Wartość indeksu Pengab pozostała na poziomie zbliżonym do wyniku z kwietnia i wynosi obecnie 31,0 pkt. (30,9 pkt. w zeszłym miesiącu). Jest to skutek niewielkiego spadku wskaźnika ocen bieżących (o 1,3 pkt. do poziomu 25,0 pkt.) oraz wzrostu indeksu prognoz (wzrost o 1,4 do poziomu 37,0). Osłabił się natomiast ogólny klimat koniunktury na co wskazuje spadek WOKKB o 3,5 pkt. – obecnie wynosi 46,3 pkt. Poprawa sytuacji ekonomicznej została odnotowana i nadal spodziewana jest w bankach krajowych; pogorszenie sytuacji odnotowano w bankach spółdzielczych i z kapitałem zagranicznym. Na rynkach depozytowych odnotowano osłabienie koniunktury – spadki objęły depozyty złotowe bieżące oraz walutowe depozyty terminowe. Znaczący wzrost nastąpił jedynie w odniesieniu do depozytów walutowych a vista. Oczekiwana jest poprawa sytuacji na rynku depozytów złotowych bieżących oraz depozytów walutowych terminowych. Nastąpiło ożywienie akcji kredytowej w grupie kredytów złotowych (w obu segmentach) i kredytów o wartości do mln euro dla firm. Rynki kredytów walutowych i konsumenckich były stabilne. Spadła liczba udzielonych kredytów mieszkaniowych. W najbliższym miesiącu oczekuje się na rynkach kredytowych utrzymania dotychczas obserwowanych poziomów. Wyjątek stanowi oczekiwany wzrost liczby udzielanych kredytów walutowych. Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 52 proc. placówek (wzrost o 8 pkt. w stosunku do wyniku z kwietnia), spadek przewiduje 9 proc. (-3), a 40 proc (-4) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 50 proc. (+5), korporacyjnych – 35 proc. (+2); spadek przewiduje 10 proc. (-3) podmiotów indywidualnych i 11 proc. (-3) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 43 pkt. (+11), gospodarstw domowych 40 pkt. (+7) oraz podmiotów gospodarczych 24 pkt. (+4). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 47 proc. oddziałów (-3), spadek przewiduje 11 proc. (+1), a 43 proc. (+3) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 48 proc. (=), a instytucjonalnych 26 proc. (-2); pogorszenia – odpowiednio 10 proc. (-1) i 14 proc. (=). Salda prognozy wynoszą: ogółem 36 pkt. (-3), depozyty ludności 38 pkt. (+1), natomiast podmiotów gospodarczych 13 pkt. (-1). PENGAB – wartości trendu cyklu Oczekiwana stabilizacja na większości rynków Majowy sondaż w placówkach bankowych przeprowadzono w dniach 9-17 bm. W telefonicznym badaniu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych. Depozyty złotowe Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 39 proc. placówek (spadek o 7 pkt. w stosunku do wyniku z kwietnia): ludności – w 43 proc. (=), a podmiotów gospodarczych w 24 proc. (-8). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 18 proc. placówek (+4); ludności 12 proc. (=), podmiotów gospodarczych 23 proc. (+6). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 21 punktów (-10), klientów indywidualnych 31 punktów (=) oraz korporacyjnych 1 punkt (-14). Lokaty terminowe rosły łącznie w 41 proc. placówek (brak zmian w stosunku do wyniku z kwietnia). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 41 proc. placówek (+2), a podmiotów gospodarczych w 23 proc. placówek (=). Spadki wystąpiły łącznie w 15 proc. oddziałów (-1); ludności 14 proc. (+3), a podmiotów gospodarczych w 16 proc. (-3). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 27 pkt. (+2); gospodarstw domowych 27 pkt. (-1) oraz podmiotów gospodarczych 7 pkt. proc. (+2). MONITOR BANKOWY05/2011 Zwiększyło się zainteresowanie inwestowaniem środków w akcje i obligacje. Oczekuje się stabilizacji popytu na większość rynków produktów inwestycyjnych i oszczędnościowych. Zdecydowanie zmalało zainteresowanie otwieraniem nowych ROR-ów. Wzrosły oczekiwania odnośnie do centralnych stóp procentowych. Wzrosły także oczekiwania inflacyjne (obecnie 4,17 proc.). Oczekuje się niewielkiego umocnienia się złotego wobec dolara i euro. Od momentu wejścia w życie rekomendacji ZBP dwukrotnie zwiększył się odsetek banków, w których zauważono zwiększoną mobilność klientów. Jednocześnie wciąż większość klientów pozostaje przy usługach raz wybranego banku (dotyczy to zwłaszcza klientów banków spółdzielczych). Bankowcy w większości uważają za dostateczne lub dobre działania podejmowane przez banki na polu popularyzacji wiedzy o finansach osobistych w społeczeństwie polskim. Większość bankowców uważa, że krajowe banki skutecznie konkurują z zagranicznymi bankami, jednak w porównaniu z zeszłym rokiem wzrósł odsetek respondentów negatywnie oceniających szanse krajowych banków. Poprawiła się ocena szans rozwoju bankowości spółdzielczej: połowa bankowców uważa, że będzie się rozwijała – zdecydowana poprawa ocen w porównaniu z zeszłym rokiem.

