Jak zachęcac i motywowac do działania. Współczesny wolontariat

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Człowiek- najlepsza inwestycja
Advertisements

DROGA DO SAMODZIELNOŚCI
Zarządzanie transakcyjne czy przywództwo transformacyjne?
FORMY POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W SZKOLE
Centrum Wolontariatu Wolontariat formą zdobywania doświadczenia zawodowego Dadaj, 8 czerwca 2005.
Centrum Doradztwa Zawodowego i Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie Kompleksowy model wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną w.
Szkolny wolontariat Centrum Kształcenia Ustawicznego Nr1
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna na terenie Gimnazjum nr 18
Konferencja Wdrażanie pomocy psychologiczno - pedagogicznej
RAZEM DLA BEZPIECZEŃSTWA
realizacja VIII punktu
ZESPÓ Ł SZKÓ Ł PONADGIMNAZJALNYCH NR 2 W MYS Ł OWICACH ZNAM KONCEPCJĘ PRACY MOJEJ SZKOŁY.
Podstawy prawne funkcjonowania poradni
Opracował J. Stryjkowski
SPOTKANIE Z RODZICAMI 10 WRZEŚNIA 2013 ROK ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH IM.ORLĄT LWOWSKICH W STOPNICY.
WOLONTARIAT ZAWODOZNAWCZY
Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „Bratek” w Barlinku ( Barlinek, ul
SZKOLNY DORADCA ZAWODOWY
Osiedlowy Dom Kultury „Okrąglak” ul. Stefana Wyszyńskiego 28A
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego (NUMER PROJEKTU: POKL /09) Aktywizacja.
Celem utworzenia Klubu Integracji Społecznej jest konieczność zapobiegania i minimalizowania zagrożeń związanych ze skutkami wykluczenia społecznego oraz.
Szkoła z Klasą to ogólnopolska akcja edukacyjna prowadzona od 2002 roku przez Centrum Edukacji Obywatelskiej i Gazetę Wyborczą Akcja jest skierowana jest.
PEDAGOGIZACJA RODZICÓW
Zadania projektu Wdrożenie dwóch form działań Roczny plan Sieć współpracy wspomagania szkoły i samokształcenia.
Szkoła Współpracy.
w praktyce pedagogicznej
Poprawa jakości i efektywności systemów edukacji.
To coś dla mnie! WOLONTARIAT przyłącz się!. CZYM JEST WOLONTARIAT? Wolontariat to:  świetna przygoda  nowe doświadczenia i znajomości  możliwość sprawdzenia.
POMOC RODZINIE PROGRAM EDUKACYJNY NIE TYLKO DLA RODZICÓW. AUTOR: MGR JOLANTA KURYŚ – SKRZYPCZAK 1.
Młodzież w okresie szkolnym wykazują dużą otwartość i ciekawość świata, mają potrzebę przebywania w grupie, podejmowania działań na rzecz innych. Wolontariat.
Zespół Nr 1 Gimnazjum i Szkoły Podstawowej im. Ks. Jana Twardowskiego
Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego
„Szkoła Współpracy. Uczniowie i rodzice kapitałem społecznym nowoczesnej szkoły” w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Prezentacja projektu (Niepełno)Sprawni, Aktywni, Kreatywni Gdynia, r. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu.
KONCEPTUALIZACJA WYMAGAŃ DLA PLACÓWEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI
Forma Aktywności Społecznej !
Co to jest wolontariat? ?.
Co to jest WOLONTARIAT?.
Motywowanie uczniów do aktywności sportowej
KONCEPTUALIZACJA WYMAGAŃ DLA PLACÓWEK DOSKONALENIA ZAWODOWEGO.
OTWARTA FIRMA Otwarta firma Biznes przy tablicy. OTWARTA FIRMA Idea programu Otwarta firma – Biznes przy tablicy to program przeznaczony dla uczniów szkół.
ORGANIZOWANIE I UDZIELANIE UCZNIOM POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ W ŚWIETLE NOWYCH REGULACJI PRAWNYCH PODNIESIENIE EFEKTYWNOSCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW.
ZADANIA SZKOŁY W WALCE Z DOPALACZAMI Agnieszka Siczek – doradca metodyczny Radomski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli ul. J. Słowackiego 17 ul. J. Słowackiego.
Doradztwo zawodowe w szkołach – jak wdrożyć i prowadzić?
Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie. Postawa prawna edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia Podstawę prawną programów z zakresu edukacji prozdrowotnej.
NIŻAŃSKI PROGRAM WSPIERANIA SZKÓŁ Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty, Działanie 3.5 Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół Projekt współfinansowany.
1 Szkoła Promuj ą ca Zdrowie. 2 Czynniki wpływające na zdrowie.
Sieci współpracy i samokształcenia. SIEĆ to statek, na którym nie ma pasażerów, wszyscy jesteśmy załogą.
Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu „Od samarytanina do aktywnego obywatela” Rozwój wolontariatu w Polsce i na Mazowszu.
Asystent osoby niepełnosprawnej Czas trwania nauki – 1 rok.
Powiatowy Urząd Pracy Powiatowy Urząd Pracy w Zgorzelcu w Zgorzelcu Centrum Informacji i Aktywizacji Zawodowej i Aktywizacji Zawodowej.
Na podstawie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych,
WOLONTARIAT PRACOWNICZY SZANSA DLA NGO I BIZNESU.
„ Wolontariat i prawo - z czym to się je
Praca metodą projektu edukacyjnego
Podstawa prawna: Reforma systemu oświaty wprowadza istotne zmiany dotyczące organizowania wolontariatu w szkołach. Dotychczas przepisy Ustawy o systemie.
ROLA RODZICÓW W WYBORZE SZKOŁY ŚREDNIEJ i wyższej dziecka
Wolontariat „Człowiek odnajduje siebie tylko w bezinteresownym dawaniu” biskup Jan Chrapek.
Projekt Promocja zdrowia pracowników szkoły Realizacja w latach
Zmiany w statutach przedszkoli po reformie oświaty 2017
KONCEPCJA PRACY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W UCIECHOWIE
Szkoła Podstawowa im. Przyjaciół Ziemi w Marzęcicach
Otwarta firma – Biznes przy tablicy
Szkoła Podstawowa w Annopolu Starym 9 listopada 2016 roku
Aneta Żurek RODN „WOM” Częstochowa
RAZEM DLA BEZPIECZEŃSTWA
SZKOŁA PODSTAWOWA im. MARII KONOPNICKIEJ W STĘŻYCY
„Szkoły Aktywne w Społeczności” SAS
Wykład I: Co to jest wizerunek i na czym polega jego kreowanie.
Zapis prezentacji:

Jak zachęcac i motywowac do działania. Współczesny wolontariat Jak zachęcac i motywowac do działania? Współczesny wolontariat. Szkolenie dla liderów wolontariatu Olkusz 07 – 08.11.2014 r.. Rys historyczny - jak to jest w niektórych krajach europejskich i w USA? Dane na temat wolontariatu w Polsce. Definicje : wolontariatu, pracy wolontarystycznej i wolontariusza. Rodzaje wolontariatu. Motywacja i cechy wolontariusza. Prawa i obowiązki wolontariusza. Młodzieżowe KlubyWolontariusza:cele,założenia,standardy. Dobre praktyki Zamojskiego Centrum Wolontariatu. Cechy lidera. Rola lidera w grupie.

Obszary aktywności wolontariuszy: 1. Działalność sportowa - 30% 2. Działalność społeczna - 25% 3. Praca z młodzieżą - 25% 4. Działalność religijna - 23% 5. Praca z osobami starszymi - 11%

Dane dotyczące wolontariatu w Polsce - systematyczny wzrost liczby wolontariuszy 2001 r. - 10% dorosłych Polaków 2002 r. - 11,1% 2003 r. - 17,7% 2004 r. - 18,3% 2005 r. – 23,2% - ponad 5 ml dorosłych Polaków poświęca swój czas na rzecz organizacji i ruchów społecznych,

Wolontariat w Polsce 2006 r. – 21,6% 2007 r. – 13,2% 2008 r. – 11% Po apogeum w roku 2005 (23,2% dorosłych Polaków angażowało się w wolontariat) liczba wolontariuszy wyraźnie spada. Przyczyny: emigracja zarobkowa, mała świadomość tego, czym jest wolontariat.

DEFINICJA WOLONTARIAT jest to działanie świadome, dobrowolne, bez wynagrodzenia na rzecz ludzi, zwierząt, środowiska wykraczające poza związki rodzinne.

Wolontariat służy : wzajemnej pomocy, aktywnemu rozwiązywaniu problemów lokalnych, prowadzeniu działalności humanitarnej, rozwijaniu własnych zainteresowań, poznawaniu świata, zdobywaniu doświadczeń w różnych dziedzinach życia.

Cechy wyróżniające działalność wolontarystyczną 1. Dobrowolność. 2. Bez wynagrodzenia. 3. Pomocniczość. 4. Niekonwencjonalne podejście. 5. Misja.

WOLONTARIUSZ - inaczej Inne nazwy wolontariusza -synonimy : - ochotnik, społecznik, pasjonat, filantrop, dobroczyńca,entuzjasta, „wrażliwiec”, aktywista,ale też naiwniak, frajer,marzyciel,wariat..... Cechy personalne: - wiek -niepełnoletni wolontariusze muszą mieć zgodę rodzica lub opiekuna

Gdzie mogą pracować wolontariusze? - organizacje pozarządowe, ośrodki pomocy społecznej, placówki kulturalne, szkoły, przedszkola, szpitale, specjalistyczne placówki np.dla osób niepełnosprawnych, urzędy administracji państwowej i samorządowej, za wyjątkiem tych, które prowadzą działalność gospodarczą.

Gdzie nie mogą pracować wolontariusze ? - W podmiotach komercyjnych, -bezpośrednio u osób prywatnych.

Co każdy WOLONTARIUSZ wiedzieć powinien ? Rodzaje wolontariatu : 1. Ze względu na rodzaj świadczenia : a. indywidualnie b. grupowo 2. Ze względu na miejsce świadczenia: a. w kraju b. zagranicą - wolontariat międzynarodowy

Rodzaje wolontariatu 3. Ze względu na czas trwania : a. DŁUGOTERMINOWY - Stały b. KRÓTKOTERMINOWY : - okresowy - jednorazowy : * specjalny przypadek (KATAKLIZM) * specjalna osoba ( lekarz, prawnik itp.) * zadania specjalne (impreza, akcja)

Motywacja i cechy wolontariusza. Dlaczego chcemy być wolontariuszami ? Chcąc zostać wolontariuszami musimy poznać i zrozumieć pobudki, które nami kierują. Ludzie są wolontariuszami z różnych powodów -zaspakajają w ten sposób określone potrzeby.

Piramida Abrahama Maslowa V IV III II I I. POTRZEBY BYTOWE II. POTRZEBY BEZPIECZEŃSTWA III. POTRZEBY SPOŁECZNE IV. POTRZEBY SAMOAKCEPTACJI V. POTRZEBY SAMOREALIZACJI

Piramida Maslowa I. poziom - potrzeby bytowe (fizjologiczne: pożywienie, dach nad głową, ciepło itp.) II. poziom - potrzeby bezpieczeństwa - ochrona przed zagrożeniami III. poziom- potrzeby społeczne : przyjaźń, akceptacja IV. poziom - potrzeba samoakceptacji-pozytywnej samooceny V. poziom - potrzeba samorealizacji - szacunek dla samego siebie, rozwój osobowości, realizacja własnych możliwości. Żeby zaspokoic potrzeby poziomu V – trzeba mieć zaspokojone (przynajmniej) potrzeby poziomu I i II.

Motywacja i cechy wolontariusza. Dlaczego chcemy być wolontariuszami ? 1.Chęć niesienia pomocy potrzebującym - 61% 2. Zdobywanie nowych umiejętności - 46% 3. Sprawdzenie swoich predyspozycji - 40% 4. Chęć poczucia się potrzebnym - 39% 5. Konfrontacja z prawdziwymi problemami - 31% 6. Nadmiar wolnego czasu - 28% 7. Poznawanie nowych ludzi - 25% 8. Powody religijne - 10% 9. Zaangażowanie się w specjalną sprawę - 8%

Cechy wolontariusza: 1.Silna motywacja. 2.Umiejętność nawiązywania kontaktów. 3.Tolerancja. 4.Odpowiedzialność. 5.Umiejętność pracy w zespole. 6.Umiejętność wzbudzania zaufania. 7.Zdolności opiekuńcze.

Cechy wolontariusza Umiejętność wyrażania uczuć i panowania nad emocjami. 9. Szacunek do podopiecznych i ich rodzin. 10. Umiejętność radzenia sobie ze stresem. 11. Chęć uczenia się i poszerzania wiedzy. 12.Inne……………………………………………………………..

Chcę zostac dobrym wolontariuszem Podejmując decyzję musisz przemyśleć : a. czy masz 100% pewność, że CHCESZ ? b. czy MOŻESZ ? - jak radzisz sobie z obowiązkami ? - dokładnie określ ile czasu i kiedy możesz poświęcić ? c. co CHCESZ robić ? - co umiesz robić ? - co lubisz robić ? - czego chcesz się nauczyć ?

Jak szukac miejsca pracy? - Udać się do lokalnego Centrum Wolontariatu, Klubu Wolontariusza - rozejrzeć się wokół siebie : *Organizacje pozarządowe *Domy Kultury, świetlice, pracownie *Szkoły,Przedszkola,Placówki Opiekuńcze i Specjalistyczne *Ośrodki Pomocy Społecznej *Media

Jak szukac miejsca pracy? Rozmowa z pracownikami biura, koordynatorem -niepisany kontrakt oczekiwań - oferujemy „coś” z naszej strony w zamian za „coś”co jest nam dawane. Jest to bilans pomiędzy zaangażowaniem,które dajemy i oczekiwaniami, które posiadamy. Uczestnictwo w spotkaniu informacyjnym

Struktura działań wolontarystycznych Aby praca wolontariusza przynosiła korzyść organizacji/instytucji, a sam wolontariusz był zadowolony z tego co robi, jego praca musi być zaplanowana i zorganizowana w szczegółach, podobnie jak praca zawodowa. Wolontariusz powinien swoje zajęcie traktować równie poważnie, jak pracownik etatowy. Praca społeczna to zajęcie profesjonalne.

Biuro wolontariatu - jest ośrodkiem, który promuje i organizuje działalność wolontarystyczną w społeczności lokalnej. 1. Biuro Pośrednictwa Pracy dla Wolontariuszy : *bazy danych wolontariuszy i korzystających, *szkolenia wolontariuszy i korzystających, *szkolenia specjalistyczne. 2. Kluby Wolontariuszy * grupy wsparcia 3. Promocja wolontariatu

Prawa i obowiązki wolontariusza Wolontariusz ma prawo wiedzieć : 1. Dokładnie - czym się będzie zajmował. 2. Ile czasu będzie musiał poświęcić na te zajęcia. 3. Do kogo może się zwrócić o pomoc w przypadku wątpliwości lub niepowodzenia. 4. Jaką ponosi odpowiedzialność. 5. Jak będzie oceniany. 6. Kiedy i w jaki sposób będzie mógł zrezygnować z wykonywanego świadczenia.

Ponadto prawem wolontariusza jest : 1. Jasno określony zakres obowiązków. 2. Systematyczny kontakt z koordynatorem. 3. Uzyskanie wsparcia w trudnych sytuacjach. 4. Uzupełnianie obowiązków pracownika etatowego, a nie zastępowanie go w jego pracy. 5. Możliwość zdobywania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji. 6. Ochrona przed wywieraniem na niego presji moralnej w celu wykonanie przez niego zadań pozostających w konflikcie z jego przekonaniami.

Karta etyczna wolontariusza : 1.Będę spełniać wszystkie zadania związane z przyjętą rolą. 2.W przypadku niemożności wywiązania się ze zobowiązań, poinformuję o tym koordynatora. 3.Zachowam dyskrecję w sprawach prywatnych. 4 Będę unikać zachowań, które mogą być niewłaściwie zrozumiane. 5 Będę otwarty na nowe pomysły. 6.Wykorzystam szansę uczenia się od innych osób.

Karta etyczna c.d. 7. Nie będę krytykować rzeczy, których nie rozumiem. 8. Będę pytać o rzeczy, których nie rozumiem. 9. Będę działać w zespole. 10.Będę osobą, na której można polegać. 11.Będę uczestniczyć w obowiązkowych spotkaniach. 12.Będę starał się być jak najlepszym wolontariuszem.

Etos wolontariusza Braterstwo, wrażliwośc, stałośc, solidarnośc, radośc, empatia, zdolnośc słuchania, punktualnośc, zespołowośc, konsekwencja, współczucie, hojnośc, praca nad sobą, wiernośc, miłośc. WOLONTARIUSZEM SIĘ NIE BYWA. WOLONTARIUSZEM SIĘ JEST. ( Ks. Mieczysław Puzewicz)     ws

Młodzieżowe/szkolne kluby wolontariusza Etapy tworzenia Młodzieżowego Klubu Wolontariusza   WYBÓR KOORDYNATORA, AKCEPTACJA RADY PEDAGOGICZNEJ MAPA POTRZEB, WYŁONIENIE LIDERA, POROZUMIENIA, PROMOCJA, SZKOLENIA, PLANOWANIE, MONITORING.

Standardy funkcjonowania Organizowanie warsztatów dla wolontariuszy. Przygotowywanie młodzieży do prowadzenie warsztatów dla wolontariuszy. Przygotowywanie młodzieży do pracy wolontarystycznej: -opracowanie rocznego harmonogramu pracy, -praca w oparciu o roczny harmonogram pracy klubu, -koordynacja pracy wolontariuszy, -prowadzenie grup wsparcia – cyklicznych spotkań dla wolontariuszy, -prowadzenie spotkań o charakterze wychowawczym dla wolontariuszy, -monitorowanie pracy wolontariuszy, -ewaluacja pracy wolontariuszy, -nagradzanie wolontariuszy.  

Siec młodzieżowych klubów. Formy współpracy: – szkolenie dla zainteresowanych tworzeniem klubów wolontariusza, – spotkania opiekunów klubów wolontariusza (raz na 2 miesiące) – obóz szkoleniowy dla uczniów – liderów klubów wolontariusza (raz w roku) – systematycznie wydawany Newsletter (raz w miesiącu), – opracowane konspekty do prowadzenia comiesięcznych spotkań wychowawczych, – Seminarium Klubów Wolontariusza (raz do roku), – szkolenia tematyczne dla liderów i opiekunów, – strony internetowe, ewentualnie zakładki, linki, – możliwość korzystania z organizowanych warsztatów.  

Regulamin MKW – przykład. Postanowienia ogólne. Młodzieżowe Kluby Wolontariusza to program wychowawczy Lokalnego Centrum Wolontariatu w Zamościu. Kluby powołuje się dla zainteresowania młodzieży pomocą potrzebującym, ponieważ wychowawcze oddziaływanie wolontariatu pomaga w przygotowaniu do odpowiedzialnego wejścia w dorosłe życie.

Prawa i obowiązki członków 1. Członkami Klubu może być młodzież, która respektuje zasady Klubu. 2. W Klubie obowiązują zasady: - zasada osobistej pracy nad własnym rozwojem, - zasada zaangażowania na rzecz potrzebujących pomocy, - zasada troski o los słabszych. 3. Członkowie Klubu mogą podejmować pracę w wymiarze nieutrudniającym nauki i pomocy w domu. Podstawą relacji interpersonalnych między członkami Klubu jest prawda, przyjaźń, pomoc i życzliwość. Zasada ta dotyczy również relacji pomiędzy Klubami. 4. Członkowie niepełnosprawni realizują plan pracy z pomocą wolontariuszy sprawnych. 5. Niepełnoletni członkowie Klubu muszą przedstawić pisemną zgodę rodziców na działanie w Klubie 6. Członek Klubu systematycznie wpisuje do Dzienniczka Wolontariusza (karty pracy wolontariusza) wykonane prace oraz spostrzeżenia i opinie. Wpisu dokonywać może także osoba lub instytucja, na rzecz której wolontariusz pracuje. 7. Członek Klubu może być zawieszony w pracy, jeśli jego postawa jest niezgodna z postawą wymaganą od wolontariusza lub ma poważne problemy w nauce (nieusprawiedliwione nieobecności, zagrożenia z niektórych przedmiotów). Podczas zawieszenia w pracy inni członkowie Klubu wspierają „zawieszonego” wolontariusza w nadrobieniu zaległości.  

