1 Narada z dyrektorami szkół/placówek województwazachodniopomorskiego Szczecin, 28 sierpnia 2014 r.

Program spotkania 1.Wnioski z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty w roku szkolnym 2013/ Informacja dot. przygotowania publicznych szkół podstawowych do rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci 6-letnie. 3.Wspomaganie szkół w zakresie ewaluacji wewnętrznej. 4.Kierunki polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2014/ Plan nadzoru pedagogicznego Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty na rok szkolny 2014/ Zmiany w prawie oświatowym. 7.Wspomaganie szkół/placówek przez placówki doskonalenia nauczycieli. 8.Komunikaty.

3 Wnioski z nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty w roku szkolnym 2013/2014

Realizacja nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2013/14 Forma nadzoru pedagogicznegoLiczbaŁącznie Ewaluacjacałościowa problemowa303 Kontrola (od r. do r.) planowa doraźna372 Monitorowanie

5 Ewaluacja

Szkoły/placówkiLiczba ewaluacji Przedszkola140 Szkoły podstawowe84 Gimnazja64 Licea ogólnokształcące19 Technika6 Szkoły policealne1 Placówki doskonalenia nauczycieli2 Placówki oświatowo-wychowawcze5 MOW, MOS, SOSW12 Bursy, Domy Wczasów Dziecięcych7 Łącznie:340

7 Ewaluacja problemowa realizowana w przedszkolach i szkołach w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej Przedszkola  „Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”;  „Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;  „Respektowane są normy społeczne”.Szkoły  „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający; uczeniu się”  „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;  „Respektowane są normy społeczne”.

8 Ewaluacja problemowa realizowana w przedszkolach i szkołach w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej Placówki doskonalenia nauczycieli  „Promowana jest wartość edukacji”;  „Wykorzystywane są zasoby placówki i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju”;  „Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych”. Placówki oświatowo-wychowawcze  „Planuje i organizuje się pracę w sposób sprzyjający osiąganiu celów placówki”;  „Respektowane są normy społeczne”.

9 Ewaluacja problemowa realizowana w przedszkolach i szkołach w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej MOS, MOW, SOSW  „Podejmowane w placówce działania są zorganizowane w sposób sprzyjający osiąganiu celów placówki”;  „Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;  „Respektowane są normy społeczne”. Bursy, DWD  „Planuje i organizuje się pracę w sposób sprzyjający osiąganiu celów placówki”;  „Respektowane są normy społeczne”.

10 Ewaluacja problemowa w zakresie wybranym przez Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty Przedszkola  „Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”;  „Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”.Szkoły  „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”;  „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”.

11 Wyniki: W zdecydowanej większości szkół i placówek stwierdzono wysoki poziom (B) spełniania wymagań państwa. W 1 placówce określono niski poziom (E) spełnienia wymagania: „Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”.

12

13 W roku szkolnym 2013/2014 kurator oświaty zajął stanowisko wobec 7 pisemnych umotywowanych zastrzeżeń dotyczących raportów z ewaluacji, z czego w 1 przypadku stwierdził zasadność zgłoszonych zastrzeżeń.

14 Rekomendacje do planowania nadzoru pedagogicznego dyrektorów w zakresie ewaluacji 1)Włączenie rodziców do współpracy na poziomie działań koncepcyjnych dotyczących prowadzonych w szkołach/placówkach oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych oraz podczas ich modyfikacji. 2)Wykorzystywanie potencjału uczniów i zwiększanie ich udziału w procesie decyzyjnym w zakresie planowania ich dalszego rozwoju oraz procesu wzajemnego uczenia się uczniów od siebie. 3)Zwiększanie szans edukacyjnych wszystkich uczniów. 4)Indywidualizowanie pracy z uczniem.

15 5)Pogłębiona analiza procesów edukacyjnych i wdrożenie potrzebnych zmian. 6)Wnikliwa diagnoza zachowań młodzieży, a także podejmowanie przez szkoły działań profilaktycznych, które pozwolą wyeliminować miejsca i sytuacje stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów. Analiza i ocena efektywności wdrożonych przedsięwzięć. 7)Wykorzystanie informacji dotyczących losów absolwentów do planowania i doskonalenia procesów dydaktyczno-wychowawczych.

16 Kontrola

17 L.p. Tematyka kontroli planowych Liczba kontrolowanych szkół Liczba dyrektorów, którzy otrzymali zalecenia 1.Kontrola w zakresie zgodności z przepisami prawa organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych w publicznych przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych, w publicznych przedszkolach i szkołach podstawowych ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi oraz w publicznych przedszkolach i szkołach integracyjnych Kontrola w zakresie zgodności szkolnego planu nauczania technikum z ramowym planem nauczania dla ww. szkoły Kontrola w zakresie zgodności kształcenia w szkołach zawodowych z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego. 190

