Raport „Adapting to Change”

Raport „Adapting to Change” Przygotowany przez: Ciett – międzynarodowa organizacja reprezentująca rynek agencji zatrudnienia Boston Consulting Group – firma konsultingowa, światowy lider w doradztwie biznesowym Największe badanie tak wnikliwie analizujące branżę agencji zatrudnienia na świecie Przygotowanie raportu trwało ponad pół roku Raport opiera się na danych z 46 krajów ze wszystkich kontynentów Analizuję wpływ pracy tymczasowej na wszystkie sektory gospodarki

Główne wyzwania rynku pracy Dynamiczne i nieprzewidywalne zmiany otoczenia gospodarczego Wysoki poziom bezrobocia, szczególnie wśród osób młodych oraz 50+ Problem demograficzny Rosnące niedopasowanie kwalifikacji do potrzeb rynku pracy Wysoki odsetek szarej strefy na rynku pracy (w Polsce 9,5%*) *Źródło: Raport „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”

Rola agencji zatrudnienia Agencje zatrudnienia pozwalają dużo łatwiej i szybciej dostosować się do wszelkich wahań koniunktury Redukują zarówno strukturalne jak i frykcyjne bezrobocie. Tworzą miejsca pracy Pomagają w znalezieniu zatrudnienia Przyczyniają się do lepszego dopasowania kwalifikacji to potrzeb rynku pracy Dostarczają godną prace Dobrze funkcjonujący rynek agencji zatrudnienia zwiększa efektywność rynku pracy, a co za tym idzie również konkurencyjność gospodarki 1 2 3 4 5 6

1. Agencje zatrudnienia pozwalają dużo łatwiej i szybciej dostosować się do wszelkich wahań koniunktury.

Działalność eksportowa Firmy korzystające z pracy tymczasowej szybciej wychodzą z kryzysu Niemcy: wyższy wzrost przychodów przy korzystaniu z pracy tymczasowej 1 Wzrost przychodów 2009 – 2010 (%) 20 Korzystając z usług pracy tymczasowej Nie wykorzystując pracy tymczasowej 16% 15% 15 13% 13% 11% 11% 11% 10% 10% 10 10% 8% 8% 7% 6% 7% 6% 6% 5% 5% 5% 5 Mała <50 pracowników Średnia i duża >50 pracowników Przemysł Usługi1 Bez działalności eksportowej Z działalnością eksportową Bez budżetów B+R <5% dochodu >5% dochodu OGÓŁEM Wielkość firmy Sektor Działalność eksportowa Wydatki na B + R Zdolność do reagowania na rosnące zapotrzebowanie przekłada się na szybszy wzrost przychodów 1. Łącznie z budownictwem i innymi sektorami Źródło: IW Consult GmbH study "Zeitarbeit in Deutschland" 2011

1 Głównym powodem korzystania z pracy tymczasowej jest możliwość szybkiego dostosowania się do zmian na rynku Możliwość szybkiej odpowiedzi na zmieniające się potrzeby 76% Potrzeba większej elastyczności 65% Sprawdzenie pracowników, którzy mogą zostać zatrudnieni na stałe 52% Zachowanie niższych kosztów stałych 35% Niepewna sytuacja dotycząca opodatkowania wynagrodzeń 9% Niepewna sytuacja dotycząca wysokości ubezpieczeń medycznych 4% Inne 4% 20 40 60 80 (%) Poza głównym powodem, jakim jest zachowanie większej elastyczności pracodawcy traktują prace tymczasową jako rodzaj okresu próbnego, poprzedzającego zatrudnienie na stałe. Źródło: Morgan Stanley Research (interviews with 200 HR managers in the US and Europe)

2. Agencje zatrudnienia redukują zarówno strukturalne jak i frykcyjne bezrobocie. Tworzą miejsca pracy.

Praca tymczasowa oraz bezrobocie odzwierciedlają odwrotną zależność 2 Włochy Belgia Dania % % % % % % 15 1.5 10 3 8 0.8 6 0.6 10 1.0 2 5 4 0.4 5 0.5 1 2 0.2 0.0 0.0 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Francja Niemcy Irlandia % % % % % % 15 3 15 2.0 15 2.0 1.5 1.5 10 2 10 10 1.0 1.0 5 1 5 5 0.5 0.5 0.0 0.0 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Żródło: Ciett, OECD Stopa bezrobocia Stopa penetracji

