Nazwa szkoły: Publiczne Gimnazjum w Pszczółkach ID grupy: 96_16_mp_G1 Opiekun: Marcin Orzeł Kompetencja: Matematyczno - przyrodnicza Temat projektowy: My a zasoby naturalne Semestr/rok szkolny: Semestr IVrok szkolny 2011/2012

Czy kiedyś ich zabraknie…?

Kilka słów na temat surowców Surowce mineralne to minerały i skały, które człowiek wydobywa, przetwarza i użytkuje. Inna regułka mówi, iż jest to kopalina użyteczna wydobyta ze złoża , mająca zastosowanie w gospodarce; produkt przemysłu wydobywczego. Jest składnikiem środowisk przyrodniczych: skorupy ziemskiej, hydrosfery, biosfery i atmosfery. Surowce dzielą się na: -mineralne surowce energetyczne -metale -niemetale -surowce chemiczne -surowce ceramiczne -surowce budowlane

Zasoby naturalne : Zasoby dzielimy na wyczerpywalne i niewyczerpywalne , a te natomiast na odnawialne ( zasoby żywe przyrody, rośliny i zwierzęta) i nieodnawialne (surowce mineralne, gleby). Zasoby odnawialne: woda, lasy, siła wiatru Zasoby nieodnawialne- takie które przez długi okres czasu się wytwarzały: ropa, węgiel, gaz ziemny, wydobywane są z głębi ziemi bądź dna oceanów a następnie spalane co wytwarza energię wykorzystywaną w wielu dziedzinach życia (ogrzewanie domów, transport itp.). Nieodnawialne mogą być tylko raz wykorzystane, należą do nich również metale, nie są spalane ale do środowiska w naturalnym stanie wrócić już nie mogą

Zastosowanie surowców mineralnych Surowce mineralne stosuje się w: energetyce( węgiel, gaz, benzyna) metalurgii( rudy metali); przemyśle chemicznym(ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel kamienny), spożywczym (sól kamienna, soda) ,; zdobniczym: (metale szlachetne, kamienie szlachetne); budowlanym (gliny, piasek, skały wapienne i gipsowe)

Zasoby naturalne w województwie pomorskim : Piaski Żwiry Iły Kreda jeziorna Torfy Gaz łupkowy Bursztyn Sól kamienna Lasy Wody

Surowce naturalne na świecie : Węgiel kamienny- jest to najpopularniejszy pierwiastek w przyrodzie. To skamieniałe szczątki zwierząt z przed setek tysięcy lat. Wykorzystywany jest do otrzymywania energii cieplnej poprzez spalanie. Największe złoża- Rosja, Chiny, USA, Indie, Polska- Śląsk Węgiel brunatny – posiada mniejszą kaloryczność niż węgiel kamienny, lecz także jak węgiel kamienny służy głównie do otrzymywania energii cieplnej Złoża: Niemcy, Rosja, USA, Polska Ropa naftowa- jeden z najważniejszych surowców energetycznych, wykorzystywany przez przemysł petrochemiczny. Otrzymujemy z niej: benzynę, naftę, oleje, smary, asfalt, mazut; Wydobycie: Arabia Saudyjska, Rosja, USA, Iran Gaz ziemny – nazywany ,,błękitnym paliwem”, jest to gaz zbierający się w skorupie ziemskiej. Stosowany w samochodach do napędzania przez instalacje gazowe, a także do ogrzewania mieszkań, wody; Wydobycie: Rosja, USA, Kanada, Algieria Rudy żelaza – wytwarzanie metalu i innego rodzaju stopów np. z węglem Wydobycie: Chiny, Brazylia, Australia, Indie, Rosja Rudy cynku – wykorzystywane głównie w elektrotechnice i metalurgii Wydobycie: USA, Kanada, Australia, Peru

Rudy ołowiu – z ołowiu od wieku wytwarza się amunicję, a obecnie także powłoki kabli czy osłony antypromieniotwórcze Wydobycie: USA, Australia, Kanada Sól kamienna – produkt krystalizacji wody morskiej lub słonych jezior; jest jednym z ważniejszych surowców w przemyśle chemicznym oraz spożywczym; Wydobycie: Niemcy, Chiny, Indie, USA Sól potasowa podobna do kamiennej, wykorzystywana też w produkcji nawozów; Wydobycie: Rosja, Białoruś Miedź- surowiec wykorzystywany do wyrobu przewodów elektrycznych; opiera się na nim elektronika; jest surowcem strategicznym; dodawana jest do stopu aluminium, złota, srebra zmieniając przez to ich własności mechaniczne Wydobycie rudy miedzi: Chile, Chiny, Japonia, USA Aluminium(boksyty) – metale lekkie Wydobycie Australia, Brazylia, Gwinea, Kamerun Złoto- stosowane w jubilerstwie oraz do wyrobu monet, zastosowanie także w medycynie i stomatologii Wydobycie: RPA, Rosja, Australia Srebro- używane do produkcji: biżuterii, wcześniej do produkcji monet, do produkcji filmów fotograficznych Wydobycie: Polska, Rosja, Kanada Uran-izotop Uranu używany jest w bombach atomowych i reaktorach atomowych Wydobycie: Kongo, Kanada

Jak oszczędzać wodę i energię ?

