Charakterystyka EKG - ekokardiogram załamki – wychylenia od linii izoelektrycznej (dodatni, gdy wychylony w górę; ujemny, gdy wychylony w dół) odcinki – czas trwania linii izoelektrycznej pomiędzy załamkami odstępy – łączny czas trwania odcinków i sąsiadującego załamka linię izoelektryczną – linia pozioma zarejestrowana w czasie, gdy w sercu nie stwierdza się żadnych pobudzeń (aktywności). Najłatwiej wyznaczyć ją według odcinka PQ. Stanowi ona punkt odniesienia poniższych zmian

Charakterystyka EKG - ekokardiogram Załamki: załamek P – jest wyrazem depolaryzacji mięśnia przedsionków (dodatni we wszystkich 11 odprowadzeniach, poza aVR, gdzie jest ujemny) zespół QRS – odpowiada depolaryzacji mięśnia komór załamek T – odpowiada repolaryzacji komór załamek U – występuje sporadycznie

Charakterystyka EKG - ekokardiogram Odcinki: odcinek PQ – wyraża czas przewodzenia depolaryzacji przez węzeł przedsionkowo-komorowy (AV) odcinek ST – okres depolaryzacji komór

Charakterystyka EKG - ekokardiogram Odstępy: odstęp PQ – wyraża czas przewodzenia depolaryzacji od węzła zatokowo-przedsionkowego do węzła przedsionkowo-komorowy (SA -> AV) odstęp ST – wyraża czas wolnej i szybkiej repolaryzacji mięśnia komór (2 i 3 faza repolaryzacji) odstęp QT – wyraża czas potencjału czynnościowego mięśnia komór (depolaryzacja + repolaryzacja)

OCENA ZAPISU

RYTM SERCA CZĘSTOŚĆ AKCJI SERCA MIAROWOŚĆ AKCJI SERCA Podstawowe zaburzenia rytmu Cechy niedokrwienia m.s., zawał m.s.

RYTM CZY ZAŁAMEK P JEST w II i III dodatni, AVR ujemny CZY P POPRZEDZA KAŻDY ZESP. QRS CZY RYTM JEST MIAROWY – czyli odstępy miedzy QRS takie same

CZĘSTOŚĆ AKCJI SERCA BRADYKARDIA < 60/MIN NORMA 60-100/MIN TACHYKARDIA >100/MIN

Podstawowe zburzenia w ekg Zaburzenia rytmu ( w tym zaburzenia rytmu prowadzące do NZK) Zawał m.s: STEMI, NSTEMI

Definicja: Arytmie są to zaburzenia częstości lub/i regularności oraz miejsca powstawania pobudzenia (ektopiczne) co powoduje zmiany prawidłowej sekwencji skurczu.

Zaburzenia rytmu serca Zaburzenia rytmu serca potocznie nazywane są arytmami, które wywołane są nieregularnymi, wolniejszymi bądź też szybszymi od normalnych, skurczami mięśnia sercowego, lub gdy dochodzi do powstania pobudzenia w nieprawidłowym miejscu. Rytm zatokowy

Podział arytmii 1. Wynikające z nadpobudliwości : Tachykardia zatokowa Częstoskurcz (nienapadowy/napadowy): nadkomorowy, komorowy Trzepotanie i migotanie przedsionków Trzepotanie i migotanie komór ES –nadkomorowe (przedsionkowe, węzłowe), komorowe. 2. Wynikające ze spadku pobudliwości Bradykardia zatokowa Zahamowanie zatokowe asystolia 3. Zaburzenia przewodnictwa (bloki) 4. Rytmy zastępcze (zastępczy rytm węzłowy, komorowy)

Wszystkie zaburzenia rytmu mogą być: 1. Przejściowe - zmienne 2. Utrwalone

Tachykardia zatokowa RZM, o częstości >100/ min Może być spowodowana wysiłkiem, niepokojem, hipowolemią…

CZĘSTOSKURCZE

Częstoskurcze z wąskimi zespołami QRS ~dawniej „nadkomorowe” zaburzenia rytmu serca Częstoskurcze z szerokimi zespołami QRS ~dawniej „komorowe” zaburzenia rytmu serca

Napadowy częstoskurcz nadkomorowy Kryteria Częstość rytmu 150-250/min. Załamek P o zmienionym kształcie w porównaniu z rytmem zatokowym lub niewidoczny Kształt zespołów QRS przeważnie prawidłowy Nagły początek i nagły koniec częstoskurczu

Napadowy częstoskurcz nadkomorowy

Częstoskurcz komorowy VT W wyniku aktywności komorowego ogniska ektopowego wyzwalającego pobudzenia z dużą częstością

Częstoskurcz komorowy Kryteria Miarowy rytm o częstości 100-250/min. Zespoły QRS zniekształcone i poszerzone (powyżej 0, 12 s) z przeciwstawnym kierunkiem odcinka ST i załamka T !! Objawy kliniczne: od umiarkowanego kołatania serca i uczucia „uciekania serca do żołądka lub gardła” po omdlenie lub zatrzymanie akcji serca !!

