Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Debata w Zakopanem Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy:

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” W Europie od dziesięcioleci wzrasta zainteresowanie żywnością wyprodukowaną w oparciu o tradycyjne metody oraz o uznanym miejscu pochodzenia. Celem Europejskiego Programu Ochrony Produktów Regionalnych i Tradycyjnych jest promowanie regionalnej żywności wysokiej jakości, a także ochrona producentów tradycyjnych produktów przed nieuczciwą konkurencją. UE poprzez system oznaczeń informuje konsumentów o tym, że kupują żywność wysokiej jakości wytwarzaną w oparciu o tradycyjne metody. Promocja wyrobów regionalnych i tradycyjnych ma wpływ na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, przyczynia się do zróżnicowania zatrudnienia na terenach wiejskich, do rozwoju agroturystyki oraz do ochrony dziedzictwa kulturowego wsi.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Europejskie znaki jakości przyznawane są dwóm kategoriom produktów:  produktom regionalnym znanego pochodzenia, które wyróżniane są oznaczeniami Chroniona Nazwa Pochodzenia oraz Chronione Oznaczenie Geograficzne  produktom tradycyjnym, które chronione są przez oznaczenie Gwarantowana Tradycyjna Specjalność Powyższe oznaczenia przyznawane są produktom rolnym przeznaczonym do spożycia przez ludzi (płody rolne, produkty pochodzące z hodowli, rybołówstwa oraz produkty pierwszego przetworzenia będące w związku z tymi produktami) oraz środki spożywcze (m.in. wyroby cukiernicze, wyroby piekarnicze, korek, bawełna, chleb, makaron, czekolada). Certyfikatem Gwarantowana Tradycyjna Specjalność mogą zostać wyróżnione gotowe dania.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Europejskie znaki jakości: Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP) Wyróżnienie przyznawane produktom regionalnym wysokiej jakości, o nazwie nawiązującej do miejsca, w którym są wytwarzane. Wszystkie surowce potrzebne do wytworzenia produktu muszą pochodzić z wskazanego obszaru. Wszystkie etapy produkcji muszą odbywać się na określonym obszarze.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Europejskie znaki jakości: Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) Znak przyznawany produktom regionalnym wyjątkowej jakości o nazwie nawiązującej do miejsca, w którym są wytwarzane i podkreślającej ich związek z tym miejscem. Chociaż jedna faza wytwarzania produktu oznaczonego ChOG powinna odbywać się na określonym w nazwie regionie.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Europejskie znaki jakości: Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS) Wyróżnienie przyznawane produktom noszącym tradycyjną nazwę, odnoszącą się do ich specyficznego charakteru lub tradycyjnie stosowaną dla tego produktu. Produkty te muszą być wytwarzane z tradycyjnych surowców w oparciu o tradycyjną recepturę lub tradycyjne metody.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Wiele z przyznanych oznaczeń dotyczy produktów wytwarzanych w trudnych warunkach glebowych i klimatycznych (na przykład „górskie” sery) lub wyrobów związanych z bardzo pracochłonnymi metodami produkcji. Przyznanie „regionalnych oznaczeń” zwiększa konkurencyjność wyrobów i może również być ważnym elementem oddziaływania na potencjalnego klienta. Produkt, którego pochodzenie jest gwarantowane przez Unię Europejską współtworzy wizerunek obszaru, z którego się wywodzi i tym samym zachęca do odwiedzenia danego regionu.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” W dziedzinie produktów rolno-spożywczych zostało zarejestrowanych ponad 1200 artykułów, w tym ponad: 200 serów, 250 gatunków mięs świeżych i przetworzonych, 100 rodzajów oliw i innych tłuszczów, 30 piw oraz wiele owoców i warzyw hodowanych w różnych regionach UE. W tym zestawieniu ponad 700 zarejestrowanych produktów przypada na kraje śródziemnomorskie. Przodują Włochy, które mają ich ok Na drugim miejscu jest Francja (200 produktów).

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” 36 polskich produktów zostało wyróżnionych jednym z europejskich znaków jakości (8 miejsce w UE).  Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP) - tym znakiem wyróżniono w Polsce 9 produktów;  Chronione Oznaczenie Geograficzne (ChOG) - znak ten został przyznany 18 polskim wyrobom;  Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS) - oznaczeniem GTS wyróżnionych zostało 9 polskich produktów.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Pierwszym polskim produktem, który otrzymał certyfikat UE, była pochodząca z Małopolski bryndza podhalańska. Województwo małopolskie jest polskim liderem w zakresie produktów regionalnych, które uzyskały w UE certyfikaty Chroniona Nazwa Pochodzenia lub Chronione Oznaczenie Geograficzne. Małopolscy producenci zarejestrowali dotychczas 11 produktów wyróżnionych tymi oznaczeniami.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Certyfikat Chroniona Nazwa Pochodzenia posiadają: bryndza podhalańska, oscypek, redykołka (rodzaj sera z mleka owczego), karp zatorski, fasola "Piękny Jaś", a Chronione Oznaczenie Geograficzne - jabłka łąckie, śliwka suska sechlońska (podsuszana i podwędzana śliwka z pestką), chleb prądnicki, obwarzanek krakowski, kiełbasa lisiecka i jagnięcina podhalańska.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” W Polsce jednostką odpowiedzialną za prowadzenie systemu rejestracji produktów o określonym pochodzeniu geograficznym i specyficznej, tradycyjnej jakości, w rozumieniu przepisów unijnych jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Procedura rejestracyjna jest dwuetapowa (szczebel krajowy i wspólnotowy). Na szczeblu krajowym wnioski o rejestrację nazwy pochodzenia, oznaczenia geograficznego produktów rolnych i środków spożywczych, składa się do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wniosek musi wyraźnie określać, czy rejestracja dotyczy nazwy chronionego oznaczenia geograficznego, chronionej nazwy pochodzenia czy nazwy specyficznego charakteru produktu rolnego lub środka spożywczego.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Wniosek o rejestrację nazwy na szczeblu krajowym powinien zawierać następujące elementy: specyfikację, a w niej skład grupy wnioskującej o rejestrację, sprecyzowaną zgodnie z ustawą nazwę, dokładny opis produktu jak i metodę produkcji, czasami również pakowania. We wniosku należy przedstawić powiązania zgłaszanego produktu z jedynym obszarem, opracować rys historyczny produktu i przedstawić metody kontroli. Po sprawdzeniu złożonego wniosku pod kątem zasadności jego wniesienia oraz wymogów formalnych, wniosek ten zostaje opublikowany na stronach internetowych i w dzienniku urzędowym ministra rolnictwa. Opublikowanie wniosku, to początek uzgadniania na poziomie krajowym. W ciągu 30 dni od opublikowania wniosku zastrzeżenie może wnosić każda osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, której interesy narusza tak zarejestrowany wniosek.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Po zakończeniu rejestracji na szczeblu krajowym przystępuje się do procedury rejestracyjnej na szczeblu wspólnotowym. Wniosek zgłoszony przez dane państwo do Komisji Europejskiej jest gruntownie sprawdzany i oceniany. Po spełnieniu wszystkich wymogów i pozytywnym zaopiniowaniu, Komisja podejmuje decyzję o opublikowaniu streszczenia specyfikacji w dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. Zastrzeżenia mogą zgłaszać producenci z państw członkowskich, za wyjątkiem producentów z państwa z którego pochodzi wniosek. Sprzeciw może pochodzić również z państw należących do Światowej Organizacji Handlu. Jeżeli w ciągu 6 miesięcy nie wpłynęło do Komisji Europejskiej żadne zastrzeżenie, zgłoszony produkt zostaje wpisany do Rejestru.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” W ustawie z 17 grudnia 2004 r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych oprócz regulacji dotyczących rejestracji nazw na szczeblu UE, tworzy się także Listę Produktów Tradycyjnych. Na Listę wpisywane są produkty, których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych metod produkcji, stanowiące element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane, oraz będące elementem tożsamości społeczności lokalnej. Za tradycyjne uważa się metody produkcji wykorzystywane od co najmniej 25 lat.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Lista Produktów Tradycyjnych ma na celu rozpowszechnianie informacji o produktach wytwarzanych tradycyjnymi, historycznie ugruntowanymi metodami. Na liście ministerstwa znajduje się 110 produktów z Małopolski. Najwięcej produktów wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych pochodzi z woj. podkarpackiego (158). Woj. pomorskie ma ich 137, śląskie 136, a lubelskie 120.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” 11 małopolskich produktów regionalnych chronionych unijnym certyfikatem będzie promowanych podczas kampanii "Zasmakuj w Małopolsce". Przysmaki te będzie można spróbować od kwietnia do października podczas degustacji na imprezach plenerowych w całym województwie. Kampania "Zasmakuj w Małopolsce" rozpoczęła się 13 kwietnia br. w Niedzielę Palmową w Lipnicy Murowanej podczas odbywającego się tam konkursu palm wielkanocnych. Kampania zagości w 26 miejscowościach całej Małopolski.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Jaka Unia?” „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” W dniach sierpnia br. w Zakopanem odbędą się V Europejskie Targi Produktów Regionalnych. Europejskie Targi Produktów Regionalnych mają na celu popularyzację zasad unijnych, dotyczących promocji i ochrony jakości produktów żywnościowych oraz wyeksponowanie ich różnorodności. Ważnym elementem Targów są konferencje i seminaria poświęcone tematyce produktów regionalnych w aspekcie szeroko rozumianego ich wytwarzania oraz dystrybucji w warunkach gospodarki rynkowej.

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Dobre, bo (mało)polskie. Jakie korzyści odnoszą Polacy i Małopolanie z rejestrowania rolnych produktów regionalnych i tradycyjnych przez Komisję Europejską?” Debata w Zakopanem Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy: