Olgierd Dziekoński Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Kształtowanie przestrzeni publicznej w kontekście projektu ustawy krajobrazowej „Pan z Polski? A tak, pamiętam, brzydki kraj.” Le Corbusier Olgierd Dziekoński Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP
Projekt ustawy ma na celu: wdrożenie postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, identyfikację, waloryzację i określenie zagrożeń, które pozwolą na skuteczną ochronę priorytetowych krajobrazów – szczególnie cennych dla społeczeństwa ze względu na swoje wartości przyrodnicze, kulturowe, historyczne lub estetyczno-widokowe → audyt krajobrazowy, nowe instrumenty prawne sprzyjające ochronie krajobrazu → urbanistyczne zasady ochrony krajobrazu i zasady sytuowania obiektów małej architektury.
Dominanty Krajobrazowe fot. Andrzej Goinski
Bezsilność prawa w ochronie krajobrazu obszary chronionego krajobrazu – 22,8% powierzchni kraju, parki krajobrazowe – 8,4% powierzchni kraju (dane: GDOŚ) ustawa o ochronie przyrody przewiduje dla tych obszarów szczególne formy ochrony jednakże na terenie min. 13 województw w parkach krajobrazowych i na obszarach chronionego krajobrazu budowane są dominanty krajobrazowe: farmy wiatrowe, kominy, silosy, maszty telefonii komórkowej itp.
Bezsilność prawa w ochronie krajobrazu w województwie zachodniopomorskim na terenie parków krajobrazowych istnieje m.in. 12 siłowni wiatrowych, 25 masztów telefonii komórkowej, 12 napowietrznych linii energetycznych, 9 kopalni kruszyw mineralnych planowana jest budowa m.in. 18 siłowni wiatrowych, 10 farm fotowoltaicznych, 3 kopalni kruszyw w województwie warmińsko-mazurskim na terenie obszarów chronionego krajobrazu istnieje m.in. 10 turbin wiatrowych, maszty przekaźników radiowo- telewizyjnych, maszty telefonii komórkowej planowana jest budowa m.in. 50 elektrowni wiatrowych o wysokości często ponad 150 m (z których część jest już w realizacji), a także 280 turbin w bliskim sąsiedztwie obszaru chronionego krajobrazu
Potrzeba planowania krajobrazu – dominanty krajobrazowe jako zaplanowane inwestycje audyt krajobrazowy – identyfikacja, waloryzacja i określenie zagrożeń, pozwolą samorządowi województwa na skuteczną ochronę priorytetowych krajobrazów, dominanta krajobrazowa – obiekt o wiodącym oddziaływaniu wizualnym w krajobrazie, możliwość stawiania budowlanych dominant krajobrazowych wyłącznie w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wyjątek – inwestycje celu publicznego.
Dominanty krajobrazowe jako zaplanowane inwestycje Możliwość lokalizacji dominant krajobrazowych bez obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania Lokalizacja obiektu budowlanego o charakterze dominanty na podstawie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego decyzji o warunkach zabudowy terenu Powszechnie możliwa zakazana Tereny parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu możliwa po przyjęciu dla danego obszaru urbanistycznych zasad ochrony krajobrazu; możliwa przy inwestycjach liniowych transportu lądowego
Chaos reklamowy fot. Miasto Moje A W Nim
Ład w krajobrazie lokalnym – eliminacja chaosu reklamowego Gminny kodeks reklamowy = porządek + dodatkowe dochody JST Skuteczna egzekucja: kara ograniczenia wolności albo nakładana wielokrotnie grzywna (w wysokości do 5 tys. zł), ułatwienia ukarania osoby, która zleca nielegalne umieszczenie ulotek, czy zawieszenie nielegalnej reklamy osobie trzeciej, przepadek nielegalnie umieszczonych banerów, co ułatwi samorządowi ich usunięcie.
Wyzwanie dla Polski – eliminacja brzydoty przestrzeni Fot. Polska Organizacja Turystyczna Hotel „Alicja”, fot. M. Suchan fot. Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego
Raport ekspercki: Przestrzeń Życia Polaków Przedstawia charakterystykę głównych procesów kształtujących rzeczywistość naszych miast i wsi, Identyfikuje zagrożenia i ich możliwe konsekwencje – bezpośrednie i perspektywiczne, Wskazuje możliwe drogi poprawy sytuacji.
Rekomendacje Raportu dotyczą: planowania rozwoju przestrzennego w skali regionalnej, planowania miast oraz rewitalizacji i odnowy miast rozwoju obszarów wiejskich, poprawy jakości architektury i kształtowania przestrzeni publicznych, udziału mieszkańców w zarządzaniu przestrzenią, edukacji o przestrzeni i kształtowanie kultury architektonicznej,
Kluczowe postulaty dotyczą m.in.: działań na rzecz: ograniczenia wyznaczania nowych terenów pod zabudowę, związania planowania miejscowego z polityką finansową i inwestycyjną gminy, zwiększenia roli nowej, racjonalnej parcelacji gruntu w procesach planistycznych, wyposażenia gmin w prawo uchwalania lokalnych przepisów urbanistycznych, wprowadzenia krajowych standardów urbanistycznych, gwarantujących jakościowe minima przestrzeni zamieszkania.
Dziękuję za uwagę …ale dyskusja ciągle trwa – problem nie jest rozwiązany!