10 SPOSOBÓW NA OSZCZĘDZANIE WODY: • Zakręcajmy wodę podczas mycia zębów, golenia i innych podobnych czynności wykonywanych przy umywalce • Używajmy do kąpieli natrysku, zamiast wanny. Nie dość, że bez porównania bardziej higieniczne, to jeszcze bez porównania bardziej oszczędne. • Unikajmy zbędnego spłukiwania toalety na przykład po wrzucaniu do niej śmieci, niedopałków papierosów, chusteczek higienicznych itp. • Uszczelnijmy spłuczki w toaletach oraz nieszczelne baterie przy umywalkach, zlewozmywakach i wannach. W zależności od stopnia nieszczelności ze spłuczki może wyciekać dziennie nawet 50 i więcej litrów wody, a z nieszczelnego kranu nawet 30. • Używajmy programów oszczędnościowych w pralkach i zmywarkach, jeżeli nie załadowujemy pełnego wsadu, albo gdy ubrania/naczynia są lekko zabrudzone.

OSZCZĘDZANIE ENERGII: • Używajmy wody od razu po zagotowaniu. • Pamiętajmy by podczas gotowania na gazie płomienie z palnika nie wychodziły poza obrys garnka czy patelni. • Stawiajmy lodówkę jak najdalej od okien kuchennych i piekarników. • Dziury w izolacji ścian są jedną z najczęstszych przyczyn marnotrawstwa energii w naszym domu. Zatkanie i zaizolowanie nieszczelności w ścianach pozwoli na zmniejszenie strat ciepła ze ścian o 60% i zmniejszy wysokość rachunków za ogrzewanie. • Przez zaizolowanie poddasza do optymalnej grubości ok 300mm, możemy zaoszczędzić ponad 1/3 kosztów ogrzewania. • Kupowanie “wydajnych energetycznie” urządzeń domowych znacząco obniża zużycie energii. Pralka o najwyższej klasie energetycznej “A++” zużywa o 30% – 40% mniej energii w stosunku do starych modeli niższych klas. • Uruchamiajmy pranie w godzinach nocnych od 22:00 do 6:00. Ceny jednostkowe prądu w okresie nocnym są tańsze

W ciągu ostatniego semestru odwiedzili nas wykładowcy z Uniwersytetu Gdańskiego: 26.10.2011- odbyły się wykłady o tematyce „Człowiek kontra natura". Prowadzący podzielił ten dział na różne poddziały. Jednym z nich były "Zasoby naturalne to również MY". Dowiedzieliśmy się wielu rzeczy, które pomogą nam w trakcie realizacji projektu. Oglądaliśmy filmy o naturze. Poznaliśmy, co to są domy pasywne oraz mechanizm ich ogrzewania. Jednak najbardziej interesujące były wiadomości na temat wody. Zadziwiło nas, iż przeciętny Polak zużywa 150 l dziennie. Dzięki temu dowiedzieliśmy jakie są koszty, dostępność oraz jaki jest skład poszczególnych wód. 16.11.2011- w naszej szkole mieliśmy okazję uczestniczyć w wykładzie pt.: „My a zasoby naturalne". Wykład ten bardzo wszystkich zaciekawił. Mogliśmy dowiedzieć się dużo ciekawych i przydatnych informacji. Na początku wspólnie doszliśmy do wniosku jak bardzo ważne jest oszczędzanie zasobów naturalnych Ziemi, oraz w jaki sposób to robić. Wiemy już, że między innymi lepiej jest poruszać się rowerem lub komunikacjom miejską niż samochodem. Ważne jest również dokładne zakręcanie wody w kranie. Uświadomiliśmy sobie również jak szkodliwe są dla nas zanieczyszczenia powietrza. Rozmawialiśmy też o elektrowniach w Polsce i na świecie. Na koniec mogliśmy zagrać w grę, która sprawdziła naszą wiedzę na temat zasobów naturalnych- poszło nam całkiem dobrze. Informacje, których się dowiedzieliśmy na pewno przydadzą nam się w życiu codziennym .

Wykorzystanie zasobów naturalnych w naszym regionie - analiza SWOT Mocne strony -dużo lasów -bursztyn -dostęp do morza (porty) -wykształceni ludzie -autostrada, linia kolejowa Słabe strony -brak surowców energetycznych -słaba infrastruktura transportowa Szanse -wydobycie gazu łupkowego -wzrost cen -potencjalnie nowe zasoby -ściągnięcie światowych koncernów Zagrożenia -wzrost poziomu morza -spadek cen -napięcia społeczne -pożary lasów -awarie techniczne

Ankieta przeprowadzona wśród uczniów klas 3 dotycząca oszczędzania wody i energii

Czy kiedyś zabraknie surowców ? Podsumowując dostarczone informacje możemy wywnioskować, że w przyszłości może zabraknąć nam surowców. Ropa naftowa zaspokaja 40% zapotrzebowania na energię i skończy się za około 40 lat. Węgiel z kolei zaspokaja 30% zapotrzebowania na energię, ale skończy się za 200 lat. Choć liczby zdają się być duże, to należy zacząć wykorzystywać inne źródła energii niż te wyżej wymienione.

Dziękujemy za uwagę