Kryzys i upadek komunizmu w Europie Hubert Kurkiewicz kl. I A

Kryzys wewnętrzny ZSRR

Centralnie sterowana gospodarka wraz z niezależnymi od stanowiska płacą powodowały pogrążanie się kraju w kryzysie ekonomicznym. Nieodpowiedzialne eksperymenty gospodarcze jak np. Odwracanie brzegu rzek czy stosowanie dużych ilości nawozów sztucznych powodowało katastrofy ekologiczne Obniżono nakłady na naukę, co przyczyniło się do spadku poziomu nauczania i opieki medycznej Powszechnym problemem stał się alkoholizm

Propaganda Propaganda używała coraz to zmyślniejszych kłamstw by zatajać brutalną prawdę. Społeczeństwo zaczęło tracić wiarę w komunizm i głoszone przez niego ideały. Mimo to głoszono, że kraj odnosi sukcesy ekonomiczne.

Konflikt afgański

Lata 70. W Afganistanie obalono monarchię, a rządy do roku 1978. zaczęła sprawować armia. Następnie władzę przejęli komuniści, którzy przystąpili do wprowadzania radykalnych zmian w tym muzułmańskim kraju We wrześniu 1979 r. zamordowano przywódcę afganistanu Nura Mohammada, co przekonało zsrr do wkroczenia z armią

25 grudzień 1979 r. Wojska radzieckie wkroczyły na terytorium Afganistanu, opanowały lotniska Władcą został komunista Babrak Karmal Wkrótce Stany zjednoczone zaczęły wspierać finansowo i militarnie mudżahedinów, czyli bojowników islamskich. Walki toczyły się do lutego 1989 r. kiedy to wojska sowieckie musiały się wycofać. W wyniku późniejszych walk władzę w Afganistanie zdobyli radykalni muzułmanie- talibowie.

Konstantin Czernienko Jurij Andropow Konstantin Czernienko Michaił Gorbaczow Przejął kraj będący w słabej kondycji po rządach Leonida Breżniewa. Nie zdążył wprowadzić planowanych zmian. Przywódca KPZR. Walczył z opozycją, wzmocnił kampanię antyreligijną oraz rusyfikację. Rządził przez rok do śmierci w marcu 1985 r. kiedy to nowym sekretarzem generalnym został Michaił Gorbaczow. Jego hasłami przewodnimi były pierestrojka (przebudowa), głasnost (jawność) i uskorienie (przyspieszenie). Przeprowadził on wymianę kadr państwowych na młodsze. W ramach głasnosti ludzie dowiedzieli się o nadużyciach w warstwie rządzącej. Postaci

Jesień ludów Państwa bloku wschodniego podpisały w 1975 r. Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie zobowiązującego do respektowania praw człowieka. Na Węgrzech powołano komitety helsińskie monitorujące przypadki naruszania praw człowieka W Polsce proces przemian zakończył się w czerwcu 1989 r. kiedy to zorganizowano wybory, w których wystartować mogła opozycja. W Czechosłowacji nie zezwalano na działalność opozycji. Do zmian doprowadziły manifestacje rozpoczęte w listopadzie 1989 r. Po 10 dniach powołano nowy rząd a prezydentem został Vaclav havel.

Upadek komunizmu w nrd. Obywatele nrd zaczęli masowo emigrować na Zachód. 18 października 1989 r. ze stanowiska ustąpił sekretarz generalny Erich Honecker. 9 listopada ogłoszono otwarcie granic. Nie dopracowano jednak szczegółów, prez co tysiące ludzi ruszyło niszczyć mur berliński. Zdezorientowani strażnicy nie otrzymali wytycznych, przez co zezwolili na usunięcie muru. W październiku 1990 r. wszedł traktat jednoczący NRD z RFN.

Rozpad zsrr 11 marca 1990 r. niepodległość ogłosiła Litwa. W sierpniu następnego roku zorganizowano nieudany zbrojny pucz przeciwko tamtejszemu rządowi. Po tych wydarzeniach w Związku radzieckim wzmocniły się tendencje niepodległościowe. 8 grudnia 1991 r. w Puszczy Białowieskiej przypięczowano dokument Wspólnoty Niepodległych Państw. Gorbaczow, jako ostatni prezydent, 19 grudnia 1991 r. ogłosił rozwiązanie ZSRR.