PROGRAM EDUKACYJNY „Trzymaj formę!” Podsumowanie II edycji programu województwo warmińsko-mazurskie Aleksandra Wasilewska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Olsztynie

Jak szkoły realizowały program? „Trzymaj Formę!” Jak szkoły realizowały program?

SZKOŁY Liczba szkół zgłoszonych do programu: 205 Liczba sprawozdań otrzymanych ze szkół: 188 (87,8%) Liczba uczniów biorących udział w programie: 28 636 - ze szkół podstawowych – 1531 - z gimnazjów – 27 105 72% populacji uczniów ze szkół objętych programem

KOORDYNATORZY SZKOLNI 190 osób, w tym: nauczyciele biologii – 78 nauczyciele WF – 47 pedagodzy szkolni - 12 pielęgniarki szkolne – 11 nauczyciele chemii – 6 wychowawcy klas – 6 nauczyciele świetlicy – 5

nauczyciele matematyki – 4 nauczyciele bibliotekarze - 4 nauczyciele języka polskiego – 3 dyrektorzy szkół - 3 nauczyciele geografii – 2 nauczyciele nauczania zintegrowanego – 2 nauczyciel wychowania do życia w rodzinie - 1 nauczyciel języka angielskiego - 1 nauczyciele przyrody – 1 nauczyciel techniki - 1 wychowawca w internacie - 1 higienistka szkolna – 1 instruktor odnowy biologicznej - 1

PRACOWNICY SZKOŁY ZAANGAŻOWANI W REALIZACJĘ PROGRAMU 967 osób, w tym: wychowawcy klas – 333 nauczyciele WF – 236 nauczyciele biologii – 106 pielęgniarki szkolne – 52 nauczyciele świetlicy – 32 pedagodzy szkolni - 29 nauczyciele języka polskiego - 20 rada rodziców - 18

nauczyciele matematyki – 17 nauczyciele plastyki -16 nauczyciele chemii – 14 nauczyciele informatyki - 13 nauczyciel techniki - 11 opiekunowie samorządu uczniowskiego – 9 nauczyciele języków obcych – 8 nauczyciele historii – 7 kucharki - 6 nauczyciele przyrody – 4 opiekunowie zespołów terapeutycznych – 4 intendentki – 4 nauczyciele bibliotekarze – 4

nauczyciele nauczania zintegrowanego – 3 nauczyciele geografii – 3 dyrektorzy szkół - 3 dietetyczki - 3 ajenci sklepików szkolnych – 3 opiekun sklepiku szkolnego –2 nauczyciele wych.do życia w rodzinie – 2 katecheci - 2 nauczyciel muzyki - 1 nauczyciel żywienia człowieka - 1 higienistka szkolna – 1

W JAKI SPOSÓB PRZKAZANO RODZICOM INFORMACJE O REALIZOWANYM PROGRAMIE? Zaprezentowano program na zebraniu ogólnym rodziców uczniów szkoły: 27,7% szkół Zaprezentowano program na zebraniach rodziców w poszczególnych klasach: 37,8% szkół Poinformowano rodziców o programie poprzez skierowanie do nich listu: 1,7% szkół W inny sposób przekazano rodzicom informacje o programie: 14,1% szkół punkt informacyjny na korytarzu szkolnym podczas wywiadówki semestralnej poprzez ulotki, formy wizualne, informacje na stronach internetowych na spotkaniu rodziców z pielęgniarka szkolną podczas uroczystości szkolnej na dyżurach pedagogicznych podczas rozmów indywidualnych Nie informowano rodziców o programie: 18,6% szkół

Czy opracowano w szkole własny projekt edukacyjny zawierający: Średnia liczba godzin lekcyjnych przeznaczanych na realizację programu w jednej klasie: 2-48 Czy opracowano w szkole własny projekt edukacyjny zawierający: temat, cele, zadania, osoby odpowiedzialne, terminy realizacji, sposób i kryteria oceny efektów? 1. Tak – 66 szkół (35,1%) 2. Nie – 122 szkoły

