7. Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej. Opracowała Helena Tomaszewska

PAŃSTWA, Z KTÓRYMI POLSKA MIAŁA ZŁE STOSUNKI Sytuacja międzynarodowa II Rzeczypospolitej po odzyskaniu niepodległości Sytuacja międzynarodowa po ukształtowaniu granic w 1922 r. była bardzo trudna PAŃSTWA, Z KTÓRYMI POLSKA MIAŁA ZŁE STOSUNKI SOJUSZNICY Niemcy – chciały odzyskać utracone na rzecz II RP ziemie. Łotwa – była wdzięczna za pomoc w wojnie z bolszewicką Rosją. ZSRR – chciał likwidacji II RP. Rumunia – szukała sojusznika obawiając się ZSRR . 1921 r. – układ sojuszniczy – wzajemna pomoc w przypadku wojny z Rosją radz. Litwa – chciała odzyskać Wileńszczyznę. Francja – była zainteresowana osłabieniem Niemiec. 1921 r. –układ sojuszniczy. – wzajemna pomoc w przypadku wojny z Niemcami. Czechosłowacja – zajęła Zaolzie, Spisz i Orawę. Czuliśmy się oszukani.

Sąsiedzi II Rzeczypospolitej Łotwa Litwa W.M. Gdańsk ZSRR Niemcy Czechosłowacja Rumunia

Pogorszenie się sytuacji międzynarodowej II RP w latach 20-ych Strony układu: zawarły go ZSRR i Niemcy Postanowienia: nawiązanie stosunków dyplomatycznych, oba rządy zobowiązały się zrezygnować z żądań finansowych wobec siebie tajne porozumienie wojskowe 1922 r. Układ w Rapallo Skutki dla ZSRR ZSRR zdobył dostęp do nowoczesnej, niemieckiej technologii; wyjście z izolacji Skutki dla Niemiec Niemcy mogli korzystać z radzieckich poligonów; wyjście z izolacji Skutki dla Polski Sojusz między dwoma największymi wrogami państwa polskiego spowodował wzrost zagrożenia II RP

Pogorszenie się sytuacji międzynarodowej II RP w latach 20-ych Konferencja w Locarno 1925 r. Uczestnicy: Niemcy, Francja, Belgia, Włochy, Wielka Brytania Tzw. „Pakt reński” gwarantował nienaruszalność niemieckiej granicy zachodniej z Francją i Belgią, gwarantami paktu stały się Wielka Brytania i Włochy, które zobowiązały się w razie agresji jednej ze stron udzielić pomocy stronie napadniętej, w osobnym układzie Belgia zrzekła się statusu neutralności. Skutki dla Polski Niemcy nie chciały zagwarantować swojej wschodniej granicy; w ten sposób zapowiedziały, że będą dążyć do jej zmiany. Ponieważ Francja wyraziła zgodę na ten pakt, jej wiarygodność jako naszego sojusznika znacznie zmalała.

Polityka zagraniczna Józefa Piłsudskiego po przewrocie majowym Cele: umocnienie pozycji międzynarodowej Polski osłabienie imperializmu radzieckiego poprzez zbudowanie za wschodnią granicą bloku państw połączonych federacją z Polską Polityka prometejska – wspieranie działalności ukraińskich, kozackich i kaukaskich organizacji antykomunistycznych. Idea „Międzymorza” – stworzenie federacji państw Europy Środkowo – Wschodniej pod przewodnictwem Polski Ocena koncepcji Piłsudskiego: Polska zbyt słabym państwem by narzucić swoją koncepcję sąsiadom (gosp. i polit.) Piłsudski nie wziął pod uwagę nierozwiązanych konfliktów między państwami Europy Środkowo Wschodniej: niechęci Litwy wobec Polski (kwestia Wileńszczyzny), niechęci Węgrów do Rumunów (kwestia Siedmiogrodu).

Polityka równowagi Józefa Becka Józef Beck Minister spraw zagranicznych 1932 – 1939 Polityka równowagi – polityka zachowania równowagi i równych odległości w stosunkach z Niemcami i ZSRR. Polegała na balansowaniu między Berlinem i Moskwą, utrzymywaniu poprawnych stosunków z jednym i drugim sąsiadem, a także wykorzystywaniu konfliktu między nimi z korzyścią dla Polski. Przyczyny wprowadzenia polityki równowagi: wzrost zagrożenia ze strony Niemiec po podpisaniu układu w Locarno zgoda na układ w Locarno zarówno Wielkiej Brytanii jak i Francji brak wiary w ochronę interesów Polski ze strony Francji, mimo układu z 1921 r.

Polityka równowagi Józefa Becka Układy z ZSRR Józef Beck Minister spraw zagranicznych 1932 – 1939 1932 r. – układ o nieagresji z ZSRR zabezpieczał polską granicę wschodnią. Został podpisany na trzy lata. 1934 r. – przedłużenie okresu obowiązywania układu o nieagresji do roku 1945. Polska wykorzystała istniejącą sytuację międzynarodową by przedłużyć układ: wzrost napięcia między Niemcami a ZSRR po dojściu Adolfa Hitlera do władzy, zerwanie stosunków dyplomatycznych między Wielką Brytanią, a ZSRR dążenie ZSRR do wyjścia z izolacji międzynarodowej ekspansja Japonii na Dalekim Wschodzie zaczęła zagrażać ZSRR, który potrzebował zabezpieczenia swojej granicy zachodniej.

Polityka równowagi Józefa Becka Układ z Niemcami Józef Beck Minister spraw zagranicznych 1932 – 1939 1934 r. – deklaracja o niestosowaniu przemocy między Niemcami, a Polską. Przyczyny podpisania deklaracji : Francja odmówiła wypowiedzenia wojny prewencyjnej Niemcom, której celem miało być obalenie rządów Adolfa Hitlera Niemcy obawiały się izolacji po dojściu Hitlera do władzy, Polska chciała zawrzeć sojusz by zbalansować zbliżenie z ZSRR i by bronić swoich interesów wobec sprzeciwu Francji.

Polityka równowagi Józefa Becka Skutki podpisania deklaracji z Niemcami Układ z Niemcami Negatywne Pozytywne Reakcja międzynarodowej opinii publicznej, głównie Francji, Czechosłowacji i ZSRR . Wymiana ambasadorów i otwarcie ambasady polskiej w Berlinie i niemieckiej w Warszawie. Ożywienie kontaktów gospodarczych i kulturalnych. Postrzeganie Polski jako sojusznika Adolfa Hitlera. Zakończenie wojny celnej z Niemcami (trwała od 1925 ) Niemcy zaprzestały agresywnej, antypolskiej propagandy. Poprawa sytuacji mniejszości polskiej w Niemczech. Władze Wolnego miasta Gdańska zaczęły respektować polskie prawa w tym mieście. Była to dobra karta przetargowa w stosunkach z ZSRR.

Umowy międzynarodowe zawarte przez II RP Data Państwa Główne postanowienia 19. 02.1921 Francja Oba państwa zobowiązały się pomagać sobie wzajemnie w razie agresji Niemiec. 3.O3.1921 Rumunia Oba państwa zobowiązały się pomagać sobie wzajemnie w razie agresji ZSRR. 25.07.1932 ZSRR Traktat o nieagresji (przedłużony w 1934 r. na 10 lat do 1945 r.) 26.01.1934 Niemcy Deklaracja o niestosowaniu przemocy.

Źródła zdjęć Slajd Źródło zdjęcia 3. http://pl.wikipedia.org 7. 8. 9.