Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wyniki i doświadczenia z kompleksowego odkażania pod kątem Legionelli Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel Germany Frankfurt a. M. Am Hohlacker 12 Tel.: Warsztaty na temat technologii uzdatniania wody do spożycia Warsztaty z komponentu 4, Punkt programu 4.1b Warszawa,

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Opis obiektów / Topografia Długość pionu ok. 250 m bud. 1 dobudówka z 1988 roku bud. 1 główny budynek z 1968 roku bud. 2; zbudowany w 1968 roku bud. 2 sala gimnastyczna zbudowana w 1968 bud. 3; zbudowany w 1960 roku

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Szkoły i ich użytkownicy Bud.1: Szkoła dla niepełnosprawnych problematyczna pod kątem infekcji, 160 uczniów Bud.2: Szkoła dla niedowidzących mało problematyczna pod kątem infekcji, 50 uczniów Bud.3:Szkoła średnia brak problemów pod kątem infekcji, 550 uczniów

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Stan technologii w budynkach Organizacyjnie Brakujące plany inwentaryzacyjne Brak konsekwentnego zarządzania Zatrudnianie firm z zewnątrz do prac remontowych lub konserwacyjnych Brak kontroli nad wykonanymi pracami Technicznie Patchworkowe planowanie Zły stan techniczny Piasek i produkty korozji w przewodach Zatkane zawory kątowe Dużo martwych połączeń Zła izolacja Pracujące przeciw sobie peryferyjne pompy cyrkulacyjne Niemożliwe hydrauliczne zrównoważenie

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Stan budowlany

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Konieczność podjęcia działań w kwietniu 2007 Znaczne skażenie Legionellą w lutym 2007, Wartość maksymalna > /100ml w bud. 1. Zamknięcie szkoły nie wchodzi w grę ze względu na niepełnosprawnych uczniów Decyzja w marcu 2007: –Filtry sterylizacyjne od zaraz w wybranych miejscach –Płukanie wodno-powietrzne jeszcze podczas ferii wielkanocnych –Opracowanie aktualnego planu inwentaryzacyjnego i jak najszybsza techniczna analiza słabych punktów –Wprowadzenie w życie koniecznych zmian technicznych –Staranne badania mikrobiologiczne

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Filtry sterylizacyjne

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Płukanie wodno-powietrzne Tutaj widać schemat przekroju podłużnego przez przewód wody do spożycia ze znacznymi inkrustacjami (osady, biofilm) i od czasu do czasu rdzawo zabarwioną wodą. Inkrustacje są częściowo stałe, a częściowo podlegające mobilizacji. Okładzina ruryinkrustacjeBiofilmCzasem rdzawa woda

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Czym jest płukanie wodno-powietrzne? (1) Na przyłączu domowym instaluje się urządzenie do zasilania wdmuchiwanego sprężonego powietrza. Podłącza się węże odprowadzające do stopniowego płukania

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(2) Wdmuchiwane sprężone powietrze jest wprowadzone do systemu i zaczyna się płukanie wodno- powietrzne. Luźne inkrustacje i osady razem z biofilmem zostają stopniowo wypłukiwane.

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Czym jest płukanie wodno-powietrzne? (3) W miarę postępu płukania wodno- powietrznego wypłukiwane są też bardziej związane inkrustacje i osady.

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(4) Skuteczność metody można poznać po tym, że wypłukiwana woda staje się coraz czystsza.

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(5) Na koniec otrzymuje się wyczyszczony przewód, w którym znajdują się już tylko niemożliwe do poruszenia inkrustacje.

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Dane z przeprowadzonego płukania wodno-powietrznego Czas płukania: do Ciśnienie impulsu: ok. 4,5 bar Przepłukano 824 punkty czerpalne 245 m³ zużytej wody do płukania W bud.1 wystąpiły wyraźne braki w cyrkulacji, płukanie było więc trudniejsze

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Zdjęcia płukania wodno-powietrznego

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Techniczna analiza słabych punktów W trakcie tworzenia planów inwentaryzacyjnych stwierdzono ok. 200 błędów lub słabych punktów w instalacji technicznej. Największe braki zlikwidowano od razu, pozostałe stopniowo. Proces ten nie jest zamknięty do dziś.

