Ekonomia eksperymentalna Joanna Kulesza Anna Gurba Na podstawie Kopczewski T. „Podejście eksperymentalne pomiaru norm i preferencji społecznych” oraz wybranych publikacji
Plan Podstawowe pojęcia Twórcy ekonomii eksperymentalnej Prezentacja wybranych eksperymentów Wnioski
Eksperyment Eksperyment to w naukach przyrodniczych i społecznych zbiór działań wzbudzających w obiektach materialnych określone reakcje i zjawiska w warunkach pozwalających kontrolować wszelkie istotne czynniki, które poddaje się dokładnej obserwacji. Eksperymenty wykonuje się w celu potwierdzenia lub sfalsyfikowania określonej teorii
Ekonomia eksperymentalna Ekonomia eksperymentalna jest bardzo młodą, lecz ostatnio coraz dynamiczniej rozwijającą się dziedziną nauk ekonomicznych Eksperymenty ekonomiczne są narzędziem badawczym, mogą także służyć jako instrument wspomagający edukację ekonomiczną
Zapoczątkowanie nurtu ekonomii eksperymentalnej Chamberlain wykorzystywanie ekonomii eksperymentalnej jako narzędzia pedagogicznego pierwsze badania w 1948r. wśród studentów mające na celu poznanie różnych mechanizmów działania struktur rynkowych
Zapoczątkowanie nurtu ekonomii eksperymentalnej c.d. Reinhard Selten(1930) i John Nash (1928) rola eksperymentu klasowego w teorii gier (Nagroda Nobla 1994r.) Vernon Smith(1927) i David Kahneman(1934) opracowanie metodologii eksperymentu jako narzędzia analizy ekonomicznej (Nagroda Nobla 2002r.)
Eksperymenty przeprowadzone przez studentów WNE Czy studia ekonomiczne obniżają kapitał społeczny?
„Bąble spekulacyjne” Obserwacja zachowań studentów na giełdzie Wyniki: gracze trudno dawali się wciągnąć w spekulacje giełdową, co spowodowało, że dydaktyczny efekt nie został osiągnięty, gdyż nie powstał bąbel spekulacyjny
„Papierowa rzeka” Problem brakujących rynków Gracze: grupy dwuosobowe, z których jeden wykonuje złożone obliczenia za pomocą ołówka na kartce papieru natomiast drugi, składa samoloty na tych samych kartkach pod warunkiem, że kartki są czyste Wyniki: brak zdolności negocjacyjnych uczestników spowodował, że nie doszło do powstania nowego rynku.
„Podwójny monopol” Zawarcie transakcji pomiędzy hurtownikami a detalistami Gracze: hurtownicy – sprzedawcy detaliści – kupujący Wyniki: wymuszanie obniżki cen na hurtownikach przez konsekwentne rezygnowanie z transakcji.
Model Hotellinga Symulacja wyboru lokalizacji Ustalenie przez dwóch graczy położenia geograficznego fabryki Wyniki: brak kooperacji między studentami
„W poszukiwaniu renty” Uzyskanie koncesji Wyniki: brak kooperacji między studentami oraz elementarnych umiejętności ekonomicznego myślenia
Optymalny kontrakt dla kontrolerów w komunikacji publicznej Eksperymentalne testowanie modelu principal – supervisor – agent (MZK – kontroler – pasażer) Wyniki: zmiana systemu wynagradzania kontrolerów istotnie zwiększa wpływy przedsiębiorstwa przez zwiększenie liczby kupowanych biletów i wpływów z licencji. Ponadto rozwiązanie takie zapobiega korupcji.
Obserwacje z przeprowadzonych eksperymentów Brak zdolności kooperacji, małe zaufanie do innych uczestników gry Brak umiejętności pracy grupowej Zła interpretacja wiedzy ekonomicznej i kalkulacyjny sposób podejmowania decyzji
Podsumowanie Obecnie, eksperymenty ekonomiczne używane są często do analizy popytu i podaży na danym rynku, do symulowania aukcji, przetargów i kalkulacji przychodów z nich. Badane są też mechanizmy głosowania, interakcje strategiczne pomiędzy kilkoma graczami (np. negocjacje), spekulacja, arbitraż i inne decyzje podejmowane w warunkach niepewności i ryzyka.
Dziękujemy za uwagę