Finansowanie Inwestycji Samorządowych przez EBI Bruksela, 19 październik 2011

Priorytety i metody działania EBI 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

Europejski Bank Inwestycyjny bank publiczny realizujący cele polityki Unii Europejskiej Utworzony w 1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego, wraz z innymi instytucjami UE Udziela długoterminowego finansowania na projekty sektora publicznego i prywatnego, które promują integrację i rozwój regionalny w krajach Unii Europejskiej Jest instytucją niedochodową, wspierającą polityki Unii Europejskiej Jest instytucją finansową o ratingu AAA i kapitale subskrybowanym w wysokości 232.4 mld EUR (na dzień 31/12/2010), której udziałowcami jest 27 państw członkowskich Unii Europejskiej (Polska; 2.07%) Finansowane projekty: autostrady, energetyka, koleje, lotniska, telekomunikacja… ale również inwestycje w ochronę środowiska, nowe technologie, rozwój konkurencyjności Łączna wysokość kredytów udzielonych w 2010 roku: 71.7 mld EUR, w tym dla Polski: 5.5 mld EUR.

EBI - akcjonariusze Bank kontrolowany jest przez Kraje Członkowskie UE (%):

Kwalifikowany Projekt Jak działa EIB Informacja o finansowanych projektach Rynki Kapitałowe $, €, ¥.. Kwalifikowany Projekt These are the 6 priority objectives of the 2007-2009 Corporate Objective Plan (COP) which is the Bank’s rolling business plan Promotor / Finansowanie Kredytobiorca Sprawozdawczość

Priorytety i metody działania EBI 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

Priorytety działania EBI kluczowa instytucja finansowa sektora publicznego UE Polityką Banku jest realizowanie priorytetów społecznych i gospodarczych Unii Europejskiej: Wspieranie rozwoju regionalnego oraz finansowanie rozszerzenia Unii Europejskiej (Spójność i Konwergencja) Wspieranie rozwoju MSP oraz poprawa konkurencyjności Ochrona środowiska naturalnego i poprawa jakości życia Wspieranie innowacji i wiedzy - Inicjatywa 2010 (i2i) Rozwój transeuropejskich sieci komunikacyjnych i infrastruktury (TENs) Zrównoważony rozwój, konkurencyjność i bezpieczeństwo systemu energetycznego Unii Kluczowa funkcja finansowania inwestycji sektora publicznego w UE

Metody działania EBI Długoterminowe finansowanie dłużne: zgodnie z długością ekonomicznego życia finansowanych aktywów (bardzo długie tenory dla inwestycji infrastrukturalnych) Do 50% wartości projektu (wydatki kwalifikowane) Akceptacja bezpośredniego ryzyka wszystkich polskich dużych miast: z zewnętrzną oceną ryzyka kredytowego (ratingiem) lub bez Dwie podstawowe struktury finansowe: Kredyty indywidualne: finansowanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro, udzielane bezpośrednio promotorowi projektu Kredyty Globalne (Global Loan): dla projektów o mniejszej wartości; dystrybuowane (głównie do samorządów oraz MiSP) przez banki partnerskie

Zasady finansowania inwestycji Przedmiot finansowania – inwestycje powyżej EUR 25 mln: Pojedyncze duże projekty inwestycyjne, finansowane bezpośrednio przez budżet promotora poprzez spółki celowe lub w strukturach PPP Programy inwestycyjne obejmujące średnioterminowe plany inwestycyjne (Kredyty Ramowe) Forma finansowania: Bilateralny kredyt inwestycyjny, do 50% wartości inwestycji Terminy od 5 do ponad 30 lat Zabezpieczenie oparte na zewnętrznym ratingu lub wskaźnikach finansowych + standardowe klauzule zabezpieczające Współfinansowanie i prefinansowanie projektów wspieranych przez granty UE

Cykl projektu Zapytanie promotora Kwalifikacja projektu Akceptacja kredytu przez Zarząd Banku Ocena projektu Kryteria bankowe Monitoring projektu Kredytobiorcy Gwaranta Akceptacja kredytu przez Radę Dyrektorów Prawnicy Negocjacje umowy kredytowej Podpisanie umowy kredytowej

Priorytety i metody działania EBI 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

Produkty finansowe Dwie podstawowe formy finansowania: Kredyty indywidualne: finansowanie projektów o wartości powyżej 25 mln euro, udzielane bezpośrednio promotorowi projektu Kredyty Globalne (Global Loan): dla projektów o mniejszej wartości dystrybuowane (głównie do samorządów oraz MSP) przez banki partnerskie Przedmiot finansowania – inwestycje powyżej EUR 25 mln: Pojedyncze duże projekty inwestycyjne, finansowane bezpośrednio z budżetu miasta lub poprzez istniejące spółki miejskie, spółki celowe lub w strukturach PPP Programy inwestycyjne obejmujące średnioterminowe plany inwestycyjne (tzw. kredyty ramowe)

