GOSPODAROWANIE ZASOBAMI W ORGANIZACJI

KAPITAŁ JAKO ZASÓB Posiadane dobra materialne i niematerialne wykorzystywane w produkcji (usługach) oraz zasoby pieniężne – wszystko to, co mamy i co jest nam potrzebne żeby funkcjonować. Można pomnażać; W rachunkowości – pasywa; Jego obecna wartość – strumień przyszłych dochodów, jakie może przynieść; Decyduje o kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Ważne – szybkość ruchu okrężnego kapitału.

Zasoby Wartości niematerialne i prawne; Aktywa trwałe (powyżej roku) Aktywa obrotowe (do roku) Wartości niematerialne i prawne; Rzeczowe aktywa trwałe: środki trwałe, środki trwałe w budowie, zaliczki; Należności długoterminowe; inwestycje Zapasy; Inwestycje krótkoterminowe (środki pieniężne); Rozliczenia międzyokresowe;

KAPITAŁ TRWAŁY Dobra rzeczowe posiadane przez przedsiębiorstwo (aktywa); Maszyny, urządzenia, budynki; Znaczenie danego elementu kapitału trwałego zależy od rodzaju przedsiębiorstwa; Umożliwia tworzenie wartości dodanej w firmie; Coraz większe znaczenie; Produktywność majątku trwałego rośnie szybciej niż ludzkiej pracy.

GRUPY AKTYWÓW TRWAŁYCH Wartości niematerialne i prawne; Rzeczowe aktywa trwałe; Należności długoterminowe; Inwestycje (finansowy majątek trwały).

WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE Identyfikowalne, niepieniężne składniki majątku, nieposiadające substancji fizycznej. Podlegają amortyzacji; Suma kosztów nabycia: praw majątkowych (projektów, patentów, licencji, koncesji, praw autorskich), Rozliczane w czasie (a nie koszt nabycia) są: nabyta wartość firmy, koszty zakończonych prac rozwojowych.

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE Środki trwałe (produkcyjne i nieprodukcyjne); Środki trwałe w budowie - przyszłe środki trwałe - wszystkie koszty – związane z budową, montażem, ulepszaniem. Zaliczki na środki trwałe w budowie - środki finansowe, które mają być przeznaczone na inwestycje.

ŚRODKI TRWAŁE Wykorzystywane przez okres dłuższy niż rok; Na własne potrzeby przedsiębiorstwa; Kompletne i zdatne do użytku; Cecha - kapitałochłonność i odroczone „owocowanie”; Cel - jak najmniejsze zużycie przy określonym efekcie zwiększenia produkcji, obniżenie kosztów własnych. Grunty, budowle, maszyny, urządzenia. Techniczne uzbrojenie pracy.

REMONTOWAĆ CZY KUPOWAĆ? C-K > Pn x tr (Kr-Kn), gdzie: C – cena nowej maszyny, K – planowany koszt remontu kapitalnego, Pn – produkcja uzyskana za pomocą nowej maszyny w ciągu roku, tr – długość cyklu remontowego wyremontowanej maszyny, Kr – koszty eksploatacji na jednostkę produktu przy zastosowania wyremontowanego środka trwałego, Kn – koszty eksploatacji przypadające na jednostkę produktu wytworzonego przy zastosowaniu nowego środka trwałego.

LEASING Finansowania inwestycji – bez zakupu, Forma kredytu rzeczowego, Umowa prawa cywilnego, Właścicielem pozostaje leasingodawca.

LEASING OPERACYJNY Umowa krótkoterminowa, Dobra szybko tracące na wartości; Leasingodawca wpisuje w swojej ewidencji i amortyzuje; Korzystający dba o należyty stan przedmiotu; Kupno na koniec nie jest regułą.

LEASING FINANSOWY Na długi okres – na ogół cały okres używalności, Zawsze opcja zakupu po ostatniej racie; Księguje korzystający i on amortyzuje.

NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE Termin realizacji jest dłuższy niż 1 rok; Bez należności z tytułu dostaw i usług – zawsze traktowane jako krótkookresowe.

INWESTYCJE Nabyte w celu osiągnięcia korzyści ze wzrostu ich wartości – odsetki, dywidendy, papiery długookresowe. Nie podlegają amortyzacji; O wyborze charakteru inwestycji decyduje zysk i ryzyko.

