Czy czeka nas proces masowych przekształceń szpitali? Proces przekształceń – elementy krytyczne i wybrane dobre praktyki Śniadanie prasowe Warszawa, 25 kwietnia 2013 r.

Agenda 1. Czy 2013 rok okaże się rokiem przekształceń szpitali? Dlaczego teraz? Liczba szpitali publicznych do przekształceń Możliwe czynniki hamujące przekształcenia 2. Wybrane dobre praktyki w ramach procesów przekształceniowych i po przekształceniach 3. Podsumowanie

Czy 2013 rok okaże się rokiem przekształceń szpitali?

Dlaczego teraz? Konieczna decyzja jeżeli ujemny wynik finansowy Obowiązek zmiany formy organizacyjno-prawnej SPZOZ albo jego likwidacji (jeżeli ujemny wynik finansowy nie może być pokryty) powstaje po raz pierwszy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za pierwszy rok obrotowy rozpoczęty po dniu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej. Umorzenie zobowiązań publiczno- prawnych Jeżeli podmiot tworzący przekształcił SPZOZ w spółkę do dnia 31 grudnia 2013 r., umarza się niektóre zobowiązania publicznoprawne przejęte od SPZOZ. Umorzenie dotyczy zobowiązań głównie publicznoprawnych znanych na dzień 31 grudnia 2009. Dotacje na spłatę zobowiązań Podmiot tworzący, który przekształcił SPZOZ w spółkę może ubiegać się o dotację celową z budżetu państwa z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań (głównie cywilnoprawnych) przejętych od SPZOZ – do dnia 31 grudnia 2013 r.

W Polsce funkcjonuje ~615 szpitali publicznych… Liczba szpitali publicznych w Polsce Segmentacja szpitali D A. Publiczne przekształcone w spółki z o.o.* B. Publiczne SPZOZ C. Resortowe D. Uniwersyteckie A C B Źródło: Baza szpitali Deloitte * liczba szpitali przekształconych jest wyższa – na koniec 2012 141 szpitali zostało przekształconych, ale część z nich nie jest już szpitalami publicznymi

…wśród nich 250-300 szpitali do przekształceń w kolejnych latach… Liczba szpitali do przekształcenia 615 szpitali publicznych… …minus szpitale, które już zostały przekształcone oraz cały czas są w rękach powiatów/województw (100) …minus około 99 szpitali resortowych oraz uniwersyteckich, których przekształcenie jest mniej prawdopodobne… ….ostatnim filtrem są szpitale, które nie generują strat i przez to nie są w pierwszej kolejności do transformacji… …zostaje około 250-300 szpitali do przekształcenia 615 515 416 250-300 Źródło: Baza szpitali Deloitte

…najwięcej w województwie mazowieckim, śląskim oraz wielkopolskim Rozkład szpitali do przekształcenia na województwa W województwie mazowieckim, śląskim i wielkopolskim znajduje się najwięcej potencjalnych szpitali do przekształcenia Do tej pory najbardziej aktywnymi województwami w zakresie przekształceń szpitali były dolnośląskie oraz śląskie Pomorskie 10-20 Warmińsko-mazurskie 20-30 Zachodnio- pomorskie 10-20 Kujawsko- pomorskie 10-20 Podlaskie 10-20 Mazowieckie >30 Lubuskie 10-20 Wielkopolskie >30 Łódzkie 10-20 Lubelskie 20-30 Dolnośląskie 20-30 Świętokrzyskie 10-20 Opolskie 10-20 Śląskie >30 Podkarpackie 20-30 Małopolskie 10-20 Źródło: Baza szpitali Deloitte

Spodziewamy się 40-50 przekształceń jeszcze w roku 2013 Dynamika przekształceń szpitali 2000-2013 Faza I Faza II Faza III Przyspieszenie przekształceń w 2013 ze względu na: zmiany regulacyjne oraz ostatni rok funkcjonowania państwowego programu wsparcia dla procesu przekształceń szpitali 181-191 Źródło: Baza szpitali Deloitte

Możliwe czynniki hamujące proces przekształceń szpitali 1 Prezentacja wyniku finansowego na poziomie szpitala 2 Umorzenie jedynie tych zobowiązań publicznoprawnych, które znane były na koniec 2009 r. (niemniej jednak, dotacja na zobowiązania może być uzyskana w celu spłaty zadłużenia szpitali powstałego także w latach 2010-2013) 3 Gotowość jednostek samorządu terytorialnego do wsparcia SPZOZ w zakresie pokrycia ujemnego wyniku finansowego za 2012 rok (versus kwestia kontroli zadłużenia publicznego) 4 Kalendarz wyborów samorządowych (wybory odbędą się w 2014 roku)

Wybrane dobre praktyki w ramach procesów przekształceniowych i po przekształceniach

Jak przygotować i przeprowadzić przekształcenie? Przekształcenie można podzielić na dwa podstawowe etapy Etap menedżerski Planuje się przeprowadzenie właściwej restrukturyzacji Etap prawny W którym następuje zmiana formy organizacyjno-prawnej

Restrukturyzacja jest kluczowym elementem przekształcenia – trzeba się do niej przygotować Przykład podejścia do restrukturyzacji szpitala Faza 3 Rozwój długoterminowy Faza 2 Właściwa restrukturyzacja Faza 1 Quick wins Redukcja/restrukturyzacja zadłużenia Ścisłe planowanie przepływów pieniężnych Bieżąca kontrola każdej płatności Nacisk na ściąganie wszystkich należności (w tym należności za nadwykonania) Zbycie niepotrzebnych zapasów Renegocjacja umów z dostawcami i odbiorcami oraz ścisła kontrola nowych umów i zamówień Wzmocnienie kontroli nad poza-podstawowymi składnikami płac Przemyślenie wykorzystania lokalizacji Redukcja personelu nie-medycznego Analiza i obserwacja rentowności usług Renegocjacja kontraktu z NFZ oraz zwiększenie nowego kontraktu Wewnętrzna reorganizacja szpitala Zwiększanie efektywności personelu medycznego oraz infrastruktury medycznej Outsourcing wybranych funkcji (np. catering, sprzątanie, diagnostyka) Centralizacja zakupów (np. materiałów i narzędzi medycznych) Sprzedaż niepotrzebnego majątku Zmiana struktury świadczonych usług medycznych Przygotowanie planu rozwoju długoterminowego Inwestycje w narzędzia do zarządzania Rozwój zgodny z planem długoterminowym Dostosowanie zakresu usług i ich jakości do planów długoterminowych Inwestycje w infrastrukturę (m.in. nowe funkcje szpitalne i wyposażenie)

Zmiana formy organizacyjno-prawnej SPZOZ na mocy aktu przekształcenia staje się spółką kapitałową. Akt przekształcenia sporządza organ wykonawczy jednostki samorządu. Dniem przekształcenia SPZOZ w spółkę jest dzień wpisania tej spółki do rejestru przedsiębiorców. Spółka z dniem przekształcenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki, których podmiotem był SPZOZ. Z dniem przekształcenia, pracownicy przekształcanego SPZOZ stają się z mocy prawa pracownikami spółki. Stosunki pracy osób zatrudnionych w SPZOZ na podstawie powołania wygasają z dniem przekształcenia.

Kwestie podatkowe w przekształceniach Potencjalne oszczędności VAT Wyzwania związane z CIT Alokacja kosztów zakupów do sprzedaży opodatkowanej (możliwość odliczenia VAT na zakupach / kosztach „ogólnych”) Oszczędności podatkowe na zakupach inwestycyjnych Dostawa sprzętu medycznego versus outsourcing usług medycznych Kwestia potencjalnego opodatkowania VAT nieruchomości, jeżeli będą wnoszone aportem do nowotworzonych spółek Spółki prowadzące działalność w zakresie ochrony zdrowia – co do zasady - nie korzystają ze zwolnienia w CIT (inaczej niż SPZOZy) Ulga z tytułu nabycia nowych technologii Możliwość tworzenia Podatkowej Grupy Kapitałowej

Podsumowanie

Kluczowe wnioski 2013 – rokiem decyzji w kwestii przekształceń szpitali Jeżeli SPZOZ posiada ujemny wynik finansowy w 2012 podmiot tworzący musi podjąć decyzję o: a) pokryciu ujemnego wyniku; b) likwidacji SPZOZ; c) przekształceniu formy organizacyjno-prawnej SPZOZ w spółką kapitałową Wsparcia państwa w procesie przekształceń w 2013 Przekształcenie SPZOZ w 2013 daje szanse na umorzenie niektórych zobowiązań publicznoprawnych oraz ubieganie się o dotację celową z budżetu państwa z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań (głównie cywilnoprawnych) przejętych od SPZOZ Ciągle duży potencjał przekształceń 250-300 szpitali wojewódzkich/powiatowych do przekształceń w kolejnych latach 40-50 przekształceń szpitali jeszcze w 2013 roku Rosnący nacisk na kontrolę zadłużenia publicznego (również na poziomie samorządów) powinien wpłynąć na wzrost liczby przekształcanych szpitali w kolejnych latach Restrukturyzacja kluczowym elementem przekształcenia Kluczowym elementem przekształcenia jest przygotowanie oraz skuteczne wdrożenie restrukturyzacji szpitala, której celem będzie osiągnięcie lub poprawa rentowności Przekształcenie bez osiągnięcia trwałej rentowności szpitala jest procesem groźnym dla lokalnego rynku medycznego oraz pacjentów (może się skończyć upadkiem szpitala) Możliwość optymalizacji podatkowej Zmiana statusu podatkowego – SPZOZ versus Sp. z o.o. Możliwość wykorzystania optymalizacji podatkowych

Kontakt Michał Kłos Doradca Podatkowy, Dyrektor, Dział Doradztwa Podatkowego e-mail: mklos@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 08 28 Tel. kom. +48 601 28 46 19 Bartosz Krawczyk Manager, Dział Konsultingu e-mail: bkrawczyk@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 01 33 Tel. kom. +48 605 20 10 26 Tomasz Rutkowski Radca prawny, Managing Associate w Deloitte Legal e-mail: trutkowski@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 04 90 Tel. kom. +48 603 99 43 29

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas