obowiązek zakupu energii produkowanej w odnawialnym źródle energii, zwolnienie z koncesjonowania wytwarzania ciepła w źródłach (w tym odnawialnych) o łącznej mocy zainstalowanej nieprzekraczającej 5 MW, obowiązek nałożony na operatorów sieci energetycznych do zapewnienia źródłom odnawialnym pierwszeństwa w świadczeniu usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, obniżenie do połowy opłaty za przyłączenie źródła do sieci dla źródeł o mocy zainstalowanej < 5MW, zwolnienie energii wyprodukowanej w odnawialnych źródłach z podatku akcyzowego, przy jej sprzedaży odbiorcom końcowym,

Prawo energetyczne – system wsparcia OZE 8 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Prawo energetyczne – system wsparcia OZE Pozostałe instrumenty wsparcia: zwolnienie źródeł o mocy zainstalowanej < 5MW z obowiązku wnoszenia opłaty skarbowej za wydanie koncesji oraz świadectwa pochodzenia, zwolnienie źródeł o mocy zainstalowanej <5MW z wnoszenia opłaty za wpis do Rejestru Świadectw Pochodzenia prowadzonego przez Towarową Giełdę Energii.

Dodatkowe mechanizmy wsparcia wytwarzania ciepła i chłodu z OZE 9 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Dodatkowe mechanizmy wsparcia wytwarzania ciepła i chłodu z OZE Ministerstwo Gospodarki zleciło wykonanie opracowania pt. Analiza zasadności wprowadzenia dodatkowych mechanizmów wsparcia dla ciepła i chłodu sieciowego wytwarzanego z odnawialnych źródeł energii. Zakres opracowania obejmuje m.in. propozycje zmian legislacyjnych mających na celu zwiększenie wykorzystania OZE do produkcji ciepła i chłodu sieciowego. Wyniki analizy zostaną wykorzystane w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Finansowe instrumenty wsparcia 10 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Finansowe instrumenty wsparcia Środki krajowe, w tym zgromadzone w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Fundusze międzynarodowe (Norweski Mechanizm Finansowy, Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego) Środki z programów dwustronnych (Szwajcarsko-Polski Program Współpracy) Środki europejskie (Krajowe i Regionalne Programy Operacyjne)

Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania 11 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania Ministerstwo Gospodarki pełni funkcję Instytucji Pośredniczącej dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko dla IX i X osi priorytetowej. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna Działanie 9.4 - Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych – 2 konkursy X. Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii Działanie 10.3 - Rozwój przemysłu dla OZE – 1 konkurs

Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania 12 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania POiIŚ – działanie 9.4: O dofinansowanie mogły się ubiegać podmioty, których projekty obejmowały: budowę lub zwiększanie mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej wykorzystujących energię wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy; budowę lub zwiększanie mocy jednostek wytwarzania ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej. Minimalna wartość projektu - 20 mln PLN Maksymalna kwota wsparcia - 40 mln PLN Projekty dot. wykorzystania energii słonecznej: I konkurs – brak wniosków II konkurs – 2 projekty na liście rezerwowej Kolejne konkursy nie są planowane ze względu na wyczerpanie alokacji.

Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania 13 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Kolektory słoneczne - możliwości dofinansowania POiIŚ – działanie 10.3: Wsparcie mogły uzyskać inwestycje polegające na budowie zakładów produkujących urządzenia do wytwarzania: energii elektrycznej z wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy, ciepła przy wykorzystaniu biomasy oraz energii geotermalnej i słonecznej, energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji przy wykorzystaniu wyłącznie biomasy lub energii geotermalnej, biokomponentów oraz biopaliw ciekłych, stanowiących samoistne paliwa, z wyłączeniem urządzeń do produkcji biopaliw stanowiących mieszanki z paliwami ropopochodnymi, produkcji bioetanolu z produktów rolnych oraz czystego oleju roślinnego. Minimalna wartość projektu - 8 mln PLN. Maksymalna kwota wsparcia - 30 mln PLN. 1 projekt spełniał kryteria formalne, ale nie zakwalifikował się na listę rankingową. Kolejne konkursy nie są planowane ze względu na wyczerpanie alokacji.

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 14 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych KPD zawiera szacunki dotyczące rozwoju trzech sektorów energetyki odnawialnej oraz wszystkich technologii: Elektroenergetyka Biomasa stała Biogaz Energia wiatrowa Energia wodna Fotowoltaika Ciepłownictwo i chłodnictwo Biomasa stała Biogaz Energia geotermalna Energia słoneczna Pompy ciepła Transport Bioetanol cukro-skrobiowy Biodiesel z rzepaku Bioetanol II generacji Biodiesel II generacji Biowodór

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 15 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w 2020 r. w podziale na poszczególne sektory.

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 16 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany podział zużycia energii z odnawialnych źródeł energii w poszczególnych sektorach w roku 2020.

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 17 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany kurs wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię z odnawialnych źródeł energii w podziale na sektory elektroenergetyki, ciepła i chłodu oraz transportu [%].

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 18 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze elektroenergetyki w latach 2010-2020 [ktoe].

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 19 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze ciepła i chłodu w latach 2010-2020 [ktoe].

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 20 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywana produkcja ciepła w kolektorach słonecznych w latach 2010-2020 [ktoe]

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 21 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywana skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych w latach 2010-2020 [mln m²]

Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych 22 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Przewidywany podział sektora ciepła i chłodu z OZE na poszczególne technologie w roku 2020.

Zastosowanie systemów solarnych w budownictwie 23 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Zastosowanie systemów solarnych w budownictwie Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (OZE): od 1 stycznia 2012 r. wzorcowa rola nowych oraz poddanych generalnemu remontowi budynków publicznych od 1 stycznia 2015 r. obligatoryjny minimalny udział energii z OZE we wszystkich nowych oraz poddanych generalnemu remontowi budynkach Dyrektywa 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD): Od 1 stycznia 2019 r. nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnością o niemal zerowym zużyciu energii Od 1 stycznia 2021 r. wszystkie nowe budynki o niemal zerowym zużyciu energii Należy rozważyć stosowanie wysoko efektywnych systemów alternatywnych: zdecentralizowane systemy dostawy energii oparte na energii ze źródeł odnawialnych, kogeneracja, ogrzewanie lub chłodzenie lokalne lub blokowe, szczególnie jeżeli opiera się całkowicie lub częściowo na energii ze źródeł odnawialnych, pompy ciepła.

Certyfikacja instalatorów systemów solarnych 24 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Certyfikacja instalatorów systemów solarnych Dyrektywa OZE: Od 1 stycznia 2013 r. państwa członkowskie zapewniają instalatorom: małych kotłów i pieców na biomasę, systemów fotowoltaicznych i systemów ciepła słonecznego, płytkich systemów geotermalnych oraz pomp ciepła dostęp do systemów certyfikacji lub równoważnych systemów kwalifikowania. Polska: Obecnie brak takiego systemu. Propozycje dot. certyfikacji instalatorów małych systemów OZE zawiera projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii. Ministerstwo Gospodarki przedstawi projekt ustawy w najbliższym czasie.

Rozwój przemysłu energetyki słonecznej 25 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Rozwój przemysłu energetyki słonecznej W 2010 r. Instytut Energetyki Odnawialnej wykonał na zlecenie Ministra Gospodarki opracowanie pt. Analiza możliwości rozwoju produkcji urządzeń dla energetyki odnawialnej w Polsce dla potrzeb krajowych i eksportu. Analiza zawiera m.in. przegląd polskiego rynku urządzeń OZE, krajowy potencjał w gałęziach przemysłu, które dotychczas nie wykorzystywały urządzeń OZE, zbiór przepisów związanych z produkcją urządzeń OZE, opis możliwości eksportu urządzeń produkowanych w Polsce, wykaz aktualnych możliwości finansowego wsparcia producentów urządzeń OZE, listę producentów urządzeń OZE, opis certyfikacji kolektorów słonecznych. Analiza jest dostępna na stronie http://www.mg.gov.pl/node/13491.

26 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Podsumowanie Ministerstwo Gospodarki zakłada, iż energetyka słoneczna w Polsce, zgodnie z PEP 2030 oraz KPD będzie wykorzystywana głównie w sektorze ciepła. MG zakłada, że do 2020 r. moc zainstalowana w systemach fotowoltaicznych wzrośnie do 3 MW, a skumulowana powierzchnia kolektorów słonecznych wyniesie 14,7 mln m². Jednocześnie, MG nie rezygnuje definitywnie z technologii produkcji energii elektrycznej ze słońca z uwagi na jej bardzo szybki postęp oraz dynamiczny spadek cen ogniw PV. MG zaproponuje w projekcie ustawy o energii z OZE dodatkowe instrumenty wsparcia produkcji ciepła i chłodu z OZE. Planowane jest ułatwienie procedur środowiskowych oraz zwolnienie z obowiązku posiadania koncesji na wytwarzanie energii w małych instalacjach OZE.

27 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Podsumowanie W ramach kolejnej perspektywy finansowej MG będzie rekomendowało wypracowanie bardziej przychylnych rozwiązań dla energetyki słonecznej (dotacje do budowy systemów fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych). MG opracowuje system certyfikacji instalatorów OZE w celu zapewnienia poprawnej instalacji i osiągnięcia pełnej wydajności instalowanych systemów. Rozwój energetyki słonecznej będzie pobudzał polską gospodarkę oraz zwiększał zatrudnienie, również w lokalnych firmach instalatorskich (budowlanych). Istotna będzie kwestia wykorzystania instalacji solarnych w istniejących budynkach oraz w nowych systemach zintegrowanych z budynkami.

28 Energetyka słoneczna w dokumentach i działaniach Ministerstwa Gospodarki Podsumowanie Od 1 stycznia 2012 r. nowe oraz poddane głębokiej modernizacji budynki użyteczności publicznej będą musiały wykorzystywać energię odnawialną. MG przewiduje, że kolektory słoneczne oraz ogniwa fotowoltaiczne będą wykorzystywane w budynkach użyteczności publicznej jako budynkach wzorcowych. Od 1 stycznia 2015 r. wszystkie nowe oraz istniejące budynki poddane głębokiej modernizacji będą musiały być wyposażone w instalacje OZE i pokrywać część zapotrzebowania na energię z OZE. Przewiduje się, że kolektory słoneczne oraz ogniwa fotowoltaiczne będą wykorzystywane zwłaszcza w budynkach o niskim zużyciu energii. Energia elektryczna z fotoogniw będzie zużywana głównie na pokrycie zapotrzebowania na energię w tych budynkach, w tym zasilanie innych, zintegrowanych urządzeń OZE, np. pomp ciepła.

Dziękuję za uwagę Departament Energetyki Małgorzata Turalska