Europejska Karta Społeczna. Karta Praw Podstawowych.
Europejska Karta Społeczna Europejska Karta Społeczna z 1961 roku zajmuje szczególne miejsce w dorobku normatywnym Rady Europy - wraz z Europejską Konwencją o Ochronie Praw Człowieka z 1950 roku tworzy podstawowe ramy europejskiego systemu ochrony praw człowieka, uzupełniając zawarte w Konwencji prawa polityczne i obywatelskie o katalog praw społecznych.
Europejska Karta Społeczna definiuje cele polityki społecznej oraz chroni zasadnicze prawa społeczne i ekonomiczne. Karta ustanawia i stosunkowo dokładnie określa zobowiązania państw w sferze szeroko rozumianej polityki społecznej. Pełne zatrudnienie, bezpieczeństwo pracy dzięki wysokiemu poziomowi ochrony praw pracowniczych, wysoki poziom ochrony socjalnej, spójność społeczna, to cele, do realizacji których zobowiązuje Karta.
Niektóre zapisy Karty zobowiązują państwa do niezwłocznego przyjęcia rozwiązań w celu ochrony określonych praw. Inne postanowienia zostały z kolei tak sformułowane, że od państw należy oczekiwać podjęcia działań w celu stopniowego zaspokojenia praw, przy wykorzystaniu maksimum dostępnych zasobów lub też wymaga się podjęcia działań zmierzających do stworzenia warunków realizacji tych praw.
Zagwarantowane przez Kartę prawa można podzielić na dwie grupy: 1. Warunki zatrudnienia - prawo do pracy, niedyskryminowanie w zatrudnieniu, zakaz pracy przymusowej, - prawo do organizowania się, prawo do rokowań zbiorowych, - prawo do równych warunków pracy i równego wynagradzania, w tym prawo kobiet i mężczyzn do równego wynagrodzenia za pracę równej wartości, - prawo do poradnictwa i szkolenia zawodowego, - prawo osób niepełnosprawnych do integracji w środowisku pracy, - zakaz pracy dzieci mających mniej niż piętnaście lat oraz ochrona dzieci w wieku od piętnastu do osiemnastu lat, - ochrona macierzyństwa, - równość traktowania pracowników migrujących,
2. Spójność społeczna - prawo do ochrony zdrowia, prawo do zabezpieczenia społecznego oraz prawo do pomocy społecznej i medycznej, prawo do korzystania ze służb socjalnych, - prawo dzieci i młodocianych do ochrony przez zagrożeniami fizycznymi i moralnymi, - prawo rodzin i jednostek, które tworzą rodziny, do ochrony prawnej, społecznej i gospodarczej, - prawo pracowników migrujących i ich rodzin do ochrony i pomocy
Zobowiązania państw Zgodnie z artykułem 20 Karty państwo musi: - uznać część I Karty zrewidowanej za deklarację celów, do osiągnięcia których dążyć będzie przy pomocy wszelkich stosownych środków, - uznać się za związane przez co najmniej pięć artykułów - w uzupełnieniu artykułów wybranych uznać się za związane taką liczbą artykułów lub numerowanych ustępów części II Karty, które wybierze, pod warunkiem, że ogólna liczba artykułów i numerowanych ustępów, którymi się zwiąże, nie będzie niższa niż 10 artykułów lub 45 numerowanych ustępów.
Karta praw podstawowych Unii Europejskiej zbiór fundamentalnych praw człowieka i obowiązków obywatelskich uchwalony i podpisany w dniu 7 grudnia 2000 r. podczas szczytu Rady Europejskiej w Nicei w imieniu trzech organów Unii Europejskiej: Parlamentu, Rady UE oraz Komisji, powtórnie, z pewnymi poprawkami, podpisany przez przewodniczących tych organów podczas szczytu w Lizbonie 12 grudnia 2007 r. Moc wiążąca dokumentu została mu nadana przez traktat lizboński podpisany 13 grudnia 2007 roku, który wszedł w życie 1 grudnia 2009 r.
Karta praw podstawowych składa się z preambuły oraz 54 artykułów rozdzielonych między 7 rozdziałów: 1. Godność człowieka 2. Wolności 3. Równość 4. Solidarność 5. Prawa obywatelskie 6. Wymiar sprawiedliwości 7. Postanowienia ogólne
Karta praw podstawowych w Polsce 4 października 2007, podobnie jak Wielka Brytania i Czechy rząd Jarosława Kaczyńskiego zdecydował o nie podpisywaniu Karty Praw Podstawowych. Decyzje przedstawiciel rządu uzasadnił: Chodzi np. o to, żeby zapobiec jakimkolwiek interpretacjom prawa przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, które doprowadziłyby do zmiany definicji rodziny i przymuszały państwo polskie do uznawania małżeństw homoseksualnych.