Podstawowa analiza rynku Wprowadzenie do ekonomii Wykład 4 J. Wilkin - Ekonomia
Co kryje się za pojęciem: rynek? Miejsce styku kupujących i sprzedających Miejsce przejawiania się popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania uczestników wymiany towarów, usług, kapitału itp. Miejsce, gdzie kształtują się ceny Mechanizm regulacji i koordynacji gospodarki J. Wilkin - Ekonomia
Modele rynków Rynek doskonałej konkurencji (rynek wolnokonkurencyjny) Rynek oligopolistyczny (rynek zdominowany przez kilku producentów) Rynek monopolistyczny (rynek kontrolowany przez jednego producenta) Monopson (monopol po stronie popytu, rynek kontrolowany przez jednego kupującego) J. Wilkin - Ekonomia
Inna klasyfikacja rynków (w zależności od tego, co jest przedmiotem obrotu) Rynek produktów i usług Rynek czynników produkcji (siły roboczej, ziemi itp.) Rynek finansowy Pieniężny Kapitałowy J. Wilkin - Ekonomia
Popytowa strona rynku Potrzeby ludzkie a popyt – różnice i relacje Czynniki kształtujące popyt: dochody ludności ceny dobra substytucyjne i komplementarne gusty, moda i inne subiektywne czynniki Krzywa popytu i prawo popytu Dochodowa i cenowa elastyczność popytu J. Wilkin - Ekonomia
Podażowa strona rynku Produkcja a podaż, elastyczność produkcji a elastyczność podaży Czynniki kształtujące podaż: dostępność zasobów produkcyjnych postęp techniczny Ceny Krzywa podaży i prawo podaży Wpływ postępu technicznego na przesunięcia krzywej podaży J. Wilkin - Ekonomia
Rola cen w gospodarce Cena jako rynkowy wyraz wartości towaru Cena a wartość towaru, marksistowska koncepcja wartości Cena równowagi Cena jako: informacja czynnik kształtowania dochodu narzędzie dystrybucji bodziec narzędzie rachunku ekonomicznego J. Wilkin - Ekonomia
Nierównowaga na rynku Zjawisko nadprodukcji – podaż większa od popytu. Kryzysy nadprodukcji w gospodarce kapitalistycznej Zjawisko niedoboru – popyt większy od podaży. Powszechny niedobór towarów w gospodarce centralnie planowanej Sposoby przywracania równowagi rynkowej – przykład polskiej gospodarki w latach 1989-1990 J. Wilkin - Ekonomia
Funkcjonowanie rynku na przykładzie produktów żywnościowych Popytowa strona rynku żywności: wpływ dochodów i cen na popyt, dochodowa i cenowa elastyczność popytu przyczyny zróżnicowania dochodowej i cenowej elastyczności popytu, w zależności od produktów dlaczego na niektóre produkty popyt jest sztywny i nie reaguje na zmiany ceny czy dochodu? dobra Veblena i dobra Giffena Prawo Engla: wraz ze wzrostem dochodów, udział wydatków na żywność w całości wydatków gospodarstw domowych ma tendencję malejącą J. Wilkin - Ekonomia
Funkcjonowanie rynku żywności (2) Podażowa strona rynku żywności: produkcja a podaż produktów żywnościowych – różnice produkcja naturalna – nietowarowa na przykładzie polskiego rolnictwa elastyczność podaży a elastyczność produkcji w rolnictwie – kwestia cykli produkcyjnych i ograniczonej mobilności czynników produkcji regulacje rynku rolnego przez państwo i Unię Europejską wpływ protekcjonizmu handlowego na ceny żywności J. Wilkin - Ekonomia