autor Piotr Konowrocki EWOLUCJA autor Piotr Konowrocki

Czym jest ewolucja? Jest to ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych pokoleń wskutek eliminacji przez dobór naturalny lub sztuczny części osobników z bieżącej populacji. Zależnie od siły doboru oraz szybkości wymiany pokoleń, po krótszym lub dłuższym czasie, w stosunku do stanu populacji wyjściowej powstają tak duże różnice, że można mówić o odrębnych gatunkach.

Jakie są dowody ewolucji? Skamieniałości – zachowane w skałach szczątki organizmów, a także ślady ich aktywności życiowej. Skamieniałości dostarczają wiadomości o wyglądzie fauny i flory w minionych epokach. Są także jednym z podstawowych źródeł informacji o środowisku i klimacie tych epok.

Jakie są dowody ewolucji? Ogniwa pośrednie – organizmy łączące w sobie cechy dwóch różnych grup systematycznych (np. ptaków i ssaków). Archeopteryks – forma pośrednia między gadami a ptakami. Tiktaalik – ogniwo pośrednie między rybami a płazami.

Jakie są dowody ewolucji? Relikty(tzw. żywe skamieniałości) – współczesne organizmy przypominające te sprzed wielu milionów lat. Są to zwykle gatunki których ewolucja przebiegała bardzo powoli. Kolczatka i dziobak – ssaki o wielu cechach typowo gadzich (np. jajorodność)

Jakie są dowody ewolucji? Narządy szczątkowe – pozostałości po ewolucyjne nie odgrywające żadnej istotnej roli u współczesnych organizmów. W przypadku człowieka narządami takimi są zęby mądrości, mięśnie poruszające małżowiną uszną i kość ogonowa.

Jakie są dowody ewolucji? Jedność budowy i funkcjonowania niektórych narządów – wszystkie istoty żywe mają ten sam kod genetyczny i są zbudowane z komórek mających podobny plan budowy.

Jakie są dowody ewolucji? Struktury homologiczne – różniące się wyglądem, ponieważ przystosowane do pełnienia odmiennych funkcji, składających się jednak z podobnych części. Świadczy to o wspólnym pochodzeniu ewolucyjnym.

Jakie są dowody ewolucji? Struktury analogiczne – pełniące tę samą funkcję, ale mające różną budowę oraz inne pochodzenie ewolucyjne. Wzmocnienie ptasiego skrzydła stanowią lekkie kości pneumatyczne, natomiast u ważki są to drobne tchawki – element układu oddechowego

Jak działa dobór naturalny? Dobór naturalny mechanizm ewolucji organizmów, polegający na przeżywaniu w toku walki o byt organizmów najlepiej przystosowanych do danych warunków, środowiska. W następstwie prowadzi do ukierunkowanych zmian w populacji zwiększających adaptację. Poprzez selekcję eliminuje osobniki o genach warunkujących cechy niekorzystne. Dlatego też w kolejnych pokoleniach częstość występowania u osobników cech korzystnych staje się coraz większa.

Jak powstają nowe gatunki? Nowe gatunki powstają na skutek wytworzenia się bariery pomiędzy wyjściowymi populacjami, czyli zaistnieniu zjawiska, które uniemożliwia między nimi wymianę genów i cech. Bariera taka powoduje, że nowo powstałe gatunki, nie mogąc wymieniać między sobą genów więc, gromadzą niezależnie swoiste zmiany w puli genowej, które w konsekwencji prowadzą do różnic w wyglądzie, fizjologii oraz zachowaniu.

Powstawanie gatunków na przykładzie „zięb Darwina” Zięby żyjące na wyspach Galapagos wywodzą się od wspólnego przodka, żywiącego się nasionami. Darwinki, które osiedliły się na różnych wyspach, a bariera geograficzna w postaci oceanu uniemożliwiła wymianę genów nowych gatunków. Zięby musiały przystosować się do odmiennych warunków środowiska. Zmieniony został rodzaj pokarmu, wpłynęło to na wykształcenie różnych sposobów jego zdobywania oraz na zmianę kształtu ich dziobów.

Powstawanie gatunków na przykładzie „zięb Darwina” Darwinka kaktusowa wykształciła długi dziób pozwalający jej żerować na kwiatach kaktusów i żywić się ich miąższem

Powstawanie gatunków na przykładzie „zięb Darwina” Darwinka wielkodzioba posiada masywny dziób pozwalającym na rozłupywanie bardzo twardych łupin nasion.

Powstawanie gatunków na przykładzie „zięb Darwina” Darwinka ostrodzioba wykształciła bardzo ostry dziób, którym w okresach suszy i głodu kaleczy większe ptaki i spiją cieknącą krew.

Powstawanie gatunków na przykładzie „zięb Darwina” Darwinka mała dzięki niewielkim rozmiarom i małemu dziobowi może żywić się drobnymi nasionami oraz pasożytami ze skóry legwanów i żółwi z wysp Galapagos.

Czym jest dobór sztuczny? Dobór sztuczny podobnie jak dobór naturalny jest mechanizmem ewolucji organizmów. W doborze sztucznym zmiany w cechach gatunków są warunkowane oceną i działaniami hodowcy, a nie walką o byt jak w przypadku doboru naturalnego. Dobór sztuczny jest realizowany przez hodowców konsekwentne, po przez wybieranie do rozrodu osobników o nasilonych pożądanych cechach. Uzyskuje się wtedy odmiany, które nie powstałyby w przyrodzie, gdyż posiadają cechy mało pomocne w życiu w dzikim stanie.

Współczesna teoria ewolucji Jedną z teorii ewolucji jest na przykład syntetyczna teoria ewolucji, która wywodzi się od teorii zaproponowanej przez Karola Darwina w książce O powstawaniu gatunków i późniejszych odkrycia (głównie z dziedziny genetyki i ekologii). Wskazuje ona na genetyczne podłoże zmian ewolucyjnych.

Założenia syntetycznej teorii ewolucji Różnice między osobnikami jednego gatunku są wynikiem rekombinacji genów i mutacji Większość organizmów wydaje na świat więcej potomstwa, niż może przeżyć Organizmy konkurują o te same ograniczone zasoby środowiska. Niektóre cechy powstałe w wyniku ewolucji to ułatwiają, a inne utrudniają Dobór naturalny sprawia, że przeżywają lepiej dostosowane osobniki Cechy przodków są dziedziczne, co oznacza, że najlepiej przystosowane organizmy przekazują swoje geny potomkom

Kliknij, aby zakończyć