UCZEŃ NIESŁYSZĄCY W SYSTEMIE EDUKACJI

Ustawa o systemie oświaty System oświaty zapewnia uczniom niesłyszącym: wczesne wspomaganie rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do rozpoczęcia nauki w szkole możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami realizowanie zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych

Zespół wczesnego wspomagania rozwoju pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, w szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub surdopedagog psycholog logopeda inni specjaliści — w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny

Zadania zespołu Ustalenie kierunków i harmonogramu wczesnego wspomagania rozwoju. Nawiązanie współpracy z podmiotem leczniczym lub ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia rehabilitacji, terapii lub innych form pomocy. Opracowanie i realizacja indywidualnego programu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Program może uwzględniać naukę języka migowego. Analizowanie skuteczności pomocy, wprowadzanie zmian do indywidualnego programu WWR, planowanie dalszych działań. 4 4 4

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego Kształcenie specjalne organizowanie jest na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Orzeczenie wydawane jest na wniosek rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, wskazanej przez właściwego kuratora oświaty. Orzeczenie zawiera: diagnozę poziomu rozwoju dziecka zalecane formy kształcenia formy rewalidacji – może wskazywać potrzebę nauki języka migowego formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Zapewnienie dziecku/uczniowi kształcenia specjalnego szkoła specjalna, ośrodek, szkoła ponadgimnazjalna - starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego przedszkole, w tym specjalne, szkoła podstawowa lub gimnazjum - ogólnodostępne lub integracyjne - jednostka samorządu terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, do której zadań własnych należy prowadzenie przedszkoli lub szkół

Finansowanie kształcenia specjalnego Subwencja oświatowa na dzieci niepełnosprawne, w tym niesłyszące, objęte wychowaniem przedszkolnym. Dodatkowo zwiększona subwencja oświatowa na uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym: P41 = 0,84 - dla dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju P31 = 4,00 - dla dzieci niesłyszących, słabosłyszących w przedszkolach P4 = 3,60 - dla uczniów niesłyszących, słabosłyszących P5 = 9,50 - dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi P6 = 0,80 - dodatkowo dla niepełnosprawnych uczniów w oddziałach integracyjnych w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych  P33 = 0,50 - dodatkowo dla wychowanków internatów i burs, będących uczniami szkół specjalnych

Kształcenie specjalne dzieci i młodzieży niesłyszących może być organizowane: we wszystkich typach szkół: w szkołach podstawowych w gimnazjach w szkołach ponadgimnazjalnych we wszystkich rodzajach przedszkoli i szkół: ogólnodostępnych ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi integracyjnych specjalnych oraz w ośrodkach: specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych specjalnych ośrodkach wychowawczych ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych Decyzja dotycząca rodzaju szkoły/ośrodka należy do rodzica dziecka!

System Informacji Oświatowej - rok szkolny 2012/2013 2564 dzieci i młodzieży niesłyszących było objętych kształceniem specjalnym uczniowie niesłyszący uczęszczali do 656 przedszkoli i szkół wydano 2 552 orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego dla uczniów niesłyszących

Uczeń niepełnosprawny w szkole Uczniowi niepełnosprawnemu każda szkoła (ogólnodostępna, integracyjna i specjalna) zapewnia: obowiązkowe i dodatkowe zajęcia edukacyjne zajęcia rewalidacyjne pomoc psychologiczno-pedagogiczną w tym w szczególności: realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego odpowiednie warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne realizację programu nauczania oraz programu wychowawczego i profilaktyki z wykorzystaniem odpowiednich form i metod pracy integrację ze środowiskiem rówieśniczym przygotowanie uczniów do samodzielności w życiu dorosłym pomoc rodzicom uczniów w zakresie doskonalenia umiejętności niezbędnych we wspieraniu rozwoju ich dzieci

Uczeń niepełnosprawny w szkole Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów: Prawo do wydłużonego procesu kształcenia - do ukończenia przez ucznia: 18 roku życia - w przypadku szkoły podstawowej 21 roku życia - w przypadku gimnazjum 24 roku życia - w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej możliwość przedłużenia okresu kształcenia na każdym etapie edukacyjnym – dla uczniów niepełnosprawnych dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego realizacja indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych

Liczebność oddziałów Zmniejszona liczba uczniów w przedszkolach i szkołach (oddziałach): integracyjnych: od 3 do 5 uczniów niepełnosprawnych, przy liczebności wszystkich uczniów od 15-20 specjalnych: od 6 do 8 uczniów w oddziale dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących

Dodatkowy nauczyciel W celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej: w przedszkolach i szkołach oraz oddziałach integracyjnych – obligatoryjnie w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych - za zgodą organu prowadzącego

Uczeń niepełnosprawny, niedostosowany społecznie i zagrożony niedostosowaniem społecznym w szkole Podstawa programowa kształcenia ogólnego: określona została w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego poszczególnych typach szkół odrębna podstawa została określona dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym treści podstawy uwzględniane są podczas realizacji indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych opracowywanych dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim realizują obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny i obowiązek nauki przez udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych organizowanych dla nich przez przedszkola, szkoły i placówki oświatowe.

Podstawa programowa w podstawie programowej wskazano, że szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom niesłyszącym, nauczanie dostosowuje się do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się

Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, w tym w przypadku ucznia niepełnosprawnego – zakres działań o charakterze rewalidacyjnym formy i metody pracy z uczniem formy i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży zajęcia rewalidacyjne oraz inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami uczniów

Sprawdzian i egzaminy zewnętrzne, egzaminy eksternistyczne dostosowanie warunków i formy sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych dla uczniów niesłyszących dostosowanie warunków i formy przeprowadzania egzaminów eksternistycznych do potrzeb i możliwości osób niesłyszących

Systemowe wsparcie przedszkoli, szkół i placówek System kompleksowego wspomagania przedszkoli, szkół i placówek: - poradnie psychologiczno-pedagogiczne placówki doskonalenia nauczycieli biblioteki pedagogiczne. Wspomaganie będzie: blisko przedszkola, szkoły i placówki, a więc towarzyszyć będzie konkretnej jednostce w całym procesie doskonalenia, od diagnozy potrzeb po monitorowanie efektów wprowadzonych zmian pracować na potrzeby przedszkola, szkoły i placówki, czyli dopasowywać ofertę i przebieg procesu doskonalenia do aktualnych potrzeb konkretnej jednostki wykorzystywać potencjał różnych instytucji, które świadczą usługi na rzecz doskonalenia pracy nauczycieli.

Dofinansowanie podręczników szkolnych i książek pomocniczych dla uczniów niesłyszących „Wyprawka szkolna” - dofinansowanie do podręczników szkolnych dostępnych na rynku dla uczniów niesłyszących bez kryterium dochodowego, na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego

Systemowe wsparcie nauczycieli Projekt systemowy Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi realizowany w okresie 03.2010-12.2011 przez Departament Zwiększania Szans Edukacyjnych w partnerstwie z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. W ramach projektu do wszystkich przedszkoli, szkół i placówek trafiły materiały dydaktyczne dla dyrektorów, nauczycieli i rodziców, pomagające w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym: Model pracy z uczniem niesłyszącym lub słabosłyszącym: http://www.scholaris.pl/frontend,4,1029915.html Materiały dostępne: www.scholaris.pl

Konkursy na realizację zadania publicznego 2013: Projekty promujące i upowszechniające działania z obszaru bezpiecznego i efektywnego funkcjonowania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, wspierające indywidualizację kształcenia oraz kształtowanie przyjaznego i bezpiecznego klimatu społecznego w szkole Cel: upowszechnianie działań umożliwiających bezpieczne i efektywne funkcjonowanie w ogólnodostępnych i integracyjnych szkołach podstawowych i gimnazjach uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnosprawnych, przewlekle chorych, niedostosowanych społecznie czy zagrożonych niedostosowaniem społecznym, co sprzyjać będzie rozszerzaniu wymiaru włączenia społecznego tych uczniów w społeczność szkolną poprzez rozwijanie potencjału wynikającego z różnorodności oraz umiejętności rozwiązywania trudności bez agresji i przemocy jako alternatywy do działań powodujących wykluczenie i izolację jednostek. BIP MEN - zakładka „Zadania publiczne/2013”: http://bip.men.gov.pl/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=6&Itemid=17

Nauka polskiego języka migowego jest możliwa: w ramach zajęć rewalidacyjnych w ramach zajęć realizujących potrzeby i zainteresowania uczniów z uwzględnieniem art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela jako dodatkowych zajęć edukacyjnych, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć zostaje włączony do szkolnego zestawu programów nauczania - na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych z dnia 12 lutego 2002 r. oraz 7 lutego 2012 r. (§ 2 ust. 1 pkt 5 lit. b i § 3) Organ prowadzący szkołę, na wniosek dyrektora szkoły, może przyznać do 3 godzin tygodniowo dla każdego oddziału (grupy międzyoddziałowej lub grupy międzyklasowej) w danym roku szkolnym na realizację ww. zajęć. Dodatkowe zajęcia edukacyjne dyrektor szkoły może wprowadzić do szkolnego planu nauczania po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady rodziców, a w przypadku ich wprowadzenia, udział uczniów w tych zajęciach jest obowiązkowy.

Możliwość nauki języka migowego dla nauczycieli Art. 70a Karty Nauczyciela: sposób finansowania placówek doskonalenia nauczycieli wysokość, usytuowanie i sposób wydatkowania środków przeznaczanych corocznie na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli dysponenci środków Środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli wyodrębnia się w budżetach: organów prowadzących szkoły budżetach wojewodów, którymi dysponują w imieniu wojewodów kuratorzy oświaty budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Ze ww. środków dofinansowuje się m.in.: organizację doradztwa metodycznego dla nauczycieli, organizację szkoleń i warsztatów metodycznych, przygotowanie materiałów szkoleniowych i informacyjnych, opłaty za kształcenie pobierane przez szkoły wyższe, zakłady kształcenia nauczycieli oraz koszty przejazdów związanych z tym kształceniem. wieloletnie plany doskonalenia zawodowego nauczycieli program rozwoju szkoły lub placówki potrzeby kadrowe plany rozwoju zawodowego poszczególnych nauczycieli

Dziękuję za uwagę Elżbieta Neroj Naczelnik Wydziału Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych Departament Zwiększania Szans Edukacyjnych Elzbieta.Neroj@men.gov.pl tel. 22 34 74 210 24