Jak radzimy sobie z odpadami w naszej Gminie? Nauczyciel: mgr Marcin Śrama Uczestnicy: Uczniowie kółka chemicznego (I i II) klasy Szkoła: Gimnazjum im. Polskich Noblistów w Nowych Skalmierzycach

CELE PROJEKTU Poznanie zagrożeń dla środowiska spowodowanych przez dzikie wysypiska śmieci. Poznanie funkcjonowania składowiska odpadów. Ocena stanu czystości środowiska lokalnego. Przeprowadzenie doświadczeń chemicznych związanych z odpadami. Wykorzystanie narzędzi i technik komputerowych do opracowania wyników badań, zagadnień oraz przeprowadzonych ankiet i wywiadów.

Nasz projekt składał się z trzech części: 1) zajęcia w terenie 2) zajęcia w pracowni chemicznej 3) zajęcia w pracowni informatycznej Uczniowie przeprowadzili ankietę z mieszkańcami gminy oraz wywiad z pracownikiem składowiska odpadów. Poza tym wykonali dokumentację fotograficzną (album) dzikich wysypisk śmieci i nanieśli je punktowo na stworzoną przez siebie mapę gminy. W projekcie tym uczniowie pod nadzorem opiekuna przeprowadzili cykl doświadczeń ukazujących szkodliwy wpływ odpadów na środowisko oraz ilustrujących procesy zachodzące z ich udziałem. Podczas pracy z projektem uczniowie wykorzystywali różnorodne narzędzia i programy komputerowe do tworzenia wykresów, strony internetowej oraz prezentacji multimedialnej.

Narzędzia/programy komputerowe i internetowe wykorzystane w projekcie Microsoft Excel – opracowanie wyników badań i ankiet (wykresy) Microsoft Power Point – prezentacja i analiza projektu oraz przedstawienie podstawowych zagadnień dotyczących odpadów Microsoft Front Page (notatnik) – stworzenie strony internetowej projektu Gimp – obróbka zdjęć, tworzenie napisów Microsoft Word – hasła reklamujące projekt, opisy doświadczeń, ankiety, kwestionariusz wywiadu z pracownikiem wysypiska

Narzędzia/programy komputerowe i internetowe wykorzystane w projekcie Poza tym korzystaliśmy również z następujących stron internetowych oraz dostępnej literatury i czasopism chemicznych/ekologicznych: http://www.erecykling.pl/ http://odpady.org.pl/ http://www.mos.gov.pl/odpady/index.html http://pl.wikipedia.org http://www.recykling.pl/ http://www.ekospotkania.republika.pl/ www.noweskalmierzyce.pl Strony te służyły nam przede wszystkim do poszerzenia wiadomości związanych z tematem naszego projektu oraz stworzenia prezentacji multimedialnej.

Organizacja pracy zespołów uczniowskich Uczniowie sami dobrali się w zespoły zadaniowe. Tematyka naszego projektu oraz zakres działań były tak zróżnicowane, że każdy mógł się odnaleźć (dobrowolnie) w danej grupie zadaniowej. Jedynym warunkiem z mojej strony był dobór ze względu na miejsce zamieszkania (chodziło tutaj przede wszystkim o "kontrolę czystości własnego terenu" oraz efektywność pracy - np. spotkania uczniów poza szkołą - we własnych domach i praca nad przydzielonymi zadaniami). Ilość uczniów w grupie zadaniowej była różna – nie przekraczała jednak 3 osób. Każda grupa posiadała swojego lidera, który za pośrednictwem poczty elektronicznej był w stałym kontakcie ze mną. Poza tym zespoły jeden raz w tygodniu zgłaszały się do mnie w celu konsultacji i prezentacji wyników swojej pracy (karta pracy zespołu). Wspólnie z uczniami stworzyliśmy harmonogram pracy wszystkich zespołów zadaniowych.

Rola nauczyciela w projekcie selekcja zebranych informacji nadzór nad przygotowaniem i przeprowadzeniem doświadczeń chemicznych ustalenie harmonogram obchodów „Dnia Chemii” i prezentacji projektu pomoc w przygotowaniu Sali do prezentacji prowadzenie spotkań sprawozdawczych i konsultacji kontrolowanie pracy nad projektem (terminowość) Większość decyzji podejmowali moi uczniowie, a jeżeli nie mogli dojść do kompromisu wówczas ja zabierałem głos i poddawałem dyskusji moją propozycję. Podczas publicznej prezentacji projektu pełniłem rolę scenarzysty oraz witającego gości.

Działania uczniów Badanie zawartości swojego kosza na śmieci i opracowanie wyników w odpowiedniej tabeli i na wykresach. Podanie własnej koncepcji rozwiązania problemu śmieci z gospodarstw domowych - uzasadnienie jej słuszność i wynikające z niej korzyści dla środowiska. Poznanie zasad funkcjonowania uporządkowanego składowiska odpadów (wycieczka rowerowa). Przeprowadzenie wywiadu z pracownikiem wysypiska. Wykazanie zależności między produkcją śmieci we własnym domu, a ilością śmieci produkowanych w mieście. Wykazanie zagrożeń jakie stwarzają dzikie wysypiska śmieci dla środowiska przyrodniczego. Wyjaśnienie procesów zachodzących podczas składowania śmieci poprzez wykonanie doświadczeń chemicznych.

