Instalacja systemu linux na przykładzie slackware 12.0

ZACZYNAMY!!! ;) Na początku musimy ściągnąć dystrybucję, jaką chcemy zainstalować.  W tym dokumencie przykładową dystrybucją będzie Slackware Linux w  wersji 12.0.  Dystrybucje można ściągać z wielu miejsc; od ftp po torrenty.  Aby się dowiedzieć z jakich adresów najlepiej ściągać daną dystrybucję,  należy wejść na jej stronę internetową, w tym przypadku: www.slackware.com  Należy również sprawdzić, pod jaką architekturę ściągamy daną dystrybucję  (jeżeli mamy komputer PC to zazwyczaj wystarczy x86 lub i386,  [chociaż zdarzają się też wyjątki, np. dystrybucje przygotowane specjalnie dla  procesorów AMD, czy Intel], dla architektury 64 bitowej należy wybrać x86_64, dla Macintosh ppc [PowerPC], lub sparc dla SUN Sparc ;) ) Po ściągnięciu dystrybucji w postaci obrazów płyt CD lub DVD  (najczęściej w formacie ISO), należy ją wypalić. Kiedy już mamy płyty z dystrybucją wkładamy płytę oznaczoną nr 1  (lub napisem Boot­disk itp.)  i ustawiamy sobie w BIOS­ie bootowanie na CD­ROM (lub DVD­ROM ;) ). Jeżeli wszystko wykonaliśmy do tej pory poprawnie, pojawi nam się ekran  startowy danej dystrybucji (Slackware) :

W ekranie tym mamy wiele opcji do wyboru (m. in W ekranie tym mamy wiele opcji do wyboru (m.in. wybór jądra do załadowania,  bootowania z danej partycji itd.), musimy więc przeczytać tekst powitalny i sprawdzić czy  default­owe jądro będzie działać z naszą architekturą (jak widzimy na pow. screenie, dla  procesora Pentium­Pro należy wybrać jądro huge.s, dla reszty wystarczy standardowe  hugesmp.s). Hit ENTER to boot the default kernel ;)

Dalsza część instalacji systemu zależy od danej dystrybucji, zazwyczaj  należy jednak: I. Wybrać podstawowe opcje do instalacji systemu (układ klawiatury,  rozdzielczość obrazu, do jakiego portu jest podłączona mysz  [w przypadku graficznych instalatorów] itd.). II. W programie służącym do partycjonowania dysków należy wybrać  dysk twardy do instalacji i utworzyć na nim min. 2 partycje: root (/) oraz swap. III. Wybrać pakiety do zainstalowania IV. Rozpocząć instalację V. Skonfigurować system (hasło dla roota, podstawowa konfiguracja sieci i  urządzeń, bootloader itd.)

Wracamy do Slackware. Po wczytaniu jądra do pamięci, stworzenia w pamięci RAM tymczasowego systemu pilków oraz uruchomieniu niezbędnych procesów systemowych, system pyta nas o układ klawiatury.: Jeżeli nie korzystamy z domyślnego (US) musimy wpisać 1 i nacisnąć ENTER, co  spowoduje wyświetlenie menu z wyborem dostępnych układów klawiatur:

Wybieramy oczywiście qwerty/pl2 (chyba że masz inną klawiaturę), czyli polski  układ klawiatury (w konsoli instalatora i tak nie możesz używać polskich znaków  tj.ąęćółżźćń, jednak ten układ klawiatury, będzie potrzebny po instalacji systemu i  po wybraniu odpowiedniej czcionki do wyświetlania polskich znaków w konsoli).  Następnie system pozwala nam przetestować wybrany układ oraz pyta nas o  potwierdzenie czy na pewno taki nam odpowiada.  Aby potwierdzić należy wpisać 1, aby powrócić należy wpisać 2.

Po ustawieniu klawiatury, wyświetli się komunikat powitalny z instrukcjami, które należy  uważnie przeczytać:  Oczywiście musimy się zalogować jako root (w tym instalatorze można nacisnąć  poprostu ENTER ;) ). Po zalogowaniu dostajemy jeszcze kilka porad oraz mamy już do dyspozycji powłokę  tekstową Bash, w której możemy wiele zrobić:  

Na początku musimy utworzyć niezbędne partycje, na naszym dysku twardym. Użyjemy  do tego prostego w obsłudze programu cfdisk (tutaj zostaną opisane tylko podstawowe  opcje). Składnia: cfdisk [dysk] Przy czym dyski w systemie Linux wyglądają następująco: (Dla dysków SCSI zamiast hda będzie sda, zamiast hdb sdb, hdc sdc itd.) /dev/hda – pierwszy dysk na pierwszym kontrolerze (Primary Master) /dev/hdb – drugi dysk na pierwszym kontrolerze (Primary Slave) /dev/hdc – pierwszy dysk na drugim kontrolerze (Secondary Master) /dev/hdd – drugi dysk na drugim kontrolerze (Secondary Slave)

Musimy wiedzieć na którym dysku twardym chcemy zainstalować system. Dla uzupełnienia wiadomości: Partycje w systemie Linux wyglądają tak: /dev/hda1 – pierwsza partycja na pierwszym dysku na pierwszym kontrolerze /dev/hda2 – druga partycja na pierwszym dysku na pierwszym kontrolerze /dev/hdd4 – czwarta partycja na drugim dysku na drugim kontrolerze Numery partycji 1­4 oznaczają partycje podstawowe (maks.4), a wyższe partycje  logiczne. W naszym przypadku zainstalujemy system na dysku /dev/hda, który jest czysty, tzn. nie posiada żadnych innych partycji. Jednak należy uważać z dyskami, które posiadają już  partycje z cennymi danymi, lub z innymi systemami operacyjnymi. Najlepiej zrobić back­ up cennych dla nas danych, bo w przypadku pomyłki ... (Jeżeli instalujesz system Linux poraz pierwszy, użyj do tego komputera, dla którego skasowanie zawartości całego  dysku nie będzie problemem i wielką stratą.  Jeżeli nie jesteś pewien czy dasz radę, a masz na dysku cenne dane to nie instaluj.  Autor nie ponosi odpowiedzialności za straty powstałe w wyniku źle przeprowadzonej  instalacji! ).

Uruchamiamy program cfdisk: cfdisk /dev/hda . Pokazuje się nam interfejs programu cfdisk:

Klawiszami strzałek (w prawo i lewo) możemy wybierać opcje z dolnego menu. System  Linux wymaga minimum 2 partycji: root (/) oraz swap. Aby je utworzyć należy wybrać  opcję New. Po wybraniu opcji New musimy wybrać czy nowa partycja ma być partycją podstawową czy logiczną. Następnie musimy wpisać rozmiar partycji (najlepiej nie mniejszy niż  1,5GB).  Domyślnym typem partycji jest Linux. Następnie musimy utworzyć partycję  swap. Najlepiej aby miała 1,5x rozmiaru pamięci ram w komputerze. Jeżeli będziemy  planowali używać hibernacji w Linuksie, musimy przeznaczyć na partycję swap trochę  więcej miejsca. Po utworzeniu partycji, musimy zmienić jej typ na swap. Należy ją  zaznaczyć i wybrać z menu opcję Type. Wyświetli się menu wyboru typu partycji.  Partycja swap jest dostępna pod numerem 82, który wpisujemy.  Powinniśmy również ustawić partycję root czyli główną jako bootable.  Po wykonaniu tych czynności nasz ekran powinien wyglądać mniej więcej tak:

Aby potwierdzić i zapisać zmiany na dysku wybieramy opcję Write, a następnie  wychodzimy opcją Quit. Uwaga! Cfdisk nie formatuje partycji. Pomimo iż utworzyliśmy nim partycje, nie możemy  jeszcze z nich korzystać. Teraz możemy już przejść do programu instalatora systemu. Uruchamiamy go  poleceniem setup.

Z wyświetlonego menu możemy wybierać poszczególne etapy instalacji Z wyświetlonego menu możemy wybierać poszczególne etapy instalacji. Oczywiście  zaczynamy od początku, czyli od opcji ADDSWAP (a nie od KEYMAP, ponieważ układ  klawiatury już wcześniej wybraliśmy). Program pozwoli nam wybrać partycje swap, a następnie zapyta w jaki sposób ją  sformatować (czy szukać uszkodzonych bloków, czy nie). Po sformatowaniu i  uaktywnieniu partycji swap program zapyta nas, jaka partycja ma zostać wybrana jako  główna (root):

Następnie mamy do wyboru w jaki sposób sformatować partycję root: Format – Szybkie formatowanie bez szukania uszkodzonych bloków Check – Dokładne formatowanie z wyszukiwaniem uszkodzonych bloków No – Bez formatowania partycji.

Nową partycję root musimy sformatować, więc trzecia opcja nie wchodzi w grę.  Następny ekran pozwala nam wybrać rodzaj partycji. Najlepiej wybrać ext2, ext3 lub  reiserfs. Po sformatowaniu partycji i informacji o dodaniu wpisu do pliku /etc/fstab,  instalator pyta się skąd chcemy zainstalować system. Najczęściej z płyty CD lub DVD. Wybieramy opcję Auto, co spowoduje iż instalator sam wyszuka gdzie znajduje się dysk instalacyjny.  Następnie mamy do wyboru grupy pakietów do zainstalowania (UWAGA! Zaznaczamy  spacją, nie enterem):

A – pakiet niezbędny, czyli podstawowe składniki systemu AP – programy, przeznaczone dla powłoki tekstowej D – Narzędzia dla programistów E – Edytor GNU Emacs F – Pomocna dokumentacja HOWTO K – Kody źródłowe jądra systemu KDE – Środowisko KDE dla X oraz niezbędna biblioteka QT KDEI – Dodatki dla KDE pozwalające używać innych języków (w tym Polskiego) L – Biblioteki potrzebne głównie dla środowisk i programów pod X N – Oprogramowanie niezbędne dla sieci T – Oprogramowanie TeX TCL – Języki TCL oraz TK X – powłoka graficzna, czyli X­y ;) XAP – aplikacje dla X Y – proste gry tekstowe Jeżeli mamy dużo miejsca na dysku, możemy wybrać wszystko, chyba że wiemy  czego potrzebujemy. Następnie mamy do wyboru opcje instalacji poszczególnych pakietów. 

Dla początkujących najlepszą opcją będzie FULL (czyli wszystkie pakiety z wybranych wcześniej grup pakietów). Po zatwierdzeniu system instaluje się, pokazując nam jaki pakiet jest w danej chwili  instalowany:

Po zainstalowaniu pakietów pozostaje nam skonfigurować system Po zainstalowaniu pakietów pozostaje nam skonfigurować system. Rodzaj programów  konfiguracyjnych jest zależny od wybranych pakietów (czyli np. jeżeli nie wybraliśmy  grupy N  to nie będziemy konfigurować sieci). Kolejność uruchomienia się  poszczególnych programów konfiguracyjnych może być różna ;)

Dysk USB Jeżeli nasz BIOS obsługuje bootowanie z pendrive przez USB, to taki dysk może nam  się przydać w razie braku możliwości uruchomienia systemu (przez np.  eksperymentowanie ;) ). Port  modemu Jeżeli posiadamy modem to wybieramy port pod jakim jest on zainstalowany.

Konfiguracja LILO (WAŻNE) LInux LOader służy do wczytania jądra systemu do pamięci i uruchomienia systemu z  odpowiedniej partycji. MUSIMY go skonfigurować, aby uruchomić nasz system. Oczywiście wybieramy opcję expert, ponieważ opcja simple instaluje LILO  automatycznie (co oznacza niekoniecznie dobrze).

Pokazuje nam się okno EXPERT LILO INSTALATION, w którym na początek  wybieramy opcję Begin. W oknie OPTIONAL LILO APPEND możemy ustawić  dodatkowe parametry jądra przy uruchamianiu, jednak zazwyczaj nie są one niezbędne,  więc pozostawiamy puste pole. W następnym oknie mamy do wyboru, gdzie zainstalowa LILO, najlepszą opcją będzie główny rekord rozruchowy MBR. W oknie CONFIRM  LOCATION TO INSTALL LILO musimy wpisać na jakim dysku chcemy zainstalować  LILO w MBR. Oczywiście w tym przypadku jest to /dev/hda. W oknie CHOOSE LILO TIMEOUT mamy do wyboru czas oczekiwania LILO do  momentu uruchomienia domyślnego systemu. Następnie w zależności który system chcemy ustawić jako pierwszy do uruchomienia  wybieramy w głównym menu opcję Linux lub Windows. 

Linux: Po wybraniu opcji Linux zostaniemy zapytani, z której partycji chcemy uruchomić  system.  W tym przypadku jest to /dev/hda1. Następnie musimy nadać nazwę dla systemu  (pojedyncze słowo), która będzie się pojawiać przy wyborze systemu operacyjnego. Windows: Sytuacja analogiczna do opcji Linux, tutaj również jesteśmy pytani z której partycji  Windows (FAT lub NTFS) chcemy uruchomić system. Oczywiście oznaczenia są  linuksowe (nie ma dysku C:, D: itd.), więc np. /dev/hda4, /dev/hda3 itd. Musimy więc  wiedzieć na jakiej partycji Windows jest zainstalowany. Tutaj również zostaniemy  poproszeni o wymyślenie nazwy dla systemu ;) Po ustawieniu LILO nadszedł czas na wybranie opcji Install, która zainstaluje nam LILO.  (Należy ją wybrać, kiedy jesteśmy absolutnie pewni ustawień).

Konfiguracja myszy W oknie musimy wybrać w jaki sposób mamy podłączoną myszkę.

Zostajemy jeszcze zapytani, czy uruchomić przy starcie systemu program do obsługi  wycinania i wklejania za pomocą myszki w wirtualnych konsolach. Wybieramy Yes ;)

Konfiguracja sieci Program do konfiguracji sieci pozwala w stopniu minimalnym skonfigurować sieć.  Wybiera on domyślną kartę sieciową (zazwyczaj eth0). Nie pomoże on nam, gdy np.  mamy Neostradę, czy sieć wifi. Zostajemy zapytani czy skonfigurować sieć, wybieramy opcję YES. W oknie ENTER HOSTNAME należy wpisać nazwę hosta (jeżeli nic nie  wpiszemy,  lub pominiemy konfigurację sieci, system dostanie nazwę „darkstar”).  Następnie  wpisujemy nazwę domeny. W kolejnym oknie wybieramy czy posiadamy stały adres IP,  czy może dynamiczny (DHCP) lub loopback (pętla zwrotna), czyli gdy nie mamy sieci  lub łączymy się przez modem; wtedy utworzy się wirtualny interfejs pętli zwrotnej lo o  adresie ip 127.0.0.1 . Po konfiguracji sieci zostajemy proszeni o potwierdzenie.  Wybieramy Yes. 

Usługi  uruchamiane podczas startu systemu Wybieramy jakie usługi mają się automatycznie uruchamiać wraz z systemem. Obok nazwy danej usługi znajduje się jej opis, moim zdaniem zrozumiały, więc myślę że z wybraniem podstawowych usług nie będzie problemu ;)

Wybór domyślnej czcionki  w konsol i Zostajemy zapytani, wybieramy Yes: W następnym oknie wybieramy czcionkę lat2a­16.psfu.gz (obsługuje polskie znaki). Następnie potwierdzamy.

Konfiguracja strefy czasowej W pytaniu czy nasz zegar ustawiony jest wg GMT, wybieramy oczywiście NO.  Następnie wyszukujemy Europę i Warszawę. Hasło root'a Wybieramy Yes, a następnie wpisujemy 2x hasło dla administratora (3x jeżeli wpiszemy  zbyt proste). Hasło takie nie powinno być łatwe do odgadnięcia. Domyślny menadżer okien dla X Wybieramy wg uznania. Dla początkujących najlepiej wybrać KDE lub XFCE Po przejściu przez wszystkie programy konfiguracyjne wybieramy opcję EXIT, a  następnie naciskamy CTRL, ALT i DELETE lub wpisujemy polecenie reboot. Jeżeli wszystko przebiegło pomyślnie, po ponownym uruchomieniu komputera zobaczymy ekran LILO i wtedy wiemy już co wybrać ;)

Prezentacje Wykonal Mateusz Smardzewski kl.IVTE