Janusz Korczak

Janusz Korczak - a właściwie Henryk Goldszmit, ps Janusz Korczak - a właściwie Henryk Goldszmit, ps. Stary Doktor urodził się 22 lipca 1878 r. lub 1879 r., a zmarł 6 sierpnia 1942 roku. Był on pedagogiem (twórca słynnego antyautorytarnego systemu wychowania), pediatrą, pisarzem oraz prekursorem walki o prawa dziecka.

Młodość W latach szkolnych uczył się w ośmioklasowym gimnazjum na warszawskiej Pradze. Była to szkoła rosyjska, gdzie panowała żelazna dyscyplina. Jako 15-latek udzielał korepetycji, gdyż jego rodzina po śmierci ojca znalazła się w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Następnie studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Cesarskiego, a w 1899 roku wyjechał do Szwajcarii, by lepiej zapoznać się z twórczością pedagogiczną Pestalozziego. Szczególnie interesował się szkołami, szpitalami dziecięcymi oraz bezpłatnymi czytelniami dla dzieci i młodzieży. W 1905 roku otrzymał dyplom lekarza.

Korczak dzieciom Był współzałożycielem Domu Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie, który działał od 1912 do 1942 roku. Następny sierociniec - Nasz Dom - był wybudowany dla dzieci polskich (1919-1936). Korczak żądał równouprawnienia dziecka, poważnego traktowania spraw dzieci i młodzieży, szacunku dla najmłodszych. Dom Sierot – sierociniec dla dzieci, zdjęcie z około 1935 roku. Korczak mieszkał na poddaszu.

Twórczość Najbardziej znaną powieścią Janusza Korczaka jest „Król Maciuś Pierwszy”, pokazujący, jak dziecięca wrażliwość, spontaniczność i pomysłowość mogą zmienić rzeczywistość, ale też jak skutecznie walczy z tym świat dorosłych. Opowieść o chłopcu, który jako władca - reformator świata - podejmuje próbę zrównania w prawach dzieci i dorosłych, jest też w dużym stopniu opowieścią o samym Korczaku. Książkę przetłumaczono na ponad 20 języków.

najbardziej znane: „Jak kochać dziecko”, „Prawo dziecka do szacunku”. Janusz Korczak napisał również wiele innych książek dla dzieci m.in. „Bankructwo Małego Dżeka”, „Kajtuś Czarodziej”, „Kiedy znów będę mały” oraz dzieła pedagogiczne - najbardziej znane: „Jak kochać dziecko”, „Prawo dziecka do szacunku”. „Tak samo dziecko uczy się na świecie żyć, jak uczy się w szkole czytać, pisać i liczyć.” Janusz Korczak Nie ma dzieci - są ludzie – pisał.

„Skromny w swych sądach o wszechświecie, głęboko przywiązany do zasad etyki bez sankcji, ukazuje nam także zagadkę rzeczywiście nadludzkiej siły miłości.” Czesław Miłosz, polski poeta, laureat Literackiej Nagrody Nobla, nasz patron szkoły

Fragment rękopisu Janusza Korczaka

W latach 1926-1930 redagował gazetkę "Mały Przegląd", która była pismem kierowanym do dzieci. Był on także autorem pogadanek radiowych (1935-1936), gdzie głosił prawa dziecka oraz obronę tych praw.

Rok Korczaka Rok 2012 został ogłoszony przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej Rokiem Janusza Korczaka. Zabiegał o to rzecznik praw dziecka Marek Michalak. Mam nadzieję, że będzie to także rok praw dziecka - powiedział. W 2012 r. przypadają dwie ważne rocznice związane z postacią Janusza Korczaka - 70. rocznica śmierci w obozie zagłady w Treblince i 100. rocznica założenia przez niego Domu Sierot przy ulicy Krochmalnej w Warszawie (obecnie Jaktorowskiej).

Wypowiedź Pierwszej Damy RP - Anny Komorowskiej: „Rok Janusza Korczaka może stać się okazją do refleksji nad trzema ideałami Korczakowskimi: godnością dziecka, jego prawami i dziecięcym obywatelstwem. Stary Doktor podkreślał pomijany często fakt, że dziecko jest człowiekiem. Zniósł podział na dorosłych i dzieci. Chciał, aby dzieci zaczęły być traktowane podmiotowo. Trzeba z nimi rozmawiać, wsłuchiwać się w ich słowa, rozumieć, poznać i otworzyć się na ich potrzeby, a przede wszystkim mieć dla nich czas. Dziecko to osoba, która ma swoją godność i wolność, a swoje obywatelskie miejsce w rodzinie, szkole i społeczeństwie. Trzeba tylko stworzyć mu warunki rozwoju wszędzie tam, gdzie przebywa. To podstawa szacunku i respektowania jego wyjątkowości i odrębności. W roku poświęconym Januszowi Korczakowi zastanówmy się nad tym co możemy zrobić, by życie dziecka było pełniejsze i bardziej radosne. Z dzieci, które mają dobre dzieciństwo wyrosną twórczy i szczęśliwi ludzie.”

Nawet nasze polskie Google uhonorowało specjalną grafiką doodle Rok Janusza Korczaka:

Film pt. „Korczak" Pamiętacie? I poszli na wycieczkę… „Korczak” Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Agnieszka Holland Muzyka: Wojciech Kilar Film nakręcony w roku 1990. Opowiada o czasach II wojny światowej i najtragiczniejszych chwilach życia doktora Janusza Korczaka – pisarza, pedagoga, przyjaciela dzieci obdarzonego wielkim sercem. Trzy lata wojny spędzone w sierocińcu w warszawskim getcie, wypełnione były heroicznymi zmaganiami o zapewnienie wychowankom minimum egzystencji i uchronienie ich przed utratą godności.

Śmierć Janusz Korczak zginął wraz z podopiecznymi niemieckim obozie zagłady w Treblince w 1942 roku, mimo że miał możliwość ucieczki.

KONIEC Prezentację przygotowały Joanna Wynalek i Izabela Sabaj pod opieką p. Danuty Jankowskiej – Okoń.