Częstoskurcz komorowy

Częstoskurcz komorowy – zapis EKG

Torsade de pointes =czestoskurcz wielokształtny Jest to rzadka postać tachykardii komorowej o zmiennym kierunku wychyleń i różnym kształcie zespołów QRS. Występuje niemiarowy rytm komór o częstości 150- 250/min. Torsade de pointes jest z zasady samoustępującą arytmią; może jednak przejść w migotanie komór

Torsade de pointes Jest najczęściej następstwem hipokalemii, hipomagnezemii, hipokalcemii, stosowania różnych leków (leki przeciwarytmiczne – głównie gr. Ia, TLPD, preparaty fenotiazynowe, prenylamina, antybiotyki makrolidowe (np. erytromycyna), leki przeciwhistaminowe.

= wielokształtny częstoskurcz komorowy Torsade de pointes = wielokształtny częstoskurcz komorowy Kryteria Niemiarowy rytm komór o częstości 150-250/min. Zmieniający się kształt i kierunek wychyleń zespołów QRS.

Torsade de pointes

Częstoskurcz komorowy a nadkomorowy - różnicowanie Istotnie lepszy stan kliniczny w przypadku częstoskurczu nadkomorowego W VT w odróżnieniu od SVT stwierdza się brak zwolnienia czynności serca przy masażu zatoki tętnicy szyjnejoraz brak reakcji na adenozynę. !!Jeśli istnieją wątpliwości w różnicowaniu tych arytmii, zawsze powinno się podjąć leczenie jak w VT!!

Trzepotanie i migotanie przedsionków

Trzepotanie przedsionków: Wzrost częstości do (260-340/min) Typy: napadowe, przewlekłe PTG - pozazatokowe ogniska ( reentry) w jednym z przedsionków W EKG - zamiast załamka P - załamki F (fluctuations) przybierające postać piły. Rytm przedsionka 300/min Rytm komór 60/min

Migotanie przedsionków Kryteria Rytm komór zupełnie niemiarowy Fala f nieregularna, o zmiennej amplitudzie i kształcie częstość wychyleń fali f 350-600/min. Brak załamków P. Kształt zespołów QRS przeważnie prawidłowy (czasem o różnym woltażu) Niemiarowość zupełna (deficyt tętna) Praca komór wolna lub szybka Tworzenie skrzepów przyściennych. Zatory.

Zaburzenia rytmu serca Jednym z poważniejszych form arytmii jest migotanie: przedsionków komór EKG migotania przedsionków EKG migotania komór

Migotanie przedsionków

trzepotanie i migotanie komór

Migotanie i trzepotanie komór To najgroźniejsze zaburzenie rytmu powstające w wyniku krążenia fali pobudzenia w kilku obwodach reentry Dochodzi do szybkich, chaotycznych pobudzeń poszczególnych włókien mięśniowych lub fragmentów mięśnia komór Uniemożliwia to hemodynamicznie skuteczny skurcz komór

Trzepotanie komór Kryteria rozpoznania: sinusoidalna, regularna fala trzepotania komór częstość wychyleń fali trzepotania 180-250/min brak możliwości identyfikacji zespołów QRS

Migotanie komór Kryteria rozpoznania: chaotyczna, nieregularna, o zmiennej amplitudzie fala migotania komór częstość wychyleń fali 150-500/min brak możliwości identyfikacji zespołów QRS nisko/ wysokonapięciowe

Obraz kliniczny VF Jest to hipersystoliczna postać zatrzymania krążenia prowadząca do nagłej śmierci sercowej (SCD). Polega na nieskutecznym hemodynamicznie, nieskoordynowanym drganiu mięśni komór i braku rzutu serca. Już po 10s dochodzi do utraty świadomości, po 30s – zatrzymania oddechu, a następnie do zaniku tętna i rozszerzenia źrenic!! Bez natychmiastowej interwencji VF prowadzi do zgonu w ciągu kilku minut!

ekstrasystolia komorowa

Dodatkowe pobudzenia komorowe (VES) = przedwczesne pobudzenia komorowe (PVC) = AEV Powstają w wyniku aktywności ogniska ektopowego w mięśniu komór lub w komorowym układzie przewodzącym Pobudzenie przebiega z jednej komory do drugiej przez przegrodę, nieprawidłowym torem, co jest przyczyną poszerzenia i zniekształcenia zespołu QRS

Komorowe pobudzenia przedwczesne Bigeminia komorowa – PVC występuje po każdym pobudzeniu rytmu podstawowego Trigeminia komorowa – PVC występuje po co 2 pobudzeniu rytmu podstawowego Para pobudzeń komorowych (couplet) – dwa występujące bezpośrednio po sobie PVC Salwa komorowa – kilka (3-5) kolejnych pobudzeń komorowych Zjawisko R na T – pobudzenie występuje w okolicy szczytu załamka T poprzedniej ewolucji (faza nadwrażliwości)

bradykardia RZM o częstości < 60/ min.