TYTUŁY/TEMATY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH OPRACOWANYCH W SZKOŁACH? „Racjonalne żywienie w wieku 13-16 lat” „Zdrowy styl życia – prawidłowe odżywianie” ,,Ruch i dietę wprowadź w życie, będziesz czuł się znakomicie” „Żyj zdrowo, a życie upłynie ci kolorowo” „Jedz zdrowo - zażywaj ruchu” ,,Zdrowi piękni, długowieczni” ,,Trzymaj formę - zostań orłem” „Sprawnym być – zdrowym być” „Aktywny styl życia – ruch” „Aby zdrowym być” „Żyj zdrowo”

„Klasowy model zdrowego stylu życia” „ Zdrowie to dobry kontakt z samym sobą” „Trzymaj Formę ! Więcej ruszaj się i licz kalorie” „Trzymaj formę – w zdrowym ciele zdrowy duch” „Znaczenie racjonalnego odżywiania dla zdrowia. Rola ruchu w prawidłowej przemianie materii” „Prawidłowe odżywianie a rozwój dziecka” „Trzymaj formę! Odżywiaj się zdrowo!” „ Smak różnych regionów Polski” „Nie jedz tyle – bądź motylem” „Mamo tato jedzmy zdrowo” „Żyj zdrowo i aktywnie” „Czy wiesz co jesz?” „Wybierz zdrowie” „Trzymaj formę”

„Trzymaj Formę- żyj zdrowo, myśl o przyszłości” „Trzymaj formę – przyszła wiosna” „Trzymaj formę – będziesz wielki” „Trzymaj formę - z nami ćwicz, aby coraz zdrowszym być” „Trzymaj formę czyli zdrowy styl życia” „Najważniejsza jest aktywność fizyczna” „Trzymaj Formę - żywienie człowieka” „Czy wiesz, co jesz- trzymaj formę” „W zdrowym ciele zdrowy duch” „Aktywnie, wesoło, sportowo” „Jedz zdrowo mądra głowo” „Bądź fitness czyli w formie” „Dbam o swoje zdrowie” „Żyj zdrowo - kolorowo”

KTO WŁĄCZYŁ SIĘ DO OPRACOWANIA PROJEKTU EDUKACYJNEGO? 1. Koordynator szkolny – w 66 szkołach (100%) 2. Nauczyciele – w 66 szkołach (100%) 3. Pielęgniarka szkolna - w 29 szkołach (43,9%) 4. Uczniowie – w 47 szkołach (71,21%) 5. Rodzice - w 17 szkołach (25,75%) 6. Inne osoby: dyrektor szkoły - w 2 szkołach wykładowca uniwersytecki – w 1 szkole ajent sklepiku – w 1 szkole pedagog – w 1 szkole lekarz – w 1 szkole

FORMA PREZENTACJI REZULTATÓW PROJEKTU imprezy szkolne – 43,9% szkół apele – 12,1% szkół rady pedagogiczne – 10,6% szkół wystawy/ekspozycje –10,6% szkół gazetki szkolne – 9% szkół spotkania z rodzicami – 9% szkół strony internetowe – 3% szkół turnieje sportowe – 3% szkół konkursy – 3% szkół imprezy lokalne – 1,5% szkół przedstawienia– 1,5% szkół

JAKIE UMIEJĘTNOŚCI MIAŁA ZDOBYĆ MŁODZIEŻ POPRZEZ UDZIAŁ W PROGRAMIE? dokonywanie wyborów produktów spożywczych zgodnie z zasadami racjonalnego odżywiania stosowanie zasad prawidłowego żywienia w życiu codziennym układanie jadłospisu zgodnie z zasadami racjonalnego żywienia prawidłowe przygotowywanie posiłków dbałość o zachowanie odpowiedniej wagi

umiejętność mierzenia tętna, należnej masy ciała, zapotrzebowania energetycznego, wartości energetycznej posiłków, ocena własnej wydajności i sprawności fizycznej. dostrzeżenie zaburzeń wynikających z nieprawidłowego odżywiania (anoreksja, bulimia, otyłość) dobór form aktywności fizycznej do własnych możliwości umiejętność spędzania wolnego czasu poprzez aktywny wypoczynek samodzielne wyszukiwanie informacji zawartych w różnych źródłach umiejętność pracy w grupie oraz prezentacji zebranych informacji korzystanie z praw konsumenta umiejętność czytania etykiet na produktach spożywczych.

