Ewaluacja w edukacji Henryk Mizerek Mława, 19 września 2013 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Ewaluacja w edukacji Mława, 19 września 2013

problem Czym jest ewaluacja? Ewaluacja to działanie pozytywne, czy Jakie warunki trzeba spełnić by ewaluacja służyła rozwojowi szkoły? Czym jest ewaluacja? Czy ewaluacja to ocena? Oczekiwania wobec ewaluacji Ewaluacja to działanie pozytywne, czy negatywne dla efektów pracy szkoły? Uwaga, o zawartym związku – 14 października rekfleksja nad posagiem, pytanie o przyszłość – owoce związku; konwencja uwaga skierowana na problemy praktyki – praktyka rozumiana jako praxis i jako techne

Paleta sensów i znaczeń Czym jest ewaluacja? Paleta sensów i znaczeń Pokaż podobieństwa i różnice

Słownik łacińsko - polski „e-valesco, -ere, -ui – stawać się silnym, potężnieć” oraz „evaeleo, -ere – móc, zdołać; e-valesco, - ere, -ui – wzmocnić się, nabrać siły, spotężnieć; móc, być zdolnym, zdołać, potrafić”

O czym zwykło się myśleć, używając terminu „ewaluacja”? Ewaluacja jest rodzajem stosowanych badań społecznych Ewaluacja jest refleksją

Ewaluacja jako badanie Badania ewaluacyjne prowadzone są w oparciu, o swoiste dla ich specyfiki, rozwiązania metodologiczne

W zależności od przyjętego paradygmatu generacji, nurtu i celu Mamy do wyboru całą paletę rozwiązań wypracowanych w ramach (bardzo dynamicznie rozwijanej w ostatnim stuleciu) “transdyscypliny”.

To, co jest w nich wspolne – generowanie I kumunikowanie wiedzy, która jest podstawą do podejmowania mądrych decyzji Siłą ewaluacji nie jest siła mięśni, nie jest nią moc, którą daje władza. Siłą ewaluacji jest siła mądrości

Koloryt współczesnych badań ewaluacyjnych postpozytywizm Konstru-ktywizm pragmatyzm Paradyg-mat transformaty-wny Postpozytywizm - ewaluacje skierowane na “obiektywne” badanie ”skutków interwencji społecznych” (E. Babbie) konstruktywizm – dialogiczne ewaluacje “czwartej generacji” (R. Stake) Pragmatyzm - ewaluacje skierowane na respektowanie potrzeb “interesariuszy” (stakeholders). Akcentuje się tutaj głównie użyteczność badania (M.Q. Patton) Paradygmat transformatywny (krytyczny) – ewaluacja ma dostarczać głosu “milczącym”, służyć ich upełnomocnieniu jako podmiotów politycznych (E.R.House)

Ewaluacja jako badanie proces gromadzenia i komunikowania informacji ułatwiających podejmowanie decyzji, ustalania wartości działań oraz ustanawiania publicznego zaufania do szkoły Słowa klucze - jawność, wartość, komunikacja i cel Helen Simons

Czym jest ewaluacja? proces gromadzenia, opracowywania i komunikowania informacji na temat wartości przypisywanej działaniu Zrób pauzę po tytule. Poproś o odpowiedź na pytanie – co o istocie ewaluacji mówi obraz, koncentracja uwagi na czerwone

Ewaluacja - rozumiana jako refleksja - jest procesem odkrywania wartości (często ukrytych) w ludzkim działaniu

Czy ewaluacja to ocena?

Niestety, wielu by tak chciało Czy tak byś musi jak sugeruje obraz, czy jest to „czarny scenariusz” przestawiony w zieleniach i błękitach? Niestety, wielu by tak chciało

Podstawowe różnice między ocenianiem a ewaluacją Ocenia ten, kto trafnie i rzetelnie przypisuje atrybuty jakiemuś działaniu lub dziełu (rzeczy) na podstawie zewnętrznych kryteriów Angazuje się w proces ewaluacji ten, kto potrafi skłonić innych I siebie samego (w przypadku autoewaluacji) do poszukiwania wartości, znaczenia I sensu konkretnego, ludzkiego działania ocenianie ewaluacja

Ewaluacja to uspołeczniony proces autorefleksji Ewaluacja w praktyce nie może być oceną, kontrolą, monitorowaniem audytem etc. Ewaluacja to uspołeczniony proces autorefleksji Ewaluacja służy przede wszystkim uczeniu uczeniu się Problem relacji między szkołą a interesariuszami – proszę zgadnąć kto jest kim na rysunku i skąd taki typ relacji się bierze

Oczekiwania wobec ewaluacji Balans między gromadzeniem i komikowaniem informacji a osądem

Czego należy/można oczekiwać od badania ewaluacyjnego? Wspomaganie podejmowania decyzji Impulsy do zmiany Odpowiedzialność/rozliczalność/ transparentność (accoutability) Profesjonalizacja Certyfikacja

Kiedy ewaluacja szkodzi? Autostrada do piekła? (Highway to Hell – AC/DC) Schody do nieba? (Stairway to Heawen – Led Zeppelin) Muzyczna releksja: Autostrada do piekła: dynamiczny, prosty a zarazem porywający utwór. Klasyka myzuki rockowej – metafora ewaluacji uprawianej w Polsce dotychczas, - rodzima mutacja biokratycznej ewaluacji trzeciej generacji, prosta, zdroworozsądkowa, ignorująca wszystko to, co już downo w świecie wiadomo, promowana przez pełnych optymizmu neofitów kształconych/ lub nie na ekpress kursach Schody do nieba – wysublimowana brzmieniowo, wysmakowana kompozycja Jimmi Page’a, klasyk ale jak bardzo świeży. Metofora ewaluacji nielicznych, podziemnych, niszowych, a jednocześnie spełniających wszelkie kryteria najnowszej sztuki ewaluacyjnej Refleksja osobista – biała flaga jeszcze pół roku temu, iskierka nadziei, Dzisiaj pojawił się płomyk „polityka oświatowa ma chronić ucznia przed złym nauczycielem i złą szkołą, a dobrego nauczyciela i dobrą szkołę – przed administracją oświatową” K. Kruszewski

A kiedy pomaga? Ewaluacja demokratyczna Dialogiczna ewaluacja czwartej generacji Ewaluacja zaprojektowana na miarę potrzeb szkoły i jej środowiska Ewaluacja skierowana na procesy a nie tylko na efekty Ewaluacja zewnętrzna na silnym fundamencie autoewaluacji Fałszywa aternatywa. Nie warto podążać ani autostradą (szeroką, nowoczesna) wprost do piekła ani też wspinać się chybotliwymi schodami do edukacyjnego raju. Trzeba napisać utwór, który jeszcze nie istnieje. Mam wiarę, że używając słów Boba budowniczego dany radę zbudować system, który nie będzie kalką ani rozwiązań brytyjskich czy fińskich. Naszą polską autostradę. Moje dotychczasowe doświadczenie z pracy w projekcie daje mi mocne podstawy do optymizmu „polityka oświatowa ma chronić ucznia przed złym nauczycielem i złą szkołą, a dobrego nauczyciela i dobrą szkołę – przed administracją oświatową” K. Kruszewski

W prezentacji zostały wykorzystane obrazy Salvadora Dali surrealistyczne fotomontaże inspirowane twórczością Mistrza oraz fotografie Zsolta Arkossy’ego