Struktura 1. Klub może być powołany w szkole lub innej placówce oświatowej. 2. Warunkiem powołania Klubu jest zgoda Dyrekcji Szkoły/ Placówki, na powołanie na jej terenie Klubu Wolontariusza oraz podpisanie Regulaminu i Porozumienia o współpracy między opiekunem, Szkołą/ Placówką a Lokalnym Centrum Wolontariatu. 3. Opiekunem Klubu zostaje nauczyciel, wychowawca lub pedagog szkolny, który wyrazi chęć zaangażowania w organizowanie i monitorowanie pracy wolontariuszy. 4. Bezpośrednią działalnością Klubu kierują przeszkoleni liderzy wraz w opiekunem. 5. Liderzy Klubu kierują pracą i odpowiadają za: realizację planu pracy, przyjmowanie sprawozdań z pracy oraz organizowanie szkoleń, grup wsparcia (spotkania wszystkich członków Klubu w celu dzielenia się doświadczeniami i pomysłami – nie rzadziej niż raz w miesiącu). Na spotkania mogą być zapraszani przedstawiciele Centrum Wolontariatu oraz psycholog i/lub pedagog, współpracujący z Klubem. 6. Młodzieżowe Kluby Wolontariusza współpracują z Lokalnym Centrum Wolontariatu, którego celem jest udzielanie wsparcia Klubom w zakresie: koordynacji działań, szkoleń, pomocy metodycznej, prawnej i psychologicznej. 7. Opiekun Klubu Wolontariusza zobowiązuje się do uczestnictwa w systematycznych spotkaniach opiekunów. 8. Klub zobowiązany jest do przesyłania corocznego sprawozdania z działalności na adres Centrum Wolontariatu.

Co robimy, jak pracujemy? WOLONTARIAT „SZKOLNIE” WOLONTARIAT LOKALNIE WOLONTARIAT KRAJOWO WOLONTARIAT GLOBALNIE ŚWIĘTOWANIE SUKCESÓW

Lider w grupie Lider często mówi w imieniu całej grupy. Członkowie zespołu często zwracają się do takiej osoby w sytuacjach trudnych. Lider pełni funkcję reprezentanta w negocjacjach ze zwierzchnikiem. Inni członkowie zespołu zabiegają o sympatię i aprobatę lidera. Lider wpływa na poziom zaangażowania grupy – motywuje albo demobilizuje. Do lidera często należy ostatnie słowo w danej kwestii. Słowa lidera są często powtarzane, inni współpracownicy powołują się na jego argumenty, cytują albo naśladują styl wypowiedzi. Członkowie grupy uważnie słuchają rad lidera, uznają jego autorytet, darzą szacunkiem i konsultują swoje decyzje z opinią lidera.

Lider w grupie Lider w grupie to jedna z ról podejmowanych przez osobę cieszącą się akceptacją reszty zespołu, albo wykazująca konkretne umiejętności i kompetencje niezbędne do realizacji powierzonych zadań. Potocznie, pojęcia „lidera” i „przywódcy” są traktowane synonimicznie, ale nie oznaczają tego samego. Przywódca to funkcja wynikająca ze struktury władzy, natomiast lider zawdzięcza swoją pozycję strukturze prestiżu. Lidera można określić jako gwiazdę socjometryczną – osobę najbardziej lubianą, której się ufa, wierzy, z którą chce się identyfikować.

Dziękuję za uwagę k.rybinskasmyk@wolontariatzamosc.pl www.wolontariatzamosc.pl