18 L.p. Temat kontroli planowych Liczba kontrolowanych szkół Liczba dyrektorów, którzy otrzymali zalecenia 4.Kontrola w zakresie zgodności z przepisami prawa organizacji pracy w świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej Kontrola zapewnienia bezpieczeństwa uczniom w czasie pobytu w szkole Kontrola wyboru podręczników przez nauczycieli i działań organizacyjnych dyrektora szkoły umożliwiających obrót używanymi podręcznikami na terenie szkoły. 733

19 L.p. Temat kontroli planowych Liczba kontrolowanych szkół Liczba dyrektorów, którzy otrzymali zalecenia 7.Kontrola w zakresie zgodności realizacji wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznym gimnazjum Kontrola w zakresie w zakresie zgodności realizacji obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznej szkole podstawowej Kontrola prawidłowości organizacji zajęć dodatkowych w oddziałach przedszkolnych w publicznym przedszkolu 3216

KONTROLE DORAŹNE Obszary funkcjonowania szkół/placówek będące przedmiotem kontroli liczba kontroli liczba zaleceń zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami 1816 realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, prowadzenia egzaminów, przepisów dotyczących obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 3641 przestrzeganie statutu szkoły/placówki8392 przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia191 zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki Przestrzeganie przez szkołę niepubliczną przepisów art. 7 ust. 3 ustawy o systemie oświaty 340 inne72188

KONTROLE DORAŹNE Wnioskodawca kontroliLiczba przeprowadzonych kontroli MEN6 Rzecznik Praw Dziecka101 Zachodniopomorski Kurator Oświaty121 organ prowadzący szkołę/placówkę5 rodzice91 uczniowie/słuchacze6 nauczyciele4 inne podmioty38

22 Wnioski do planowania nadzoru pedagogicznego dyrektorów w związku ze stwierdzonymi podczas kontroli uchybieniami 1)Przestrzegać przepisów dotyczących ramowych planów nauczania w zakresie: –tygodniowej liczby zajęć obowiązkowych; –podziału uczniów na grupy na obowiązkowych zajęciach z języka obcego; –liczby uczniów w grupie na obowiązkowych zajęciach komputerowych zgodnej z liczbą stanowisk komputerowych; –zasięgania opinii RR i SU dot. przedmiotów nauczanych w zakresie rozszerzonym. 2)Organizować zajęcia w świetlicy w taki sposób, aby liczba uczniów przypadających na jednego wychowawcę nie przekraczała 25. 3)W oddziałach przedszkolnych ogólnodostępnych nie przekraczać liczby dzieci – 25, a w oddziałach integracyjnych – 20, z uwzględnieniem liczby dzieci niepełnosprawnych od 3 do 5.

23 4)Zapewnić uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych w pomieszczeniach szkoły. 5)W statucie szkoły/placówki określić warunki pobytu zapewniające uczniom bezpieczeństwo oraz zakres zadań nauczycieli i pracowników związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa. 6)Uaktualnić procedury postępowania dyrektora w sytuacji wypadku osób pozostających pod opieką szkoły lub placówki. 7)Nie zawierać umów z podmiotami zewnętrznymi, które narzucałyby nauczycielom wybór podręcznika określonego wydawnictwa. 8)Organizować kształcenie specjalne dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego: –opracowywać indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne, uwzględniające zalecenia zawarte w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, dostosowane do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów oraz ich możliwości psychofizycznych;

–opracowywać program zespołowo (nauczyciele i specjaliści prowadzący zajęcia z uczniem) po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, we współpracy, w zależności od potrzeb, z poradnią psychologiczno-pedagogiczną; –współpracować z rodzicami ucznia w realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu - rodzice ucznia albo pełnoletni uczeń mogą uczestniczyć w opracowaniu i modyfikacji programu oraz dokonywaniu okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia; –realizować zajęcia rewalidacyjne z uczniem niepełnosprawnym w wymiarze co najmniej 2 godzin w tygodniu; –do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych zatrudniać nauczycieli/specjalistów posiadających kwalifikacje odpowiednie do zajmowanego stanowiska oraz rodzaju prowadzonych zajęć; –udzielać pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach wskazanych w indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych.

25 9)Zobowiązuje się zespoły orzekające działające w poradniach psychologiczno-pedagogicznych do wydawania orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego z uwzględnieniem wskazywania rodzaju niepełnosprawności dziecka, w tym bezwzględnego wskazywania stopnia upośledzenia umysłowego, jeśli jest ono rozpoznawane u dziecka. Bezwzględnie konieczne jest również wskazanie poziomu rozwoju intelektualnego, gdyż m.in. warunkuje on wybór podstawy programowej kształcenia ogólnego, w oparciu o którą odbywa się kształcenie danego ucznia. 10)Decyzje administracyjne muszą zawierać faktyczne i prawne uzasadnienie ich wydania. 11)W kontaktach z rodzicami zwrócić uwagę na prawo obydwojga rodziców do uzyskiwania rzetelnej informacji o ich dziecku niezależnie od postępowania rozwodowego. 12)Udzielać odpowiedzi pisemnych rodzicom w sprawach przez nich zgłaszanych.