Alernatywy dla pracy tymczasowej Agencje zatrudnienia tworzą miejsca pracy Większość firm nie stworzyłaby dodatkowych miejsc pracy gdyby nie możliwość skorzystania z pracy tymczasowej 2 Alernatywy dla pracy tymczasowej Wnioski 74% przedsiębiorstw nie rozpatruje zwiększenia stałego zatrudnienia jako alterntaywy dla innych rozwiązań W 62% przypadków nie stworzono by nowych miejsc pracy: firmy wybrałyby wewnętrzną elastyczność (np. nadgodziny) lub nie wykonanie pracy % odpowiedzi (suma= 101) 100 80 Brak nowych miejsc pracy (62%) 54% Stale zatrudnienie nie jest aternatywą (74%) 60 100% 40 8% 12% 20 26% OGÓŁEM Wewnętrzne elastyczne rozwiązania Nie wykonanie pracy Inne zewnętrzne rozwiązania elastyczne Zatrudnienie pracownika na stałe Żródło: ankieta wśród pracodawców użytkowników, analiza BCG

3. Pomagają w znalezieniu zatrudnienia.

Kim są pracownicy tymczasowi? 3 Kim są pracownicy tymczasowi? Pracownicy powracający na rynek pracy Szukający stałego zatrudnienia Wchodzący na rynek pracy Wolne zawody Pracownicy 50+ Studenci (możliwość sfinansowania studiów lub/i praca wakacyjna) (możliwość zatrudnienie po długim okresie bezrobocia/ urlopie macierzyńskim) (praca tymczasowa furtką do pracy stałej) (wejście na rynek pracy i zdobycie doświadczenia) (nie szukają stałego zatrudnienia) (pozostanie zatrudnionym, dodatkowe dochody)

Agencje zatrudnienia pomagają w znalezieniu zatrudnienia Poprzez pomoc w znalezieniu zatrudnienia agencje przyczyniają się do zmniejszenia segmentacji na rynku pracy 3 (%) 100 50 70% 66% 59% 68% 65% 85% 71% 50% 34% 47% 11% 16% Czechy Francja Holandia1 Norwegia Szwecja1 Szwajcaria Sytuacja przed zatrudnieniem za pośrednictwem agencji Po zatrudnieniu za pośrednictwem agencji Inni Pracownik tymczasowy 65% 45% Bezrobotny Zatrudniony na czas określony Student Zatrudniony na czas nieokreślony Bierny zawodowo Komentarz: dane za 2010 (jeśli nie podano inaczej) 1. Dane za 2009 Źródło: Ciett national reports 2009, 2010

Agencje zatrudnienia pomagają w znalezieniu zatrudnienia 3 Agencje zatrudnienia pomagają w znalezieniu zatrudnienia Czy praca tymczasowa pozwala na znalezienie pierwszej pracy? Czy praca tymczasowa powala na znalezienie pełnoetatowej pracy? % odpowiedzi zgadzających się ze stwierdzeniem, 2010 % odpowiedzi zgadzających się ze stwierdzeniem, 2010 100% 100% 92% 90% 86% 85% 84% 82% 80% 78% 80% 80% 77% 71% 69% 59% 61% 60% 60% 52% 43% 40% 40% 40% 20% 20% 0% 0% UK BE PL FR ES NL IT DE UK NL PL BE FR ES DE IT Źródło: Regards croisés sur l’intérim, l’Observatoire des Métiers et de l’Emploi, July 2010

4. Agencje zatrudnienia przyczyniają się do lepszego dopasowania kwalifikacji to potrzeb rynku pracy.

Rosnące niedopasowanie na rynku pracy 4 Rosnące niedopasowanie na rynku pracy Nadwyżki siły roboczej w wielu krajach półkuli południowej oraz rosnący niedobór talentów na półkuli północnej 45 mln młodych ludzi wchodzi rocznie na rynek pracy W większości krajów G7 oraz we wszystkich krajach BRIC wskaźnik obciążenia demograficznego osobami starszymi podwoi się do 2050 roku Aby wypełnić luki w zatrudnieniu Europa do 2050 roku potrzebuje 35 mln pracowników Źródło: WEF 2011, Global Talent Risk - Seven Responses, CEDEFOP, Eurostat, European Council

