Rachunek kosztów planowanych – zagadnienia podstawowe Wykład 11.05.2007 Ewa Pastor
Podstawowe definicje Planowanie działalności to proces polegający na: Określeniu celów całości przedsiębiorstwa Podejmowaniu decyzji w sprawie wyboru najbardziej skutecznych środków do realizacji zadań – strategia firmy Upewnienie się że przy realizacji strategii środki przedsiębiorstwa będą efektywnie wykorzystane
Definicja budżetu Budżet jest kwantytatywnym wyrażeniem planu działania, mającym zastosowanie i koordynację. Budżet jest sporządzany przez zarządzających dla całej jednostki gospodarczej oraz jej podmiotów wewnętrznych. Roczny budżet całego przedsiębiorstwa jest podsumowaniem finansowych przewidywań zawartych we wszystkich szczegółowych budżetach. Odzwierciedla on wyniki planowanych decyzji operacyjnych i finansowych kierowników!!
Stosowanie budżetów. Stosując budżety musimy zastosować następujący cykl postępowania: Sformułować plan Kontrolować i koordynować zgodność przebiegu z planem Ocenić odchylenia od planu Podjąć działania korekcyjne Ponownie przedstawić lub zmienić plan.
Celami planowania budżetów zajmują się : Planowanie strategiczne inaczej długofalowe tu podejmowane są główne decyzje całości budżetowania w przedsiębiorstwie. Planowanie operacyjne (bieżące, krótkookresowe), gdzie cele musza być wyrażanie sprecyzowane. Są one na ogół wyrażone wartościowo ( budżety ilościowe są wielkościami uzupełniającymi. Planowanie operacyjne to inaczej proces budżetowania rocznego.
Koordynowanie a kontrolowanie Ta funkcja ma za zadanie podporządkować cele środków odpowiedzialności tzw. celowi nadrzędnemu, czyli przedsiębiorstwu. Budżet odgrywa rolę przewodnika, dzięki któremu działania różnych części przedsiębiorstwa mogą być zespolone i skoordynowane w danym wspólnym planie. Celem budżetowania jest właśnie niwelowanie tych różnic dla wspólnego dobra całego firmy. A nie dla wycinka jego działalności.
Kontrolowanie Ta funkcja polega na porównaniu, na koniec przyjętych okresów (im krótszy okres czasu tym lepiej), rzeczywistych wielkości objętych budżetowaniem z budżetami w celu określenia tych pozycji, które w sposób znaczący odbiegają od budżetów, i ustalenia przyczyn takiej sytuacji.
Centra odpowiedzialności – narzędzie zarządzania przez budżety Definicja: Ośrodek odpowiedzialności można przedstawić jako segment organizacji gospodarczej, którego kierownik odpowiada za wykonanie przyjętych zadań zarówno rzeczowych jak i finansowych.
Rozróżnia się organizacje: Istotą jest to iż ranga ośrodków odpowiedzialności zależna jest od charakteru struktury organizacyjnej Rozróżnia się organizacje: 1.Scentralizowane (decyzje najwyższy szczebel) 2. Zdecentralizowane ( decyzje niższy szczebel) 3. Znajdujące się pomiędzy tymi ekstremami.
Pięć typów ośrodków odpowiedzialności: Ośrodki odpowiedzialności za koszty Za limit wydatków Za przychody Za zysk Za inwestowanie
Procedury sporządzenia budżetów Budżetowanie od zera tzn. szacowanie wielkości sprzedaży produkcji, kosztów, zysku, itd. Jakby działalność podejmowano po raz pierwszy Formuła przyrostowa tj. modyfikowanie na każdym szczeblu zarządzania wielkości ekonomicznych planu z ubiegłego okresu z uwzględnieniem ubiegłorocznych wyników i przewidywanych zmian.
Rodzaje budżetów Budżety stałe (sztywne) jest planem opracowanym przy założeniu jednego poziomu działalności czyli określonej wielkości produkcji i sprzedaży. Budżet zmienny jest systemem który uwzględnia skutki planowanych zmian rozmiarów produkcji.
Składniki systemu budżetów Budżet sprzedaży Budżet produkcji i zapasów Budżet robocizny bezpośredniej Budżet kosztów wydziałowych Budżet administracji i sprzedaży Budżet zasadniczy.
Rodzaje technik budżetowania kapitałowego Proces budżetowania kapitałowego jest związany z podejmowaniem decyzji i wyborem projektu inwestycyjnego do realizacji. Przy wykorzystaniu odpowiednich technik decyzję taką należy podjąć na podstawie właściwej analizy, przy wykorzystaniu analiz ilościowych wartościowych budżetowania.
Podział technik budżetowania kapitałowego – zagadnienia wstępne Najpopularniejszym podziałem technik budżetowania kapitałowego jest podział: ze względu na czynnik czasu. Dynamiczne budżetowanie kapitałowe uwzględnia zmiany w czasie, natomiast techniki nie uwzględniające czynnika czasu określane są jako statyczne (proste)
Na podstawie dotychczasowych doświadczeń można wskazać następujące techniki budżetowania kapitałowego: 1. Zaznajomienie się z założeniami polityki makroekonomicznej oraz mikroekonomicznej determinacji działania jednostki. 2. Określenie mocnych i słabych stron organizacji. 3. Zdefiniowanie czynników ograniczających wielkości produkcji lub sprzedaży. 4. Sporządzanie budżetu strategicznych stref działania jednostki oraz wstępne opracowanie budżetów pozostałych dziedzin organizacji.
CDN: 5. Negocjowanie budżetów z przełożonymi. 6. Koordynacja i weryfikacja budżetów. 7. Zatwierdzenie budżetów i ich realizacja. 8. Weryfikacja i analiza budżetów w trakcie realizacji. 9. Kontrola i ocena wykonania budżetów.
okres zwrotu nakładów inwestycyjnych, księgowa stopa zwrotu. Wśród najczęściej stosowanych prostych technik budżetowania kapitałowego znane są: okres zwrotu nakładów inwestycyjnych, księgowa stopa zwrotu. Spotykamy również metodę opartą jedynie na porównywaniu kosztów lub porównywaniu zysków.
Pytania sprawdzające Wyjaśnij poszczególne składniki systemu budżetowania Cele i korzyści płynące z budżetowania działalności jednostek gospodarczych. Jak sądzisz który z budżetów jak najkorzystniejszy dla przedsiębiorstwa. Wyjaśnij i przedstaw strukturę budżetów.
KONIEC Dziękuję za uwagę