MONITOROWANIE Tematykaliczba Monitorowanie stanu przygotowania szkół do przyjęcia dziecka sześcioletniego do klasy pierwszej w związku z obniżeniem wieku obowiązku szkolnego. 431 Monitorowanie działań szkół w obszarze promocji zdrowia oraz profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. 112 Monitorowanie realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego. 217

27 Monitorowanie przygotowania szkół podstawowych w województwie zachodniopomorskim na przyjęcie dzieci 6 - letnich rozpoczynających realizację obowiązku szkolnego

28 I.Szkoła ma przygotowane pomieszczenia do pracy z dziećmi 6 - letnimi w klasie pierwszej II.Szkoła ma przygotowane pomoce dydaktyczne do pracy z dziećmi 6 - letnimi w klasie I III.Szkoła ma przygotowane miejsca zabaw i wypoczynku (część rekreacyjna, boisko, itp.) IV.Szkoła zapewnia uczniom klas I miejsca na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych V.Szkoła dba o adaptację uczniów klas I do warunków szkolnych VI.Nauczyciele prowadzący zajęcia edukacyjne w klasach I posiadają wymagane kwalifikacje VII.W szkole działa świetlica VIII.Dobór dzieci w grupach świetlicowych uwzględnia etap edukacyjny IX.Grupa świetlicowa liczy nie więcej niż 25 uczniów X.Czas pracy świetlicy dostosowany jest do potrzeb rodziców XI.Szkoła zapewnia uczniom posiłki XII.Szkoła uwzględnia inicjatywy rodziców uczniów klas I - 394

29 Kierunki polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2014/2015 Plan nadzoru pedagogicznego Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty

1.Wspieranie rozwoju dziecka młodszego na I-szym i kolejnych etapach edukacyjnych w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. 2.Podniesienie jakości kształcenia ponadgimnazjalnego w zakresie umiejętności określonych w podstawie programowej, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności w zakresie matematyki. 3.Profilaktyka agresji i przemocy w szkołach. 4.Edukacja włączająca uczniów niepełnosprawnych.

31 W zakresie ewaluacji: Ewaluacje całościowe (10% wszystkich ewaluacji w roku szkolnym) – 26 Ewaluacje problemowe (60 % wszystkich ewaluacji w roku szkolnym) – 156 Ewaluacje problemowe wybrane przez kuratora oświaty na podstawie wniosków z nadzoru pedagogicznego (30 % wszystkich ewaluacji w roku szkolnym) - 78

32 Ewaluacja problemowa realizowana w przedszkolach w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej „Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci”; „Dzieci są aktywne”; „Przedszkole wspomaga rozwój dzieci z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji”.

33 Ewaluacja problemowa realizowana w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych, placówkach kształcenia ustawicznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”; „Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji”; „Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych”.

34 Ewaluacja problemowa realizowana w placówkach oświatowo- wychowawczychw zakresie wskazanym przez Ewaluacja problemowa realizowana w placówkach oświatowo- wychowawczych w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej „Placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój wychowanków i umożliwiającą organizację pracy w sposób sprzyjający osiąganiu celów”; „Placówka wspomaga rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków oraz umożliwia korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego”.

35 Ewaluacja problemowa realizowana w placówkach doskonalenia nauczycieliw zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej Ewaluacja problemowa realizowana w placówkach doskonalenia nauczycieli w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający rozwojowi osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki”; „Placówka zaspokaja potrzeby osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki”; „Procesy edukacyjne są efektem współpracy nauczycieli i innych osób realizujących zadania placówki”; „Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych”.

36 Ewaluacja problemowa realizowana w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki w zakresie wskazanym przez Ministra Edukacji Narodowej „Placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój wychowanków”; „Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analiz badań zewnętrznych i wewnętrznych”.

37 Ewaluacje problemowe w zakresie wybranym przez Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty na podstawie wniosków z nadzoru pedagogicznego w publicznych i niepublicznych szkołach różnych typów „Dzieci/uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej”; „Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się” „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się”.

38 W zakresie kontroli: „Zgodność realizacji wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z ramowymi planami nauczania w publicznym gimnazjum” „Realizacja przez szkołę obowiązku prowadzenia zajęć wychowania fizycznego” w publicznych szkołach podstawowych, publicznych gimnazjach, publicznych szkołach ponadgimnazjalnych – 92 „Prawidłowość prowadzonych przez szkołę działań wychowawczych i zapobiegawczych wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem” w publicznych szkołach podstawowych, publicznych gimnazjach - 65

39 „Prawidłowość organizacji zajęć rewalidacyjnych, w tym liczba godzin i rodzaj tych zajęć oraz ich zgodność z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność w szkole ogólnodostępnej” w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, oddziałach ogólnodostępnych lub/i integracyjnych - 87 „Prawidłowość wydawania przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno - pedagogicznych orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego” - 31

40 Monitorowanie w zakresie: Proces wdrażania podstawy programowej kształcenia ogólnego i w zawodach.