Charakterystyka produktów EBI Struktury stóp procentowych: Fixed Rate: kredyt oparty na stałej stopie procentowej Fixed Spread Floating Rate (FSFR): kredyt oparty na stałej marży do wybranego indeksu rynkowego Możliwość wbudowania opcji zmiany struktury kredytu: Revisable Loan: możliwość konwersji formuły stopy procentowej i waluty po początkowym okresie, krótszym niż zapadalność kredytu Convertible Loan: możliwość konwersji formuły stopy procentowej Dostępne waluty: EUR, USD, GBP, CHF, JPY, DKK, SEK, PLN Dostępne terminy: Od 5 do 30 lat Możliwość ciągnienia jednego kredytu w wielu strukturach

Praktyczne aspekty kredytów EBI Sposób ciągnienienia kredytów EBI: Otwarte daty ciągnienia: „Open Rate Contract”: okres dostępności od 18 do nawet 48 miesięcy Możliwość ustalenia dat i parametrów ciągnienia w Umowie Finansowej: „Fixed Rate Contract” Implikacje związane z „projektowym” charakterem finansowania: Kredyt musi finansować „kwalifikowalne” wydatki – inwestycje w infrastrukturę, szkolnictwo, badania itd. – do 50% wartości projektu Zobowiązania związane ze sprawozdawczością Okres finansowania musi odpowiadać długości ekonomicznego życia finansowanych aktywów (np. 20 do 30 lat dla inwestycji drogowych)

Priorytety i metody działania EBI 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

Finansowanie EBI w Polsce Od początku swojej działalności w Polsce Bank: podpisał umowy finansowania na ok. 29 mld euro wypłacił ponad 16 mld euro pożyczkobiorcom z sektora publicznego i prywatnego

Podział sektorowy Finansowanie udzielone w Polsce przez EBI (1991-2009) w podziale na sektory:

Instytucje partnerskie EBI w Polsce Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Ochrony Srodowiska S.A. Bank Pekao S.A. Bankowy Fundusz Leasingowy S. A. BNP Paribas SA Oddział w Polsce BRE Bank S.A. BRE Leasing Sp. z o.o. Dexia Kommunalkreditbank Polska S. A. Europejski Fundusz Leasingowy Kredyt Bank Millennium Leasing Sp. z o.o. Nordea Bank Polska S.A. PEKAO Leasing Sp. Zo.o PKO Bank Polski Raiffeisen Bank Raiffeisen Leasing Polska S.A. VB Leasing Polska S. A.

Priorytety i metody działania EBI 1 EBI - wprowadzenie 2 Priorytety i metody działania EBI 3 Produkty finansowe EBI 4 Działalność EBI w Polsce 5 Finansowanie EBI dla polskich miast i województw 6 Zalety finansowania z EBI i korzyści dla samorządów

EBI partnerem finansowym polskich miast Współpraca od 1994 roku Do końca 2010 roku EBI udzielił polskim miastom, województwom i spółkom miejskim kredytów w wysokości ok. 3.5 mld EUR Bezpośrednio EBI finansuje 17 polskich miast i 5 regionów Ponad 20 miast finansowanych jest pośrednio przez EBI w ramach Kredytów Globalnych udzielanych bankom partnerskim W 2002 r. EBI udzielił pierwszego niezabezpieczonego kredytu polskiemu miastu; od tego czasu, wszystkie kredyty EBI udzielane są miastom bez zewnętrznych gwarancji W 2006 r. EBI udzielił pierwszego kredytu dla regionu (Województwo Mazowieckie) Bank zapewnia współfinansowanie z Komisją Europejską w ramach Funduszy Strukturalnych