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wyniki pośrednie

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Daten einer Untersuchungsserie SCHULE STAMM -IDDG WASSER ARTGEBAEUDESWRAUMT STELLE DATUM KBE_L_P NEUBZ Leg.- Art Geb TW-wA-Bau SchwimmbadUGLehrerdusche57,2Duschkopf Geb TW-wB-BauEGR ,3WB Geb TW-wNeubauEGR ,0WB Geb TW-kB-BauEGR.0013 Bad11,9WB Geb TW-kB-BauEGR.0013 Bad12,7Schlauch o. Filter Geb TW-wB-BauEGR.0013 Bad41,1WB Geb TW-wB-BauEGR.0013 Bad58,1Schlauch o. Filter Geb TW-wB-BauEGR.0013 Bad59,7Wannen-einlauf Geb TW-kB-BauEGR.0013 Bad Wanne59,4Schlauch mit Filter Geb TW-wA-BauUGR.0053 Nebenraum40,0WB Geb TW-wA-BauUGR ,7WB Geb TW-kNeubauEGR ,2WB Geb TW-wNeubauEGR ,5WB Geb TW-wNeubauEGR ,0WB Geb TW-kNeubauEGR.0122 Nebenraum17,9WB L.p. 1 Geb TW-wNeubauEGR.0122 Nebenraum36,8WB Geb TW-wNeubauEGR.0126 Bad40,3WB Geb TW-kNeubauEGR.0132 Klassenraum18,8WB Geb TW-wNeubauEGR.0132 Klassenraum38,1WB Geb TW-wNeubauEGR.0113 Klassenraum59,6WB L.p Geb TW-kA-BauEGToilette 211,1WB Geb TW-wA-BauEGToilette 258,4Duschkopf Geb TW-kA-Bau SchwimmbadUGUmkleide Knaben12,1Duschkopf L.p. SG 1 Geb TW-wA-Bau SchwimmbadUGUmkleide Knaben58,9Duschkopf Geb TW-kA-Bau SchwimmbadUGUmkleide Mädchen12,4Duschkopf Geb TW-wA-Bau SchwimmbadUGUmkleide Mädchen57,8Duschkopf Geb TW-wKleine TurnhalleUGDusche Damen43,3Duschkopf L.P. 1 Geb TW-wKleine TurnhalleUGDusche Herren42,1Duschkopf L.p. 1 Geb TW-kHaupthaus01.OGR.0119, Klassenraum10,1WB Geb TW-kHaupthaus02.OGR.0213, Lehrerarbeitsraum18,2WB Geb TW-wHaupthaus Technik59,4Zirk.Rück L.p Geb TW-wHaupthaus Technik64,3Zirk.Vorl Geb TW-wTurnhalleEGDusche Damen37,4Duschkopf Geb TW-wTurnhalleEGDusche Herren38,4Duschkopf Geb TW.kTurnhalleEGDusche Herren15,7Duschkopf Geb TW-wTurnhalleUGWerkraum53,2WB

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Numer zakresu – pomocne narzędzie w ocenie skażenia Legionellą Metoda: Pogrupowanie skażenia Legionellą w 5 grup zgodnie z DVGW W 551 Ocena według UBA (2000) (najwyższa wartość między metodą bezpośrednią a filtracyjną) i DVGW W 551 (najwyższa wartość serii badań). Grupa [KBE / 100 ml] NZNZ 4Skrajne skażenie 0brak skażenia 1Małe skażenie 2Skażenie 3Silne skażenie > > 100; > 1.000;

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Metodyka przedstawiania skażenia Legionellą 1: Średnie wartości zmierzonych stężeń Legionelli na serię badań 2:Średnie wartości NZ na serię badań Wynik: zobiektywizowany obraz trendów skażenia Legionellą do 1: mniej rozmyte do 2: bardziej rozmyte

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wyniki pośrednie po 6 miesiącach Wniosek: Skażenia zimnej wody wymagają środków zaradczych!

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Dezynfekcja dwutlenkiem chloru Urządzenie do dwutlenku chloru (BWT- Reaxan) dla systemu zimnej wody zainstalowane w połowie listopada Brak skarg ze strony społeczności szkolnej dotyczących zapachu/smaku

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wyniki końcowe

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 1 – ciepła woda Geb. 1:

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 1 – zimna woda Geb. 1:

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 2 – ciepła woda Geb. 2

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 2 – zimna woda Geb. 2

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 3 – ciepła woda Geb. 3

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku Bud. 3 – zimna woda Geb. 3

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wykresy temperatur

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Wynik końcowy po 1 roku: Liczba wyników negatywnych

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Podsumowanie Bez natychmiastowych środków operacyjnych i strukturalnych (zwiększenie poziomu temperatury i sukcesywne ulepszenia techniczne) zastosowane metody (płukanie wodno-powietrzne, dezynfekcja dwutlenkiem chloru) byłyby nieskuteczne lub niedostatecznie skuteczne. Mała sala gimnastyczna w bud. 2 uznana za wciąż nieodkażoną (w międzyczasie ten problem zlikwidowano) Trwałe efekty odkażania zależą teraz od: –starannego zarządzania instalacjami (!) –użytkowania zgodnego z przeznaczeniem –dalszego wdrażania środków strukturalnych

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Przebieg odkażania w bud. 1 nadzór higieniczny Dwutlenek chloru Filtry sterylizacyjne Plan odkażania Plan inwentaryzacyjny Zmiany techniczne PWP Plan płukania ciepła woda zimna woda

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Dziękuję Państwu za uwagę

Dipl. Ing. Wolfgang Hentschel, Vortrag Warschau Juli 2009 Podział Sytuacja wyjściowa –Opis obiektów/topografia –Użytkownicy –Stan technologii w budynkach –konieczność podjęcia działań w kwietniu 2007 Pomysł –techniczne środki operacyjne –metody odkażania –techniczne środki strukturalne Wyniki –płukanie wodno-powietrzne –ulepszenia techniczne –dezynfekcja dwutlenkiem chloru Ocena i prognoza