Poradnik stary i nowy system emerytalny.
REFORMA SYSTEMU EMERYTALNEGO
Wady dotychczasowego systemu ubezpieczeń społecznych. System tzw. repartycyjny miał charakter umowy międzypokoleniowej, czyli osoby czynne zawodowo były obciążone składkami, z których wypłacano bieżąco emerytury i renty. Wysokość emerytury w niewielkim stopniu zależała od stażu pracy i osiąganych dochodów ( 45% emerytury stanowiła tzw. „ część socjalna „ W wyniku wzrostu liczby osób pobierających świadczenia oraz spadku liczby płacących składki (spadek zatrudnienia oraz zmniejszenie ściągalności składek) nastąpiło załamanie systemu. Załamanie systemu powodowało coraz większe obciążenie płac składkami : - w roku 1981 składki stanowiły 25% funduszu płac, - w latach 1987- 89 wzrosły do 38%, - w roku 1998 osiągnęły pułap 45%. Wydatki na emerytury i renty stanowiły 15% obciążenie produktu krajowego brutto, podczas gdy w krajach o porównywalnym dochodzie na jednego mieszkańca nie przekraczały 8% pr. kr. brutto.
Wprowadzenie nowego systemu emerytalnego- 1999 rok. 1 stycznia 99r- weszły życie nowe przepisy i ustawy regulujące zasady tworzenia i funkcjonowania Funduszy Ubezpieczeń Społecznych. - ubruttowienie płac pracowników, czyli podwyższenie o kwotę równą wartości płaconej składki na ubezpieczenie. - ZUS zakłada indywidualne konta dla każdego ubezpieczonego. 1 marca 99r- rozpoczęcie zawierania umów o przystąpienie do Otwartych Funduszy Emerytalnych. 1 kwietnia 99r – weszła w życie ustawa o organizowaniu i funkcjonowaniu pracowniczych programów emerytalnych.
Zasady działania nowego systemu emerytalnego. I filar III filar II filar
I filar systemu ubezpieczeń. 1 – uczestniczy obowiązkowo każda osoba czynna zawodowo i wszyscy płacą składkę w takiej samej procentowo wysokości. 2 - każdy ubezpieczony ma indywidualne konto oznaczone nume- -rem nadanym przez Rządowe Centrum Informatyczne PESEL. 3 - podział składki na dwie części: 22% płacy przed opodatkowa- -niem płaci pracodawca a 23% płaci pracownik. 4 - utworzenie przez ZUS odrębnych funduszy:emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego. 5 - składka podlega rewaloryzacji ale nie jest inwestowana. 6 - środki zgromadzone na koncie nie podlegają dziedziczeniu. 7 – każdy ubezpieczony będzie miał wyliczony kapitał początko- - wy zależny od dotychczas wpłaconych składek. Powrót
II filar systemu ubezpieczeń. 1 - uczestniczą obowiązkowo osoby urodzone od dnia 01.01.1969r, a dobrowolnie osoby urodzone między 01.01.1949r a 31.12.1968r. 2 - jedna osoba może być członkiem tylko jednego funduszu eme- -rytalnego, który może sobie wybrać oraz później zmienić. 3 - każdy ubezpieczony ma indywidualne konto, środki na nim zgromadzone są dziedziczone w razie zgonu ubezpieczonego. 4 - na konto ubezpieczonego wpływa składka w wysokości 9% płacy przed opodatkowaniem i nie jest możliwe dobrowolne podwyższanie składek (składka pobierana jest max. od 250% średniej płacy). Powrót 5 - zgromadzone środki będą inwestowane i powiększane o zyski.
III filar systemu ubezpieczeń. 1 - uczestnikiem może być każda osoba. 2 - ubezpieczony sam wybiera zakład ubezpieczeniowy i sam ustala wysokość płaconej składki. 3 - składka płacona jest z wynagrodzenia po opodatkowaniu. 4 - składka jest dziedziczona w razie zgonu ubezpieczonego. 5 - formy ubezpieczenia w III filarze: -indywidualne polisy ubezpieczeniowe -pracownicze fundusze emerytalne -ubezpieczenia grupowe pracowników -inwestycje na rynku kapitałowym powrót
Odprowadzanie składki ubezpieczeniowej. 1 - Pracodawca odprowadza składkę ubezpieczeniową do ZUS w swoim imieniu i w imieniu pracownika, oraz dopełnia wszelkich formalności. 2 - ZUS po sprawdzeniu czy dany pracownik jest członkiem Funduszu Emerytalnego przesyła należną część składki do wybranego przez pracownika funduszu. 3 - Jeśli w danym miesiącu roku kalendarzowego zarobek pracownika przekro- -czy 30-krotność przeciętnego wynagrodzenia krajowego to od tego miesiąca do końca roku kalendarzowego następuje zaprzestanie płacenia składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe - czyli pracownik płaci składkę tylko od 250% średniej pensji (30-krotność tworzy limit 250% średniej płacy krajowej * 12 miesięcy).
Wpłacanie składki w nowym systemie ubezpieczeniowym. PRACODAWCA 22% płacy przed opodatkowaniem PRACOWNIK 23% płacy przed opodatkowaniem ZUS 45% płacy przed opodatkowaniem Podział składki I FILAR EMERYTURY indywidualne konto w ZUS 36% płacy przed opodatkowaniem II FILAR EMERYTURY indywidualne konto w OFE 9% płacy przed opodatkowaniem
Podział składki w nowym systemie. Składka wpłacana przez pracodawcę podlega podziałowi na fundusze opłacane po połowie, lub tylko przez pracownika, albo przez pracodawcę.
Gdy pracownik traci pracę. Jeśli bezrobotny otrzymuje zasiłek, składkę emerytalną opłaca za niego Fundusz Pracy. Składka wpływa na konto w ZUS-ie, oraz na konto wybranego Otwartego Funduszu Emerytalnego. Jeśli bezrobotny nie pobiera zasiłku, składki nie są opłacane, jedynie na koncie w OFE corocznie dopisywane są zyski od zgromadzonych tam środków pieniężnych Powrót do spisu treści.