Absencja uczniowska w szkole – Jak zapobiegać i radzić sobie z problemem?
I. PLANOWANIE PRACY SZKOŁY Cel: podniesienie jakości pracy szkoły poprzez skupienie działań szkoły związanych z przepadaniem lekcji do określonych okresów roku szkolnego podniesienie dyscypliny frekwencyjnej uczniów ułatwienie planowania lekcji, prac klasowych, projektów, wycieczek wyeliminowanie przyczyn opuszczania przez uczniów lekcji leżących po stronie szkoły
KROKI Przygotowanie kalendarza - wolne dni, ferie, zakończenie roku, matury, dni do odpracowania. Naniesienie na kalendarz stałych imprez związanych z tradycją szkoły Dopasowanie terminów imprez Naniesienie na plan terminów posiedzeń rad pedagogicznych, spotkań z rodzicami oraz wystawienia ocen Zamalowanie na ulubiony kolor tygodni „pustych” i ustalenie ich jako NIENARUSZALNE. W tych tygodniach nie można organizować żadnych wyjść. Zaakceptowanie przez radę pedagogiczną ustaleń zawartych w planie.
ROK SZKOLNY 2007/2008
Dlaczego nie opuszczam lekcji?
II. MOTYWOWANIE Jeden uczeń szkoły ze 100% frekwencją ma prawo uczestniczyć w bezpłatnym kursie prawa jazdy.
KRYTERIA DODATKOWE Ma najwyższą średnią ocen spośród uczniów ze 100% frekwencją nie mniejszą niż 4,0 Nie stwierdzono u niego żadnych nałogów
EFEKTY
III. DIAGNOZOWANIE ABSENCJI Cel: podniesienie skuteczności oddziaływań wychowawczych poprzez wdrożenie prostego narzędzia do analizowania przyczyn nieobecności uczniówprzez wychowawców określenie i wdrożenie adekwatnego sposobu reagowania na absencję ucznia (procedury postępowania) w zależności od jej stwierdzonej przyczyny
KROKI Szkoła: przeszkolenie wychowawców w zakresie rozpoznawania przyczyn absencji, adekwatnego reagowania na nie i korzystania z przyjętych narzędzi Wychowawca zebranie wszelkich dostępnych obserwacji na temat ucznia opuszczającego zajęcia wypełnienie karty dopasowanie właściwej procedury postępowania realizacja procedury
Dlaczego opuszczam lekcje?
RODZAJE ABSENCJI Sytuacje, które należy odróżnić od siebie: wagary odmowa chodzenia do szkoły wycofanie ze szkoły opuszczanie lekcji
WAGARY mają miejsce zwykle od czasu do czasu łączą się z innymi przejawami postaw antyspołecznych rzadko wiążą się z objawami lęku są ukrywane przed rodzicami czasem mają charakter grupowy
WAGARY- PROCEDURA powiadomienie rodziców (wychowawca) zaproszenie rodziców na rozmowę (wychowawca) zawarcie kontraktu z uczniem (wychowawca) umowa z rodzicami o przepływie informacji (wychowawca) monitorowanie realizacji kontraktu (wychowawca)
ODMOWA CHODZENIA DO SZKOŁY utrzymuje się tygodniami lub miesiącami rodzice są świadomi problemu dzieci często pozostają w domu dotyczy pilnych i uzdolnionych uczniów często łączy się z wytrąceniem z równowagi emocjonalnej- np. lękiem, napadami złości, rozpaczą czasem jest efektem fobii szkolnej brak poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym dziecka przyczyny niekoniecznie związane ze szkolą (np. syndrom lęku przed rozstaniem z rodzicami) w USA i Wlk. Brytanii do 2% populacji
ODMOWA- PROCEDURA szczegółowa analiza każdej sytuacji (pedagog) wywiad (pedagog) oceny ucznia z punktu widzenia ważnych osób (pedagog) samoobserwacja ucznia (pedagog) ocena dynamiki rodziny (pedagog+ wychowawca) sporządzenie diagnozy zaproszenie rodziców na rozmowę (pedagog+ wychowawca) postępowanie zgodnie z planem korekcyjnym (pedagog+ wychowawca) monitorowanie realizacji ustaleń (wychowawca)
WYCOFANIE SIĘ ZE SZKOŁY powód- nieodpowiedzialność rodziców ucznia rodzice przejawiają bezradność w stosunku do dziecka i/lub brak zainteresowania nim
WYCOFANIE - PROCEDURA zaproszenie rodziców do szkoły (dyrektor) powiadomienie o niewypełnianiu przez ucznia obowiązku szkolnego (dyrektor) administracyjna procedura sądowa
OPUSZCZANIE LEKCJI uczniowie opuszczają lekcje określonych przedmiotów często pozostają na terenie szkoły szukają różnych pretekstów w tle mogą być: słabe oceny, wymagania, którym nie mogą sprostać, konflikt z nauczycielem
OPUSZCZANIE LEKCJI- PROCEDURA rozmowa z uczniem (wychowawca) wywiad z nauczycielem przedmiotowym (wychowawca) zawarcie kontraktu z uczniem (wychowawca, stroną może być nauczyciel przedmiotowy) monitorowanie realizacji kontraktu (wychowawca)
FRAGMENT PRZYKŁADOWA KARTA DO NAUCZYCIELSKIEJ DIAGNOZY PRZYCZYN ABSENCJI UCZNIA Objawy Rodzice są świadomi problemu Uczniowie starają się ukryć problem Zachowania antyspołeczne Sygnały problemów emocjonalnych Uczniowie przebywają w szkole Uczniowie przebywają w domu ODMOWA WYCOFANIE WAGARY OPUSZCZANIE Bardzo charakterystyczne Zdarza się
FRAGMENT PRZYKŁADOWA KARTA DO NAUCZYCIELSKIEJ DIAGNOZY PRZYCZYN ABSENCJI UCZNIA Objawy Ciągłe okresy nieobecności Nieobecność od czasu do czasu Brak problemów wychowawczych w szkole Kryzys rodzinny (np. choroba w domu) Brak kontaktu z uczniem Nadmierna lękliwość i przygnębienie ODMOWA WYCOFANIE WAGARY OPUSZCZANIE Bardzo charakterystyczne Zdarza się
Uczeń, który w szkole czuje się dobrze, który oprócz niepowodzeń ma też powodzenia, który kogoś lubi i sam jest lubiany - nie tak łatwo ucieka z lekcji jak ten, który niczego dobrego nigdy nie zaznał i nie spodziewa się zaznać, który w szkole jest nikim, tak że jego nieobecności może nikt nie zauważyć, nikomu go nie zabraknie i nikt o niego nie zapyta.