Model gospodarki otwartej w pełni zintegrowanej z gospodarką światową

Bilans płatniczy

Definicja Bilans płatniczy jest usystematyzowanym zestawieniem wszystkich transakcji zawieranych pomiędzy mieszkańcami danego kraju a zagranicą jest narzędziem oceny sytuacji gospodarczej w minionym okresie oraz służy do określania polityki ekonomicznej władz w przyszłości; W Polsce jest sporządzany zgodnie z zaleceniami międzynarodowych instytucji finansowych (np. Międzynarodowy Fundusz Walutowy).

Bilans płatniczy BP składa się z bilansu obrotów bieżących bilansu obrotów kapitałowych: BP = BB + BK

Bilans obrotów bieżących BB jest zestawieniem wpływów z eksportu i wydatków na import BB = NX = X0 – mY – 1 x E Saldo bilansu BB jest malejącą funkcją dochodu i realnego kursu walutowego X0 – autonomiczny eksport netto m – krańcowa skłonność do importu 1 – parametr wrażliwości bilansu handlowego na zmiany realnego kursu walutowego E – nominalny kurs walutowy P – ceny krajowe Pz – ceny zagraniczne

Bilans obrotów kapitałowych BK jest zestawieniem napływów pieniądza do kraju związanych z zakupem aktywów krajowych przez podmioty zagraniczne i odpływów pieniądza z kraju w związku z zakupami aktywów zagranicznych przez podmioty krajowe. BK = wbk (R-Rz) Rz – zagraniczna stopa procentowa R – krajowa stopa procentowa wbk – parametr wrażliwości obrotów kapitałowych na różnicę stóp procentowych w kraju i za granicą Saldo BK jest rosnącą funkcją różnicy między krajową a zagraniczną stopą procentową

Zatem…Saldo bilansu płatniczego Jest malejącą funkcją dochodu, kursu walutowego i relacji cen krajowych do cen zagranicznych oraz rosnącą funkcją różnicy między krajową stopą procentową a zagraniczną stopą procentową. BP = NX = X0 – m*Y – l* E* + wbk (R - Rz)

Równowaga zewnętrzna w gospodarce otwartej Gospodarka otwarta znajduje się w stanie równowagi zewnętrznej gdy saldo bilansu płatniczego jest równe zero BP = 0 czyli BB + BK = BP = 0 Oznacza to, że napływ waluty zagranicznej z tytułu transakcji handlowych i kapitałowych będzie równy odpływowi waluty zagranicznej z podobnych transakcji.

Krzywa BP To zbiór kombinacji krajowej stopy procentowej i dochodu, przy których bilans płatniczy jest zrównoważony

Przyjmując w naszej analizie jako stałe nominalny kurs walutowy E, poziom cen krajowych P, poziom cen zagranicznych Pz i poziomu zagranicznej stopy procentowej Rz to równowaga bilansu płatniczego będzie zależeć od 2 zmiennych: Krajowej stopy procentowej R Dochodu narodowego Y Więc BP = f ( Y, R)

Wyprowadzenie krzywej BP BK R1 B BP R0 A R2 C c Y1 Y BK Y2 Y0 b Wyprowadzenie krzywej BP c BB BB

Krzywa BP – stany równowagi i nierównowagi Y1 Y2 Y Krzywa BP – stany równowagi i nierównowagi

Przesunięcia równoległe krzywej BP Y2 Y0 Y1 Y Przesunięcia równoległe krzywej BP

Mobilność kapitału a kąt nachylenia krzywej BP Wzrost mobilności zbliża BP do poziomu – krzywa BP1 Obniżenie mobilności – BP do pionu ( krzywa BP2 ) BP1 R(%) BP2 BP0 Y Mobilność kapitału a kąt nachylenia krzywej BP

Równowaga w gospodarce otwartej Model Mundella-Fleminga

Model Mundella-Fleminga Służy do analizy procesów dostosowawczych w gospodarce otwartej Jest rozszerzeniem modelu IS – LM o krzywą BP ze względu na konieczność uwzględnienia w gospodarce otwartej równowagi bilansu płatniczego wraz z możliwością określenia jej przez stan mobilności kapitału

Kiedy Gospodarka otwarta jest w stanie równowagi? Wtedy gdy równowadze na rynkach towarowym i pieniężnym towarzyszy równowaga bilansu płatniczego. Stan równowagi makroekonomicznej opisują trzy równania: IS: Y = C + I + G +NX LM: Md = Ms BP = 0

R(%) LM0 BP0 E0 R0 IS0 Y0 Y Równowaga w gospodarce otwartej w pełni zintegrowanej z gospodarką światową