INSTYTUCJE I ORGANIZACJE, KTÓRE WSPIERAŁY LUB WSPÓŁPRACOWAŁY PRZY REALIZACJI PROGRAMU Urzędy Miast i Gmin (11) Starostwa Powiatowe (2) Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (2) Miejskie i Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej (3) Zakłady Opieki Zdrowotnej (3) Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna (1) Nadleśnictwo (1) Dom Kultury (1)

Klub Garnizonowy (1) Szkoła wyższa (1) Ośrodek Sportu i Rekreacji (1) Klub sportowy (1) Siłownia (1) Stowarzyszenia (4) Spółdzielnie mieszkaniowe (2) Sklepy spożywcze i piekarnie (3) Firmy produkujące żywność (5) Firma ubezpieczeniowa (1) Wydawnictwo oświatowe (1) Bank (1) PCK

JAKI BYŁ ZAKRES TEGO WSPARCIA LUB WSPÓŁPRACY? Pomoc w organizacji imprez prozdrowotnych Zakup nagród na konkursy Zakup materiałów i artykułów spożywczych Udostępnianie pomieszczeń i sprzętu nagłaśniającego Dofinansowanie realizacji programów Prowadzenie edukacji (wykłady, prelekcje) Bezpłatny transport Udostępnianie sprzętu sportowego i obiektów sportowych

POKAZY I ĆWICZENIA, KTÓRE ODBYWAŁY SIĘ W RAMACH PROGRAMU Najczęściej wymieniano: przygotowywanie sałatek i innych posiłków układanie jadłospisów (także w języku angielskim) obliczanie BMI, interpretacja wyników tworzenie modeli przestrzennych piramidy zdrowia analizy etykiet produktów oznaczonych GDA wystawy prac plastycznych określanie poziomu wydolności i sprawności fizycznej pokaz mierzenia tętna i ciśnienia krwi pokazy technik relaksacyjnych ćwiczenia gimnastyczne/układy taneczne/ gry i zabawy ruchowe aerobik/fitness wycieczki rowerowe

ZADANIA POWIERZONE UCZNIOM Najczęściej wymieniano: przygotowanie i przeprowadzenie ankiet nt. odżywiania się uczniów przygotowywanie gazetek informacyjnych, ulotek, plakatów opracowywanie haseł/wierszy/reklam promujących zdrowy styl życia przygotowywanie prezentacji multimedialnych opracowywanie informacji na stronę internetową szkoły przygotowywanie potraw przygotowywanie przestawień profilaktycznych współorganizacja i prowadzenie imprez sportowych/festynów/konkursów prowadzenie edukacji w środowisku rówieśniczym: –pogadanki, lekcje, punkty informacyjne, audycje w szkolnym radio

Trudności w realizacji programu ze strony nauczycieli– brak umiejętności pracy metodą projektu, małe zaangażowanie w działania i współpracę z koordynatorem szkolnym programu zbyt mało czasu na realizację programu ze względu na przepełniony harmonogram zajęć edukacyjnych i kulturalnych szkoły ograniczone możliwości finansowe przy zakupie środków i pomocy do realizacji programu małe zaangażowanie i zainteresowanie rodziców realizacją programu trudności lokalowe – brak wolnych pomieszczeń, w których mogłyby odbywać się spotkania robocze z uczniami

Trudności w realizacji programu w szkołach wiejskich – ze względu na to, że dzieci dojeżdżają do szkoły, nie było możliwości organizowania spotkań z uczniami w godzinach pozalekcyjnych; realizacja programu była możliwa tylko w ramach lekcji i kosztem lekcji zbyt mała ilość materiałów dla uczniów, brak materiałów dla rodziców wypełnianie druku sprawozdania

Ocena pomocy dydaktycznych stworzonych do realizacji programu Rodzaj pomocy/ocena Bardzo słaby(a) Słaby(a) Średni(a) Dobry(a) Bardzo dobry(a) Poradnik dla realizatora programu 11,7% szkół – brak odpowiedzi 0,6% szkół 3,6% 44,6% 50,6% Broszura dla ucznia 10,6% szkół – brak odpowiedzi 41,7% 53,6% Plakat 12,7% szkół – brak odpowiedzi 1,2% szkół 0,0% 2,4% 38,4% 57,9% Strona internetowa 10,7% 40,9% 48,2%