Instytucjonalizm amerykański

System ekonomiczny Veblena Określany jest jako instytucjonalizm. Opierał się na analizie natury i działań człowieka aktywnego ekonomicznie, jego obrządków i rytuałów. Został zawarty w książce pt. Teoria klasy próżniaczej (1899) i Teoria przedsiębiorstwa (1904) Instytucjonalizm amerykański

System ekonomiczny Veblena Postępowaniu człowieka towarzyszą określone reguły, które w grupie społecznej staja się wzorcem i nabierają cech instytucji Instytucje to zespoły zwyczajów i nawyków myślenia, sposobów i metod działania, uświęconych przez długotrwałą praktykę i prawne usankcjonowanie Instytucją gospodarczą jest np.. Własność prywatna, pieniądz i gospodarka pieniężna, podział dochodu i pracy, formy organizacji rynku, itp. Podstawą kształtowania się instytucji jest czynnik psychiczny Odrzucenie abstrakcyjnej analizy ekonomicznej. Ekonomia jako nauka społeczna Uznanie roli statystyki Instytucjonalizm amerykański

Instytucjonalizm amerykański „Człowiek jest istotą o silnych i irracjonalnych popędach, łatwowierna, niewyrobioną i rytualistyczną. Ulega złudnej sile komunałów, jest łatwą ofiarą reklam.” Instytucjonalizm amerykański

Teoria klasy próżniaczej Społeczna organizacja pracy i ekonomiczna psychopatologia życia społecznego Klasa próżniacza – najbardziej aktywne jednostki, które siłą lub sprytem zdobywają bogactwo i władzę Natura ludzka pochodzi z okresu barbarzyńskiego rozwoju ludności Stabilizacja społeczna jest możliwa nie w drodze subtelnej gry interesów, lecz współzawodnictwa robotników z klasą próżniaczą Instytucjonalizm amerykański

Teoria klasy próżniaczej „Człowiek jest w istocie powierzchownie cywilizowanym barbarzyńcą, gardzi pracą fizyczną i akceptuje wystawność jako wzorzec osobowy” Instytucjonalizm amerykański

Opis systemu gospodarczego (teoria przedsiębiorstwa) Kapitalista nie jest centralnym generatorem postępu społecznego Kapitalista wykorzystuje system gospodarczy dla swoich celów, powoduje jego nierównowagę i wahania Społeczeństwo pracujące jest wielka zazębiającą się maszyną zainteresowaną produkcją dóbr. Przestoje w regularnej produkcji i spowodowane tym zamieszanie pozwala klasie próżniaczej osiągać nadzwyczajne zyski Instytucjonalizm amerykański

Opis systemu gospodarczego „Fordowie i Rockefellerowie nie są zainteresowani wytwarzaniem dóbr lecz manipulowaniem masami nieuchwytnych bogactw.” Instytucjonalizm amerykański

Przykład rzeczywistości amerykańskiej Losu United Steel Corporation – koncernu stalowego, założonego w 1901 r. W realnych aktywach wart on był 682 mln dolarów, ale jego wartość giełdowa wywindowano do 1321 mln dolarów, przy honorarium J. P. Morgana – 12, 5 mln dolarów. Sprzedawano produkowane w nim szyny po 28 dolarów za tonę, podczas gdy koszt ich produkcji nie przekraczał połowy tej kwoty. Instytucjonalizm amerykański

Ocena instytucjonalizmu Przenikliwa analiza człowieka działającego w systemie monopolistycznym, ujawniającego pierwotne instynkty w walce o bogactwo i wysoka pozycję społeczną Dostrzegł znaczenie nauki i techniki, jako wiodących sił w rozwoju społeczeństwa i gospodarki XX w. Wprowadzenie maszyn rzeczywiście wywołało głęboką rewolucję. Niepotrzebnie przenosił skrajności rozwijającego się systemu kapitalistycznego do analizy ekonomicznej. Podważenie mitu wolnej konkurencji Uznanie monopolu za system eksploatujący zasoby ludzkie, techniczne i mechanizmy rynkowe tylko dla własnych celów, bynajmniej nie w interesie społecznym Instytucjonalizm przygotował grunt do ingerencji państwa w życie gospodarce Instytucjonalizm amerykański