KOMUNIKACJA NIEWERBALNA
DEFINICJE Komunikacja niewerbalna – odnosi się do komunikacji realizowanej za pośrednictwem środków innych niż słowa; sygnały, którym można przypisać pewne znaczenie, nie zaś proces nadawania znaczenia tym sygnałom (M.L.Knapp, J.A.Hall). Język ciała – praktyka (praktyczne działania komunikacyjne), jak i związana z nią określona struktura myślenia pozwalająca uczestnikom danej kultury na poprawne zachowanie i jego interpretację, na czytanie ciała (Brocki)
ROZWÓJ BADAŃ 1 I.Eibl-Eibesfeldt – zaprogramowania w zachowaniu się ludzi i zwierząt. bliskość dwojga ludzi czteroletnia samica w towarzystwie starszego samca szympansa samica rezusa z młodym trwożne obejmowanie się u dzieci z plemienia Sonjo społeczne iskanie się u werwet społeczne zachowania pielęgnacyjne u kobiet z Bali a b c d e f
ROZWÓJ BADAŃ 2 P.Ekman i W.V.Friesen – trafność interpretacji stanów emocjonalnych na podstawie zachowań mimicznych. zaskoczenie strach gniew odraza radość smutek
ROZWÓJ BADAŃ 3 R.L.Birdwhistell – kinezyka – badania gestykulacji i innych ruchów ciała; notacja ruchów ośmiu podstawowych części ciała umożliwiająca analizę komunikacyjnego i systemowego charakteru ruchu (20 tys. znaków). E.T.Hall – proksemika – postrzeganie i posługiwanie się przestrzenią jako szczególnym wytworem kultury.
KODOWANIE (P.Ekman, W.V.Friesen) SAMOISTNE KODOWANIE IKONICZNE KODOWANIE ARBITRALNE (skracanie dystansu, wskazanie palcem) („podcinanie” gardła, dłoń w kształcie pistoletu) (słowo)
KLASYFIKACJA ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH 1 Warunki środowiskowe środowisko fizyczne (umeblowanie, wystrój wnętrza, kolory, oświetlenie, hałas itd.) ślady działań percepcja czasu i rytmu środowisko przestrzenne orientacja przestrzenna (przywództwo, przepływ informacji, planowanie zadań) przestrzeń osobista (płeć, status, podział ról) terytorialność Fizyczna charakterystyka osób wygląd fizyczny (wzrost, waga, uczesanie itd.) zapachy przedmioty łączone z osobą (ubiór, makijaż, okulary, biżuteria itd.)
KLASYFIKACJA ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH 2 Ruchy ciała i postawa gesty (zależne i niezależne od mowy) postawa stopień uwagi i zaangażowania status rozmówców wskaźnik intensywności uczuć wskaźnik intencji porozumienia (odzwierciedlanie) zachowania dotykowe skierowane na siebie (oddają stan lub nawyk) skierowane na druga osobę mimika odzwierciedlają stany afektywne funkcja gestów regulacyjnych zachowania wzrokowe (gdzie, kiedy, jak długo; stopień rozszerzenia źrenic) zachowania wokalne, dźwięk produkowany przez: struny głosowe (wysokość, tempo, natężenie głosu) efekt działania mechanizmów fizjologicznych (śmiech, bekanie, ziewanie, przełykanie, jęk)
FUNKCJE ZACHOWAŃ NIEWERBALNYCH W KOMUNIKACJI MIĘDZYLUDZKIEJ (Głodowski) informacyjna definiowanie i wspieranie przekazów werbalnych wyrażanie postaw i emocji definiowanie relacji kształtowanie i kierowanie wrażeniami