OCENA JAKOŚCI PORTALI INTERNETOWYCH Prowadzenie: Paweł Marzec Katedra Informacji Naukowej i Bibliologii, UKW w Bydgoszczy

Toruń 2013

Program zajęć nr 1 Wprowadzenie: Użytkownicy serwisów internetowych Najważniejsze pojęcia Wynalazki HCI Normy Użyteczność Użytkownicy serwisów internetowych Uwagi o stronie głównej Test Kruga Toruń 2013

Wprowadzenie (pojęcia) Najważniejsze pojęcia Ergonomia Użyteczność HCI (Human Computer Interaction) Inżynieria użyteczności Toruń 2013

Wprowadzenie (ergonomia) Ergonomia to nauka zajmująca się zasadami i metodami dostosowania urządzeń i narzędzi do cech fizycznych i psychicznych człowieka. (Bralczyk Jerzy (red.), „Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów”. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2005) Twórcą pojęcia jest Wojciech Jastrzębowski (1799-1882) „Rys ergonomji czyli nauki o pracy, opartej na prawdach poczerpniętych z Nauki Przyrody" (1857) Badania dotyczące ergonomii rozpowszechniły się w latach 40 XX wieku. Toruń 2013

Wprowadzenie (wynalazki) Ergonomia systemów komputerowych Whirlwind – pierwszy system do obróbki informacji nietekstowych zaprojektowany przez Jaya Forrestera z MIT na zlecenie US Navy. Projekt ukończono w 1952. Posłużył on do stworzenia w 1958 systemu obronnego (SAGE – Semi-Automatic Ground Environment) Sketchpad - prototyp programu wykorzystującego bezpośrednie manipulowanie obiektami graficznymi, zrealizowany przez Ivana Sutherlanda w 1963 roku. Mysz komputerowa – wykorzystana jako część złożonego systemu NLS (oN-Line System), zaprojektowanego przez Douglasa Engelbarta 1968. Literatura: Piotr Gawrysiak, Cyfrowa rewolucja, Warszawa 2008. (Wizjonerzy HCI, s. 169-206.) Toruń 2013

Wprowadzenie (HCI) HCI (Human-computer interaction) dyscyplina koncentrująca się wokół projektowania, oceny, oraz wdrażania używanych przez człowieka interaktywnych systemów komputerowych wraz z badaniem zjawisk towarzyszących powstałym interakcjom. Literatura: Dlaczego HCI i użyteczność: http://hci.pjwstk.edu.pl/index.php?page=dlaczego- uzytecznosc Toruń 2013

Wprowadzenie (HCI) Obszary zainteresowań: projektowanie użytecznych systemów komputerowych (interfejsy) dobór odpowiednich funkcjonalności systemu, aby były dobrze dopasowana do potrzeb użytkownika, organizacja pracy wspomaganej komputerem, zwłaszcza pracy zespołowej, metody wykorzystywania w praktyce mobilnych rozwiązań informatycznych (urządzenia przenośne), wpływ informatyki na życie pozazawodowe, nawyki i zwyczaje użytkowników, w tym także dzieci i młodzieży. Literatura: HCI Bibliography: http://hcibib.org Toruń 2013

Wprowadzenie (Normy) ISO 9241 Ergonomics of human-system interaction Dotyczy wymagań ergonomicznych systemów komputerowych (sprzęt komputerowy, oprogramowanie, wyposażenie dodatkowe, bezpieczeństwo pracy, itp.) Składa się z 33 części Toruń 2013

Wprowadzenie (ISO 9241-11) ISO 9241-11 Guidance on usability Użyteczność - stopień, w jakim produkt wykorzystywany przez użytkowników w określonym kontekście, umożliwia sprawne, efektywne i satysfakcjonujące osiągnięcie określonych celów. ISO 9241-151 Guidance on World Wide Web user interfaces Toruń 2013

Wprowadzenie (Użyteczność) Inżynieria użyteczności (Usability engineering) badanie, testowanie i analizowanie działań użytkowników w trakcie interakcji z komputerem. Tworzenie systemów zgodnych z wszelkimi wymaganiami użytkowników. Użyteczność wg Nielsena możliwość wykorzystania przez użytkowników wszystkich funkcji systemu, poprzez zapewnie łatwość nauki, skuteczności użycia, łatwości zapamiętywania, braku błędów oraz satysfakcję użytkowania. Literatura: Jakob Nielsen, Useit.com: http://www.useit.com Toruń 2013

Użyteczne serwisy Użyteczne serwisy zapewniają użytkownikom: Użyteczne serwisy zapewniają właścicielom serwisów: zapoznanie się z pełną ofertą serwisu szybkie dotarcie do informacji realizację celów satysfakcję z zaspokojenia potrzeb przedłużenie czasu pobytu na stronie, chęć powrotu na stronę budowanie pozytywnego wizerunku, zmniejszoną liczbę błędów/reklamacji zwiększone dochody Toruń 2013

Toruń 2013

Użytkownicy serwisów internetowych Polski internauta W Polsce jest 18 mln internautów (dane z raportu firmy comScore za rok 2012) w lutym 2012 polski internauta spędził w Internecie ok. 30 h, odiedził 3442 strony Dane z badania NetTrack za rok 2011- Millward Brown SMG/KRC) ponad połowa Internetów (50,9%) korzysta z Internetu od ponad 5 lat; natomiast od 3 do 5 lat – 25,3% internautów. 70,8% internautów codziennie lub prawie codziennie korzysta z Internetu; 20,1% kilka razy w tygodniu Polacy najczęściej korzystają z Internetu w domu (95,2%) lub w pracy (23,5%), a także w szkole lub na uczelni (6,5%). Toruń 2013

Użytkownicy serwisów internetowych Badania Internetu : Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2008-2012 (GUS) http://www.stat.gov.pl/gus/nauka_technika_PLK_HTML.htm Wyniki badania MegaPanel (Gemius SA) http://www.pbi.org.pl/pl/wyniki-badania-megapanel Toruń 2013

Cechy internauty leniwy, niecierpliwy wiecznie spóźniony, nieufny, nieświadomy zagrożeń . Toruń 2013

Jak użytkownicy przeglądają strony WWW Użytkownicy chętnie korzystają z wyszukiwarek, Użytkownicy nie zagłębiają się w treść strony, Użytkownicy „skanują” strony w poszukiwaniu słów kluczowych. Liteartura: Steve Krug, Nie każ mi myśleć, Wyd. 2, Gliwice 2010 Toruń 2013

Doświadczenie użytkowników sieci Czas przebywania na stronach WWW Źródło: Jakob Nielsen, Marie Tahir. Funkcjonalność stron WWW. 50 witryn bez sekretów. Gliwice 2006. Toruń 2013

Doświadczenie użytkowników sieci Przewijanie ekranów. Toruń 2013

Doświadczenie użytkowników sieci Miejsca kliknięć użytkowników. Toruń 2013

Przepis na użyteczny serwis Projektowanie zorientowane na użytkownika, Przestrzeganie wytycznych użyteczności Ewaluacja serwisu na wszystkich etapach rozwoju projektu: Testy użyteczności Listy kontrolne (inspekcje) Ocena heurystyczna (inspekcje) Spacer poznawczy (inspekcje) Inne techniki ewaluacji (analizy eksperckie (inspekcje), badania z udziałem użytkowników) Toruń 2013

Test Kruga Co to za witryna? Jaką nazwę nosi ta podstrona? Jakie są główne kategorie serwisu? Jakie opcje mam do wyboru na aktualnym poziomie hierarchii? Gdzie się znajduję w stosunku do całej hierarchii? Jak mogę czegoś poszukać? Toruń 2013

Makieta funkcjonalna strony WWW Źrodło: Tomasz Krawatka, Kurs usability: http://www.webusability.pl/kurs-usability-2.pdf Toruń 2013

Literatura: R. Drózd, Webaudit Blog: http://www.webaudit.pl Piotr Gawrysiak, Cyfrowa rewolucja, Warszawa 2008. T. Krawatka, Webusability.pl: http://www.webusability.pl S. Krug, Nie każ mi myśleć, Wyd. 2., Gliwice 2010. J. Nielsen, H. Loranger, Optymalizacja funkcjonalności serwisów internetowych, Gliwice 2007. J. Nielsen, M. Tahir. Funkcjonalność stron WWW. 50 witryn bez sekretów. Gliwice 2006. J. Nielsen, Useit.com: http://www.useit.com M. Pearrow, Funkcjonalność stron internetowych, Gliwice 2002. PJWSTK Koło Naukowe HCI: http://hci.pjwstk.edu.pl Toruń 2013

Test Kruga - ćwiczenia serwis_2 >>> serwis_1 >>> Co to za witryna? Jaką nazwę nosi ta podstrona? Jakie są główne kategorie serwisu? Jakie opcje mam do wyboru na aktualnym poziomie hierarchii? Gdzie się znajduję w stosunku do całej hierarchii? Jak mogę czegoś poszukać? Toruń 2013

Dziękuję z uwagę Toruń 2013