Macierz przepływu między sektorami 4 33% pracowników tymczasowych przeniosło się z branży przemysłowej do rolnictwa, budownictwa i usług Macierz przepływu między sektorami Zatrudnienie wg sektorów, marzec 2009 Zatrudnienie wg sektorów, listopad, 2010 Rolnictwo Budownictwo Przemysł Usługi Rolnictwo 24% 22% 29% 25% Budownictwo – 70% 17% 12% Przemysł 2% 7% 67% 24% Usługi – 6% 24% 70% Żródło: BVA

5. Agencje zatrudnienie dostarczają godną prace.

Praca tymczasowa wpływa na zmniejszenie szarej strefy Kraje z wysoką stopą udziału pracowników tymczasowych w ogóle zatrudnionych odnotowują niższy poziom szarej strefy w gospodarce 5 Pracownicy tymczasowi w ogóle zatrudnionych (%) 5 4 Wielka Brytania 3 Holandia Francja Japonia Belgia 2 Niemcy Austria U.S.A. Irlandia Szwajcaria Szwecja 1 Finlandia Norwegia Portugalia Włochy Hiszpania Dania Grecja 5 10 15 20 25 Szara strefa (% PKB)1 Źródło: Prof. Dr. Friedrich Schneider, Department of Economics, Johannes Kepler University of Linz, 2010

Co jest głównym powodem podjęcia pracy tymczasowej? Dlaczego praca tymczasowa? We Francji tylko 40% pracowników wybiera pracę tymczasową bo nie ma innego wyboru 5 Co jest głównym powodem podjęcia pracy tymczasowej? % wszystkich odpowiedzi Jedyny przypadek kiedy praca tymczasowa nie stanowi wartości dodanej 70 2006 2008 2010 2011 60 60 54 55 50 50 +14% Najszybciej wzrosła motywacja związana ze stylem życia 40 40 37 35 34 30 28 28 24 25 22 23 23 22 +40% 20 21 20 +38% 20 17 14 12 13 10 11 11 10 8 9 Szybsze znalezienie pracy Bral innych perspektyw Zdobycie doświadczenia zawodowego Stała praca u pracodawcy użytkownika Zdobycie różnorodnego doświadczenia przed podjęciem decyzji o kierunku kariery Pracuję kiedy chcę Wypełnienie wolnego czasu Źródło: Regards croisés sur l’intérim, l’Observatoire des Métiers et de l’Emploi, April 2011

Poleciłbyś pracę tymczasową? W wielu krajach praca tymczasowa jest postrzegana jako wybór sposobu życia 5 Czy praca tymczasowa pozwala zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym? Poleciłbyś pracę tymczasową? % odpowiedzi zgadzających się za stwierdzeniem, 2010 % odpowiedzi zgadzających się za stwierdzeniem, 2010 100% 100% 83% 80% 76% 74% 80% 69% 66% 62% 60% 58% 60% 55% 60% 52% 49% 46% 42% 38% 40% 40% 35% 35% 20% 20% 0% 0% UK PL BE FR NL IT ES DE UK PL NL BE FR IT ES DE Poziom satysfakcji z pracy tymczasowej w wielu krajach jest bardzo wysoki Źródło: Regards croisés sur l’intérim, l’Observatoire des Métiers et de l’Emploi, July 2010

Satysfakcja z pracy tymczasowej 5 Satysfakcja z pracy tymczasowej Jak bardzo zadowolony jesteś z pracy tymczasowej biorąc pod uwagę... 100 80 60 93% 91% 89% 40 81% 79% 20 …rodzaj wykonywanej pracy … jakość współpracy z agencją zatrudnienia …zachowanie równowagi z życiem prywatnym … przerwy między umowami …wynagrodzenie Nie wiem Nie zadowolony Niezbyt zadowolony Raczej zadowolony Bardzo zadowolony Źródło: Regards croisés sur l’intérim, l’Observatoire des Métiers et de l’Emploi, April 2011

6. Dobrze funkcjonujący rynek agencji zatrudnienia zwiększa efektywność rynku pracy, a co za tym idzie również konkurencyjność gospodarki.

Sześć rodzajów otoczenia w których funkcjonuje praca tymczasowa 6 Sześć rodzajów otoczenia w których funkcjonuje praca tymczasowa Rodzaje rynków Oparte na regulacjach rynkowych Europa Poza Europą Zachodnia Europa Oparte na dialogu społecznym Skandynawia Azja Oparte na aktach legislacyjnych Zachodnia Europa Śródziemno-morskie Rynki wschodzące Wschodnia Europa Ameryka Łac. Kraje Wielka Brytania USA, Australia, Nowa Zelandia Holandia Szwajcaria, Austria, Niemcy Szwecja, Norwegia, Finlandia, Dania Japonia Francja, Belgia, Luksemburg Włochy, Grecja, Hiszpania, Portugalia Europa Wschodnia Ameryka Łacińska Indie, Chiny Główne charakterystyki Szybki rozwój PT, z odczuwalnym spadkiem w czasie kryzysu Elastyczne regulacje prawne z ograniczoną liczbą restrykcji Liberalna gospodarka sprzyja elastyczności w zakresie bezpieczeństwa Wysoki stopień penetracji rynku Umiarkowane regulacje, różne poziomy elastyczności i bezpieczeństwa Rynek pracy regulowany w oparciu o układy zbiorowe zawarte między partnerami społecznymi Historycznie niska stopa penetracji oraz wolny rozwój sektora Skandynawski system społeczno - ekonomiczny Gospodarka w dużej mierze zliberalizowana, ale z wysokim poziomem zabezpieczeń i akceptacji społecznej Stopa penetracji w zależności od poziomu rozwoju branży Wysoce uregulowana, przewaga bezpieczeństwa nad elastycznością Historycznie rynki z wysokim poziomem bezrobocia w porównaniu to tych regulowanych na bazie dialogu społecznego Młody rynek pracy tymczasowej, prawnie rozpoznany od niedawna Regulacje prawne w fazie rozwoju Polityka ekonomiczna i dynamika rynku wciąż na etapie rozwoju 1 2 3 4 5 6

6 Wydajność rynku pracy jest związana z rodzajem grupy do której zalicza się dany kraj Indeks efektywności rynku pracy 1.5 Oparty na zasadach rynkowych 1.3 Oparty na dialogu społecznym Średnia Oparty na aktach legislacyjnych 1.0 0.9 0.8 Oparty na dialogu społecznym - Skandynawia 0.8 0.7 0.7 Rynek wschodzący 0.5 0.5 0.5 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 0.1 0.0 -0.1 -0.1 -0.2 -0.2 -0.5 -0.4 -0.4 -0.6 -0.6 -0.8 -0.9 -0.9 -1.0 -0.9 -0.9 -1.0 Czechy Szwajcaria Nowa Zelandia Holandia Luksemburg Polska Norwegia Dania Australia Kanada Szwecja Niemcy Japonia Austria Finlandia Meksyk Słowenia Portugalia Grecja Francja Belgia Słowacja Węgry USA Włochy Hiszpania Chile Wielka Brytania Źródło: OECD, Eurostat

Zadania agencji zatrudnienia w Polsce Współpraca z partnerami społecznymi w celu wypracowania optymalnych regulacji rynku Współpraca z publicznymi służbami zatrudnienia Wsparcie dla wszystkich poszukujących pracy Działania na rzecz podniesienia jakości i standardów etycznych branży Walka z nielegalnymi praktykami na rynku Zwiększenie roli jako pośrednika mającego wpływ na kształt rynku pracy 1 2 3 4 5 6

Misja agencji zatrudnienia w Polsce ZWIĘKSZAMY EFEKTYWNOŚĆ RYNKU PRACY POPRZEZ PROMOCJĘ NAJWYŻSZYCH EUROPEJSKICH STANDARDÓW ZATRUDNIENIA