Depozyty walutowe Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 17 proc. placówek (+5); w segmencie ludności w 12 proc. (=) i podmiotów gospodarczych 14 proc. (+3). Malały natomiast: ogółem w 9 proc. (-3), ludności 7 proc. (-1) oraz firm 10 proc. (-2). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi 9 punktów (+9), lokat ludności 5 punktów (+1) i depozytów podmiotów gospodarczych 3 punkty (+5). Depozyty terminowe ogółem rosły w 8 proc. placówek (-7), jednocześnie malejąc w 11 proc. (+2) i nie ulegając zmianie w 81 proc. (+4). Depozyty ludności wzrosły w 9 proc. (-5), podmiotów gospodarczych w 6 proc. (-3), malejąc odpowiednio w 10 proc. (+3) i 12 proc. (+3). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem -3 pkt. (-9), lokat klientów indywidualnych -1 pkt. (-8) oraz korporacyjnych -6 pkt. (-6). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 15 proc. placówek (=), spadkowe 6 proc. (=), a 80 proc. (+2) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 13 proc. placówek (-2), a podmiotów gospodarczych 10 proc. (-3). Spadek przewiduje odpowiednio 5 proc. (=) i 4 proc. (-1). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem 9 punktów (=), gospodarstwa domowe 8 punktów (-1) oraz firmy i instytucje 6 punktów (-3). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 12 proc. placówek (+1), spadku 6 proc. (-4), a 82 proc. nie przewiduje zmiany (+3). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 12 proc. (=), a podmiotów gospodarczych 7 proc. (-2); spadek odpowiednio 6 proc. (-2) i 7 proc. (=). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 6 punktów (+4), ludności 6 punktów (+2) oraz podmioty gospodarcze 0 punktów (-2). Kredyty złotowe Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 70 proc. placówek (+4), malała w 12 proc. (-2) i nie zmieniła się w 19 proc. (-1). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 63 proc. placówek (+1), a na cele gospodarcze 59 proc. oddziałów (+3); spadek wystąpił odpowiednio w 12 proc. (-2) i 9 proc. (-2). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 59 punktów (+7), dla kredytów ludności 51 punktów (+3) oraz podmiotów gospodarczych 50 punktów (+5). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 79 proc. placówek (-2), dla ludności 71 proc. (-6) i 72 proc. dla klientów korporacyjnych (-4). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 2 proc. (-2), kredytów dla ludności 2 proc. (-2) i podmiotów gospodarczych 2 proc. (-2). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 77 punktów (=), ludności 69 punktów (-4), podmiotów gospodarczych 70 punktów (-2). Oprocentowanie kredytów Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 60 proc. (-5), w 33 proc. wzrosło (+6), a w 8 proc. zmalało (=). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 54 proc. (+9), spadku – 4 proc. (-1), a wzrostu – 42 proc. (-7). Monitor Bankowy 05/2011 2

3. Kredyty nieregularne (zagrożone) Kredyty nieregularne dla ludności wzrastały w 22 proc. placówek (-2), jednocześnie malejąc w 14 proc. (+1) i nie zmieniając się w 63 proc. (=). Saldo oceny odnotowano na poziomie 8 punktów (-3). Wzrost wartości kredytów nieregularnych przewiduje 24 proc. placówek (+1), spadek 11 proc. (-7), a 65 proc. (+5) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 13 pkt. (+8). Kredyty walutowe Kredyty walutowe rosły w 10 proc. placówek (=), malały w 17 proc. (-1), a w 73 proc. (+1) nie wystąpiły zmiany. Saldo oceny jest na poziomie -7 punktów proc. (+1). Wzrostu akcji kredytowej w walutach obcych spodziewa się 17 proc. (+4), spadku 14 proc. (+1), a 69 proc. (-5) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 3 pkt. proc. (+3). Kredyty o wartości do 1 mln euro udzielane firmom Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro wystąpił w 33 proc. placówek (+2), spadek w 5 proc. (=), a w 62 proc. nie nastąpiły zmiany (-2). Wskaźnik oceny netto wyniósł 28 pkt. proc. (+3). Wzrost liczby kredytów o wartości do 1 mln euro przewiduje 41 proc. (-2), spadek 1 proc. (-4), a 58 proc. nie przewiduje zmiany (+6). Wskaźnik prognozy wynosi 40 pkt. (+2). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych Wzrost kredytów konsumenckich dla osób prywatnych wystąpił w 55 proc. placówek (-5), spadek w 11 proc. (-3), a w 34 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+8). Wskaźnik netto wynosi 44 pkt. proc. (-2). Kredyty konsumenckie dla osób prywatnych wzrosną według 71 proc. placówek (-1), zmaleją według 5 proc. (+1), a 25 proc. nie przewiduje zmiany (=). Wskaźnik prognozy wynosi 66 pkt. (-2). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych Wzrost kredytów mieszkaniowych dla osób prywatnych wystąpił w 52 proc. placówek (-3), spadek w 12 proc. (+2), a w 37 proc. kredyty oceniono na niezmienionym poziomie (+1). Wskaźnik oceny netto wyniósł 40 pkt. proc. (-5). Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych wzrosną według 71 proc. placówek (=), zmaleją według 3 proc. (-2), a 26 proc. nie przewiduje zmiany (+2). Wskaźnik prognozy wynosi 68 pkt. (+2). Akcje i obligacje Wzrost popytu na akcje stwierdzono w 22 proc. placówek (+7), spadek w 3 proc. (-6), brak zmian w 74 proc. (-2). Saldo oceny wynosi 19 pkt. (+12). Wzrost popytu na obligacje odnotowało 15 proc. placówek (+4), spadek 4 proc. (-5), a 81 proc. nie stwierdziło zmiany popytu (+1). Saldo oceny wyniosło 10 pkt. (+8). Wzrostu popytu na akcje spodziewa się 22 proc. (-2), spadku 3 proc. (-2), a 75 proc. (+4) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wynosi 20 punktów (+1). Wzrost popytu na obligacje przewiduje 19 proc. (=), spadek 4 proc. (-3), a 77 proc. (+3) spodziewa się stabilizacji popytu na obecnym poziomie. Saldo prognozy wynosi 15 pkt. (+3).

Jednostki funduszy inwestycyjnych Wzrost popytu na jednostki funduszy inwestycyjnych zaobserwowało 20 proc. placówek (-5), spadek 7 proc. (-5), a w 72 proc. nie stwierdzono zmian (+9). Saldo wynosi 13 pkt. (=). Wzrost popytu przewiduje 32 proc. (+1), spadek 4 proc. (=), a 64 proc. (=) nie spodziewa się zmiany. Saldo prognozy wynosi 28 pkt. (+1). Polisy ubezpieczeń na życie Wzrost popytu na polisy zaobserwowało 22 proc. placówek (=), spadek 5 proc. (-8) i brak zmian w 72 proc. (+7). Saldo oceny wynosi 17 pkt. (+9). Wzrost popytu na polisy przewiduje 27 proc. (+2), spadek 6 proc. (-1), a 67 proc. nie spodziewa się zmiany (-1). Saldo prognozy wyniosło 21 pkt. (+3). Rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe Liczba nowo otwieranych ROR-ów rosła w 45 proc. placówek (-7), malała w 11 proc. (+6) i nie zmieniła się w 45 proc. (+2). Saldo oceny wyniosło 34 punkty (-13). Wzrostu liczby nowo otwieranych rachunków spodziewa się 56 proc. placówek (+1), spadku 4 proc. (+2), a 40 proc (-1) nie przewiduje zmiany. Saldo prognozy wyniosło 52 pkt. (-3). Ogólna sytuacja ekonomiczna (WOKKB 46,3 pkt.) O poprawie ogólnej sytuacji ekonomicznej informuje 41 proc. placówek (-7). Pogorszenie wystąpiło w 2 proc. (-1), a 58 proc. oddziałów nie odnotowało zmiany sytuacji (+9). Saldo oceny wyniosło 39 punktów (-5). Poprawa kondycji ekonomicznej wystąpiła w 47 proc. oddziałów banków giełdowych (-2), w 42 proc. banków z przewagą kapitału zagranicznego (-7), w 38 proc. banków z przewagą kapitału krajowego (+6) i w 36 proc. banków spółdzielczych (-18). Poprawy sytuacji ekonomicznej spodziewa się 56 proc. ankietowanych placówek (-1), pogorszenia 3 proc. (+1), a 42 proc. nie przewiduje zmiany (+1). Wskaźnik prognozy netto wyniósł 54 pkt. (-1). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury (WOKKB), obliczany jako średnia arytmetyczna sald odpowiedzi na oba pytania dotyczące ogólnej sytuacji ekonomicznej – tzn. obecnej i przewidywanej – spadł w porównaniu z wynikiem z kwietnia o 3,5 pkt. i wynosi 46,3 proc. Wskaźnik koniunktury bankowej PENGAB (31,0 pkt.) Indeks PENGAB traktowany jako syntetyczny wskaźnik koniunktury w placówkach bankowych wzrósł o 0,1 pkt. w stosunku do kwietnia (z 30,9 do 31,0). Skumulowany wskaźnik ocen wyniósł 25,0 pkt. i jest niższy od poprzedniego o 1,3 pkt., natomiast skumulowany wskaźnik prognoz wzrósł o 1,4 pkt. z poziomu 35,6 do 37,0 pkt. Indeks PENGAB spadł w grupie banków spółdzielczych z 39,9 do 33,5 pkt. (o 6,4 pkt.), w grupie banków z przewagą kapitału krajowego wzrósł z 23,4 do 30,5 pkt. (o 7,1 pkt.), w grupie banków giełdowych spadł z 32,2 do 30,5 pkt. (o 1,7pkt.), a w grupie banków z przewagą kapitału zagranicznego spadł z 33,2 do 30,2 pkt. (o 3,0 pkt.). Stopy procentowe Placówki przewidują następujące oprocentowanie (dane uśrednione): kredytu lombardowego – 5,65 proc. (+0,11 pkt.) redyskonta weksli – 4,42 proc. (+0,09 pkt.) kredytu na cele gospodarcze – 12,52 proc. (+0,09 pkt.) lokaty trzymiesięcznej – 4,75 proc. (+0,02 pkt.) Inflacja Bankowcy przewidują, że w 2011 roku (w okresie od grudnia 2010 do grudnia 2011 roku) inflacja wyniesie 4,17 proc. (dane uśrednione). Oznacza to wzrost o 0,19 pkt. w porównaniu z poziomem oczekiwań sprzed miesiąca. Mediana wynosi 3,97 proc. Reprezentanci banków giełdowych szacują stopę inflacji na 4,31 proc., banków z przewagą kapitału zagranicznego – 4,25 proc., banków spółdzielczych – 4,18 proc., banków z przewagą kapitału krajowego – 4,05 proc. Kurs dolara i euro Oczekiwania kursowe wobec dolara i euro według przewidywań (uśrednionych) na koniec 2011 roku wynoszą dla ceny dolara – 2,91 zł (mediana – 2,89), a dla euro – 3,96 zł (mediana 3,95). W porównaniu z prognozami sprzed miesiąca oznacza to nieznaczne umocnienie się złotego wobec obu walut (o 3 grosze). Monitor Bankowy 05/2011 4

Członkowstwo w Unii Europejskiej przyniosło Polsce… ? Gdyby jutro odbywało się ponowne referendum w sprawie przystąpienia Polski do UE, to głosował(a)by Pan/-i za członkowstwem Polski w UE czy przeciwko niemu? Upowszechnienie przez banki wiedzy o finansach osobistych Bankowcy w korzystnie oceniają poziom zaangażowania banków w upowszechnianie w społeczeństwie polskim wiedzy o bankach, ich ofercie i działalności. Prawie połowa badanych dobrze ocenia rolę odgrywaną przez banki w tym zakresie (48 proc.), podobna grupa (47 proc.) jest zdania, że aktywność banków na tym polu jest dostateczna. Zaledwie co dwudziesty respondent uważa, że banki powinny bardziej zaangażować się propagowanie wiedzy o usługach bankowych w społeczeństwie. Ocena przynależności Polski do Unii Europejskiej Wśród bankowców niezmiennie dominuje opinia o pozytywnych skutkach naszego członkowstwa w Unii Europejskiej. Zdecydowana większość badanych uważa, że bilans zysków i strat jest korzystny. Warto jednak zauważyć, że spadł odsetek respondentów, których zdaniem odnosiliśmy same korzyści w związku z przynależnością do UE (zmiana o 5,5 punktu – obecnie 8,5 proc.). Odsetek badanych uważających, że straty związane z naszym członkowstwem w UE są większe niż zyski, nie zmienił się na przestrzeni roku i wynosi 13 proc. Zdecydowana większość bankowców – ponad 90 proc. – popiera nasze członkowstwo na