Istota i funkcje podatku Temat lekcji: Istota i funkcje podatku

Podatek to: Publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.)

Funkcje podatków: fiskalną - są głównym źródłem dochodów budżetu państwa, gwarantują finansowanie wydatków publicznych. Jest to najstarsza funkcja podatków. Dzięki podatkom możliwe jest utrzymanie i budowa dróg, bezpłatne szkolnictwo, utrzymanie policji, straży pożarnej oraz zapewnienie wielu innych ważnych potrzeb obywateli.

redystrybucyjną - są instrumentem przesuwania dochodów pomiędzy różnymi grupami społecznymi - Jeżeli ktoś zarabia więcej, to na ogół płaci większe podatki. W ten sposób podatki zmniejszają różnicę pomiędzy dochodami najuboższych i najzamożniejszych obywateli.

stymulacyjną - są wykorzystywane przez państwo jako instrument oddziaływania na decyzje podmiotów gospodarczych w celu zsynchronizowania ich z założeniami polityki gospodarczej i społecznej prowadzonej przez państwo. Dzięki zmniejszaniu podatków dla niektórych firm (np. dla firm zagranicznych lub dla firm działających na obszarach zagrożonych największym bezrobociem) Państwo może wpływać na wzrost gospodarczy.

Cechy podatków: STAŁE CECHY: Przymusowość Bezzwrotność Nieodpłatność Jednostronność Ogólność Pieniężny charakter

Zmienne cechy podatków: Podstawa opodatkowania Przedmiot opodatkowania Stawki i skale Ulgi i zwolnienia Warunki płatności

Dodatkowe pojęcia związane z podatkami:

Przedmiotem opodatkowania, czyli wielkością w odniesieniu do której obliczamy podatek, jest dochód

Dochód: to nadwyżka przychodu nad kosztami jego uzyskania Przychód: Wielkość sprzedaży * cena netto

Przedmiot podatku: Jednorazowy - Np. Nabycie nieruchomości, Powtarzalny – dochody z pracy Ciągły – posiadanie gospodarstwa rolnego

Stawki podatkowe – współczynniki określające wysokość podatku Podstawa opodatkowania czyli ustalenie wielkości świadczenia podatkowego Stawki podatkowe – współczynniki określające wysokość podatku Skala podatkowa to zbiór kolejnych podstaw i odpowiadających im stawek Ulgi podatkowe – to częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego Np.: Obniżenie stawki podatkowej, pomniejszeniu podstawy opodatkowania, odroczeniu terminu płatności, rozłożeniu podatku na raty .

Podstawowe stawki: dla przedsiębiorców - stawka 19% (podatek liniowy) ; - stawki 19%, 30%, 40% (podatek progresywny) dla osób nie prowadzących działalności gospodarczej stawki 19%, 30%, 40% (podatek progresywny)

Podatek liniowy W Polsce funkcjonuje od 1stycznia 2004 roku. Metoda liniowa charakteryzuje się tym, że do wyliczenia podatku jest stosowana stała stopa procentowa. Według metody liniowej rozlicza się w Polsce większość przedsiębiorstw. Metoda linowa nie oznacza, że przedsiębiorca, niezależnie od wielkości uzyskiwanego dochodu, płaci taki sam podatek. Jedynie stopa podatku jest taka sama.

Podatek progresywny: Ma tę cechę, że stopa podatku wzrasta wraz ze wzrostem dochodu. - Ta metoda jest niekorzystna dla firm, które osiągają wysokie dochody, ponieważ podatek jest wówczas wyższy. - W Polsce metodę progresywną stosują jedynie małe firmy, które osiągają niskie dochody. Pomimo równej stopy podatku (w metodzie liniowej 19% i progresywnej najniższa 19%) lecz metoda progresywna daje możliwość skorzystania z pewnych ulg.

Rodzaje podatków: Na polski system podatkowy składa się 11 rodzajów podatków. Zasadniczo, podatki dzieli się na: bezpośrednie i pośrednie.

Co to znaczy, że podatek jest pośredni lub bezpośredni? Nazwa pośredni oznacza, że podatek ten nie obciąża samego przedsiębiorcy. Przedsiębiorca jest zobowiązany do jego naliczenia i zapłacenia ale ostatecznie obciążeni tym podatkiem są odbiorcy. Podatek ten sprzedawca dolicza do ceny produktu. Nazwa bezpośredni oznacza, że ta sama osoba płaci podatek, która ponosi jego faktyczny ciężar ekonomiczny.

Przykłady podatków: podatki dochodowe podatki majątkowe podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek dochodowy od osób prawnych, podatki majątkowe podatek od spadków i darowizn, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych, podatek od posiadania psów, podatek od towarów i usług podatek akcyzowy podatek od gier podatki związane z prowadzeniem firmy