LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI MIASTA RUDA ŚLĄSKA DO ROKU 2030 Warsztat 1 Prowadzenie: prof. dr hab. Andrzej Klasik, dr Krzysztof Wrana, dr Adam Polko, mgr Marcin Budziński Fundacja Edukacji Przedsiębiorczej w Chorzowie Ruda Śląska, 8 września 2014 1

PRZYWITANIE UCZESTNIKÓW I OTWARCIE WARSZTATU 2

Elementy programu warsztatu Program warsztatu Godziny Elementy programu warsztatu 9.00-9.15 Przywitanie uczestników i otwarcie warsztatu 9.15-10.45 Wyniki diagnozy i wstępna lista strategicznych terenów rewitalizacji (prezentacja połączona z dyskusją) 10.45-11.00 Przerwa 11.00-12.30 Szczegółowe cele rewitalizacji miasta w nawiązaniu do Strategii Rozwoju Miasta Ruda Śląska na lata 2014-2030 (praca warsztatowa) 12.30-12.45 12.45-14.15 Rozpoznanie i ocena potencjałów oraz barier rewitalizacji poszczególnych dzielnic (obszarów) oraz identyfikacja grup interesariuszy procesu rewitalizacji (praca warsztatowa) 14.15-14.30 Podsumowanie warsztatu

Czym jest rewitalizacja miasta? Rewitalizację należy rozumieć jako wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania i projekty integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, lokalnej gospodarki i przestrzeni (środowiska i infrastruktury), skoncentrowane terytorialnie. Proces rewitalizacji jest procesem wieloletnim prowadzonym we współpracy z lokalną społecznością w stosunku do obszaru zdegradowanego, na którym zidentyfikowano sytuację kryzysową. 4

Wymiary rewitalizacji Społeczny gospodarczy środowiskowy Infrastrukturalny kulturowy 5

Wzmacnianie konkurencyjności MŚP Wsparcie dla projektów rewitalizacyjnych w RPO – kluczowe znaczenie dla rewitalizacji Cel Tematyczny 3 Wzmacnianie konkurencyjności MŚP 3.1 Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz sprzyjanie tworzeniu nowych firm, w tym również poprzez inkubatory przedsiębiorczości Cel tematyczny 4 Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach 4.3 Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym 4.5 Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu Cel tematyczny 6 Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami 6.3 Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego 6.5 Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu 6

Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem Wsparcie dla projektów rewitalizacyjnych w RPO – kluczowe znaczenie dla rewitalizacji Cel tematyczny 8 Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników 8.2 Wspieranie rozwoju przyjaznego dla zatrudnienia poprzez rozwój potencjałów endogenicznych jako elementu strategii terytorialnej dla obszarów ze specyficznymi potrzebami, łącznie z przekształceniem upadających regionów przemysłowych oraz działaniami na rzecz zwiększenia dostępności i rozwoju zasobów naturalnych i kulturowych 8.5 Zapewnianie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo, w tym podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników 8.7 Samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy Cel tematyczny 9 Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem 9.2 Wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich 9.4 Aktywna integracja, w szczególności w celu poprawy zatrudnialności 9.8 Wspieranie gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych 7

Cechy Lokalnego Programu Rewitalizacji Kompleksowość Komplementarność Koncentracja 8

WYNIKI DIAGNOZY I WSTĘPNA LISTA STRATEGICZNYCH TERENÓW REWITALIZACJI 9

Problemy demograficzne Zmiana liczby ludności w poszczególnych dzielnicach Rudy Śląskiej w latach 1996-2014 (zmiana stosunkowa względem 1996 r.) 10

Problemy Społeczne (1/2) Udział osób objętych pomocą MOPS ze względu na ubóstwo w latach 2009-2013 11

Problemy Społeczne (2/2) Udział osób objętych pomocą MOPS ze względu na alkoholizm w latach 2009-2013 12

Problemy bezrobocia Udział osób bezrobotnych w liczbie mieszkańców poszczególnych dzielnic Rudy Śląskiej w latach 2010-2014 13

Syntetyczna ocena zjawisk kryzysowych  Dzielnica Problemy demograficzne Problemy społeczne - ubóstwo Problemy społeczne - alkoholizm Problemy bezrobocia Orzegów Nowy Bytom Godula Chebzie Ruda Wirek Bielszowice Bykowina Halemba Kochłowice 14

Obszar rewitalizacji – Orzegów (43,564 ha) 15

Obszar rewitalizacji – Nowy Bytom (81,783 ha) 16

Obszar rewitalizacji – Nowy Bytom - Kaufhaus (17,322 ha)

Obszar rewitalizacji – Chebzie (12,854 ha) 18

Obszar rewitalizacji – Ruda (125,9 ha) 19

Obszar rewitalizacji – wirek (72,772 ha) 20

Obszar rewitalizacji – Godula (37,597 ha) 21

Obszar rewitalizacji – Wirek/Nowy Bytom (49,153 ha) 22

Obszar rewitalizacji – Bykowina (100,97 ha) 23

PRZERWA 10.45-11.00 24

SZCZEGÓŁOWE CELE REWITALIZACJI MIASTA W NAWIĄZANIU DO STRATEGII ROZWOJU MIASTA RUDA ŚLĄSKA NA LATA 2014-2030 25

SZCZEGÓŁOWE CELE REWITALIZACJI MIASTA RUDA ŚLĄSKA W NAWIĄZANIU DO STRATEGII ROZWOJU MIASTA RUDA ŚLĄSKA NA LATA 2014-2030 Wybrane cele operacyjne Strategii Rozwoju Miasta Ruda Śląska na lata 2014-2030 Określ szczegółowy cel rewitalizacji dla konkretnej dzielnicy w nawiązaniu do konkretnego celu strategii rozwoju miasta 1.2. Zapewnione warunki do rozwoju aktywności zawodowej mieszkańców w obszarze nowoczesnego przemysłu i usług. 1.3. Wysoki poziom bezpieczeństwa w Mieście. 1.5. Wyższy poziom zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych i tworzenie warunków sprzyjających integracji wspólnot sąsiedzkich. 1.6. Promowanie aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia wśród mieszkańców. 1.7. Dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb indywidualnych i rynku pracy. 1.8. Upowszechnianie i wspieranie edukacji i aktywizacji kulturalnej mieszkańców. 1.11. Efektywny system pomocy społecznej w Mieście. 1.12. Ochrona dziedzictwa kulturowego. 1.13. Budowanie tożsamości lokalnej. 1.14. Rozwój i umacnianie społeczeństwa obywatelskiego i informacyjnego. 26

SZCZEGÓŁOWE CELE REWITALIZACJI MIASTA RUDA ŚLĄSKA W NAWIĄZANIU DO STRATEGII ROZWOJU MIASTA RUDA ŚLĄSKA NA LATA 2014-2030 Wybrane cele operacyjne Strategii Rozwoju Miasta Ruda Śląska na lata 2014-2030 Określ szczegółowy cel rewitalizacji dla konkretnej dzielnicy w nawiązaniu do konkretnego celu strategii rozwoju miasta 2.1. Poprawa standardów mieszkaniowych. 2.2. Dobrze skomunikowane Miasto. 2.3. Zagospodarowane tereny i obiekty poprzemysłowe. 2.5. Zagospodarowane przestrzenie publiczne. 2.7. Rozbudowana, funkcjonalna baza infrastruktury społecznej. 2.10. Wdrożone proekologiczne i efektywne rozwiązania w zakresie gospodarki energetycznej - wysoki stopień wykorzystywania odnawialnych źródeł energii. 3.1. Wykorzystany potencjał dóbr kultury. 3.2. Poprawa stanu technicznego obiektów zabytkowych. 5.1. Wzrost liczby miejsc pracy w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP). 27

PRZERWA 12.30-12.45 28

ROZPOZNANIE I OCENA POTENCJAŁÓW ORAZ BARIER REWITALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH DZIELNIC (OBSZARÓW) ORAZ IDENTYFIKACJA GRUP INTERESARIUSZY PROCESU REWITALIZACJI 29

POTENCJAŁY I BARIERY OBSZARÓW REWITALIZACJI W DZIELNICY ………… Wymiary rewitalizacji Jakie zasoby / czynniki w obszarach rewitalizacji w dzielnicy można wykorzystać na rzecz ich rewitalizacji? Jakie bariery / czynniki w obszarach rewitalizacji w dzielnicy mogą utrudnić / blokować ich rewitalizację? Rewitalizacja społeczna gospodarcza Rewitalizacja infrastrukturalna środowiskowa kulturowa 30

Wymiary rewitalizacji PODMIOTY TWORZĄCE WARUNKI I PODMIOTY WYCHODZĄCE Z INICJATYWĄ W PROCESIE REWITALIZACJI OBSZARÓW W DZIELNICY ……….. Wymiary rewitalizacji Wskaż główne podmioty tworzące warunki dla rewitalizacji obszarów w dzielnicy Wskaż główne podmioty mogące inicjować działania / projekty rewitalizacyjne w obszarach w dzielnicy Rewitalizacja społeczna gospodarcza Rewitalizacja infrastrukturalna środowiskowa kulturowa 31

PODSUMOWANIE WARSZTATU 14.15-14.30 32

ZAPRASZAMY NA KOLEJNY WARSZTAT JUTRO - 9 WRZEŚNIA O GODZ. 9.00 DZIĘKUJEMY ZA UDZIAŁ W SPOTKANIU Zespół Fundacji Edukacji Przedsiębiorczej 33