Liberalizacja rynku energii elektrycznej - doświadczenia krajów europejskich 19 września 2005  *connectedthinking

Spis treści Liberalizacja w Europie Zasada TPA w Polsce i wybranych krajach europejskich Liberalizacja a zmiany poziomu cen energii elektrycznej Przebieg procesu liberalizacji na przykładzie rynku brytyjskiego

PricewaterhouseCoopers Strona 3 Liberalizacja rynków energii w Europie Polska 1996 – 2007

PricewaterhouseCoopers Strona 4 Zasada TPA w Polsce Zgodnie z zapisami dyrektywy 2003/54/EC prawo swobodnego wyboru sprzedawcy energii ….elektrycznej od 1 lipca 2007 zyskują wszyscy odbiorcy Dotychczasowe wykorzystanie TPA w Polsce jest bardzo niskie. W 2004 roku -78 podmiotów skorzystało z prawa TPA spośród 1,7 miliona uprawnionych -10% wolumenu energii elektrycznej sprzedano w ramach TPA Przyczyny: -problemy z grafikowaniem (ryzyko rynku bilansującego) -wysokie wymagania techniczne, jakie muszą spełniać urządzenia pomiarowe u odbiorców (i związane z tym nakłady inwestycyjne) -zbyt duża wielkość jednostki zgłoszeniowej dla niektórych uczestników rynku – brak możliwości bilansowania grupowego -ograniczony odsetek energii, która może zostać zakupiona na zasadach rynkowych (MIE, obowiązkowe zakupy energii „czerwonej” i „zielonej”)

PricewaterhouseCoopers Strona 5 Wykorzystanie zasady TPA w wybranych krajach europejskich PRZEMYSŁ Odsetek klientów uprawnionych, którzy zmienili dostawcę lub renegocjowali zasady dostaw Odsetek klientów uprawnionych, którzy zmienili dostawcę Źródło: COMMISSION STAFF WORKING PAPER, Fourth benchmarking report on the implementation of the internal electricity and gas market, W 5 spośród 10 całkowicie otwartych rynków UE 100% uprawnionych odbiorców zmieniło sprzedawcę lub renegocjowało zasady dostaw W 6 krajach ponad 50% odbiorców zmieniło dostawcę +

PricewaterhouseCoopers Strona 6 Wykorzystanie zasady TPA w wybranych krajach europejskich GOPODARSTWA DOMOWE I MAŁE PRZEDSIĘBIORSTWA W krajach, w których otwarcie rynku jest w pełni efektywne (Wielka Brytania, Norwegia) ponad połowa uprawnionych klientów skorzystała z tego prawa zmieniając dostawcę Realizacja zasady TPA jest nieodzownym czynnikiem stymulującym handel, zwiększającym płynność rynku i konkurencję Źródło: COMMISSION STAFF WORKING PAPER, Fourth benchmarking report on the implementation of the internal electricity and gas market, Odsetek klientów uprawnionych, którzy zmienili dostawcę lub renegocjowali zasady dostaw Odsetek klientów uprawnionych, którzy zmienili dostawcę + +

PricewaterhouseCoopers Strona 7 Funkcjonowanie zasady TPA w Unii Europejskiej Teoretyczny poziom otwarcia rynku w UE w 2005 r. wynosił ok. 82% Bariery ograniczające uczestnictwo w TPA określonych odbiorców w poszczególnych krajach: - dominacja 1 lub 2 największych wytwórców na narodowych rynkach - brak powiązań infrastrukturalnych rynków międzynarodowych i zasad regulujących wymianę transgraniczną - możliwość zmiany dostawcy tylko na innego krajowego dostawcę - opóźnienia w procesie wydzielania OSD - kontrola cen energii dla odbiorców - brak zróżnicowanych ofert sprzedaży energii pod względem struktury i okresu obowiązywania kontraktów dla największych odbiorców

PricewaterhouseCoopers Strona 8 Wpływ liberalizacji na ceny energii elektrycznej W latach 1997–2003 w 15 krajach UE odnotowano realny spadek cen dla poszczególnych kategorii …..klientów średnio o: -6% dla gospodarstw domowych -20% dla małych odbiorców (innych niż gospodarstwa domowe) -9,5% dla dużych przedsiębiorstw Spadek poziomu cen (marż) świadczy o zwiększaniu presji konkurencyjnej Faktycznie korzyści dla odbiorców w poszczególnych krajach były jednak zróżnicowane w związku z: Strukturą paliwową danego kraju Równoważeniem taryf pomiędzy grupami odbiorców Zróżnicowanym poziomem cen w momencie liberalizacji rynku Narodową politykę w zakresie dodatkowych obciążeń o charakterze fiskalnym Możliwościami przesyłowymi sieci transgranicznych (zakres konwergencji) Strukturą sektora energetycznego w danym kraju

PricewaterhouseCoopers Strona 9 Doświadczenia rynku brytyjskiego – przebieg procesu liberalizacji Liberalizacja rynku dla odbiorców o max zapotrzebowaniu 1 MW Liberalizacja rynku dla odbiorców o max zapotrzebowaniu 100kW Odbudowa poziomu cen Prywatyzacja British Energy Załamanie się hurtowych cen energii elektrycznej Okres wzmożonych fuzji i przejęć Pełna liberalizacja Upadek Enronu

PricewaterhouseCoopers Strona 10 Eksplozja skutków Bezpieczeństwo dostaw Wydzielanie firm specjalistycznych Fuzje i przejęcia (konsolidacja pozioma i pionowa) Wydzielenie OSD Wzrost konkurencji Wzrost wymagań klientów końcowych Wahania cen na rynku hurtowym Zarządzanie danymi Liberalizacja Dywersyfikacja działalności (multi – utility)

Dziękuję za uwagę © 2004 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers.  Kontakt Katarzyna Rozenfeld Lider zespołu ds. sektora energetycznego Dział usług doradczych Warszawa Tel