Uczenie aktywne na „jałowym biegu” o (nie)dobrych praktykach w dobrej szkole Dr hab. Hanna Kędzierska (UW-M Olsztyn)
Na początek kilka liczb… Frekwencyjność stosowania metody projektu w szkołach: (Próba badawcza: 1154 nauczycieli) 14,6% często 27,6% nigdy 57,8% okazjonalnie, bardzo rzadko źródło S. Dylak ( 2013)
Przyczyny niskiego zainteresowania metodą projektów przez badanych nauczycieli 51,5 % brak czasu 6,6 % brak zainteresowania uczniów metodą 6,6% nie znam tej metody, nie potrafię jej stosować 6,6% za słaby poziom uczniów, można stosować tylko w gimnazjum inne powody nie przekraczają poziomu 5% ( zbyt liczne klasy, zbyt pracochłonna itp.) Źródło: S. Dylak ( 2013)
Motywy aplikacji metody projektów w kształceniu nauczycieli Osobiste, pozytywne doświadczenia w toku edukacji formalnej Zmiany w szkolnictwie wyższym – poszukiwanie efektywnych sposobów kształcenia kandydatów na nauczycieli i doskonalenia profesjonalnego nauczycieli
Historia pewnego projektu- o ryzku wpisanym w aktywne metody uczenia
Kilka słów o projektach : Napiszę ci bajkę… Celem projektów edukacyjnych Napiszę ci bajkę… było: inicjowanie zmiany w systemach przekonań konstruujących osobiste teorie edukacyjne studentów pedagogiki oraz doskonalenie umiejętności aplikowania bajki terapeutycznej do pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Projekt opracowany był zgodnie z klasycznymi zasadami konstrukcji metody projektów opisywanymi m.in. przez M.S. Szymańskiego (2000) i obejmował 5 podstawowych faz:
Fazy projektu 1. Zainicjowanie projektu; 2. Dyskutowanie nad propozycjami projektów; 3. Opracowywanie planu projektu; 4. Wykonywanie projektu; 5. Ewaluacja projektu.
Zdarzenia krytyczne Epizod 1. to ja lepiej powiem to za Ciebie…dobrze? Epizod 2. Głupio to wymyśliliście
Po/myśleć o metodzie Wiedza komunikatywna, wiedza ′o′ konstruowana jest w praktyce interpretacji motywów, okoliczności, przeżyć, własnych pozycji i stanowisk innych, schematów działania. „To wiedza o naszych działaniach i o działaniach innych aktorów społecznych, którą stosunkowo łatwo jest wyrazić, opisać, przekazać. Krzychała, Zamorska 2008:14
Po/myśleć o metodzie Wiedza ′w′ działaniu – koniunktywne przestrzenie doświadczenia przejawiające się w różnorodnych praktykach działania studentów, sposób społecznego działania ( modus operandi ), styl, biegłość, specyficzna perspektywa i ramy, w jakich podejmowane są problemy, praktyczne reguły i oczywistości przyjmowane w działaniu. (Krzychała, Zamorska, 2008:118 ).
Po/myśleć o metodzie Studenci wiele się dowiedzieli ′o′ metodzie projektów, nie dokonali jednak reorientacji ′w′ zasobach wiedzy konstruowanej w przestrzeniach koniunktywnego doświadczenia. W strukturach wiedzy ugruntowane (zabetonowane) zostały dwa wzory orientacji: instytucjonalny (transmisyjny ) postrzegania dziecka jako „niepełnego” dorosłego, karnawalizacja doświadczenia edukacyjnego paradoks rytualizacji świata społecznego
Pytania? Czy obietnica zmiany jakości edukacji, kreślona z ogromnym rozmachem przez zwolenników metody projektów, jest tylko ułudą? Co generuje jałowy bieg aktywnych metod nauczania?
Metafora „jałowego biegu” Podstawowe obszary generujące „pozór” aktywności metody: 1.Temat/problematyka projektu (uczniowie rozwiązują rozwiązane problemy, jednokierunkowy ruch od niewiedzy do wiedzy) 2. Ulokowanie realizacji projektu w transmisyjnym modelu uczenia się ( model nabywania rzadziej uczestnictwa) 3. Ocena – adekwatna do modelu nabywania ( ocena wyniku a nie procesu)
Pomiędzy nabywaniem a uczestnictwem - trzecia droga? Cykl ekspansywnego uczenia- metafora poszerzania konsolidacja i generalizacja nowej praktyki kwestioniowanie refleksja nad procesem analizowanie implementacja nowego modelu modelowanie nowego rozwiązania badanie i sprawdzanie nowego modelu
Dziękuję za uwagę