Projekty samorządowe współfinansowane przez EBI w Polsce 46 bezpośrednich umów finansowych z 17 miastami Bydgoszcz Gdańsk Warszawa Szczecin Infrastruktura miejska, 35 mln €, 2004 Infrastruktura miejska II, 230 m zl, 2008 Infrastruktura miejska, 140 mln zl, 2007 Infrastruktura miejska II, 250 mln zl, 2010 Wodociągi i kanalizacja, 45 mln €, 1994 Infrastruktura miejska, 225 mln zl, 2004 Infrastruktura miejska II, 518 mln zl, 2005 Infrastruktura transportowa, 112mln zl + + 288 mln zl, 2008 Wodociagi i kanalizacja, 1.200 mln, 2008 Infrastruktura miejska III, 350 mln zl, 2009 Tramwaje, 928 mln zl, 2010 Infrastruktura miejska III B, 500 mln zl, 2010 Infrastruktura miejska 20 mln €, 2001 Infrastruktura miejska II, 30 mln €, 2006 Infrastruktura miejska III 300 mln zl, 2010 Toruń Infrastruktura miejska 20 mln €, 2000 Budowa mostu 300 mln zl, 2010 Łódź Infrastruktura miejska, 31 mln €, 2001 Zdrowie i edukacja, 25 mln €, 2001 Drogi miejskie, 75 mln zl, 2010 Tramwaje regionalne 17 mln €, 2010 Drogi miejskie, 225m zl, 2011 Poznań Rewitalizacja i budownictwo mieszkaniowe 13 mln €, 2002 Wodociągi i kanalizacja, 500 mln zl, 2005 Infrastruktura miejska, 180 mln PLN, 2008 zwiększenie kredytu o 170 mln w 2009 Termy Maltańskie, 182 mln zl, 2009 Infrastruktura miejska III, 600 mln zl, 2010 Lublin Infrastruktura miejska, 500 mln zl, 2010 Zielona Góra Radom Infrastruktura miejska, 250 mln zl, 2010 Infrastruktura miejska, 200 mln zl, 2010 Wrocław Infrastruktura transportowa, 100 mln €, 2005 + zwiększenie kredytu o 20 mln € w 2009 Infrastruktura transportowa II, 20 mln €, 2009 Wodociągi i kanalizacja, 520 mln zl, 2009 Częstochowa Infrastruktura miejska, 116 mln zl 2006 Infrastruktura miejska, 250 mln zl, 2009 Infrastruktura miejska i środowiskowa, 145 mln zl, 2009 Opole Kraków Infrastruktura transportowa, 45 mln €, 1998 Tramwaje, 150 mln zl , 2010 Wodociągi i kanalizacja, 330 mln zl, 2010 Dąbrowa Górnicza Katowice Bielsko-Biała Wodociągi i kultura , 250 mln zl, 2010 Infrastruktura miejska, 20 mln €, 1997 Infrastruktura miejska II, 50 mln € 2004 Infrastruktura miejska III, 145 m zl, 2010 Infrastruktura miejska, 22 mln €, 2000

Projekty samorządowe współfinansowane przez EBI w Polsce 6 bezpośrednich umów finansowych z 5 województwami Zachodniopomorskie Mazowieckie Infrastruktura regionalna, 350 mln zl, 2009 Infrastruktura Regionalna, 310 mln zl, 2008 Infrastuktura Regionalna, 88 mln €, 2009 Kujawsko-Pomorskie Łódzkie Modernizacja szpitali wojewódzkich, 425 mln zl, 2010 Infrastruktura regionalna, 450 mln zl, 2010 Małopolskie Infrastruktura regionalna, 160 mln zl, 2009

Zalety finansowania z EBI Konkurencyjny koszt finansowania: Niski koszt: EBI finansuje się w oparciu o swój rating AAA i przekazuje tą korzyść swoim kredytobiorcom: w sektorze publicznym w UE niezależnie od ich ratingu! Brak opłat za przygotowanie kredytu, gotowość, etc. Długi okres dostępności i terminy spłaty: Wypłata kredytu w transzach w okresie do 3 lat w zależności od realnych potrzeb kredytobiorcy Efektywny okres finansowania nawet do 31 lat; okres karencji może wynosić do 6 lat zaś okres spłaty kredytu do 25 lat (oddzielnie dla każdej transzy kredytu wypłacanej w okresie dostępności) Swoboda w wyborze finansowanych inwestycji: Kredyty ramowe EBI nie precyzują konkretnych zadań inwestycyjnych lecz sektory, w ramach których mogą być finansowane zadania ze środków EBI Wybór zadań inwestycyjnych dokonywany jest przez kredytobiorcę w zależności od szybkości ich wdrażania oraz możliwości otrzymania grantów UE

Zalety finansowania z EBI cd. Elastyczność struktury : Warunki finansowania przewidują możliwość zaciągnięcia kredytu w kilku walutach oraz wyboru formuły oprocentowania kredytu Dywersyfikacja źródeł finansowania: Alternatywa dla kredytu konsorcjalnego, ale też rynków kapitałowych (przy dłuższych tenorach) Stabilny koszt finansowania Współfinansowanie z innymi środkami pozyskanymi w ramach funduszy Unii Europejskiej istnieje możliwość połączenia finansowania kredytowego i grantów UE (fundusze strukturalne), w sumie do 90% kosztów zadania inwestycyjnego Kredyty z EBI w aspekcie Prawa o Zamówieniach Publicznych : Art. 67 ust.1 pkt.1 lit. (a) – Zamówienie z wolnej ręki w przypadku gdy zachodzą przyczyny techniczne o obiektywnym charakterze Art. 4 pkt.1 lit (a) – Zamówienia udzielane na podstawie szczególnej procedury organizacji międzynarodowych, odmiennej od określonej w ustawie (obowiązuje od czerwca 2007) Potwierdzone w praktyce i interpretacji UZP

Korzyści dla samorządu: podsumowanie Pozyskanie stabilnego i długoterminowego źródła finansowania inwestycji i strategicznych celów miasta, regionu Dostosowanie struktury finansowania do faktycznych potrzeb inwestycyjnych i finansowych miasta lub regionu oraz możliwości obsługi zadłużenia Zmniejszenie obciążenia budżetu miasta lub regionu bieżącą obsługą zadłużenia dzięki możliwości zastosowania długich okresów spłaty i karencji oraz niskim kosztom odsetkowym