ZUŻYCIE (PODZIAŁ) moralne odwracalne fizyczne produkcyjne nieprodukcyjne nieodwracalne

AMORTYZACJA Zużycie prowadzi do obniżenia wartości – dekapitalizacji; Cel - odtworzenie składników majątku, które podlegają zużyciu; O ile zmniejszyła się wartość środka trwałego zaangażowanego w proces wytwórczy; Jednocześnie gromadzi się środki na funduszu amortyzacyjnym – ze sprzedaży; Mimo że jest kosztem nie zmniejsza sumy środków finansowych.

FUNKCJE AMORTYZACJI Przenoszenie wartości; Odtworzeniowa – pozwala gromadzić środki na odtworzenie; Umorzeniowa – jest miernikiem wartości przenoszonej przez środki trwałe na produkt – zakłada się, że dzięki zużywaniu możemy więcej / lepiej produkować.

AKTYWA OBROTOWE Angażowane przez krótki czas – do 1 roku; Nie mają ustawowo określonej wartości; Nie są przeznaczone do procesu produkcyjnego; W ramach ruchu okrężnego kapitału przechodzą przez fazę zaopatrzenia, produkcji i zbytu.

GRUPY AKTYWÓW OBROTOWYCH Zapasy; Należności krótkoterminowe; Inwestycje krótkoterminowe (środki pieniężne, krótkoterminowe papiery wartościowe); Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

GOSPODAROWANIE Efektywne wykorzystanie składników; Odpowiednia wielkość i struktura; Najbardziej problematyczne – zapasy, należności i środki pieniężne.

ZAPASY Zabezpieczenie; Wartość surowców i materiałów w magazynach, produkcji w toku, produktów gotowych, zapłaconych zaliczek na poczet przyszłych dostaw. Idealnie – bez zapasów; Najniższa płynności spośród aktywów obrotowych. Zapasy rodzą koszty; Udział zapasów w aktywach lub w aktywach obrotowych: zapasy / aktywa ogółem (lub obrotowe) *100

ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI Wartość sprzedanych produktów gotowych, usług, towarów, za które jeszcze nie otrzymano zapłaty. Podstawowa zasada – minimalizacja. Wskaźnik rotacji należności w dniach = przeciętny stan należności * 360 / sprzedaż netto Przeciętny stan należności = (stan należności na początku okresu obliczeniowego + stan należności na końcu tego okresu):2. Udział należności w strukturze majątkowej: (Należności /aktywa ogółem lub aktywa bieżące) *100 (Należności trudno ściągalne / należności)*100

POLITYKA KREDYTOWA Kredyt manipulacyjny – kilkudniowe doręczenie –bez dodatkowych kosztów dla kupującego; Kredyt handlowy – celowe finansowanie zapasów odbiorcy – 30, 45, 60 dni; Warunkiem kredytowania jest ustalenie zdolności kredytowej odbiorcy, okresu kredytowania, co robić w przypadku opóźnień itp. Ile kredytować? – jeśli za dużo – wirtualny zysk, jeśli za mało – zmniejszamy sobie przychód ze sprzedaży.

ŚRODKI PIENIĘŻNE Gotówka w kasie, na rachunkach bankowych, Krótkoterminowe papiery wartościowe, które mogą zastępować gotówkę. Wielkość – żeby nie utrudniały prowadzenia przedsiębiorstwa, nie zmniejszały zyskowności.

GOTÓWKA Skracanie czasu obiegu gotówki; Regulowanie zobowiązań w terminie (nie przed czasem); Lokowanie nadwyżek gotówki; Wybór najtańszych sposobów pozyskiwania brakującej gotówki.

ILE GOTÓWKI? (w stabilnym otoczeniu) Gdzie T – suma pieniędzy pokrywająca całkowite zapotrzebowanie gotówkowe w badanym okresie, F – jednostkowy stały koszt transakcyjny, związany z przekształceniem papierów wartościowych w gotówkę (np. prowizja maklerska), i – aktualna stopa procentowa od krótkoterminowych papierów wartościowych.

DEFICYT GOTÓWKI TO: Wyzbywanie się rentownych części przedsiębiorstwa; Zaciąganie drogich kredytów; Redukcja wynagrodzeń; Ograniczenie dywidend; Niezdolność do podjęcia rentownych projektów inwestycyjnych.