Równowaga wewnętrzna przy nadwyżce bilansu płatniczego Przykład 1 R(%) LM0 R0 BP0 E0 IS0 Y0 Y Równowaga wewnętrzna przy nadwyżce bilansu płatniczego

Przykład 2 LM0 R(%) LM1 BP0 R0 E0 E1 R1 IS0 Y0 Y1 Y Osiągnięcie równowagi makroekonomicznej w gospodarce otwartej przy początkowej nadwyżce bilansu płatniczego

Równowaga wewnętrzna przy deficycie bilansu płatniczego BP0 R(%) LM0 E0 R0 IS0 Y0 Y Równowaga wewnętrzna przy deficycie bilansu płatniczego

LM1 R(%) BP0 LM0 E1 R1 E0 R0 LM0 ΔMs < 0 IS0 Y1 Y0 Y Dochodzenie do równowagi makroekonomicznej w gospodarce otwartej przy początkowym deficycie bilansu płatniczego

Koniunktura za granicą i zagraniczna stopa procentowa a procesy dostosowawcze w gospodarce w pełni zintegrowanej z gospodarką światową

Stały kurs walutowy Analizowany kraj: P= const. Pełna mobilność kapitału W stanie początkowym gospodarka była w równowadze wewnętrznej i zewnętrznej Za granicą: Gospodarka światowa w fazie kryzysu

Kryzys za granicą a procesy dostosowawcze w gospodarce otwartej-1- LM2 LM1 BP > 0 E2 LM E0 BP = 0 E1 R1 IS IS1 BP < 0 Y Y2 Y1 Y0 Kryzys za granicą a procesy dostosowawcze w gospodarce otwartej-1-

Płynny kurs walutowy Analizowany kraj: P= const. Pełna mobilność kapitału W stanie początkowym gospodarka była w równowadze wewnętrznej i zewnętrznej Za granicą: Gospodarka światowa w fazie kryzysu

Kryzys za granicą a procesy dostosowawcze w gospodarce otwartej -2- LM BP > 0 E0 BP = 0 E1 R1 IS BP < 0 IS1 Y Y1 Y0 Kryzys za granicą a procesy dostosowawcze w gospodarce otwartej -2-

Polityka makroekonomiczna w gospodarce w pełni zintegrowanej z gospodarką światową

Skuteczność ekspansywnej polityki fiskalnej w warunkach stałego kursu walutowego W systemie stałego kursu walutowego bank centralny interweniuje na rynku walutowym podtrzymując poziom kursu. W tym celu bank centralny przeprowadza odpowiednie do sytuacji operacje wyrównawcze polegające na skupowaniu lub sprzedaży dewiz. Interwencja banku centralnego na rynku walutowym wpływa tym samym na zmianę poziomu rezerw dewizowych w kraju

Ekspansywna polityka fiskalna Ekspansywna polityka fiskalna rządu może polegać na zwiększeniu wydatków budżetowych lub ograniczeniu stopy podatku dochodowego netto. Zakładając, że istnieje swobodny przepływ kapitału między krajem a zagranicą, to krzywa BP będzie miała położenie poziome.

EPF – stały kurs walutowy LM0 E1 LM1 E2 E0 R2 = RZ =R0 BP = 0 IS1 IS0 Y0 Y1 Y2 Y EPF – stały kurs walutowy SKUTECZNA

Skuteczność ekspansywnej polityki pieniężnej w warunkach stałego kursu walutowego

EPP – stały kurs walutowy LM0 LM1 E0 RZ = R0 BP = 0 E1 R1 IS0 Y Y0 Y1 EPP – stały kurs walutowy NIE- SKUTECZNA

Skuteczność ekspansywnej polityki fiskalnej w warunkach płynnego kursu walutowego

EPF – płynny kurs walutowy LM0 E1 R1 E2 RZ = R0 BP = 0 IS1 IS0 Y Y0 Y1 EPF – płynny kurs walutowy NIE- SKUTECZNA

Skuteczność ekspansywnej polityki pieniężnej w warunkach płynnego kursu walutowego

EPP – płynny kurs walutowy LM0 LM1 R1 E1 E3 RZ = R0 BP = 0 E2 IS1 IS0 Y Y0 Y1 Y2 EPP – płynny kurs walutowy SKUTECZNA

Polityka mieszana a równowaga makroekonomiczna w gospodarce w pełni zintegrowanej z gospodarką światową

Przykład a) występuje wysoka mobilność kapitału ( krzywa BP ma nachylenie dodatnie) b) stałe są ceny krajowe i zagraniczne c) stały jest kurs walutowy

R(%) LM1 LM0 E1 BP0 E0 R1 BP1 R0 IS1 IS0 Y0 Y1 Y

KONIEC