WIELOFUNKCYJNOŚĆ OBSZARÓW „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa Inwestująca w obszary wiejskie” WIELOFUNKCYJNOŚĆ OBSZARÓW WIEJSKICH Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał opracowany przez Częstochowskie Stowarzyszenie Rozwoju Małej Przedsiębiorczości Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 1 1

Wielofunkcyjny rozwój wsi Według Kłodzińskiego to umiejętne wkomponowanie w przestrzeń wiejską dodatkowych funkcji pozarolniczych 2

Wielofunkcyjny rozwój wsi Jest to polityka wspierania procesu tworzenia pozarolniczych miejsc pracy na obszarach wiejskich i zmniejszania uzależnienia mieszkańców wsi od dochodów rolniczych. Proces ten nazywa się niekiedy „dezagraryzacją wsi". 3

Dywersyfikacja wsi Dywersyfikacja terenów wiejskich to wprowadzanie na nich nowych, dotychczas nie wytwarzanych wyrobów i nie świadczonych usług realizowanych z wykorzystaniem dotychczasowych lub odmiennych technologii, mających charakter nierolniczy. 4

Podstawowa zasada dywersyfikacji wsi: Odejście od monofunkcyjnego charakteru obszarów wiejskich zdominowanych przez rolnictwo i produkcję rolniczą 5

Partycypacja społeczna mieszkańców wsi Warunek konieczny Partycypacja społeczna mieszkańców wsi 6

Cele wielofunkcyjnego rozwoju wsi: Zmniejszenie bezrobocia na wsi Stworzenie nowych miejsc pracy Zapobieganie migracjom (szczególnie młodych ludzi) ze wsi do miast Poprawa jakości życia ludności wiejskiej Zwiększenie atrakcyjności wsi Rozwój przedsiębiorczości

Bariery dla rozwoju wielofunkcyjnego: Brak świadomości mieszkańców wsi w dziedzinach przedsiębiorczości, biznesu, pozyskiwania funduszy Niewykształcona społeczność lokalna Przywiązanie do tradycji, obawy związane ze zmianami Dominująca ilość ludzi w wieku poprodukcyjnym Utrudnienia ze strony organów administracji publicznej Brak środków finansowych na rozwój terenów wiejskich Niechęć do nowych technologii 8

Funkcje pozarolnicze umożliwiające rozwój terenów wiejskich: Turystyka wiejska Ośrodek techniczno-gospodarczy Funkcja mieszkaniowa Ośrodek usługowy Ośrodek produkcyjny Tereny sportowo-rekreacyjne i zielone 9

Turystyka wiejska Wykorzystanie walorów wsi: Przyroda Kultura Zabudowa Krajobraz 10

Rodzaje turystyki wiejskiej: Agroturystyka Turystyka zdrowotna Turystyka krajoznawcza Turystyka kulturowa i etniczna Turystyka rekreacyjna 11

Funkcja mieszkaniowa Wieś jako sypialnia dla miasta Charakterystyczna dla wsi położonych w sąsiedztwie dużych miast Nowoczesna zabudowa wolnostojąca, bliźniacza, szeregowa Wieś dobrze skomunikowana z miastem 12

Wieś jako ośrodek techniczno - gospodarczy 1. Obsługa techniczna producenta rolnego -sprzedaż/skup środków ochrony roślin, nawozów, pasz, nasion -magazynowanie -skup płodów rolnych 2. Obsługa techniczna i przemysłowo-usługowa ludności gminy: -komunalna -budowlana -drobny przemysł -rzemiosła ciężkie 13

Wieś jako ośrodek usługowy 1. Obsługa bytowa -handel, gastronomia -kultura 2. Administracja publiczna -urząd gminy -posterunek policji 14

Zasada koncentracji !! Skupienie obiektów o różnych funkcjach jest uwarunkowane koniecznością organizowania dla kilku użytkowników obsługi zaopatrzeniowej, wspólnej eksploatacji niektórych urządzeń technicznych, minimalizacja kosztów wybudowania infrastruktury technicznej 15

Wieś jako ośrodek produkcyjny: Wielkość gospodarstwa Kierunek i poziom produkcji: -produkcja roślinna -produkcja zwierzęca Technika i technologia produkcji -sposób magazynowania -organizacja produkcji 16

Wieś jako ośrodek produkcyjny (ośrodek gospodarczy) Jest to zwarty zespół budynków gospodarczo - produkcyjnych stanowiących bazę trwałych środków produkcji w odniesieniu do konkretnego obszaru użytków rolnych. 17

Produkcja zdrowej żywności 18

Wpływ państwa na wielofunkcyjny rozwój wsi 19

Instytucje państwowe posiadają wiele instrumentów pomagających stymulować wielofunkcyjny rozwój terenów wiejskich. Mogą wprowadzać w życie różnego rodzaju projekty i programy, zachęcające jednostki samorządu terytorialnego i samych mieszkańców wsi do rozwoju i wykorzystywania nowych możliwości. 20

Programy mające na celu wielofunkcyjny rozwój wsi polskich: Strategia dla Polski (1994) Założenia polityki społeczno-gospodarczej dla wsi, rolnictwa gospodarki żywnościowej do roku 2000 21

Jednostki samorządu terytorialnego wpływają na wielofunkcyjny rozwój wsi poprzez dokumenty takie jak min.: Strategia rozwoju gminy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego 22

Wpływ Unii Europejskiej na aktywizację społeczności lokalnych i wielofunkcyjny rozwój wsi 23

Chcesz zostać Partnerem KSOW? - zarejestruj się na stronie ksow.pl „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa Inwestująca w obszary wiejskie” Chcesz zostać Partnerem KSOW? - zarejestruj się na stronie ksow.pl Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał opracowany przez ………… Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 24