Asystolia Brak czynności elektrycznej serca co w zapisie EKG objawia się w postaci linii zbliżonej do linii izoelektrycznej w co najmniej dwu sąsiadujących odprowadzeniach.

BLOKI PRZEDSIONKOWO-KOMOROWE

Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia (1) Kryteria Odstęp PQ wydłużony powyżej 0,20 s

Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia (2)

Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia (1)

Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia (2) Kryteria Stopniowe wydłużanie odstępów PQ Okresowe wypadanie zespołów QRS Najkrótszy odstęp PQ po wypadnięciu zespołu QRS Najdłuższy odstęp PQ przed wypadnięciem zespołu QRS. Kryteria Stały odstęp PQ Okresowe wypadanie zespołów QRS

Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia (1) Kryteria Zupełnie niezależna czynność przedsionków i komór Częstość załamków P większa od częstości zespołów QRS Częstość i kształt zespołów QRS zależą od położenia rozrusznika zastępczego

Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia

BLOKI ODNÓG

Blok prawej odnogi pęczka Hisa (1) Kryteria Zespół QRS poszerzony ł 0,12 s Zespół QRS w odprowadzeniach V1 i V2 zniekształcony, zazębiony w kształcie litery M (rSR', rsR', rR') Przeciwstawny kierunek odcinka ST i załamka T w stosunku do największego wychylenia zespołu QRS w odprowadzeniu V1 Obecność szerokiego załamka S w odprowadzeniach V5, V6.

Blok prawej odnogi pęczka Hisa

Blok lewej odnogi pęczka Hisa Kryteria Zespół QRS poszerzony > 0,12 s Zespół QRS w odprowadzeniach V5, V6 zniekształcony, zazębiony (kształt M), brak załamka q w tych odprowadzeniach Przeciwstawny kierunek odcinka ST i załamka T w stosunku do największego wychylenia zespołu QRS w odprowadzeniach V 5, V6.

Blok lewej odnogi pęczka Hissa

Niedokrwienie/ Zawał mięśnia sercowego

Niedokrwienie serca Choroba niedokrwienia serca spowodowana jest niewystarczającą podażą tlenu do komórek mięśnia sercowego w stosunku do ich zapotrzebowania energetycznego. Najczęstszą przyczyną owej choroby jest zwężenie, zamknięcie lub skurcz tętnicy wieńcowej

Zawał mięśnia sercowego Tzw. „zawał serca” jest ostrą, bardzo groźną chorobą serca w której powstaje obszar martwicy mięśnia sercowego z powodu jego niedotlenienia.

Niedokrwienie/ Zawał mięśnia sercowego NSTEMI (bez uniesienia w EKG) Obniżenie odcinka ST Odwrócenie załamka T

Odcinek ST – poziome obniżenie A – niedokrwienie

niedokrwienie m.s. NSTEMI

Ujemne załamki T

Zawał m.s. STEMI (z uniesieniem odcinka ST) Nagłe uniesienie odcinka ST w punkcie J w dwóch sąsiednich odprowadzeniach: ≥ 0,2 mV w odprowadzeniach V1-V3, lub ≥ 0,1 mV w pozostałych odprowadzeniach

Odcinek ST – uniesienie A – świeży zawał B – zespól wczesnej repolaryzacji C – wariant EKG A B C

Lokalizacja niedokrwienia/ zawału

Postępowanie doraźne we wszystkich ostrych zespołach wieńcowych “MONA” Morfina O2 Nitrogliceryna (spray lub tabletka) Aspiryna 300 mg doustnie (pokruszona lub do żucia)

Zawał m.s. : uniesienie odcinka ST lub świeży blok lewej odnogi pęczka Hisa

nieprawidłowy załamek Q w zespole QRS Czas trwania  0,04s amplituda  25% zał. R załamek Q w odp. V1-V2

Zespół QRS – zespoły QS

Zespół QRS – zespoły QS Zawał serca Ogniskowe uszkodzenie mięśnia sercowego Wariant prawidłowego EKG

DZIĘKUJĘ