Opracowała: Barbara Grabowska Morze Bałtyckie Opracowała: Barbara Grabowska

Podział na regiony .

Głębokość -średnia 52-56 m - maksymalna 459 m (Głębia Landsort

I Jezioro Zaporowe   Około 10.200 lat temu istniało słodkowodne jezioro lodowe zasilane także wodami spływającymi z obszarów leżących na południe.

II Morze Yoldiowe Po tym okresie nastąpiło gwałtowne ocieplenie, które spowodowało podniesienie się poziomu wody i połączenie z wodami dzisiejszego Morza Północnego. Powstało morze Yoldia, zwane tak od żyjącego w nim małża.  

III Jezioro Ancylusowe W wyniku zanikania pokrywy lodowej, spowodowanego ociepleniem się klimatu, następowało powolne podnoszenie się Skandynawii. Doprowadziło to do około 8.900 lat temu do powstania kolejnego jeziora, które od żyjącego w jego wodach mięczaka nazwano jeziorem ancylusowym.

IV Morze Litorynowe Dalsze wynoszenie Skandynawii, a równoczesne obniżenie południowych wybrzeży jeziora ancylusowego było przyczyną powstania nowego połączenia z Morzem Północnym. Utworzyło się morze litorynowe (od nazwy ślimaka) o większym zasięgu i bardziej słonych wodach niż obecny Bałtyk. Bałtyk o współczesnych rozmiarach powstał około 2.000 lat temu. W tym okresie zmniejszała się jego powierzchnia wskutek stałego podnoszenia się lądu, co miało wpływ na jeszcze bardziej ograniczony kontakt z Morzem Północnym w płytkich cieśninach duńskich.

Typy wybrzeży brzegi piaszczyste archipelagi/szkiery fiordy klify zatoki i zalewy

Brzegi piaszczyste

Zatoki i zalewy

Archipelagi/szkiery

Wymiana wód Bałtyk jest morzem o utrudnionym dopływie wód oceanicznych i dużym spływie wód rzecznych i opadowych.

Zasolenie

Zasolenie wód Bałtyku na przekroju Kattegat - Zatoka Botnicka

Wpływ zasolenia na organizmy bałtyckie Liczba gatunków fauny dennej w Bałtyku w zależności od zasolenia wody

Mieszkańcy Bałtyku Fitoplankton – mikroskopijne organizmy roślinne (glony) biernie unoszące się w prześwietlonej warstwie toni wodnej. W Bałtyku stwierdzono obecność ponad 700 gatunków – dominują: okrzemki, bruzdnice oraz sinice.

Mieszkańcy Bałtyku Fitobentos - rośliny porastające dno morskie.

Mieszkańcy Bałtyku Zooplankton - organizmy zwierzęce mniej lub bardziej biernie unoszące się w toni wodnej. W skład tej grupy wchodzą zarówno zwierzęta jednokomórkowe, jak i wielokomórkowe organizmy

Mieszkańcy Bałtyku Zoobentos - zwierzęta żyjące na dnie morskim. Wśród fauny dennej Bałtyku dominują przedstawiciele małży

Mieszkańcy Bałtyku Nekton - duże zwierzęta, aktywnie pływające w toni wodnej. Należą do nich ryby oraz ssaki morskie.

Ryby W wodach otwartych Morza Bałtyckiego występuje kilka gatunków ryb morskich o znaczeniu użytkowym.

Ryby dorsz szprot dorsz śledź

Ryby Ryby morskie bytujące w strefie przybrzeżnej to głównie gatunki nieużytkowe. babka mała węgorzyca

Ryby W wodach przybrzeżnych, zatokach i zalewach licznie występują ryby słodkowodne i dwuśrodowiskowe węgorz sandacz

Ssaki Rejony występowania fok bałtyckich foka szara foka pospolita foka obrączkowana

Ssaki morświn foka szara foka obrączkowana foka pospolita

Bogactwa mineralne

Bursztyn – bogactwo Bałtyku Lądy i morza w okresie Trzeciorzędu Współczesne granice lądów Drogi transportu żywicy Miejsce gromadzenia się złóż żywicy

Główne ogniska zanieczyszczeń w zlewisku Morza Bałtyckiego

Drogi wprowadzania zanieczyszczeń

Źródła zanieczyszczeń Zanieczyszczenia powstające na lądzie Zanieczyszczenia wynikające z działalności na morzu

Skutki zanieczyszczenia Bałtyku Eutrofizacja

Skutki zanieczyszczenia Bałtyku Zatrucie organizmów morskich

Skutki zanieczyszczenia Bałtyku Kumulacja substancji toksycznych w organizmach

Skutki zanieczyszczenia Bałtyku Zachwianie równowagi biologicznej

Skutki zanieczyszczenia Bałtyku Degradacja środowiska naturalnego

Bałtyckie obszary chronione

Konwencje globalne Konwencja "O prawie morza" (UNCLOS) (1982) Konwencja "O zapobieganiu zanieczyszczeniom morza przez statki wszystkich typów i platformy wiertnicze" (MARPOL 73/78) (1973)

Konwencje regionalne (bałtyckie) Konwencja "O ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego" tzw. Konwencja Helsińska (1974) Komisja Helsińska (HELCOM)

Organizacje pozarządowe i naukowe Światowa Fundacja Ochrony Przyrody - World Wilde Found for Nature (WWF) Koalicja Czystego Bałtyku - Coalition Clean Baltic (CCB) Greenpeace International Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES) Organizacja Bałtyckich Biologów Morza (BMB) Konferencja Oceanografów Bałtyckich (CBO)

Bibliografia: www.naszbaltyk.pl http://hel.hel.univ.gda.pl/ www.rurociagi.com/ www.eduskrypt.pl/