Działania uczniów Dokonanie zwiadu terenowego oraz przeprowadzenie ankiety wśród mieszkańców w celu ustalenia stopnia czystości naszej gminy. Wykonanie mapki terenów naszej gminy zagrożonych dzikimi wysypiskami śmieci. Wykonanie plakatów popularyzujących segregację odpadów w naszej szkole. Dokonanie wyboru doświadczeń oraz ułożenie zadań związanych z obchodami „Dnia Chemii” w naszej szkole. Wyszukiwanie informacji dotyczących segregacji odpadów. Opracowanie wyników doświadczeń i wywiadów w formie wykresów. Stworzenie strony internetowej projektu i prezentacji multimedialnej.

Rezultaty pracy uczniów Przeprowadzenie wywiadu z pracownikiem składowiska odpadów Wyszukiwanie informacji i tworzenie prezentacji multimedialnej

Doświadczenia w projekcie Praca nad plakatem reklamowym projektu Rezultaty pracy uczniów Doświadczenia w projekcie Praca nad plakatem reklamowym projektu

Prezentacja publiczna projektu Prezentacja naszego projektu składała się z dwóch części, gdyż została ona połączona z obchodami „Dnia Chemii” w naszej szkole. Część pierwsza odbyła się w „Galerii na Strychu”, gdzie zaproszeni goście i przedstawiciele każdej z klas wysłuchali relacji dotyczącej naszego projektu. Prezentację projektu prowadziły cztery wybrane osoby, które omówiły prezentacje multimedialne na tematy dotyczące segregacji odpadów oraz przeprowadzonych zadań przez poszczególne zespoły. Ponadto zaprezentowano „mapkę gminy” z terenami dzikich wysypisk śmieci i miejsc gdzie można spotkać oznakowane pojemniki na odpady. Na podsumowanie projektu został przedstawiony album zdjęciowy, na którym dokonaliśmy podziału naszej gminy na trzy części (tereny na medal, tereny o średnim stopniu czystości oraz tereny ogromnie zanieczyszczone). Część drugą przeprowadziliśmy w pracowni chemicznej, gdzie zaproszeni goście mogli podziwiać eksperymenty wykonane przez poszczególne osoby z zespołów oraz wysłuchać wyników rywalizacji klasowej z wiedzy chemicznej i ekologicznej (każda klasa przez tydzień miała do wykonania różnorodne zadania np. rozwiązywanie rebusów i krzyżówek, wykonanie plakatów oraz napisanie wypracowania na temat „Świat sam sobie nie da rady segregujmy więc odpady”. Podsumowaniem naszego wystąpienia było przeprowadzenie ankiety ewaluacyjnej wśród zaproszonych gości oraz złożenie na ręce Pani Burmistrz „Mapki z terenami dzikich wysypisk śmieci i albumu z miejscami zanieczyszczeń”.

Prezentacja publiczna projektu Galeria na Strychu – scenografia przed prezentacją Album zdjęciowy dotyczący stopnia czystości terenów naszej Gminy

Prezentacja publiczna projektu 1) Doświadczenia uczniowskie wykonywane w drugiej części prezentacji projektu: Spalanie magnezu Zmiana barwy wskaźników 2)

WNIOSKI Uczniowie poszerzyli swoje wiadomości dotyczące odpadów i ich składowania. Ponadto poznali (widzieli) zasady pracy i kierowania uporządkowanym składowiskiem odpadów. Jeżeli chodzi o technologię informacyjną młodzież „odświeżyła” sobie zasady pracy z różnymi programami komputerowymi – nie stwarzało im to najmniejszego problemu. „Nie wiedziałam, że praca na wysypisku śmieci jest tak odpowiedzialna. Myślałam, że zawożą tam śmieci i na tym się kończy” Karolina „Cieszę się, że mogłem przeprowadzać własne doświadczenie. Formułowałem swoje obserwacje i wnioski, a co najważniejsze były one prawidłowe” Adam „Przekonałam się, że mieszkańcy naszej gminy udzielają korzystnych wypowiedzi w ankietach (chyba czysto teoretycznych), gdyż problem dzikich wysypisk śmieci i segregacji odpadów jest dość duży” Kasia

WNIOSKI Praca metodą projektu dała mi poczucie wielkiej satysfakcji i utwierdziła mnie w przekonaniu, że jeżeli dobrze pokierujemy młodym człowiekiem to potrafi nas często zaskoczyć bardzo pozytywnie – odkrywamy jego drugą osobowość, której wcześniej może nie dostrzegaliśmy. Poza tym ta metoda uczy sumienności, odpowiedzialności za własną pracę oraz sprawiedliwego oceniania siebie i innych oraz ćwiczy umiejętność współpracy i poszerza kontakty między uczniami. W kolejnych etapach edukacji zamierzam wykorzystać pewne elementy prezentacji naszego projektu oraz zachęcać młodzież do dalszych ciekawych pomysłów. Wprowadzę również nowe, ciekawe elementy technologii informacyjnej na moich lekcjach.