Podstawy Pomocy Psychologicznej
Interwencja w środowisku edukacyjnym 1 Szczególny rodzaj wzajemnego oddziaływania osoby pomagającej i wspomaganej polegający na wspieraniu uczniów, wychowanków, ich rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów związanych z rozwojem dzieci i młodzieży, ich edukacją i wychowaniem; jak każdy inny rodzaj interwencji obejmuje: diagnozę, zbudowany na jej podstawie program korekcji, realizację działań korekcyjnych.
Interwencja w środowisku edukacyjnym 2 Uprawnione do udzielania pomocy osoby: OŚWIATA – psychologowie, pedagodzy, nauczyciele, wychowawcy, logopedzi, inni pracownicy (lekarze, doradcy zawodowi) ZDROWIE – PZP, Poradnie dla osób uzależnionych, psychologowie w szpitalach POMOC SPOŁECZNA – Poradnie Rodzinne, Ośrodki Interwencji Kryzysowej, Ośrodki Pomocy Społecznej, świetlice i kluby środowiskowe, ośrodki socjoterapii, Ośrodki adopcyjno- Opiekuńcze, Pogotowia Opiekuńcze SPRAWIEDLIWOŚĆ – sądy i kuratorzy, Rodzinne Ośrodki Diagnostyczno-Konsultacyjne, Zakłady Poprawcze ORGANIZACJE POZARZĄDOWE – poradnie i ośrodki adopcyjno- opiekuńcze, ośrodki profilaktyczno-terapeutyczne, placówki niepubliczne, telefony zaufania
Regulacje prawne Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 13, poz. 109) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie zasad udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 13, poz. 110) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 11, poz.114)
Interwencja w środowisku edukacyjnym 3 Główne obszary pomocy psychologicznej: Pomoc rodzinie z małym dzieckiem Trudności szkolne Pomoc dzieciom zdolnym Pomoc dzieciom niepełnosprawnym – integracja Pomoc w wyborze zawodu Profilaktyka uzależnień i pomoc Profilaktyka zagrożeń patologiami społecznymi
Pomoc rodzinie z małym dzieckiem Programy wspierania rodziny – skierowane do młodych rodzin i par oczekujących na dziecko Programy dla rodzin przeżywających trudności w środowisku domowym, np. rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym - trening umiejętności rodzicielskich w kierunku poznania cech dziecka i znajdowania najlepszych sposobów postępowania Intensywna pomoc rodzinie w kryzysie – nakierowana na pomoc w utrzymaniu rodziny (cel: możliwość bezpiecznego pozostania w domu – umieszczenie dziecka poza rodziną i jego powrót do domu)
Trudności szkolne Dydaktyczne i wychowawcze Przyczyny Przejawy Możliwości psychofizyczne dziecka Środowisko rodzinne Środowisko szkolne Przejawy Brak osiągnięć w nauce Osiągnięcia nieadekwatne do możliwości Zaburzenia relacji społecznych Zaburzenia aktywności Zaburzenia emocjonalne Formy interwencji Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne Terapia logopedyczna Zajęcia socjoterapeutyczne Specyficzne trudności – trudności w uczeniu się czytania i pisania
Pomoc dzieciom zdolnym Charakterystyczne cechy sytuacji ucznia zdolnego Interwencja psychologiczna obejmuje: Diagnozę możliwości ucznia Diagnozę sytuacji wychowawczej Organizowanie pomocy dla ucznia, rodzica i nauczyciela Zapewnienie doradztwa wyboru kształcenia zawodowego Cele interwencji:
Pomoc dzieciom niepełnosprawnym – integracja Wychowanie i nuczanie integracyjne
Pomoc w wyborze zawodu Rozwijanie świadomości szans i możliwości oferowanych przez szkoły, zawody i miejsca pracy z uwzględnieniem wymagań, jakie stawiają przed kandydatami Rozwijanie świadomości własnych zdolności, umiejętności, kwalifikacji, potrzeb, wartości i zainteresowań w aspekcie życzeniowym i rzeczywistym Nauka procesu podejmowania decyzji, stylów decyzyjnych oraz uświadomienie konsekwencji wyborów Nauka radzenia sobie ze zmianą, rozwój umiejętności pozwalających na adaptację do zastanych warunków, a także wychodzenie naprzeciw nowym sytuacjom
Profilaktyka uzależnień i pomoc Czynnika ryzyka vs czynniki chroniące Poziomy profilaktyki (3) – kryteria: Adresat Cel Miejsce Forma interwencji Programy profilaktyczne: Informacyjno-edukacyjne Programy alternatyw Programy rówieśnicze
Profilaktyka zagrożeń patologiami społecznymi Wczesne rozpoznanie początków patologizacji społecznej dziecka Stosowanie interwencji kryzysowej wobec sprawcy przewinienia i jego ofiary Organizowanie lokalnych systemów pomocy i prewencji wobec dzieci i młodzieży zagrożonych patologiami społecznymi