tyle, że ponownie by za nim zagłosowało. Szczyt popularności UE – mierzony za pomocą tego wskaźnika – przypadał na rok (wówczas akceptacja członkowstwa była pełna) rok przyniósł niewielki spadek odsetka respondentów popierających naszą przynależność do struktur UE i od tej pory wielkość tej grupy utrzymuje się na stałym poziomie. Rozwój banków spółdzielczych W latach spadł odsetek bankowców uważających, że banki spółdzielcze będą rozwijać się w sytuacji wymogów kapitałowych UE. Jeszcze w 2008 roku była o tym przekonana przeszło połowa bankowców, jednak w 2010 r. odsetek badanych pozytywnie nastawionych od tej kwestii wynosił 39 proc. Obecnie odnotowano jednak zatrzymanie tego trendu – ponownie połowa bankowców jest zdania, że bankowość spółdzielcza będzie się w Polsce rozwijać. Blisko 43 proc. badanych wróży im stagnację. Marginalna liczba bankowców – (mniej niż jeden na pięćdziesięciu) – jest zdania, że banki spółdzielcze będą upadały (jeszcze rok temu takiego zdania był jeden na piętnastu badanych). Wśród przedstawicieli samych banków spółdzielczych przeszło trzy czwarte (77 proc.) wróży rozwój tej gałęzi bankowości. O przyszłej stagnacji przekonany jest co piąty respondent w tej grupie. Konkurencyjność banków krajowych W roku naszego wejścia do UE przeszło co piąty bankowiec (22 proc.) miał wątpliwości, czy banki krajowe będą w stanie skutecznie konkurować z bankami zagranicznymi, blisko cztery piąte respondentów (78 proc.) nie miało jednak takich wątpliwości. Już rok później odsetek zaniepokojonych sytuacją spadł do 15 proc., jednocześnie powiększyła się grupa zdecydowanie przekonanych o konkurencyjności krajowych banków (wzrost z 8 do 15 proc.). Od 2005 do 2010 roku odsetek bankowców obawiających się zagranicznej konkurencji był stały, systematycznie zwiększała się grupa osób w ogóle nie mających obaw odnośnie konkurencji banków zagranicznych (z 15 do 22 proc.). Obecny pomiar przyniósł zmiany w strukturze: cztery piąte badanych sądzi, że krajowe banki są konkurencyjne, z czego blisko dwie piąte jest tego pewnych. Zwiększyła się jednak grupa badanych, którzy wątpią w siłę krajowych banków w zetknięciu z zagranicznymi konkurentami (wzrost o 5 punktów). Monitor Bankowy 05/ Jaka jest Pana/-i ogólna ocena aktywności banków w zakresie upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o bankach, ich ofercie i działalności? N=200 ŚREDNIA 2,5 Jakie są perspektywy rozwoju banków spółdzielczych w świetle kapitałowych wymogów UE? Czy według Pana/-i po wejściu Polski do UE banki krajowe skutecznie konkurują z bankami zagranicznymi?

Czy Pana/-i bank/placówka odczuwa realne skutki światowego kryzysu finansowego? Monitor Bankowy 05/ PYTANIA DODATKOWE Skutki kryzysu finansowego Na przełomie roku w przeszło co trzeciej placówce bankowej odczuwano jeszcze skutki kryzysu finansowego – wówczas wydawało się, że zakres zjawiska powoli się zawęża. Jednak od tego czasu ponownie wzrosła liczba banków zauważających wpływ wydarzeń na światowych rynkach finansowych na lokalne warunki działania. Obecnie odsetek tego typu placówek zbliża się do 50 proc. – bilans jest zatem mniej korzystny niż przed rokiem (wzrost o 3 punkty). Sytuacja nie zmieniła się w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Związek Banków Polskich Research International PentorS.A. ul. Kruczkowskiego 8 ul. Postępu 18B Warszawa Warszawa tel.(0-22) tel.(0-22) Copyright by Związek Banków Polskich & Research International Pentor, Warszawa 2011 Informacje o autorze Marcin Idzik - doktor nauk ekonomicznych, Associate Director w Pentor Research International adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW