EKONOMIA POLITYCZNA MIGRACJI POLAKÓW W RAMACH UNII EUROPEJSKIEJ Monika Cienkowska
PLAN PREZENTACJI Akcesja Mit o równości Przykład Irlandii Efektywność Pareto Inne skutki swobodnego przepływu siły roboczej
Referendum 7-8 czerwca 2003 roku „Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?” 77,45% osób głosujących odpowiedziało „TAK” 1 maja 2004- wejście Polski do UE Polskę zaczął obowiązywać Traktat Rzymski Traktat akcesyjny
Procent głosów oddanych na „TAK” w poszczególnych województwach. Źródło: Wikipedia
Każdy obywatel Unii Europejskiej ma prawo do: „Wyjazdu i swobodnego poruszania się po terytorium państwa członkowskiego.” „Poszukiwania pracy i świadczenia jej na tym terytorium” „Pobytu w państwie członkowskim po ustaniu zatrudnienia” ŹRÓDŁO: MAREK E. „PRACA POLAKÓW W NIEMCZECH. PÓŁTORA WIEKU EMIGRACJI ZAROBKOWEJ”
Państwa UE-15 nie pozostają „bezbronne” w stosunku do napływającej siły roboczej. W celu ochrony przed nią mogą: Ustanowić okres ochronny, który trwać może maksymalnie do 30 kwietnia 2011 roku. Skutecznie utrudniać imigrantom podjęcie legalnej pracy np. poprzez: Zwlekanie z wydawaniem dokumentów Pobieranie opłat od pracodawców
Zjednoczone Królestwo, Irlandia i Szwecja otworzyły dla Polaków swoje rynki pracy, praktycznie od razu po naszym przystąpieniu do Wspólnoty. DLACZEGO?
Źródło: Etnosondaż OBM 2007 Nadwyżka popytu na pracę nad jej podażą, wynikająca zarówno z za małej liczby osób pracujących jak i z niepodejmowania przez Irlandczyków pracy w mało płatnych i nie cieszących się szacunkiem zawodach. Przemysł i budownictwo- 27% zatrudnionych Polaków Hotelarstwo i Gastronomia- 18% Źródło: Etnosondaż OBM 2007
Źródło: Etnosondaż OBM 2007 Przy czym 40% wyjeżdżających do Irlandii Polaków miało wyższe wykształcenie. Wniosek: Polacy pracowali „poniżej” własnych kwalifikacji. Średni czas pracy Irlandczyka 45 h tygodniowo Średni czas pracy Polaka 51,3 h tygodniowo Średni zarobek Irlandczyka 22,13 euro/h Źródło: Etnosondaż OBM 2007
„w Irlandii, w Inniscrone [ „w Irlandii, w Inniscrone [...] pracuje 150-osobowa grupa robotników budowlanych: otrzymują tygodniówkę po 300 euro [...] i to za 60-godzinny tydzień pracy (dotyczy przełomu 2006/2007 r.). Takie przypadki się zdarzają i nie są odosobnione [...]” ŹRÓDŁO: MAREK E. „PRACA POLAKÓW W NIEMCZECH. PÓŁTORA WIEKU EMIGRACJI ZAROBKOWEJ”
DLACZEGO? Ponieważ otwarcie rynku pracy, w sytuacji w której jest się krajem rozwiniętym i istnieją znaczne różnice płacowe wewnątrz Wspólnoty, daje możliwość pozyskania taniej siły roboczej.
Mimo nieetycznego zachowania pracodawców, którzy wykorzystywali pracowników każąc im pracować ponad siły, w złych warunkach sanitarnych i za zaniżoną płacę jestem zdania, że sytuacja ta prowadzi do bardziej efektywnych w sensie Pareto rozwiązań.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Etnosondażu OBM 2007 Niezbędne założenie: zatrudnianie emigrantów nie przyczynia się do zwalniania obywateli danego państwa (sytuacja bliska początkowej fazie emigracji kiedy to istnieje jeszcze nadwyżka popytu nad podażą). To podaż i popyt ustalają płacę, której średnia wyniosła 27,70 PLN/h* (2007 r.) *liczona ze wszystkich sektorów i państw, w których pracowali respondenci Źródło: Opracowanie własne na podstawie Etnosondażu OBM 2007
Imigranci maksymalizują swoją użyteczność mając możliwość pracowania w trudnych warunkach, ale za stawkę znacznie wyższą niż w rodzimym kraju. Producenci zyskują ponieważ mają możliwość obniżenia kosztów produkcji. Gwarantuje im to nie tylko większy zysk , ale również zwiększa ich konkurencyjność. Najprawdopodobniej zyskują również gospodarstwa domowe ponieważ przynajmniej część obniżki kosztów w długim okresie spowoduje obniżenie cen.
Inne skutki swobodnego przepływu siły roboczej. Kraj goszczący Zaspokojenie popytu na pracowników Możliwość obniżenia kosztów Napływ wysoko wykwalifikowanych specjalistów, kształcenie których nie zostało opłacone z budżetu państwa goszczącego Zwiększenie zasobu kapitału ludzkiego
Kraj goszczący W dłuższym okresie wypieranie miejscowej siły roboczej Związany z tym niepokój społeczny i pojawiająca się skłonność do dyskryminacji Wypływ kapitału poza granice państwa
Kraj wypływu emigrantów Zmniejszenie się stopy bezrobocia (sytuacja szczególnie odpowiadająca politykom) Napływ kapitału zza granicy
Kraj wypływu emigrantów Drenaż mózgów Nadwyżka popytu na prace nad jej podaż (szczególnie w przypadku pracowników fizycznych) Presja płacowa W przypadku emigracji na stałe- pogłębianie się negatywnych zjawisk demograficznych np. starzenia się społeczeństwa W długim okresie narastający problem z finansowaniem świadczeń socjalnych
PLAN PREZENTACJI Akcesja Mit o równości Przykład Irlandii Efektywność Pareto Inne skutki swobodnego przepływu siły roboczej
Dziękuję